Մեր հարցադրումներից շատերն ընդամենն «այո» կամ «ոչ» պատասխան էին պահանջում, օրինակ, 44-օրյայի զեկույցի՝ ԱԽ նիստում ներկայացման մասին հայտարարել էր ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը, և մենք ընդամենը փորձել էինք պարզել՝ արդյո՞ք դա իրականացվել է: Ի դեպ, մեր տեղեկություններով, 44-օրյա պատերազմին առնչվող ԳՇ վերլուծությունն Օնիկ Գասպարյանից հետո ներկայացվել է և բուռն քննարկում է եղել: Սա՝ առաջին:
ՀՀ ՊՆ-ում ՆԱՏՕ-ի ռազմական հրամանատարության ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանն այս մասին խոսե՞լ են, կամ՝ խոսե՞լ են Ադրբեջանի հարձակողական սպառազինության մատակարարումների, սպառնալիքների մասին, և այս անգամ արդեն՝ ՀՀ տարածքի նկատմամբ: Ասվե՞լ է, որ Ադրբեջանը հնարավոր պատերազմի պատասխանատու է պատրաստվում հռչակել Արևմուտքին, ԱՄՆ-ին:
«Հենց Գլխավոր շտաբը (ԳՇ) զեկույց էր պատրաստում պատերազմի մասին, և այս ամսվա ընթացքում պլանավորված ԱԽ նիստում շտաբը պետք է զեկուցեր պատերազմի արդյունքների մասին: Եթե մենք ցանկություն ունեինք բարդել պատասխանատվությունը գենշտաբի վրա, ապա ինչի՞ էինք տալիս՝ այդ զեկույցն իրենք պատրաստեին»:
Սեպտեմբերի 18-ին Հայկական երկրորդ գլոբալ գագաթնաժողովի պանելային քննարկման ժամանակ Անվտանգության խորհրդի քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը հայտարարել էր. «Մեր ձախողումը ո՞րն է եղել. առաջնային անվտանգության համակարգի մեխանիզմը սա է եղել. անվտանգության սպառնալիքի դեպքում զանգել Մոսկվա, ուրիշ որևէ տարբերակ կամ մեխանիզմ չկա: Այժմ այդպես չէ, այժմ առաջնահերթ մենք ենք որոշում որոշումներ կայացնել»:
Օրեր առաջ 168.am-ն անդրադարձել էր Հայաստանի՝ Եվրամիությանն անդամակցության հարցով հանրաքվե անցկացնելու մասին Նիկոլ Փաշինյանի հայտարարությանը՝ «ԵՄ-ն պատրա՞ստ է մեզ ընդունել, ես այդ հարցի պատասխանը չեմ կարող տալ», և ՌԴ-ում ՀՀ դեսպան Վաղարշակ Հարությունյանի Բելգորոդում պնդմանը՝ «պետությունների միջև հարաբերությունները որոշվում են ոչ թե թերթերում ինչ-որ հոդվածներով, առանձին մարդկանց հայտարարություններով, այլ միջպետական համաձայնագրերով»:
«Զանազանեցումը շատ կարևոր է ՀՀ-ի դիմակայունության համար՝ դիվերսիֆիկացիան թե տնտեսության և թե անվտանգության ոլորտում»,- այս մասին այսօր հայտարարեց ՀՀ ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանը «ՀՀ-ԱԼԳ-ԵՄ․ Մարտահրավերներն ու հնարավորությունները» վերտառությամբ ֆորումի ընթացքում։
Նիկոլ Փաշինյանը մասնակցել է Ժողովրդավարության հայկական երրորդ ֆորումին, որտեղ նրա մտքերին, թե Հայաստանում ժողովրդավարությունը լրջորեն արմատավորվում է, մամուլի ազատության բռնաճնշումներն, ըստ էության, անցյալում են, կամ՝ որ ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանի գնահատմամբ, Հայաստանը ժողովրդավարության օրինակելի երկիր է, հակադրվող չկար: Այսինքն, ժողովրդավարության ֆորումին, մեծ հաշվով, բազմակարծություն չկար Հայաստանի ժողովրդավարության բաստիոն լինել-չլինելու հարցում:
Մայիսի 31-ին ՀՀ քննչական կոմիտեի 10-ամյակին նվիրված՝ Քաջարանում տեղի ունեցած արտագնա նիստում Կոմիտեի նախագահ Արգիշտի Քյարամյանը չի շրջանցել 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմին առնչվող քրեական գործերը:
Օրեր առաջ «Ռուսաստանը Սյունիքից՝ Մեղրիից դուրս չի գալիս. Պուտինին Փաշինյանի խնդրանքի, քարոզչական շեշտերի ներքին և արտաքին նպատակները» վերտառությամբ հոդվածում 168.am-ն անդրադարձել էր Նիկոլ Փաշինյան-Պուտին հանդիպումից հետո Կրեմլի այն հայտարարությանը, որ հայկական կողմի խնդրանքով սահմանապահները մնալու են հայ-թուրքական և հայ-իրանական սահմանին, այսինքն, Ռուսաստանը Սյունիքից դուրս չի գալիս և շարունակում է մնալ Մեղրիում: Այս օրերին պաշտոնական արձագանք կամ հերքում չէր եղել:
Հաշվի առնելով քաղաքական տեսանկյունից իշխանության մոտեցումները՝ 44-օրյա պատերազմի հետ կապված, ոչ կարելի է բացառել, ոչ էլ հաստատել իրադարձությունների նոր ընթացքը, առավելևս՝ դրանում նոր գործոնների ներգրավումը, քանի որ դա քաղաքական որոշակի իրավիճակից է կախված: Բայց եթե խոսում ենք հանրության համար կարևոր կամ իրական պատճառների, հանգամանքների բացահայտումից, ապա այս իշխանության օրոք, բնականաբար, բոլոր հարցերի պատասխանները չենք ստանալու: Այսինքն, դրանց մի մասը քողարկվելու է, մի մասն էլ պատասխանատվության մասով լղոզվելու է:
Փաստորեն Նիկոլ Փաշինյանը մեկ ժողովրդավարությունը համարել է Ադրբեջանի համար թիրախ պատերազմ սկսելու, մեկ նշել, որ, օրինակ, 44-օրյա պատերազմը որևէ կապ չուներ ՀՀ-ի ժողովրդավար լինելու հետ, և դրանում, այսպես ասած, նախկիններից ստացած ժառանգությունն էր մեղավոր, և մեկ էլ նորից շարունակում է համոզել, որ ժողովրդավարությունն անվտանգության կարևոր երաշխիք է:
Հոկտեմբերի 11-ին ԱՊՀ անվտանգության և հատուկ ծառայությունների ղեկավարների խորհրդի 53-րդ նիստի մասնակիցների հետ հանդիպմանն Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հայտարարել է, թե իրենց տեղեկություններով՝ օկուպացված և հայաթափված Արցախում «գոյություն ունեն որոշ խմբեր, որոնք դեռ թաքնվում են»:
Այն իրավիճակը, որ այսօր տիրում է Արցախում և ՀՀ սահմաններում կամ սպասվում է Արցախին և ՀՀ-ին, 44-օրյա պատերազմի արդյունք է, ինչպես վերջերս 168.am-ի հետ զրույցում նշել էր ռազմական վերլուծաբան Արթուր Եղիազարյանը, 2020-ին տեղի ունեցածը կարծես կռվի ճանապարհով հողերի հանձնման գործընթաց էր:
Հիշեցնենք, որ ավելի վաղ՝ մայիսի 10-ին Իգոր Խովաևը նույնպես այցելել էր Հայաստան, հանդիպումներ ունեցել Նիկոլ Փաշինյանի, ԱԽ քարտուղար Արմեն Գրիգորյանի և ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի հետ: Զուգահեռաբար, նա եղել էր նաև Բաքվում և Իլհամ Ալիևի և այլ պատոնատար անձանց հետ:
ՀՀ անվտանգության խորհուրդը երեկ խոսնակի մակարդակով պատասխանել էր ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանի՝ հունիսի 28-ի հայտարարության՝ 2020-ի օգոստոսին ԱԽ նիստում արած առաջարկներին վերաբերող հատվածին:
Այն, որ հունիսի 27-ին 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովում հարցուպատասխանի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը ՀՀ ԶՈւ գլխավոր շտաբին, հետախուզական ծառայություններին, համապատասխան ինստիտուտներին մեղադրեց պատերազմի հավանականության մասին իրեն իրարամերժ, ապակողմնորոշիչ տեղեկություններ փոխանցելու համար, նորություն չէր: Այսինքն, որ համապատասխան կառույցները պատերազմի հավանականությունը մինչև ամսի 25-ը 30 տոկոս են գնահատել, նման պնդում Փաշինյանն արել է դեռ 2021 թվականին, և ոչ մեկ անգամ:
168.am-ն անդրադարձել էր ՊԲ նախկին հրամանատար Միքայել Արզումանյանին Փաշինյանի կողմից անուղղակի հիշելուն և նրան ուղղված մեղադրանքներին: Օրինակ, մենք հարցադրում էինք արել՝ ե՞րբ է Նիկոլ Փաշինյանը՝ որպես գերագույն հրամանատար և ՀՀ ղեկավար, իմացել «Արեգա» բարձունքի շուրջ կատարված գործողությունների մասին, որոնք սկսել են պատերազմի երկրորդ օրը՝ 2020թ. սեպտեմբերի 28-ին, և տևել մինչև հոկտեմբերի 5-ը:
Ադրբեջանը շարունակում է հետագա սադրանքների համար հող նախապատրաստել՝ պնդելով, թե իբր ադրբեջանական տեսադիտարկման համակարգերն արձանագրել են ՌԴ խաղաղապահների ուղեկցությամբ ՀՀ ԶՈՒ ռազմական տեխնիկայի շարասյան երթը Ստեփանակերտ-Ղայբալիշեն-Լիսագոր ճանապարհով, ինչը ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը բազմիցս հերքել է, այսօր ևս: Սակայն Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը գերատեսչության ղեկավար կազմի հետ խորհրդակցության ժամանակ հրահանգել է՝ «միջոցներ ձեռնարկել՝ կանխելու Հայաստանի կողմից հնարավոր սպառնալիքները, որոնց միջոցով փորձ կարվի արհեստականորեն լարվածություն ստեղծել տարածաշրջանում»:
Իշխանական պատգամավոր Գուրգեն Արսենյանը NEWS.am-իհետ զրույցում կրկնել է Ադրբեջանի նախագահի պնդումը՝ 44-օրյա պատերազմի արդյունքում Արցախի հարցը փակված է:
Արցախի հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում «Միասնական հայրենիք» կուսակցության ղեկավար, Արցախի պաշտպանության բանակի նախկին հրամանատար, Արցախի անվտանգության խորհրդի նախկին քարտուղար Սամվել Բաբայանն ասել է, որ պատերազմի ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանին առաջարկել է ողջ պատասխանատվությունն իր վրա դնել:
