Տարածաշրջան

«Անչափ ուրախ եմ նորից լինել Հայաստանում, որ երկար տարիներ ի վեր ինձ շատ սրտամոտ երկիր է: Ես ժամանակ եմ անցկացրել հայ մարդկանց հետ, այդ մարդկանց ուժը, դինամիզմը, այս երկրի ոգին ինձ միշտ ոգեշնչել է »,- ԱՄՆ դեսպանատանը կայացած ասուլիսում ասաց ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության տնօրեն Սամանթա Փաուերը:

Լեռնային Ղարաբաղում վառելիքի պահեստի պայթյունի հետևանքով կան հարյուրավոր տուժածներ։ Վիրավորների և զոհերի հստակ թիվ դեռևս հնարավոր չէ պարզել։ Այս մասին «Ֆեյսբուք»-ի իր էջում գրել է Արցախի  մարդու իրավունքների պաշտպան Գեղամ Ստեփանյանը։

«Մենք կոչ ենք անում Ադրբեջանին, որ պահպանի հրադադարը եւ կոնկրետ քայլեր ձեռնարկի պաշտպանելու քաղաքացիական անձանց իրավունքները ԼԵռնային Ղարաբաղում: Նախագահ Ալիեւը խոստացել է երաշխավորել էթնիկ հայերի իրավունքները: Ադրբեջանը պետք է կատարի այդ խոսումը:

«Սփյուռքում դիմադրական մտայնություն կա: Սփյուռքը 100 տոկոսով Արցախի ու արցախահայության հետ է, և ամենուր աշխատանքի մեջ է՝ ցույցերով, քաղաքական շփումներով: Լինի ԱՄՆ, Կանադա, Հարավային Ամերիկա, Եվրոպա, Ֆրանսիա, Միջին Արևելք՝ մեր բոլոր լծակները գործածում ենք, որպեսզի միջազգային ընտանիքը գիտակցի՝ Ցեղասպանություն է պատրաստվում արցախցիների դեմ, և պետք է ժամ առաջ իրենց պատասխանատվությունը ստանձնեն»։

Ադրբեջանին հանձնված Արցախից բնիկ հայ բնակչության արտագաղթի ֆոնին Ալիեւը հայտարարել է «հաջող վերաինտեգրման մասին»։

Այս պահին միակ տեսանելի հնարավորությունը «Կարմիր Խաչի» միջազգային կոմիտեի, ՄԱԿ տարբեր մարդասիրական գործակալությունների կողմից անհապաղ բժշկական օգնություն հասցնելն է՝ օդային ճանապարհով՝ ուղղաթիռներով: Միայն այդպես է հնարավոր այսօր տեղի ունեցած աղետալի պայթյունի հետևանքով ծանր այրվածքներով վիրավոր անձանց արագ ՀՀ բժշկական հաստատություններ հասցնել:

Տարածաշրջանում ու հատկապես Արցախում տեղի ունեցող վերջին իրադարձությունների ֆոնին, այսօր Հայաստան ժամանեցին ԱՄՆ պետքարտուղարի տեղակալի պաշտոնակատար Յուրի Քիմը և USAID-ի ղեկավար Սամանթա Փաուերը։ Հատկանշական է, որ Փաուերը USAID-ի առաջին ղեկավարն է, որը ժամանեց Հայաստան։

#ՀԻՄԱ. ԱՄՆ բարձրաստիճան պաշտոնյաների ասուլիսը՝ Երևանում. ՈՒՂԻՂ

«Մենք գրեթե 3 տարի շարունակ զգուշացնում էինք, որ չի կարելի Հայաստանը վերածել Ռուսաստան-Արևմուտք հարաբերությունների պարզման փորձադաշտի կամ հակասությունների կենտրոնի: Ցավոք սրտի, ՀՀ իշխանությունները, գիտակցաբար թե ոչ, արեցին դա»,- 168.am-ի հետ զրույցում այսպես գնահատեց ներկա վիճակը քաղաքագետ Արա Պողոսյանը՝ հավելելով, որ այս համատեքստում բավականին մեծ վտանգով են հղի նաև Նիկոլ Փաշինյանի երեկվա մեղադրանքները՝ ուղղված ՌԴ-ին:

Տիգրան Աբրահամյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Միջազգային կազմակերպությունները, առաջին հերթին Կարմիր Խաչի միջազգային կոմիտեն, Արցախում տեղակայված ռուս խաղաղապահները պետք է շտապ օդային միջանցք բացեն` Արցախում վերջին գործողությունների հետևանքով և այսօր տեղի ունեցած աղետալի պայթյունի վիրավորներին արագ ՀՀ բժշկական հաստատություններ հասցնելու համար:

Իր ելույթի սկզբում Էրդողանը իր գոհունակությունն է հայտնել «Թուրքիան թյուրքական աշխարհի հետ կապող Նախիջևանում» գտնվելու կապակցությամբ։

«Ցանկացած հայի սրտում, ում համար Արցախը հայրենիք է, ոչ թե միայն ցավ, տառապանք կա, այլև ցասում,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց ՀՅԴ Կանադայի Կենտրոնական Կոմիտեի ներկայացուցիչ, Կանադայի Հայ դատի շրջանային հանձնախմբի նախագահ Մհեր Գարագաշյանը՝ տեղեկացնելով, որ նախօրեին ՀՅԴ Մոնտրեալի կառույցների նախաձեռնմամբ տեղի է ունեցել Արցախի զորակցության ժողովրդական հավաք,- Հանդիպումն այնպես չէր, որ միայն զեկուցում էինք, այլև լսում էինք ժողովրդին: Ահավոր հիասթափված, հուսախաբ, զայրացած, ուղղակիորեն տառապանքի մեջ է Կանադայի սփյուռքյան գաղութը. Արցախի հանձնումի, վաճառքի հետ չի հաշտվել:

Չեմ կարծում, որ Լեռնային Ղարաբաղում իրավիճակը խայտառակություն է Եվրոպայի համար։ Այս մասին հայտարարել է անանուն եվրոպացի բարձրաստիճան դիվանագետը, ում խոսքը մեջբերում է Guardian-ը:

«Ադրբեջանը Նախչիվանի եւ Թուրքիայի հետ կապող երկաթուղու շինարարությունը հաջող է ընթանում։ Ադրբեջանի տարածքում աշխատանքները, ամենայն հավանականությամբ, պետք է ավարտվեն հաջորդ տարվա վերջին»,-ասել է նա։

Հայաստանի հարուստ պատմությունն ամենուրեք ոգեշնչել է ազգերին և մարդկանց՝ ձգտելու ազատության և արդարության: Իսկ ամերիկահայ համայնքը շարունակում է ուժի աղբյուր մնալ իմ սեփական երկրում: Հույս ունեմ առաջիկա տարում շարունակել էլ ավելի խորացնել և ամրապնդել մեր պետությունների և ժողովուրդների միջև կապերը»։

Իրանի դեսպանը Մեհդի Սոբհանին  Նիկոլ Փաշինյանի հետ հանդիպմանը ևս մեկ անգամ ընդգծել է ՀՀ տարածքային ամբողջականության պաշտպանության վերաբերյալ իրանական կողմի հստակ դիրքորոշումը:

Ռուսական կողմի միջնորդությամբ սեպտեմբերի 25-ին Արցախի և Ադրբեջանի ներկայացուցիչները հանդիպել են Իվանյանում` ռուս խաղաղապահների մշտական տեղակայման վայրում։

Գերմանիայի իշխանություններն ուշադիր հետևում են Լեռնային Ղարաբաղում տիրող իրավիճակին և մտահոգված են տարածաշրջանում հայ բնակչության վիճակով։

Գեներալ Բաղերին վերահաստատել է Իրանի զինված ուժերի հանձնառությունը տարածաշրջանային կայունությանը՝ ընդգծելով, որ օտարերկրյա սուբյեկտներն ու հակառակորդները տեղ չունեն տարածաշրջանում։ Նա նաև ընդգծել է զինված ուժերի առանցքային դերը տարածաշրջանում խաղաղության և կայունության պահպանման գործում։

Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի գլխավորած պատվիրակության սեպտեմբերի 25-ին Նախիջևան կատարած այցի շրջանակներում Թուրքիայի և Ադրբեջանի միջև 3 նոր համաձայնագիր է ստորագրվել: Այս մասին հայտնում է թուրքական «Անադոլու» լրատվական գործակալությունը:

Ադրբեջանի նախագահի աշխատակազմը հայտարարություն է տարածել 2023 թվականի սեպտեմբերի 25-ին Իվանյան (Խոջալու) քաղաքում Արցախի և Ադրբեջանի ներկայացուցիչների միջև բանակցությունների արդյունքների վերաբերյալ:

Տարածաշրջանային հարցերում Նիկոլ Փաշինյանը 2020 թվականի նոյեմբերին Ռուսաստանի, Ադրբեջանի և Հայաստանի ղեկավարների՝ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցը գալիք սերունդներին թողնելու վերաբերյալ ջենթլմենական համաձայնությանը հետևելու փոխարեն, ենթարկվեց Արևմուտքի հորդորներին։ Այս մասին ասվում է ՌԴ ԱԳՆ հայտարարությունում:

Արցախում օրերս իրականացված արյունալի ռազմական գործողությունից հետո այսօր Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանը Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հրավերով Նախիջևանում է, որտեղ նախատեսվում են նրանց բանակցությունները։

ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպան Օլիվյե Դեկոտինին հերքել է լուրերն այն մասին, որ Ֆրանսիան պատրաստ է ընդունել և ապաստան տրամադրել Արցախի հայերին։ Այս մասին վերջինս հայտնել է թվիթերի իր էջում:

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Հայաստանի Հանրապետությունում Իրանի Իսլամական Հանրապետության նորանշանակ արտակարգ և լիազոր դեսպան Մեհդի Սոբհանիին:

Այսօր Ալիևն ու Էրդողանը դրեցին միջանցքի գազային բաղադրիչի` Իգդիր-Նախիջևան գազատարի հիմքը: Այս մասին գրում է թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը՝ տարածելով Նախիջևանում կայացած Ալիև-Էրդողան հանդիպման այս լուսանկարը։

Մեր դիտորդները պատվիրակությանը ուղեկցել են Կապանի օդանավակայան և Հայաստան-Ադրբեջան սահմանամերձ շրջաններ, որտեղ ներկայացրել են վերջին ռազմական և անվտանգության զարգացումների և տեղի բնակչության կյանքի վրա դրանց ազդեցության մասին:

Նիկոլ Փաշինյանի 2023 թվականի սեպտեմբերի 24-ի անկախության օրվա առթիվ ուղերձը անընդունելի հարձակումներ է պարունակում Ռուսաստանի դեմ և չի կարող այլ բան չառաջացնել, քան մերժում։ Այս մասին ասվում է ՌԴ ԱԳՆ հայտարարության մեջ։

Թյուրքագետ Վարուժան Գեղամյանը տելեգրամյան իր ալիքում գրում է. «Ադրբեջանի նախագահ Ի. Ալիևը Նախիջևանում Էրդողանի հետ հանդիպմանը հայտրարարել է. «Ցավոք, խորհրդային իշխանությունները Արևմտյան Զանգեզուրը (նկատի ունի` Սյունիքի մարզը) վերցրել են Ադրբեջանից և այդպիսով Ադրբեջանի հիմնական հատվածի և Նախիջևանի միջև ցամաքային կապը կտրվել է»:

Ադրբեջանական կողմից բանակցություններում ներգրավված էր Մեջլիսի պատգամավոր, Լեռնային Ղարաբաղի հայերի հետ շփումների համար պատասխանատու նշանակված Ռամին Մամեդովը, Ադրբեջանի նախագահի հատուկ ներկայացուցչի տեղակալ Բաշիր Հաջիևը, Հատուկ ներկայացուցչի գրասենյակի աշխատակից Իլքին Սուլթանովը։