#Կեղծ ժողովրդավարություն

Պոպուլիստների գործունեության կարևոր սկզբունքներից մեկը մանիպուլյացիան է․ նրանք մանիպուլացնում են ոչ միայն առկա իրողությունները, այլև իրենք են ստեղծում խնդիրներ ու հետո դրանց դեմ պայքարը ներկայացնում են որպես հերոսություն՝ հընթացս օգուտներ քաղելով նաև դրանից։ Այդ խնդիրները չեն հորինվում հենց այնպես, այլ հետապնդում են խիստ որոշակի նպատակներ։ Հենց դա է տեղի ունեցել Գյումրիում և շարունակվում է այսօր։

Քաղաքացիները տեսնում ու լսում են՝ ինչպես են արևմտյան ժողովրդավարության առաջամարտիկ երկրների պատվիրակություններն ու դեսպանները հանդիպում այն նույն իշխանության հետ, որի հրահանգով բերման են ենթակվում թռուցիկ փակցնող երիտասարդներն ու հրաժարական են տալիս ընտրված պաշտոնյաները, ու բռնաբարվում է ընտրական օրենսդրությունը։

Մեխանիզմը հայտնի է՝ իրավապահ մարմինները «հիշեցին» Գյումրիի նախկին քաղաքապետ, գործարար Սամվել Բալասանյանին առնչվող մի քանի տարվա վաղեմության քրեական գործը, ձերբակալեցին նրա որդուն ու մերձավորներին, հետախուզում հայտարարեցին Բալասանյանի նկատմամբ, և հաշված օրերի ընթացքում վերջինս իր հովանավորյալ քաղաքապետին ու ավագանուն ստիպեց հրաժարական ներկայացնել։

Նիկոլ Փաշինյանը բոլոր աշխարհաքաղաքական կենտրոնների հետ հարաբերվում է հենց այդ սկզբունքով, ինչի դիմաց ստանում է ամենահակադեմոկրատական մեթոդներով իշխանությունը պահպանելու և, միևնույն ժամանակ, «ժողովրդավարության խիզախ նվիրյալ» ներկայանալու թողտվություն։

Իրականում ժողովրդավարությունը որևէ կապ չունի պրագմատիկ քաղաքականության, առավել ևս ու հատկապես՝ արտաքին քաղաքականության հետ։ Հայաստանի դեմոկրատական պիտակն իշխանության հերթական էժանագին քարոզչությունն է, որի համար այսօր ժողովրդավարական աշխարհը վճարում է՝ փոխարենը բավարարելով սեփական աշխարհաքաղաքական շահերը։

Եվ քանի որ նա այդ մասին խոսում է «Ժողովրդավարության բաստիոն» Հայաստանում՝ տասնյակ թիկնապահների զգոն հայացքի ներքո, որևէ մեկը չի ընդհատում ու հանուն ճշմարտության չի ուղղում՝ ասելով, որ նույն այդ ժամանակահատվածում պատմական ժանրին են վերագրվել նաև «Արցախ», «Արցախի մեր հայրենակիցներ», «Արցախի ինքնորոշման իրավունք», «հայկական երկու հանրապետություններ» արտահայտությունները։ Ու նաև այդ լռության պատճառով Նիկոլ Փաշինյանը շարունակում է իր անհոգնել ընթացքը նաև Հայաստանի Հանրապետությունը  պատմական ժանրին վերագրելու ուղղությամբ։ 

Հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ վերջին ժամանակներս քրեական ենթամշակույթի դեմ պայքարի արդյունքում հանցավոր աշխարհի փոխարեն՝ քրեական ենթամշակույթի կրող են դառնում իրավապահ համակարգի ներկայայացուցիչներն ու Ազգային ժողովի (ԱԺ) որոշ պատգամավորներ, հրատապ է դառնում Հայաստանում բնակվելու համար որոշ կանոնների ու օրինաչափությունների պարզաբանումը բնակչության համար:

Հայաստանում գործում է կեղծ, իմիտացիոն ժողովրդավարություն, որը դեմոկրատական սկզբունքով վարվող արտաքին քաղաքականությամբ փորձում է չեզոքացնել իրական ավտոկրատական ռեժիմներից բխող ավելի քան իրական մարտահրավերները։

Փաշինյանի ժողովրդավարական այս բլեֆը, սակայն, բացահայտվել է ոչ միայն արտաքին հարաբերություններում և ոչ միայն թշնամիների կողմից։ Եթե ժողովրդավարություն, ըստ Նիկոլ Փաշինյանի, նշանակում է անվտանգություն, ապա դա պետք է վերաբերի ոչ միայն արտաքին հարաբերություններին, այլ առաջին հերթին՝ պետության ներքին կյանքին։ Հենց այստեղ է, սակայն, որ փաշինյանական դեմոկրատական փուչիկը պայթում է մեկ այլ ուժգնությամբ։ Նիկոլ Փաշինյանը Հայաստանի ներսում, Երևանի ամենակենտրոնում քայլում է առնվազն մեկ տասնյակ թիկնապահների ուղեկցությամբ, նրա ավտոշարասյունը նվազագագույնն այդքան ավտոմեքենաներից է բաղկացած։

Հայաստան-ԵՄ հարաբերություններն իրենց տեսանելի հատվածում բում են ապրում, սակայն սուր աչքն այդ վառվռուն ֆասադի հետևում չի կարող չնկատել համակարգային, կոնցեպտուալ խնդիրներ, որոնք հարցականի տակ են դնում նման ճարտարապետությամբ կառուցված կոնստրուկցիայի դիմացկունությունը:

168.am-ի հետ զրույցում ՀՀ Սահմանադրական և ԵԽ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանների նախկին դատավոր Ալվինա Գյուլումյանը պատասխանելով հարցին՝ համաձա՞յն է ՄԻԵԴ որոշման հետ, ասաց, թե տվյալ դեպքում համաձայն չլինելը որևէ նշանակություն չունի, որովհետև այն բողոքարկման ենթակա որոշում չէ։

Հայաստանում ժողովրդավարության դեգրադացումը տեղի է ունենում մոտավորապես նույն արագությամբ, ինչպիսի արագությամբ ՀՀ իշխանությունը զիջում է հայկական շահերն Ադրբեջանի հետ հարաբերություններում։

Քաղաքական պատասխանատվության բացակայությունը՝ առաջին հերթին նպաստելով իշխանության այլասերմանը, միևնույն ժամանակ մթնոլորտային ազդեցություն է ունենում նաև ողջ քաղաքական համակարգի վրա։

Եթե Հայաստանը լիներ իրական ժողովրդավարական պետություն, ինչպես պնդում է Փաշինյանն ամեն առիթով, ապա նա իշխանությունից հեռացված կլիներ այն պահին, երբ հայտարարեց Արցախի հարցում «նշաձողն իջեցնելու մասին», իսկ նախորդ տարվա հոկտեմբերին Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելուց հետո նրա պաշտոնանկությունը պետք է ժամերի հարց լիներ։

ԱԺ իշխող խմբակցության պատգամավորների քվեարկությամբ ընդդիմադիր պատգամավոր Թագուհի Թովմասյանը հեռացվեց Մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահի պաշտոնից։

Երբ մտասևեռումը դառնում է երկրի քաղաքականության ուղենիշ, անկյունաքար, ռազմավարություն, ծրագիր, պետության հետ կարող է տեղի ունենալ այն, ինչ պատահում է բարձրահարկից նետվելու պատրաստ մոլագարի հետ, որին սեփական մտասևեռումը համոզում է, որ կարող է կենդանի մնալ։

Բոլոր պետությունների արտաքին քաղաքականության հիմքում ընկած են մաքուր, չոր շահերը։ Եթե նախկինում այդ դոգմատիկ ճշմարտությունը ստացվում էր փաթեթավորել տարբեր գեղեցիկ, արժեքային կաղապարներով, ապա հատկապես ուկրաինական պատերազմից հետո բոլոր ու բոլորի դիմակները պատռվեցին, աշխարհը մտավ ամենապրագմատիկ, արժեքազերծ հարաբերությունների հորձանուտ, որը, ըստ ամենայնի, դեռ շատ երկար է շարունակվելու։ Դա է միջազգային հարաբերություններում, աշխարհաքաղաքականության մեջ տիրապետող իրականությունը, եթե անգամ այնքան էլ հաճելի չէ արժեբանական, փիլիսոփայական հարթությունում։