Բայց կա շատ ավելի կաևոր հանգամանք. ասում էին չդադարեցնեինք: Լավ չէինք դադարեցնում: Ո՞րը պետք է լիներ նպատակը: Այսինքն` մենք պետք է հասնեինք Բաքու, գերի վերցնեինք Ադրբեջանի ղեկավարությանը և ասեինք` ճանաչե՞ք: Ի՞նչ եք կարծում, մենք ունեի՞նք այդպիսի հնարավորություններ:
Ապրիլի 30-ին Եվրոպական ժողովրդական կուսակցության (ԵԺԿ/EPP) կոնգրեսը «Հայաստանում ընթացիկ քաղաքական իրավիճակը» վերնագրով բանաձև է ընդունել, որը, հատվածաբար հրապարակելով, իշխանական քարոզչությունն արդեն երկու օր ներկայացնում է՝ որպես Հայաստանի հերթական «դիվանագիտական հաղթանակ»։
«Ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին» օրենքի կիրարկումը Սահմանադրական դատարանի ՍԴՈ-1776 որոշման համատեքստում» վերտառությամբ համաժողովում, ի պատասխան լրագրողի հարցադրման, թե ՍԴ որոշումն ինչպե՞ս կազդի Ռոբերտ Քոչարյանի, Սերժ Սարգսյանի, Գագիկ Ծառուկյանի, Վովա Գասպարյանի և մյուս աղմկահարույց գործերի վրա, հիշյալ գործերով փաստաբաններն արձագանքեցին տարբեր դիտարկումներով, բայց միանշանակ պնդմամբ, որ հայցերը պետք է մերժվեն՝ անհիմն լինելու հանգամանքով պայմանավորված։
Ապրիլի 28-ին Բաքվում Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության «դատավարության» օրակարգում 1992 թվականի մայիսին հայկական կողմի իրականացրած Շուշիի օպերացիան էր՝ հաղթական ելքով:
Հայոց ցեղասպանության հարցը երկար ժամանակ եղել է Հայաստանի արտաքին քաղաքական օրակարգի առանցքային բաղադրիչներից մեկը։ Այն արտահայտել է ոչ միայն պատմական արդարության վերականգնման ձգտումը, այլև ծառայել է որպես համահայկական ինքնության, անվտանգության և միջազգային ճանաչման համար պայքարի գործիք։ Սակայն Նիկոլ Փաշինյանի կառավարման տարիներին Ցեղասպանության թեման աստիճանաբար դուրս է բերվել պետական ռազմավարական խոսույթից և փոխարինվել է «խաղաղության դարաշրջան» գաղափարով։ Փորձենք համադրել Սարգսյանի և Փաշինյանի կառավարման մոտեցումները՝ Ցեղասպանության հարցի ընկալման, գործարկման, իսկ Նիկոլի դեպքում՝ նաև քաղաքական վախերի դիտակետից։
«Ի՞նչ վատ է, թող անեն, թող պայքարեն, բոլոր հնարավոր միջոցները փորձեն, հետևապես՝ նախապես քննադատել, ասել, թե գործընթացը լուրջ չէ, սխալ է։ Գնդակը հիմա Ազգային ժողովի ընդդիմադիր պատգամավորների դաշտում է, որովհետև, բնական է, որ ՔՊ-ն չի միանալու այս նախաձեռնությանը։ Փաստ է մեկ բան՝ ընդդիմության գործառույթների մեջ է մտնում Փաշինյանին անվստահություն հայտնելու գործընթաց սկսելը, ինչն այս ընդդիմությունը երբեք չի արել»,- ասաց Բաբայանը՝ ընդգծելով, որ քննադատելով հանդերձ՝ ընդունում է, որ հավանականությունը շատ փոքր է, որ ընդդիմությունը, եթե անվստահության գործընթաց սկսի, ՔՊ-ն կհանձնի Փաշինյանին։
Քաղաքագետ Հրանտ Միքայելյանը 168․am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով այս գործընթացին՝ նկատեց՝ թեև այս պահի դրությամբ իրատեսական չի համարում իմփիչմենթի մեկնարկը՝ նկատի ունենալով իշխանության՝ ԱԺ-ում սահմանադրական մեծամասնություն կազմելու հանգամանքը, սակայն տեսականորեն չի բացառում փողոցի ակտիվ աջակցության պարագայում այս ուղղությամբ հնարավոր տեղաշարժերը։
«Մենք Ռուսաստանի հետ դաշնակցային հարաբերությունների ջատագով ենք, ոչ թե «шестерка» դառնալու՝ իհարկե, հստակ գիտակցելով մեր դերն ու Ռուսաստանի՝ գերտերություն լինելը։ Երբեք հայ-ռուսական հարաբերություններն այնքան բարձր մակարդակի վրա չեն եղել, որքան Սերժ Սարգսյանի օրոք»,- ասաց Էդուարդ Շարմազանովը:
«Շատ բարդ է պարկեշտ գնահատել Հայաստանի շուրջ ստեղծված իրավիճակը,- հերթական դատական նիստից հետո 168․am-ի հետ ավանդական հարցուպատասխանի ժամանակ նշեց ՀՀԿ փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանը՝ պարզաբանելով,- Քանի որ վերջերս էշը Սերժ Սարգսյանի թեթև ձեռքով դարձավ որպես քաղաքական տերմինաբանություն, էսպես ասենք՝ Ադրբեջանում և Թուրքիայում էշին ոչ ավանդական եղանակով են ուզում օգտագործել, Բրյուսելից էդ էշին ասում են՝ է՛շ, մի սատկի, գարուն կգա, Վաշինգտոնում էշը պահանջարկ չունի, Մոսկվայում էլ տրամադրությունից կախված՝ կամ «իշակ» են ասում, կամ «օսլիկ»»։
Երրորդ նախագահից նաև հետաքրքրվեցին՝ ՀՀԿ-ն հստակ ծրագիր ունի՞ իշխանափոխության ուղղությամբ, ինչին ի պատասխան նա ասաց, որ իրենք առանց ծրագրի չեն գործում. «Այո, ունենք ծրագիր, բայց չեմ կարծում, որ այդ ծրագիրը հիմա իմաստ ունի հրապարակել»:
ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիրում լրագրողների հետ զրույցում պատասխանեց Ադրբեջանի և Թուրքիայի դրոշները դատապարտելու Փաշինյանի հայտարարության վերաբերյալ հարցին՝ նշելով, որ շատ բան չի մեկնաբանի՝ իմաստը չի տեսնում:
«Նա այսօր արդեն հարցականներ է բարձրացնում Ցեղասպանության մասին՝ «ինչ է պատահել», «ինչպես է պատահել»․ հարցականներ, որոնք Ցեղասպանության ժխտողականության մի տեսակն են, խոսքեր, որոնք նաև թուրքերն են ասում,- նշեց Հարութ Սասունյանը՝ հավելելով,- Ավելին՝ ՀՀ իշխանությունները ոչ միայն ոչինչ չեն պահանջում Թուրքիայից ու Ադրբեջանից, այլև փորձում են Ադրբեջանի հետ խաղաղության դաշնագիր ստորագրել, իսկ Թուրքիայի հետ սիրալիր հարաբերություններ մեկնարկել, սահմաններ բացել։ Այս ապազգային մտայնությամբ մարդկանցից չի կարելի սպասել մեկ այլ բան»։
«Մենք մասնակցում ենք Ջահերով երթին՝ որպես ջահակիրներ, բայց սա մեզ համար կուսակցական միջոցառում չէ, մեզ համար Ջահերով երթը պայքարի, ոգու ջահն է, որ հայ երիտասարդը պետք է վառ պահի»,-Հանրապետության հրապարակում Ջահերով երթի մեկնարկից առաջ 168․am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀԿ ԵԿ ղեկավար Հենրիխ Դանիելյանը։
«Նիկոլը Նիկոլ չէր լինի, եթե Արցախն ուրանալուց, հայկական ինքնությունը ոտնատակ տալուց, Հայաստանի սուվերեն տարածքները թուրքին հանձնելուց հետո չոտնձգեր Ցեղասպանությունը, պահանջատիրությունը, մեր հիշողությունը»,- Հանրապետության հրապարակում Ջահերով երթից առաջ լրագրողների հետ զրույցում ասաց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Աննա Մկրտչյանը։
ԱԺ «Հայաստան» խմբակցությունը որոշել է շրջանառության մեջ դնել Հայոց ցեղասպանության ժխտումը քրեականացնող օրենսդրական նախագիծ՝ ի պատասխան Թուրքիայից պարտադրվող ժխտողական քաղաքականությանը և գործող իշխանությունների՝ դրան ենթարկվելու փաստին։
Հայաստանն ու Եվրամիությունը մեկ տարի առաջ հայտարարել էին, թե աշխատանքներ են սկսում ՀՀ-ԵՄ գործընկերության նոր օրակարգի ուղղությամբ՝ բոլոր հարթություններում համագործակցության համար սահմանելով ավելի հավակնոտ համատեղ առաջնահերթություններ՝ առանց այլ հստակ մանրամասների։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գերագույն մարմնի (ԳՄ) անդամ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է։
ՀՀԿ ՈւԿ նախագահ Արմեն Հարությունյանն այն կարծիքին է, որ «ՀՀԿ խորհրդի նիստի ժամանակ հնչած թեզերը հիստերիայի են հասցրել օրվա իշխանավորներին»:
Ադրբեջանից հայտարարում են, որ «հայկական ագրեսիայի» բազան դեռ ամբողջապես վերացած չեն համարում, և գործընթացը մի քանի փուլից է բաղկացած: Սրան զուգահեռ՝ արդեն մոտ երկու ամիս է՝ սահմանագոտու տարբեր ուղղություններով և սահմանամերձ բնակավայրերի հատվածում ադրբեջանական կողմը շարունակում է խախտել հրադադարի ռեժիմը և բնակչությանը լսելի դարձնել կրակոցի ձայները, Նիկոլ Փաշինյանը հորդորում է մոռանալ Հայաստան-Ադրբեջան էսկալացիայի ու պատերազմի մասին՝ պնդելով, թե «Հայաստան-Ադրբեջան նոր սրացում, նոր պատերազմ չի լինելու, լինելու է խաղաղություն»:
Ապրիլի 17-ին խորհրդարանում Ազգային ժողովի պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ Արմեն Խաչատրյանը խոսելով ռազմական կրթության ոլորտում արձանագրված փոփոխությունների մասին, անընդունելի ձևակերպումներ է թույլ տվել:
ՀՀԿ-ն լայն իմաստով բոլոր ընդդիմադիր ուժերին առաջարկում է պայքարել հանուն իշխանափոխության՝ առանց իշխանության հավակնելու պայմանի։ Հայաստանի ներկայիս քաղաքական համակարգի արատներից գլխավորն այն է, որ գրեթե մյուս բոլոր քաղաքական ուժերը պայքարում են նույն նպատակով, բայց պայմանով, որ իշխանափոխությունը հնարավոր է/ցանկալի է միայն իրենց՝ իշխանության գալու պայմանով։ Գյումրիի նախադեպը ցույց տվեց հակառակի ոչ միայն իրատեսականության, այլ նաև այլընտրանք չունենալու մասին։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախագահ Սուրեն Սուրենյանցն է։
«Ասում է՝ սուվերենություն ենք պահում, բայց ճանապարհ ենք տալիս։ Ալիևը քեզ ասում է՝ ա՛յ տղա, էդ ճանապարհը կտաս, չես կարող չտալ։ Ինքն այդ ճանապարհը համաձայնում է տալ և մատուցում է, թե, իբր, երկրի՝ իր տարածքի նկատմամբ սուվերենությունն է պահպանում։ Նիկո՛լ, այո՛, դու տվող ես՝ սուվերեն տվող»,- ասաց Սամվել Նիկոյանը։
«Ձեր համբուրած էշին մեր դռանը մի կապեք»,- Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության 35-ամյակի առիթով ունեցած ծավալուն ելույթում Երրորդ նախագահ, ՀՀԿ նախագահ Սերժ Սարգսյանն այսպես էր արձագանքել այն գնահատականներին, թե ինքն է Նիկոլ Փաշինյանին բերել իշխանության։
Խոսելով Սերժ Սարգսյանի կողմից ելույթում հնչեցված երեք առաջնահերթությունների՝ համերաշխության մթնոլորտ ձևավորելու, Զինված ուժերի մարտունակությունը վերականգնելու և դաշնակիցների հետ հարաբերությունները հաստատելու մասին, Հայկ Մամիջանյանը նկատեց՝ այն, ինչ ասել է նախագահ Սարգսյանը, մեկտեղում ու ամփոփում է Հանրապետականի 35-ամյա գործունեությունը և, մասնավորապես, վերջին 7 տարվա ընդդիմադիր գործունեությունը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական վերլուծաբան Հակոբ Բադալյանն է։
«Բանակին վերաբերյալ առաջնահերթությունն այն մասին է, որ գալու է Հայաստան, որը նորից հպարտանալու է իր զինծառայողով, այն մասին, որ սեփական հանրությունը հասկանալու է հայ զինվորի արժեքը»։
Այսօր Փաշինյանը հաճախ է հպարտանում տնտեսական հաջողություններով, ներդրումների ներգրավմամբ ու ռուսական կապիտալի մուտքով։ Սակայն ուշագրավ է, որ նա երբեք չի նշում այդ հաջողությունների իրական հիմքը՝ ԵԱՏՄ-ին անդամակցությունը։ Նա չի խոսում այն մասին, որ այս ամենը հնարավոր դարձավ շնորհիվ Սերժ Սարգսյանի տարիների ռազմավարական որոշման՝ Հայաստանն ինտեգրել ԵԱՏՄ տնտեսական և անվտանգության համակարգին։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում, որի հյուրն էր Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, ՀՀ պաշտպանության նախարարի նախկին առաջին տեղակալ Արտակ Զաքարյանը, անդրադարձ կատարվեց նաև Հայ Առաքելական եկեղեցու Շիրակի թեմի առաջնորդ Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանի կողմից ՀՀ 3-րդ նախագահ Սերժ Սարգսյանին և նրա ղեկավարած Հայաստանի հանրապետական կուսակցությանը (ՀՀԿ) տրված գնահատականներին ու Սրբազանի կատարած հայտարարություններին:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Դի-ԷՍ-ԷՅ Խորհրդատվական խումբ» ընկերության գլխավոր տնօրեն, ՀՀ Պետական եկամուտների կոմիտեի (ՊԵԿ) նախկին ղեկավար, տնտեսագետ Դավիթ Անանյանն է։
