«Ինչ վերաբերում է Ալիևին, Ալիևը վավերացրեց, բա ի՞նչ պիտի անի. ես միշտ էլ ասել եմ, որ հայկական օրակարգ չկա, ո՞ւր է այդտեղ հայկական օրակարգ: Մի բառ կա՝ խաղաղություն. Ստրուկն էլ է խաղաղ ապրում: Այն ստրուկը, որը խելոք իր ստրկությունն է անում, լափը շպրտում են դիմացը՝ հնազանդ ուտում է, նրան չեն ծեծում: Այն ստրուկը, որն ընդվզում է, ազատության համար պայքարում է, օրինակ՝ Սպարտակը, նրա դեմ պայքարում են: Քանի Նիկոլ Փաշինյանն Ալիևի բոլոր ասածներն անում է, իմաստը ո՞րն է՝ Ալիևը պատերազմի»:
Լեհաստանում Հայաստանի նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանը 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման հոկտեմբերի 15-ի թողարկման ընթացքում ասել էր, որ ի տարբերություն Հայաստանի՝ սահմանազատման կանոնակարգի վավերացման հարց Ադրբեջանում չի սկսվել, խոսք անգամ չկա այդ մասին:
Հարավային Կովկասում իրավիճակը չափազանց դինամիկ է: Մոտ ապագայում Հարավային Կովկասի երկրները կբախվեն շատ մարտահրավերների: Վրաստանի պարագայում այդ մարտահրավերները հոկտեմբերի 26-ին կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններն են, որոնք երկրի համար վճռորոշ կլինեն քաղաքական համակարգի առումով (ժողովրդավարությունն ընդդեմ ավտորիտարիզմի), և արտաքին քաղաքական ուղղությունում (վերադարձ ԵՄ ինտեգրմանը և ավելի սերտ հարաբերություններն ԱՄՆ-ի հետ՝ ընդդեմ Ռուսաստանի և Չինաստանի հետ մերձեցման):
Քաղաքական վերլուծաբան Արմեն Բաղդասարյանն Արցախի հարցում Միացյալ Նահանգների և Եվրամիության ակտիվացումը բացատրում է Ռուսաստանի ակտիվացմամբ:
ԱՄՆ նախագահական ընտրություններից շուրջ 2 շաբաթ առաջ նախագահի հանրապետական թեկնածու Դոլանդ Թրամփը գրել է, թե Դեմոկրատական կուսակցության թեկնածու Քամալա Հարիսը ոչինչ չարեց, երբ 120.000 հայ քրիստոնյաներ սարսափելի կերպով հալածվեցին և բռնի տեղահանվեցին Արցախից:
«Հայաստանի իշխանությունների ոչնչություն լինելը սկսել են գիտակցել նաև ադրբեջանցիները, որովհետև նրանք ասում են՝ Փաշինյանի հետ պայմանավորվելու բան չունենք, մեզ պետք է պայմանավորվել Հայաստանի հետ, Հայաստանի ժողովրդի հետ»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Արմինե Ադիբեկյանը:
Այսօր ԱԺ-ում «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Բաբկեն Թունյանը քվեարկությունից հետո նշեց, թե զուտ բարելավող բնույթի օրենքի փոփոխությանն ընդդիմությունը կողմ չքվեարկեց:
«Ինչո՞ւ է Ալեն Սիմոնյանը նման հայտարարություն անում, որը բացառապես ադրբեջանական թեզերի կրկնությունն է, կամ բացառապես բխում է Ադրբեջանի շահերից․ իմ խորին համոզմամբ՝ նա ցանկանում է ուղղակի ցույց տալ ադրբեջանական կողմին, որ կարող է լինել ավելի կոլաբորանտ, ավելի ադրբեջանահաճո քաղաքականություն վարել, քան Նիկոլ Փաշինյանն է վարում։ Ես այսօր ՔՊ-ի ներսում տեսնում եմ այդ մրցակցությունը, թե ով հետագայում կարող է հավակնել վարչապետի դերին, և այդ մրցակցության շրջանակներում ոմանք իրենց գերխնդիրն են համարում հաճոյանալ հենց Իլհամ Ալիևին։ Այդ ամբողջը ես տեղավորում եմ հենց այդ տրամաբանության մեջ»,- ընդգծեց նա։
Գուրգեն Պետրոսյանը նշեց, որ Հայաստանի կողմից իրավական գործընթացները վերաբերել են նրան, որ Հայաստանը երբևէ կողմ չի հանդիսացել, որովհետև պաշտոնապես Հայաստանում չի եղել զորքերի հավաքագրում, ՀՀ զորքերի տեղակայում Արցախում, եղել է Պաշտպանության բանակ՝ Արցախում, և ՀՀ Պաշտպանության նախարարություն, դրանք տարբեր գործընթացներ են, որ դեռևս 90-ականներից եղել են։
«Այն ժամանակ այդ զենք ձեռք բերելու տրամաբանությունը քիչ թե շատ դրված էր ռելսերի վրա․ մենք ձեռք էինք բերում այնպիսի զենքեր, որոնք նման հարց չէին կարող առաջացնել, կարող էին հարց առաջացնել միայն լոգիստիկայի հետ կապված։ Ֆրանսիական CAESAR համակարգերը շատ լավն են, բայց արդյո՞ք մենք կարող ենք ռազմական գործողությունների ժամանակ այդ համակարգը սպասարկել, ի՞նչ արդյունավետությամբ է գործելու։ Դա նույն ՍՈւ-երի պատմությունն է լինելու․ գնեցին առանց հրթիռների, դրանք պատերազմի ժամանակ մարտական խնդիր լուծեցի՞ն»։
«Վերելք» տեղեկատվական-վերլուծական կենտրոնի քաղաքական մեկնաբան Հայկ Խալաթյանը նկատում է՝ Ադրբեջանը նույնիսկ չէր էլ կարող երազել, որ ոչ միայն այլ միջնորդներից կհրաժարվեն, ոչ միայն ուղիղ կբանակցեն Հայաստանի հետ, այլև Ադրբեջանի դաշնակից Թուրքիան կներգրավվի որպես միջնորդ, և այս ամենը՝ Հայաստանի իշխանությունների ձեռամբ, որոնք, ըստ Խալաթյանի՝ պատրաստ են գնալ Բաքվի և Անկարայի հետ ցանկացած զիջման:
«Մի կողմից՝ Ադրբեջանը Մոսկվային է հավատարմություն ցույց տալիս, մյուս կողմից՝ Արևմուտքից բավականին լուրջ ապտակներ է ստացել Ադրբեջանը, չնայած՝ իրենց նավթագազային գործարքների ներքո բավականին լավ վիճակում են, բայց այդ թվում՝ Հայկական Սփյուռքի ջանքերով տարբեր երկրներից ունեցանք բանաձևեր, քննարկումներ, հայտարարություններ»:
«Որքան իշխանությունների վարկանիշն ընկնում է, որքան հասկանում են, որ վտանգ կա՝ կորցնելու իրենց իշխանությունը, իսկ իրենք արտաքին քաղաքական հարցերով իրենց փակուղի են մտցրել, և բոլոր կողմերից պահանջում են պարտքը վերադարձնել, իրենք դրանից դրդված՝ ավելի են սրելու իրենց գործիքները մեր դեմ: Պետք է ամուր լինենք, պինդ լինենք, հարգենք միմյանց պրոֆեսիոնալ աշխատանքը, հնարավորինս փորձենք պահպանել էթիկայի կանոնները, սատար լինենք միմյանց»:
«Իմ կյանքի վերջին շրջանում հալածանքի բոլոր ձևերը կիրառել են՝ բացի սպանելուց. և՛ բռնություն են գործադրել՝ խուլիգանների միջոցով, և՛ բռնություն են գործադրել՝ դիմակավորված ոստիկանների միջոցով, և՛ քրեական վարույթներ են նախաձեռնել, և՛ քաղաքացիական հայցեր են ներկայացրել, և՛ աշխատանքից են ազատել, նույնիսկ ակադեմիական աշխատանքի հնարավորություն չեմ ունեցել»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Լեհաստանում Հայաստանի նախկին դեսպան Էդգար Ղազարյանը:
Շիրակի պետական համալսարանի դասախոս, քաղաքագետ Գագիկ Համբարյանն այն կարծիքին է, որ պաշտոնական Բաքուն ՀՀ-ի հետ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու ոչ մի նպատակ չունի:
«Իրենք հասկանում են, որ իրենց նավը սուզվում է, և այդպիսի իրավիճակում որոշակի կենդանիներ կան, որ փախչում են սուզվող նավից: Ամենակարևորն այն է, որ նավապետի հարթակում գտնվող 5-6 հոգին դա տեսնում են և հասկանում, որ այդ նավը շուտով այնքան կսուզվի, որ իրենք էլ պետք է փախչեն սուզվող նավից»:
Քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանն անտրամաբանական է համարում այն պնդումները, թե Ռուսաստանը դուրս է գալիս տարածաշրջանից: Ըստ նրա՝ հակառակ տենդենցներն են նկատելի, եթե խոսքը վերաբերում է Հարավային Կովկասին, պարզապես Ռուսաստանը փորձում է վերաֆորմատավորել իր ներկայությունը տարածաշրջանում:
«Ձեզ համար ընդունելի է, որ Նիկոլ Փաշինյանը մնա իշխանությա՞ն, թե՞ Սերժ Սարգսյանն իր թիմով վերադառնա»,- այսօր լրագրողների հետ զրույցում նման հարց տրվեց ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանին:
Լրագրողի դիտարկմանը՝ ասում են՝ պարկուճները փոխվել են, դա է խանգարում գործը բացահայտել, նա արձագանքեց. «Բաներ են ասում աբսուրդի ժանրից, մեկ-մեկ լսում ես, ասում ես՝ ամոթ է նույնիսկ արձագանքել այդ կարգի հայտարարություններին»:
Վերջին շրջանում շատ է քննարկվում Բարձրագույն կրթության և գիտության մասին օրենքի փոփոխության նախագիծը, որի հիմնավորման մեջ ներկայացված չէ, թե ինչ հետազոտություններ, վիճակագրական տվյալներ, միջազգային փորձի ուսումնասիրություն է ընկած հիմքում:
Տիգրան Քոչարյանի խոսքով՝ Ալիևը շատ լավ հասկանում է՝ Արցախն Ադրբեջանինը չէ՝ արցախահայությանն է. «Արցախն այն տարածքն է, որի վրա հակումներ ունեցող Ադրբեջանը հերթում վերջինն է, այսինքն՝ եթե տարածաշրջանի պետություններն սկսեն վիճել՝ Արցախն ում տարածքն է, այստեղ Ադրբեջանը վերջին տեղում է լինելու, որովհետև ինքն Արցախի հետ բացարձակապես կապ չունի:
«Իրենք անընդհատ 5 քայլ առաջ են գնում, հույս ունենալով, որ Ադրբեջանը կես քայլ առաջ կանի, բայց Ադրբեջանը 5 քայլ հետ է գնում այդ կետից: Եթե ՍԴ-ում տարել են հաստատման, ըստ մասնագետների՝ անօրինական ճանապարհով, օրենքները խախտելով, ապա հարց չի առաջանո՞ւմ՝ իսկ Ադրբեջանը տանելո՞ւ է դա իր ՍԴ հաստատման. իհարկե չի տանելու: Ինչո՞ւ անընդհատ 5 քայլ առաջ գնալ, արդարանալ, ինչո՞ւ չեք վերցնում Ալիևի բոլոր ելույթները և նրա դեմ օգտագործում, ո՞ւմ համար եք արդարանում, ո՞ւմ եք ինչ ուզում ապացուցել»:
«Խոռային ելույթներ և «զառանցանք». այսպես է որակում ՀՀԿ խորհրդի անդամ Լևոն Նազարյանը ՀՀԿ-ի և, մասնավորապես, Սերժ Սարգսյանի հասցեին վերջին օրերին հնչող գնահատականները, որ՝ նրանք են բերել Փաշինյանին, Սերժ Սարգսյանը պետք է հեռանա քաղաքական ասպարեզից, և այլն:
«Այստեղ Ադրբեջանը չէ գլխավոր դերակատարը, այլ Թուրքիան, որի ցանկություններն ու նպատակները շատ լավ պատկերացնում ենք: Ի տարբերություն մեզ՝ Փաշինյանը ոչ թե պատկերացնում է, այլ հստակ գիտի դրանք: Կա պայմանավորված, հստակեցված ծրագիր՝ իր ժամկետներով, իր սկզբով, ընթացքով և ավարտով: Փաշինյանն այդ պայմանավորվածություններն իրագործողներից մեկն է»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Արցախի ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը:
«Եթե նկատել եք, խոսում են՝ այս երկրից այսքան զենք բերեցինք. բերում-բերում են, բայց չգիտես՝ ինչու, զորավարժություններ չեն անում, ՄՈԲ ռեսուրսի հետ չեն աշխատում, դրան գումարած՝ ԱԳՆ-ից գուժում են, որ նոյեմբերին՝ COP-29-ից հետո, պատերազմ է լինելու: Արդյո՞ք մեր գործողությունները համաչափ են այս իրավիճակին: Տարածաշրջանը եռում է, թե ինչ մասշտաբների կվերածվի, դժվար է կանխատեսել, բայց գերտերությունների տարբեր փորձագիտական կարծիքներ կան, որ այս ամենը կարող է երրորդ համաշխարհայինի վերածվել»:
«Հայաստանի իշխանությունների կողմից Արցախի վերաբերյալ հայտարարություններ չանելը նա համարում է Ադրբեջանի պահանջներից մեկը. «Պարտված իշխանության առաջ դրել են պայման՝ այսպիսի վարքագիծ կունենաք՝ իշխանությունը կպահեք, այս վարքագիծը չեք ունենա՝ չեք պահի»:
«Ես կարող եմ ֆիզիկապես մնալ փողոցում, բայց իրենք հոգեպես ծնվել են փողոցում, հոգեպես էլ մնացել են փողոցում: Փողոցային խուլիգանների ասածը բացարձակ արժեք չունի: Իրենք ավելի լավ է իրենց տերերին պատասխանեն՝ Ալիևին, Էրդողանին: Էրդողանի հարճի պես ման են եկել»,-հանրահավաքից առաջ լրագրողների հետ զրույցում ասաց «Սրբազան շարժման» առաջնորդ Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանը՝ անդրադառնալով իշխանությունների այն գնահատականներին, թե Բագրատ Սրբազանը ինչքան երկար մնա փողոցում, այնքան լավ իրենց համար:
«Սահմանադրական դատարան կոչվածը նախ գոյություն չունի՝ որպես այդպիսին, որովհետև պարզ է արդեն՝ իր բնույթով ծառայում է այս իշխանություններին և նրա գլխավորին: ՍԴ որոշումն ինքնին արդեն վկայում է չսահմանադրական լինելու մասին, որովհետև նրա գործառույթն է հղում տալ Սահմանադրությանը, Հռչակագրին, ոչ թե հակառակը՝ վերազանցելով և ինքը որոշելով, թե Սահմանադրության, Հռչակագրի մեջ ինչն էր սխալ, ինչն էր ճիշտ»։
«Ոչ միայն վճռական փուլի, այլև հաղթանակի և հույսի փուլի մասին ենք հայտարարել: Մեր պայքարը տևական շարունակություն ունի, և որևէ ժամանակի և մարդու հետ կապված չէ: Քանի դեռ գոյություն ունի այս չարիք իշխանությունը, այս պայքարը անընդհատ շարունակվելու է: Ինչքա՞ն կտևի դա, կապ ունի, թե որքան արդյունավետ կգործենք մենք և ինչ կերպով կհասնենք մեր ծրագրին»,- հանրահավաքից առաջ 168.am-ի հետ զրույցում ասաց «Սրբազան շարժման» առաջնորդ Բագրատ արքեպիսկոպոս Գալստանյանը:
«Նիկոլ Փաշինյանին թվում է՝ պետական համակարգն իր դուքյանն է, ինքը կորոշի՝ թույլ կտա, կորոշի՝ թույլ չի տա»,- այսպես արձագանքեց պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանը Փաշինյանի այն հայտարարությանը, թե ինքն է արգելել ընդդիմադիր պատգամավորներին թույլ տալ ծանոթանալ խաղաղության պայմանագրի տեքստին: