«Մենք ունենք ուժեղ թեկնածու»
Հարցազրույց ՀՀՇ վարչության նախագահ, ՀԱԿ անդամ Արամ Մանուկյանի հետ
– ԲՀԿ-ի հետ համագործակցության վերաբերյալ որոշում ՀԱԿ քաղխորհրդում, ի վերջո, եղե՞լ է, թե՞ ոչ:
– Այո՛, օգոստոս ամսին քաղխորհրդում եղել է այդպիսի որոշում, դա կոնսենսուսով է եղել, այլ կերպ նման որոշում չի էլ ընդունվում: Ես ուզում եմ Ձեր հարցը մի քիչ ավելի լայնացնել` ելնելով հետևյալից. Հայաստանում իշխանափոխության հարցն այնքան հասուն է, այնքան է դարձել օրախնդիր, որ այս խնդրի շուրջ որ քաղաքական ուժերն էլ համարձակություն ունենան հայտ ներկայացնելու և գործողությունների անցնելու, ես դա կհամարեմ Հայաստանի հասարակության պատվեր:
Այսինքն, մենք` Հայ ազգային կոնգրեսը, զգում ենք այդ խնդրի ահագնացող չափը, որը նաև արտահայտվում է ահավոր արտագաղթով, և ավելի շատ կահագնանա ընտրություններից հետո, եթե դրանք լինեն այնպիսին, ինչպիսին եղել է նախորդը: Այս լուրջ մարտահրավերից ելնելով` երբ երկրի հարցն է դրված, ոչ թե թեկնածուի, քաղաքական ուժի, այլ երկրի կայացման կամ կործանման հարցն է, չեմ չափազանցեցնում, ես ուզում եմ, որ Հայաստանի քաղաքական ուժերը զգան այս ծանրությունը և իրենց բարդույթներից և ամբիցիաներից ազատվելով` համատեղ ծրագրեր իրականացնեն, գտնեն համատեղ պայքարի դաշտ և պատրաստվեն քաղաքական ընտրությունների:
Հիմա այդ դաշտում ես պատրաստ եմ համագործակցել և՛ «Բարգավաճի», և՛ դաշնակցականների, և՛ «Ժառանգության» հետ, եթե իրենք պատրաստ են այդպիսի խնդիր լուծել: Գիտե՞ք` Վրաստանում ինչ եղավ. Իվանիշվիլիի հաղթանակը բերեց Սահակաշվիլիի թիմի անցմանը դեպի խնդիրներ լուծելուն: Այսինքն` եթե անգամ ՀՀԿ-ում էլ լինեն մարդիկ, ովքեր այս ահագնացող վտանգը զգան և առաջիկա ընտրություններին փորձեն լուծում տալ երկրի թիվ 1 խնդրին, ես դա կողջունեմ, դա կլինի քաղաքացիական դրսևորում:
– Սակայն ցանկացածի հետ համագործակցելու մոտեցման համար ՀԱԿ-ին մեղադրում են իշխանափոխության հարցն ինքնանպատակ դարձնելու մեջ, և որոշ քաղաքական գործիչներ գտնում են, որ ՀԱԿ-ն իշխանափոխության համար «պատրաստ է համագործակցել ցանկացածի, նույնիսկ սատանայի հետ», և հիմա համագործակցում է Մարտի 1-ի մեղավորներից մեկի հետ:
– Ես կրկնում եմ, Հայաստանում մարտահրավերներն այնքան շատ են, այնքան սուր են դրված, որ հարկավոր է գիտակցել այդ պրոբլեմների ծանրությունը և առաջ գնալ` խնդիրը լուծելու կամքով: Եվ ովքեր այդ կամքը դրսևորեն և գիտակցեն, որ կարելի է խնդիրը համատեղ ուժերով լուծել, դա կլինի քաղաքացիական դրսևորում, դա կլինի Հայաստանի ժողովրդի հաջողությունը:
Եվ կրկին մտքիս մեջ ունեմ Վրաստանի օրինակը. Վրաստանի ժողովուրդն այսօր հոգեբանական այսպիսի վիճակում է` ասում է. «ես ընտրել եմ այս մարդկանց, իմ քվեաթերթիկը ձևավորել է կառավարություն և պատգամավոր, և եթե իրենք իմ քվեն չարդարացնեն, մեկ տարի հետո ես նրանց կփոխեմ»:
Սա քաղաքացիական հզոր արժեք է, որով այդ մարդը և՛ ապրում է իր երկրում, և՛ հույս է կապում իր քվեաթերթիկի ու դրանով պատգամավոր դարձած մարդկանց հետ: Այստեղ քաղաքացին է գործ ունեցել: Եթե հասնենք այն վիճակին, որ Հայաստանի քաղաքացին ընտրի որևէ X թեկնածուի, ում վստահում, հավատում է և գնում է նրա ետևից, Հայաստանում կձևավորվի քաղաքացիական հասարակություն:
Հիմա թե ո՞վ կլինի այդ թեկնածուն, ո՞ր քաղաքական ուժից կլինի` երկրորդական են, ինձ համար կարևոր է քաղաքացու դերի և նշանակության բարձրացումն ընտրությունների ժամանակ: Բնականաբար, մենք փորձելու ենք, որ դա լինի մեր թեկնածուն, որովհետև մենք գիտակցում ենք, որ ունենք հզոր, համախմբող թեկնածու և կարող ենք այդ թեկնածուով խնդիրներ լուծել: Հիմա կտեսնենք, թե քաղաքական ուժերի դիրքորոշումների, քննարկումների արդյունքում` ուր կհասնենք:
– Իսկ եթե այդ թեկնածուն չլինի Լևոն Տեր-Պետրոսյանը, այլ լինի, օրինակ, Գագիկ Ծառուկյանը, ՀԱԿ-ը դրան կհամաձայնվի՞:
– Ես ասում եմ, որ մենք ունենք ուժեղ թեկնածու, ով ի զորու է լուծել վերը նշված խնդիրները: Տեսնենք` մնացած քաղաքական ուժերն ի՞նչ են ներկայացնում, կամ ո՞ւմ են ներկայացնում, ի՞նչ ծրագրեր, ի՞նչ մոտեցումներ ունեն, և այդ մոտեցումների համադրման դաշտում կարող ենք լուծումներ գտնել:
– Ձեր խոսքերից կարելի է եզրակացնել, որ Դուք ընդհանուր առմամբ դրական եք վերաբերվում ԲՀԿ-ի հետ համագործակցությանը:
– Բոլորի հետ համագործակցությանն եմ դրական վերաբերվում: Ես Ձեր ասածն ավելի եմ սրում. ես անգամ Հանրապետականի մեջ, պատկերացնում եմ (միգուցե մի քիչ շատ եմ լավատես), որ կարող են լինել մարդիկ, թևեր, ուժեր, որոնք զգան երկրի առջև կանգնած խնդրի կարևորությունը, և իրենք էլ լծվեն այս գործին: Թեկնածուն միջոց է լինելու այդ խնդրի լուծման համար, դրա համար ես ելնում եմ խնդրի ծանրությունից, իշխանափոխության անհրաժեշտությունից:
– ՀԱԿ-ը ձգտում է հասնել նրան, որ ԲՀԿ-ն միանա ՀԱԿ-ին և սատարի Լևոն Տեր-Պետրոսյանի թեկնածությանը` եթե նա առաջադրվի, այդպե՞ս է:
– Իհա՛րկե:
– Բայց կարծում եք, որ ԲՀԿ-ն, ամեն դեպքում, կմիանա՞ ՀԱԿ-ին:
– Կուզեմ, և բանակցությունները հենց այդ դաշտում են գնալու. ՀԱԿ-ը կներկայացնի իր կարծիքը, մյուսները կներկայացնեն իրենց կարծիքները, միգուցե թեկնածուների անուններ կերևան արդեն, և կստեղծվի խորհրդակցությունների և քննարկումների շրջան, և եթե այդ դաշտում համատեղ ինչ-որ որոշում կայացվի, դա կլինի իդեալական տարբերակ: Այս պահին, հավատացեք ինձ, իմ ուղեղում անուններ չեն պտտվում:
– Իսկ ՀԱԿ-ի հանրահավաքը ե՞րբ կկայանա:
– Երբ իմ նշած հարցերն ավելի հստականան, այսինքն` երբ թեկնածուների հարցը մի փոքր ավելի հստականա, և քաղաքական ուժերի կողմից միասնականության, նույն դաշտում համատեղ գործելու իրական հնարավորությունները երևան, այդ ժամանակ էլ կանցկացնենք հանրահավաք: