168․am-ի հետ զրույցում ռուս քաղաքական վերլուծաբան Անդրեյ Արեշևն ասաց, որ Ադրբեջանը չի հրաժարվում իր գլխավոր նպատակից, այն է՝ ունենալ չվերահսկվող հաղորդակցություն Նախիջևանի ու Ադրբեջանի միջև՝ ՀՀ տարածքով։
Նա նշել է, որ Տավուշում սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացի և դրա շրջանակում գյուղերի հանձնման պատասխանատվությունը ՀՀ իշխանությունները հենց սկզբից փորձեցին բարդել գյուղացիների վրա՝ ամբողջ պետության գոյությունը համարելով 3 գյուղերով պայմանավորված ինչ-որ վիճակ, ինչը և՛ սուտ է, և՛ մոլորեցնող:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը թուրքագետ, ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան, պատմական գիտությունների դոկտոր Ռուբեն Մելքոնյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն Իրավունքի և արդարության կենտրոն «Թաթոյան» հիմնադրամի տնօրեն, ՀՀ Մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան Արման Թաթոյանն է։
«Մենք սիրում ենք մեր հույսն ուրիշների վրա դնել, ուրիշներն անեն, մենք վայելենք։ Կամ սպասում ենք, որ ուրիշն անի, չստացվի, հետո ասեն՝ նա՞ է մեղավորը։ Նայեք այսօր գործող իշխանությունների վարքագիծը, մշտապես մեղավորներ է փնտրում, դա ամենահեշտ տարբերակն է»,- ընդգծեց նա։
Gallup International Association հետազոտական ընկերության ՀՀ պաշտոնական ներկայացուցիչ «Էմ փի ջի» ՍՊԸ-ի վերջին հարցումներում ներառված էին քաղաքագետ Ալեն Ղևոնդյանի մի քանի հարցերը ևս։
Ապրիլի 22-25-ն ընկած ժամանակահատվածում «GALLUP International Association»-ի հայաստանյան ներկայացուցչությունը հարցում է իրականացրել Հայաստանի Հանրապետության 1100 քաղաքացիների շրջանում։ Ի թիվս այլ հարցերի՝ «Գելափը» հարցվածներից հետաքրքրվել է՝ պատրա՞ստ են համակեցության ադրբեջանցիների հետ, եթե միջազգային կառույցներով երաշխավորվի խաղաղությունն ու անվտանգությունը:
Տավուշի դիմադրությունը պետք է կապիտալիզացնենք Երևանում, վերածենք քաղաքական գործընթացի՝ կանխելու համար գոնե մյուս սահմանահատվածներում այդ ավերիչ ընթացքը։
Իշխանություններն արդեն բացահայտ ցույց են տալիս, թե ինչու են 2018 թվականին եկել իշխանության։ Նրանք միսիա ունեն՝ անելու այն, ինչ նրանց կթելադրի Թուրքիան։ 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում խոսելով Տավուշում շարունակվող գործընթացների մասին, ասաց ՀՀԿ ԵԿ փոխնախագահ Աշոտ Անդրեասյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը 1992-1998թթ. Հայաստանի խորհրդարանի փոխնախագահ, արտակարգ և լիազոր դեսպան Արա Սահակյանն է։
Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության սահմանին գեոդեզիական չափումների հիման վրա՝ կոորդինատների ճշգրտման աշխատանքների շրջանակներում, 2024 թվականի ապրիլի 29-ի դրությամբ իրականացվել է նախատեսված աշխատանքների կեսից ավելին՝ տեղադրվելով 35 սահմանային սյուն. սա պաշտոնական վերջին հայտարարությունն է Տավուշում մեկնարկած, այսպես կոչված, սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացի վերաբերյալ։
