Երրորդ երկրների ցանկացած ռազմատենչ հայտարարություններ և գործողություններ Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակի վերաբերյալ կարող են հանգեցնել իրավիճակի ապակայունացման Հարավային Կովկասում:
Բաքվի իշխանությունները, Թուրքիայի բացահայտ դրդմամբ, սեպտեմբերի 27-ին նախաձեռնեցին հերթական լայնածավալ ագրեսիան Արցախի Հանրապետության դեմ՝ վերսկսելով ակտիվ ռազմական գործողությունները։ Իրականության մեջ այս անգամ պատերազմի վերսկսման բուն նպատակներից մեկը Թուրքիայի ազդեցության կտրուկ տարածումն է այս տարածաշրջանում, որի համար Ադրբեջանի բնիկ ժողովուրդները թափելու են իրենց արյունը, զոհվելու կամ դառնալու են հաշմանդամ։ Այս պատերազմից Ադրբեջանի ոչ մի բնիկ ժողովովրդի ներկայացուցիչ ոչինչ չի շահելու՝ ձեր և Արցախի հայության միջև չկա կիսելու ոչինչ, մեր շահերը իրար չեն հակասում։ Արցախի հայությունը միշտ էլ հարգանքով է վերաբերվել ձեզ, և վերջին տասնամյակներում Բաքվի իշխանություններն են, որ խոչընդոտում են մեր ու ձեր հազարամյակների պատմություն ունեցող շփմանը և բարեկամությանը։
«Դեռևս գործնական քայլերի որևէ մեկը չի դիմել, դրա համար էլ կարծում եմ՝ այս ամսին դեռևս վաղ է խոսել, սա մենք զգալու ենք վաղը։ Եթե աշխարհի մեծերը ցանկանում են կողմերին հաշտեցնել, ապա այսօր պետք է դիվանագիտական հող նախապատրաստվի, և կողմերից յուրաքանչյուրին չմեղադրեն պատերազմի սանձազերծման մեջ, դրա համար շարունակում է դրվել հավասարության նշանը։ Եթե այսպես շարունակվեց, ամբողջ աշխարհը միանշանակ գիտի, որ սա սանձազերծել է Ադրբեջանը՝ Թուրքիայի դրդումով, բայց ինչո՞ւ հստակ այս կապակցությամբ չի արտահայտվում, որովհետև հասկանում են, որ, եթե դիվանագիտական հողի վրա բանակցությունների սեղան բերեն Ադրբեջանին, ապա այսօր նրա հասցեին քննադատական խոսքերը չեն կարող նպաստել այդ հեռանկարին։ Բայց եթե այս պատերազմը շարունակվեց, բնականաբար, շատ ավելի կոշտ կլինեն Ադրբեջանի նկատմամբ, այս հարցում ես չեմ կասկածում»,- շեշտեց Ա. Մելքոնյանը։
ՀՀԿ երիտասարդական կազմակերպության մեկ այլ գործընկեր՝ IYDU-ը (International Young Democrat Union, Միջազգային երիտասարդական դեմոկրատական միություն) հայտարարություն է տարածել` կոչ անելով Ադրբեջանին անհապաղ դադարեցնել ռազմական գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղում։
Ֆրանսիայի նախագահ էմանուել Մակրոնն աջակցությունն է հայտնել Լեռնային Ղարաբաղում վիրավորված Le Monde թերթի լրագրողներին, խոստացել է նրանց ցուցաբերել ամբողջ անհրաժեշտ օգնությունը:
Էդուարդ Շարմազանովը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Այսքանից հետո կա՞ մեկը, ով դեռ մտածում է բանակցության սեղանին տեսնել թուրքերին։ Պուտինը, Մակրոնը և Թրամփը կոչ են անում անհապաղ դադարեցնել ռազմական գործողությունները Լեռնային Ղարաբաղում, իսկ Էրդողանը թուրքական խորհրդարանում քիչ առաջ հայտարարում է, թե ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի ու Ռուսաստանի նման ջանքերն անընդունելի են։
ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչները հատուկ տարբերանշաններով էին, նկատելի վայրում գրված էր PRESS, ինչը չէր կարող չֆիքսվել ԱԹՍ-ների կողմից»։
Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը հայտնել է, որ փաստեր ունի, որ Լեռնային Ղարաբաղի մարտական գործողություններին Թուրքիայից սիրիական իսլամիստներ են մասնակցում:
Խնդրագրում նշվում է, որ Թուրքիան / Ադրբեջանը իրենց վարձկան ԴԱԻՇ ահաբեկիչների հետ պատերազմ են սկսել ընդդեմ Հայաստանի և Արցախի ՝ հայ ազգը և նրա պապենական հողերը ոչնչացնելու համար: Նշվում է նաև, որ դարեր շարունակ Արցախը Հայաստանինն է եղել:
«Մեկ խոսում ենք՝ «Միացում», մեկ խոսում ենք անկախության ճանաչման մասին և ասում ենք, որ Ղարաբաղը պետք է լինի բանակցային սեղանի շուրջ։ Եթե Ղարաբաղը կարողանա իր դիրքերը պահպանել, կստանա անկախություն, հետաքրքրվա՞ծ է արդյոք Երևանը դրանում։ Պետք է կողմնորոշվել հստակորեն։ Եթե Ղարաբաղը դառնա երկրորդ հայկական պետություն, ապա այն կդառնա ողջ հայության էպիկենտրոնը, այսինքն՝ Ստեփանակերտը կդառնա հայության կենտրոնը, և ոչ՝ Երևանը»,- ասաց Տարասովը։
Արմեն Աշոտյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Այսօր Էրդողանը, քննադատելով ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներին հրադադարի և բանակցային գործընթացին վերադառնալու կոչերի համար, ոչ միայն ուղղակիորեն հաստատեց Թուրքիայի ներգրավվածությունն ու շահագրգռվածությունը Արցախում ընթացող պատերազմի մեջ, այլև ևս մեկ կարևոր հանգամանք ընգծեց:
ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինը, ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփն ու Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը հանդես են եկել հայտարարությամբ՝ ԼՂ հակամարտության գոտում ստեղծված իրավիճակի շուրջ: Կրեմլի պաշտոնական կայքում հրապարակված հայտարարությունում ասվում է.
Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը ԵԱՀԿ Մինսկի խմբին քննադատել է Լեռնային Ղարաբաղում կրակի դադարեցման կոչեր անելու համար և դա «անթույլատրելի քայլ» է որակել, գրում է «ՌԻԱ Նովոստի» գործակալությունը:
ՌԴ, ԱՄՆ և Ֆրանսիայի նախագահներ Վլադիմիր Պուտինը, Դոնալդ Թրամփն ու Էմանուել Մակրոնը համատեղ տարածած հաղորդագրության մեջ Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարությանը կոչ են արել վերսկսել Լեռնային Ղարաբաղի հարցով բանակցություններն առանց նախնական պայմանների: Այս մասին տեղեկացնում է tass.ru-ն:
Ադրբեջանական հարցերով փորձագետ Արմինե Ադիբեկյանի խոսքով՝ Արցախի դեմ Ադրբեջանի սկսած պատերազմի առաջին օրվանից հետո Ադրբեջանը գործող ապատեղեկատվությունը շատ կտրուկ փոխարինեց քարոզչականով, այդպես էր վիճակը մինչև երեկ երեկոյան։
«Պատերազմի սկսվելու հաջորդ օրվանից հայերենով և եբրայերենով հայտարարություն ենք տարածել Ֆեյսբուքում, WhatsApp-ում, որպեսզի շատ արագ կազմակերպենք դրամահավաք և օգնության հասնենք հայ զինվորին»։ Այս մասին «Հայերն Այսօր»-ի հետ զրույցում տեղեկացրեց Իսրայելի Հայֆա քաղաքի և հյուսիսային շրջանների հոգևոր հովիվ Տիրայր քահանա Հովակիմյանը։
«Բանակցային ֆորմատը փոխելու ժամանակը» թերթը վերնագրով հրապարակման մեջ գրել է. Պատերազմի չորրորդ օրը հայկական կողմի գրանցած հաջողություններից զատ, բացառիկ էր նաև ռազմական գործողություններն անհապաղ դադարեցնելու և բանակցությունների սեղանի շուրջ նստելու հակամարտող կողմերին ուղղված կոչերի առատությամբ, բայց այդ կոչերը հասկանալիորեն կորան պատերազմի աղմուկի մեջ։
Բայց ցեղասպան քաղաքականության շարունակությունը Թուրքիայի համար միայն հայատյացությունը իրացնելու միջոց չէ, այլեւ պրագմատիկ խնդիր: Հայաստանն ու Հարավային Կովկասի հայությունը վերջին խոչընդոտն են թուրքական էքսպանսիան դեպի հյուսիս, դեպի հարավ-արեւելք եւ դեպի արեւելք շարունակելու եւ կայսերական երազանքը կյանքի կոչելու համար:
«ԼՈՒՅՍ հիմնադրամ» գրառմամբ հրապարակված նյութը պաշտպանված է ՀՀ օրենսդրությամբ և միջազգային համաձայնագրերով։ Հրապարակված նյութի բոլոր իրավունքների բացառիկ իրավատերը «ԼՈՒՅՍ» հիմնադրամն է։
168.am-ի հավաստի տեղեկություններով՝ հայկական կողմը տեղեկացրել է իրանական կողմին, որ Ադրբեջանը մարտական գործողություններ է ձեռնարկում Իրանի հետ սահմանի անմիջական հարևանությամբ, և որպես ապացույց ներկայացվել է այսօր Իրանի տարածքում կործանված ադրբեջանական մարտական ուղղաթիռը: Բնականաբար, ՊԲ-ն ստիպված է լինելու դիմել ինքնապաշտպանության:
Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը Ռուսաստանի անվտանգության խորհրդի մշտական անդամների հետ հանդիպման մասնակիցներին տեղեկացրել է Ռուսաստանի, ԱՄՆ-ի և Ֆրանսիայի նախագահների կողմից Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակի վերաբերյալ համատեղ հայտարարություն նախապատրաստելու մասին:
Չբավարարվելով Թուրքիայի ազդեցությունն Էգեյան ծովի և Արևելյան միջերկրածովյան երկրների վրա տարածելու իր փորձերով, որոնք ավելի դժվար դուրս եկան, քան Լիբիայի և Սիրիայի ցամաքում նմանատիպ ջանքերը, նախագահ Էրդողանն այժմ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևին աջակցում է Հայաստանի դեմ հակամարտությունում, գրում է Ahval լրատվական կայքը։
Ռուսաստանի Դաշնության Պետական Դումայի «Եդինայա Ռոսիա» խմբակցությունը մտահոգությամբ է հետեւում կուսակցության առաջնորդ Գագիկ Ծառուկյանին ձերբակալելու շուրջ Երեւանում տեղի ունեցող իրադարձություններին։ Մենք Գագիկ Կոլյաևիչ Ծառուկյանին ճանաչում ենք որպես Ռուսաստանի Դաշնության ընկեր, քաղաքական գործիչ, որը ջանքեր չի խնայել Ռուսաստանի և Հայաստանի միջև կապերն ամրապնդելու համար:
Բելառուսի նախագահ Ալեքսանդր Լուկաշենկոն այսօր հեռախոսազրույց է ունեցել Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի և ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի հետ։ Այս մասին «Բելտա» գործակալությանը հայտնել են Բելառուսի նախագահի աշխատակազմից։
Եվրոպայի խորհրդի գլխավոր քարտուղար Մարիա Պեյչինովիչ Բուրիչը հոկտեմբերի 1-ին հայտարարություն է տարածել՝ ահազանգելով Լեռնային Ղարաբաղում մարդասիրական ճգնաժամի մասին:
Ռուսական Дождь հեռուստաալիքի գլխավոր խմբագրի տեղակալ Դմիտրի Ելովսկին ԼՂ Մարտունի քաղաքում հրետակոծության տակ է ընկել: Ինչպես հայտնում է ՏԱՍՍ-ը, այս մասին տեղեկացրել է հեռուստաալիքի գլխավոր խմբագիր Տիխոն Դզյադկոն:
2019-ին մայրաքաղաք Ստեփանակերտում մեծ հանդիսավորությամբ մեկնարկած համահայկական խաղերը միտված էին ամրապնդել տարածաշրջանային խաղաղությունը և վերահաստատել աշխարհի հայերի վճռականությունը՝ Արցախը տեսնելու որպես հայկական միասնության և խաղաղասիրական դիվանագիտության ելակետ։
Էդուարդ Շարմազանովը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Բոլոր կարծիքները՝ փոխել բանակցային ֆորմատը՝ ներգրավելով դրանում Թուրքիային, հակապետական են եւ դեմ են թե Հայաստանի, եւ թե Արցախի պետական շահերին։ Ավելին. պետք է հարց բարձրացնել Թուրքիային հեռացնելու Մինսկի խմբից։ Այ, դա կլինի դիվանագիտական հաղթանակ»։
Ավստրալիան անհանգստացած է Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության գոտում ռազմական գործողությունների բռնկմամբ:
Ադրբեջանցիները ի վիճակի չեղան իրականացնել անակնկալ հարձակման գործոնը` ներխուժել Լեռնային Ղարաբաղի խորքերը, և հիմա տեղում դոփում են, իսկ հայերին հաջողվեց վերականգնել կորցրած դիրքերը: Ուստի իզուր չեն ասում, որ բանակն առաջին հերթին ուժեղ է իր մարտական ոգով: