«Սուրբ Աթոռում ՀՀ նախկին դեսպան Միքայել Մինասյանի կողմից հրապարակված Հայաստանի և Ադրբեջանի պետական սահմանների դելիմիտացիայի վերաբերյալ եռակողմ հայտարարությունն այսօր քաղաքական ու հասարակական քննարկումների ծիրում է։ Միքայել Մինասյանի հրապարակումից դրդված՝ այս փաստաթղթին ստիպված էր անդրադառնալ նաև ինքը՝ Նիկոլ Փաշինյանը։ Ի դեպ, նա ամենևին չհերքեց դրա առկայությունը։
«Հայաստան» դաշինքի շտաբի պետ, ՀՀ նախկին փոխվարչապետ Արմեն Գևորգյանը երկու օր առաջ ծանուցագիր է ստացել ներկայանալու Հատուկ Քննչական ծառայություն, թե ինչ գործով՝ նա մանրամասնեց լրագրողների հետ զրույցում․
Մինչդեռ ես համոզված եմ, եթե պետությունը ոչ թե դիտորդ դառնար այս պրոցեսներում, այլ իրապես մասնակցեր, պատիկներ անգամ ավել կլինեին հատուցված գումարները՝ չեղարկված պարտավորություններ, և ամենակարևորը՝ խնդիրը կլուծվեր։ Այժմ խնդիրը լուծված չէ, քանի որ ակնհայտ է՝ կան ընտանիքներ, որոնք զոհվածի, կամ անհետ կորածի, կամ հաշմանդամություն ստացածի, որոնք դեռ շարունակում են մնալ այդ վարկային բեռի տակ։
Ծեծկռտուքը իրենք սկսեցին, և առաջին հարվածը ինձ տվեցին, ապա Հայր Արբակը ինձ ուզեց պաշտպանել, և ինքն էլ հարված ստացավ, և երեքով հարձակվեցին Հայր Արբակի վրա։ Ծեծկռտուքի ժամանակ ոստիկաններ կանչեցի, որոնք անմիջապես հասան, և նրանցից չորսին ձերբակալեցին, որ հիմա ազատ են արձակվել չբացակայելու պայմանով։ Հարուցված է քրեական գործ»։
«Առայժմ միայն քարոզչական տիրույթում է շրջանառվում դա․ չնայած նոյեմբերի 9-ի տխրահռչակ հայտարարության համապատասխան կետը նաև տարընթերցումների և տարբեր մեկնաբանությունների տեղ է թողնում՝ կապված միջանցք լինել-չլինելու հետ, ինչից էլ օգտվում է Բաքվի բռնապետը՝ փորձելով առաջ մղել այդ գաղափարը։
Հատուկ Քննչական ծառայությունն այսօր տեղեկացրել է, որ «Ձորա ՀԷԿ» ՓԲ ընկերության գույքի օտարման գործընթացում հայտնաբերված չարաշահումների վերաբերյալ քննվող քրեական գործով 5 մեղադրյալների մասով նախաքննությունն ավարտվել է։
«Դա, իմ կարծիքով, կախված է, թե Հայաստանի որ պաշտոնյան Իրանի հետ կապ կհաստատի այս թեմայով․ այսինքն՝ եթե ՀՀ արտգործնախարարությունից լինի կապ Զարիֆի հետ, կստանանք նաև հայտարարություն Զարիֆի կողմից, եթե վարչապետի կապը լինի Իրանի նախագահի հետ, կստանանք հայտարարություն նաև այդ մակարդակում․ հիշենք, որ ՀՀ վարչապետի կողմից եղել են հարցազրույցներ տարբեր երկրների ղեկավարների հետ՝ ՌԴ, Ֆրանսիա և այլն»։
«Իմ պաշտպանյալը վաղօրոք դիմում է գրել, ինքնակամ ժամանել է ՀՀ և ներկայացել է Ազգային անվտանգության ծառայություն։ Ինքը առաջադրված մեղադրանքը չի ընդունել»,- 168.am-ի հետ զրույցում փոխանցեց Գագիկ Բեգլարյանի փաստաբան Հրանտ Անանյանը։
Քիչ առաջ տեղեկություն տարածվեց, որ Երկրապահ կամավորական միությունում (ԵԿՄ) համազգեստ և զենք են բաժանում՝ ավտոբուսներով ճանապարհելով սահման։
Հիմնական խաղացողներն աստիճանաբար, նաև պաշտոնապես են մտնում խաղի մեջ, և ակնհայտ է՝ դա փորձում են անել հնարավորինս կրեատիվ, հիշվող եղանակով՝ անդրադառնալով քաղաքական ուժերի նախընտրական վերջին հայտերին. այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց քաղաքագետ Վիգեն Հակոբյանը։
168.am-ը Գորիսի փոխհամայնքապետ Մենուա Հովսեփյանից հետաքրքրվեց, թե ի՞նչ վիճակ է այս պահին մարզի այն տարածքներում, որտեղ ադրբեջանցի զինվորականները ներթափանցել և դիրքավորվել էին, ի պատասխան՝ նա ասաց․ «Իմ ունեցած տեղեկություններով՝ ինչպես երեկ է եղել, այնպես էլ՝ այսօր է․ ոչ մի փոփոխություն չկա։
Սյունյաց քառօրյա բանակցությունները, ըստ իրարամերժ լուրերի, ավարտվել են, թե ինչ արդյունքներով՝ անհայտ է․ արդյունքների մասին մարզային իշխանությունները հորդորում են դիմել ավելի բարձր ատյաններին, իսկ բարձր ատյաններից խնդրում են դեռ սպասել հստակեցման։
Երեկ Ազգային ժողովի արտահերթ նիստում Նիկոլ Փաշինյանը՝ ներկայացնելով սահմանային իրավիճակի հետ կապված վերջին տեղեկությունները, հայտնեց, որ ՀՀ պետական սահմանի հատման հետ կապված՝ ադրբեջանական կողմի հետ բանակցություններն ավարտվել են, շարունակությունը տեղի կունենան մայիսի 15-ին՝ ժամը 15։00-ին։
Անշուշտ, սա մեկ կամ նույնիսկ երկու քաղաքական ուժերի գործ չէ․ այստեղ պահանջվելու է բոլոր առողջ քաղաքական ուժերի համախմբումը, որոնք այս ընթացքում կողք կողքի պետք է պայքարեն չարի իշխանության դեմ, իսկ հետո համախմբեն բոլորի մասնագիտական, ինետլեկտուալ, կազմակերպչական և այլ կարողություններն ու ռեսուրսները, որպեսզի վերականգնեն հավատը պետության և հույսը վաղվա օրվա նկատմամբ։
«Գիշերը նորմալ է անցել, որովհետև այսօրվա համար նորից բանակցություններ պետք է լինեն։ Այժմ այդ բանակցությունների արդյունքին ենք սպասում․ Աստված անի, որ լավ լինի, հակառակ դեպքում՝ հնարավոր է շատ ծանր հետևանքներ ունենա»,- 168.am-ի հետ զրույցում էլ նշեց Գեղարքունիքի մարզի Գեղամասար խոշորացված համայնքի ղեկավար Հակոբ Ավետյանը։
Այսօր Հանրապետության նախագահի աշխատակազմի հասարակայնության հետ կապերի վարչությունից ստացանք մեր հարցերի պատասխանները, որոնք կրկին լիովին պարզաբանելի չեն։ Պատասխանում մասնավորապես ասված է․
«Ադրբեջանական կողմն ակնհայտ սադրանքների է գնում՝ հետապնդելով մի քանի նպատակ»,- 168.am-ի հետ զրույցում, անդրադառնալով վերջին միջադեպերին՝ նշեց ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության անդամ, ադրբեջանագետ Տաթևիկ Հայրապետյանը։
Սյունիքի մարզի Սև լիճ տեղանք ադրբեջանական զինված ուժերի ներկայացուցիչների ներթափանցման հարցով ժամեր առաջ մեկնարկած բանակցություններն ավարտվել են:
Սյունիքի մարզի Սև լիճ տեղանքի շուրջ ադրբեջանական կողմի հետ այսօր վերսկսած բանակցությունները, 168.am-ի տեղեկություններով, դեռ չեն ավարտվել, իսկ հարցի շուրջ անորոշությունները պահպանվում են։
«Երբ մենք Արցախյան պատերազմից անմիջապես հետո ասում էինք, որ հաջորդ խնդիրը Սյունիքում է լինելու, մենք ոչ թե աստղագուշակ էինք և աստղերին նայելով էինք խոսում, այլ մեր քաղաքական փորձն ու գիտելիքներն էին մեզ հուշում և այն աշխարհաքաղաքական շահերը, որոնք Թուրքիան և Ադրբեջանը դրել էին Արցախյան պատերազմի հիմքում, ինչի համար շատ լավ դերակատարություն ունեցավ Նիկոլը՝ որպես ՀՀ վարչապետ»,- անդրադառնալով Սյունիքի մարզի Սև լիճ տեղանքի շուրջ ստեղծված իրավիճակին՝ 168.am-ի հետ զրույցում նշեց ՀՀԿ խորհրդի անդամ, ՀՀ պաշտպանության նախկին փոխնախարար Արտակ Զաքարյանը։
Գորիսի փոխքաղաքապետ Մենուա Հովսեփյանի տեղեկացմամբ, ժամը 12-ին վերսկսվելու են բանակցությունները ադրբեջանական կողմի հետ, որոնք երեկվանից հատել են Հայաստանի Հանրապետության պետական սահմանը՝ 3,5 կիլոմետր խորանալով Սյունիքի մարզի Սև լիճ տեղանքում։
«Ընտրական տեղամասերի կազմավորումը տեղի կունենա մինչև 2021 թվականի մայիսի 26-ը։ Կուսակցությունները, կուսակցությունների դաշինքները գրանցման համար փաստաթղթերը Կենտրոնական ընտրական հանձնաժողով են ներկայացնում քվեարկության օրվանից ոչ ուշ, քան 25 օր առաջ, մինչև ժամը 18։00-ն, այն է՝ 2021 թվականի մայիսի 26-ը, մինչև ժամը 18։00-ն»,- նիստին տեղեկացրեց ԿԸՀ նախագահ Տիգրան Մուկուչյանը՝ հավելելով, որ նախընտրական քարոզարշավը կմեկնարկի հունիսի 7-ին ու կտևի մինչև հունիսի 18-ը։
Պաղեստինաիսրայելական հակամարտության սրացման ֆոնին թուրք-իսրայելական հարաբերությունների լարումը թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանը բնական է համարում՝ հաշվի առնելով Էրդողանի ստանձնած՝ «մուսուլմանների պաշտպանի» դերը:
«Այս պահի դրությամբ, համենայն դեպս, կարծում եմ, որ հաջորդ իշխանությունը կոալիցիոն է լինելու։ Այսինքն՝ չեմ կարծում, որ որևէ քաղաքական ուժ կարող է վերցնել 50 տոկոսից ավելի ձայն»,- մանրամասնեց նա։
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը AzTV պետական հեռուստաալիքին տված հարցազրույցում հերթական անգամ պնդել է՝ 40 կիլոմետրանոց «Զանգեզուրի միջանցքը», որն իրենց բաժանում է Նախիջևանից, կբացվի: Ավելին՝ նա վստահեցրել է՝ հարցը նոյեմբերի 10-ին ստորագրված եռակողմ հայտարարության կետերից մեկն է: Ի դեպ, ինչպես նախկինում, այս անգամ ևս Ալիևը շեշտել է՝ ««Ռուսական երկաթուղիներ»-ը Հայաստանի երկաթուղիների սեփականատերերն են, այդ պատճառով Բաքուն այս հարցը քննարկում է ռուսական կողմի հետ։
Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիայի նախագահին խնդրեցինք անդրադառնալ նաև հետպատերազմական իրավիճակով պայմանավորված՝ Արցախի զբոսաշրջային խնդիրներին։ Նա տեղեկացրեց, որ օրերս Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիայի, Արցախի Զբոսաշրջության զարգացման գործակալության և Եվրոպա հյուրանոցի նախաձեռնությամբ և Էկոնոմիկայի նախարարության Զբոսաշրջության կոմիտեի գլխավոր քարտուղարի, ֆեդերացիայի գործընկեր տուրիստական ընկերությունների մասնակցությամբ Արցախում քննարկել են պատերազմի հետևանքով զգալիորեն տուժած զբոսաշրջության ոլորտին առնչվող հարցերը:
Անդրադառնալով մյուս հնարավոր մասնակիցներին՝ Ալեն Ղևոնդյանը հավելեց․ «Փոքր կուսակցություններից հավանականություն կարող է ունենալ ՀԱԿ-ը, եթե Առաջին նախագահ Լևոն Տեր-Պետրոսյանն ինտենսիվ աշխատի այդ ուղղությամբ։ ՀԱԿ-ը տանելու է գործող իշխանության քվեները, այն քվեները, որոնք «ներկաներ-նախկիններ» ընտրական դիլեմայի մեջ գտնվելու են ներկաների զամբյուղում։ Այսինքն՝ իրենք պոկելու են Փաշինյան Նիկոլի քվեների՝ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի մասնաբաժինը։
«Իրականում, ավազակապետական հեղափոխությունը Հայաստանում կատարեց Նիկոլ Փաշինյանը: Ասում են՝ ո՞նց կարելի է մոռանալ «Մարտի 1»-ի գործը, գնալ էդ մարդկանց հետ համագործակցության, բայց տեսե՛ք, Սերժ Սարգսյանը չկարողացավ փակել Մարտի 1-ի էջը, իսկ Նիկոլ Փաշինյանը փակեց, ու այնպես փակեց, որ դա արդեն բացել չի լինի:
«Մենք ապրում ենք հայ ժողովրդի համար շատ բարդ ժամանակներում․ Արցախյան վերջին պատերազմը չափազանց ծանր հետևանքներ է ունեցել հայկական երկու պետությունների՝ առաջին հերթին՝ Արցախի, բայց հավասարապես՝ նաև Հայաստանի համար։ Այս աղետը բերած իշխանությունը պատերազմի հասցրած վնասներին համարժեք սպառնալիք է այսօր։ Ավելին՝ այս իշանություններն այսօր վերարտադրվելու հայտ են ներկայացնում, այսինքն՝ մենք ապրում ենք ոչ միայն արդեն տեղի ունեցած, այլ նոր աղետների նորաշեմին»,- Ռոբերտ Քոչարյանի, ՀՅԴ և «Վերածնվող Հայաստան»-ի քաղաքական համագործակցության մեկնարկի միջոցառման ժամանակ նշեց «Վերածնվող Հայաստան» կուսակցության նախագահ Վահե Հակոբյանը։
Հայաստանում Ռուսաստանի Դաշնության դեսպան Սերգեյ Կապիրկինը «Հաղթանակ» զբոսայգում ճեպազրույցում լրագրողների խնրդանքով անդրադարձավ նաև Ադրբեջանում պահվող հայ ռազմագերիների թեմային։