«Դա համակարգային գործընթաց է և, արևմտյան պատկերացմամբ, բաղկացած է բազմաթիվ տարրերից՝ բոլոր հակամարտությունների կարգավորում, ՌԴ ներկայության դուրսբերում։ Այս բոլոր մասերով ՀՀ քաղաքականությունը համապատասխանում է արևմտյան շահերին։ Այս դեպքում Արևմուտքի համար էական չէ, թե ինչ է զիջում կամ չի զիջում Հայաստանը, կարևորը կարգավորումն է, խնդիրների վերացումը, ինչն էլ իբրև թե փորձում է անել ՀՀ իշխանությունը։ Թեև զիջումները երբեք երկարատև ու կայուն խաղաղության չեն բերում, խաղաղություն ձևավորվում է հավասարակշռությամբ և փոխզիջումներով։ Ուստի այս ամենն ունի հստակ բացատրություն»,- ասաց վերլուծաբանը։
Արդարադատության նախարարությունը երեկ որոշել էր պատասխանել սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացների վերաբերյալ հանրային, քաղաքական ու մասնագիտական տարբեր շրջանակներին մտահոգող և հրապարակավ բարձրացված մի շարք թեզերի։
Հարցին՝ Նիկոլ Փաշինյանը գոնե ասե՞լ է, թե Ադրբեջանն ինչ է տալու Հայաստանին այդ տարածքների դիմաց, Կամո Շահինյանն ասաց, որ գլոբալ հարցեր չեն քննարկել Նիկոլ Փաշինյանի հետ, քննարկելիք թեման վերաբերել է միայն հանձնվող տարածքներին։
Նրա խոսքով, Ղազախստանի հրավերի ընդունումը ևս մեկ անգամ փաստում է, որ կողմերից գոնե մեկը չի ցանկանում բանակցել Արևմուտքում։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղտեխնոլոգ Կարեն Քոչարյանն է։
«Հասարակ օրինակ՝ եկեք մեր տուն ու կտեսնեք, որ հայն է հայի տունը քանդում։ Մենք գոռում ենք արդարության, ճշմարտության մասին, բայց միայն գոռում ենք ուրիշներին ցույց տալու համար։ Մենք ինքներս ենք մեր տունը քանդում՝ թող ո՛չ ռուսին, ո՛չ էլ իտալացուն չմեղադրեն։ Ասում են՝ աչքիդ գերանը թողած, ուրիշի աչքի փուշն ես տեսնում։
«Հաշվի առնելով անվտանգության նոր պայմանները, անվտանգության նոր ռազմավարությունն ուղղակի արդիական է, որը պետք է հիմնված լինի մի քանի հիմնարար սկզբունքների վրա»,- «Դիվանագետների համահայկական խորհուրդ» հասարակական կազմակերպության նախաձեռնած «Հայաստանի արդի մարտահրավերները և դրանց հաղթահարման այլընտրանքային ուղիները» կլոր սեղան-քննարկման ժամանակ ասաց Մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան, Իրավունքի և արդարության կենտրոն «Թաթոյան» հիմնադրամի տնօրեն Արման Թաթոյանը։
Երևի միայն եկեղեցին է, սովորական հոգևոր խոսքը, որը կարող է հոգեխանգարումից ապահովագրել ոչ այնքան հեռվից թշնամու շարժը տեսնող ու օրվա մեջ մի քանի անգամ սեփական մաշկի վրա սեփական ոստիկանության բռնությունները զգացող ժողովրդին։
«Ադրբեջանցին կգա, առևտուր կանեք» ստորացուցիչ թեզը չի աշխատել և չի աշխատում ոչ մի երկրում, որտեղ սեփական շահերն այլ հարթություններում են դիտվում։ Նույն Brexit-ի հետևանքով անգլիացիք ավելի դժվար են առևտուր անում ԵՄ-ի հետ, սակայն դա չի խանգարում Մեծ Բրիտանիային՝ իրացնել սեփական քաղաքականությունը։ Եթե նման հարցերը միայն առևտրով լուծվեին, ապա նույն ԵՄ-ի ներսում նման խնդիրներ չէին լինի (Ֆլանդրիա, Կիպրոս, Բասկերի երկիր,Կատալոնիա և այլն)։
Արցախից ռուս խաղաղապահների դուրսբերման որոշմանը և Ալիևի՝ ՌԴ կատարած այցին գրեթե զուգահեռ՝ ՌԴ ԱԳՆ-ն ուշագրավ հայտարարություն տարածեց՝ շեշտը դնելով 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության վրա։
Օրերս իշխանական պատգամավոր Վիլեն Գաբրիելյանը, Տավուշում սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացի համատեքստում, ինչի արդյունքում առաջնագիծը փոխարինվելու է պետական սահմանով, մասնավորապես, նշել է.
Հայաստանի խորհրդարանի նախագահ Ալեն Սիմոնյանը լրագրողների հետ ճեպազրույցում անդրադարձել է Տավուշում սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացին, կիսել իր ուրախությունը, որ եկել ու հասել են նրան, որ արդեն սյուներ են տեղադրվում՝ սահման է ֆիքսվում և՛ հայկական, և՛ ադրբեջանական կողմի համար:
Հայաստան-Ադրբեջան գործընթացում մերժելով բոլոր միջնորդների առաջարկները՝ սկզբից՝ Արևելքից, հետո՝ Արևմուտքից՝ ԵՄ, ԱՄՆ, Գերմանիա, Ֆրանսիա, Ալիևը, գոհունակություն հայտնելով մեկնարկած, այսպես կոչված, սահմանազատման գործընթացից, որով հայկական կողմը միակողմանիորեն տարածքներ հանձնեց Ադրբեջանին, ազդարարում է՝ Հայաստանին ու Ադրբեջանին միջնորդներ պետք չեն։
« Չորս գյուղերի հարցը Ղարաբաղյան Երկրորդ պատերազմից անմիջապես հետո մենք բարձրացրեցինք։ Իրականում մենք երբեք չենք մոռացել այս գյուղերի մասին»,- AZERTAC-ի փոխանցմամբ՝ այս մասին Իլհամ Ալիևն ասել է ապրիլի 23-ին՝ ADA համալսարանում կազմակերպված «COP29 և կանաչ տեսլականը Ադրբեջանի համար» թեմայով միջազգային ֆորումում ունեցած ելույթում։
ՀՀ ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանը Տավուշում է: Լրագրողների հետ զրույցում նա նշել է, որ ՀՀ իշխանությունն իրականացնում է մի գործընթաց, որը ոչ միջազգային պրակտիկային է հատուկ, ոչ էլ ՀՀ օրենսդրությանը: Այսինքն, Փաշինյանի իշխանությունը բռնել է միակողմանի զիջման ճանապարհը:
«Եթե ուզում ես ինչ-որ մի բան սպանես, մեռցնես՝ ստեղծիր հանձնաժողով: Գործընթացն ապօրինի է, այդ հանձնաժողովը ստեղծել են, որպեսզի այդ ապօրինի գործընթացը լեգիտիմացնեն: Նպատակը դա է: Եթե իշխանությունների նպատակն ազնիվ լիներ, իրենք պետք է սահմանազատման և սահմանագծման գործընթացն ընթացակարգերով ապահովեին, այդ ընթացակարգը չի ապահովվել»,- շարունակել է պատգամավորը:
«Հայաստանի համար այն, ինչ ընդունելի չէ Ռուսաստանի դեպքում, ընդունելի է Արևմուտքի դեպքում։ Սա չափազանց էական հանգամանք է, այսինքն՝ ՀՀ-ն ոչ թե ինչ-որ պատճառով դժգոհ է Ռուսաստանից, քանի որ կան պատճառներ, այլ պարզապես ցանկանում է անել աշխարհաքաղաքական շրջադարձը՝ դրա ողջ պատասխանատվությունը բարդելով Ռուսաստանի վրա։ Եթե հայկական կողմն ինքն է արձանագրում, որ առաջին անգամ լինելու է սահմանազատված սահման, ի՞նչ էին ակնկալում Ռուսաստանից, որ ի՞նչ հայտարարեր Ռուսաստանը։ Օդի մեջ կարելի է շատ բան ճանաչել, այստեղ հստակ չէ՝ ի՞նչ է ճանաչել ԵՄ-ն, ու ի՞նչ չէր ճանաչել Ռուսաստանը»։
Նիկոլ Փաշինյանի խոսքով՝ սահմանազատման և սահմանագծման աշխատանքների համատեղ հանձնաժողովը զբաղվում է զուտ սահմանազատման հարցերով, իսկ խաղաղության պայմանագիրը բանակցվում է բոլորովին ուրիշ ձևաչափում։ Ըստ նրա՝ այդ պայմանագիրն իր իրավական կարգավիճակով շատ ավելի բարձր փաստաթուղթ է, քան սահմանազատման հանձնաժողովների կանոնակարգը։
Ես խորհրդարանի ամբիոնից ասել եմ, որ մեր սահմանները մեկ թվականի քարտեզով չեն։ Նախկինում գուցե իրադրության այլ պատճառով մի քիչ դժվար էր սա ներկայացնելը, բայց տեսեք՝ 2024 թվականին որոշում է Բաղանիս, Բաղանիս-Այրում, Ոսկեպար-Ասկիպարա-Կիրանց-Խեյրիմլի ինչ-որ հատվածներ։ Այստեղ մենք ունենալու ենք 2024 թվականի քարտեզ, հիմնված նախկին որևէ քարտեզի հիման վրա։ Այս տարի հնարավոր է՝ մենք այլ հատվածներ սահմանագծենք, որը կֆիքսվի 2024 թվականի քարտեզով, բայց ակնհայտորեն մենք այս տարի ամբողջը չենք ավարտելու։ 2025 թվականի քարտեզ էլ է լինելու, մեծ հավանականությամբ, 2026 թվականի էլ։
