Հայաստան-Ադրբեջան ուղիղ ձևաչափով տարածված համատեղ հայտարարությունից հետո հասարակական-քաղաքական դիսկուրսում կրկին ակտիվ օրակարգ է եկել Հայաստան-Ադրբեջան խաղաղության համաձայնագրի կնքման թեման։
Երեք տարի առաջ տեղի ունեցած 44-օրյա պատերազմից հետո պատմական հնարավորություն է ստեղծվել տարածաշրջանում խաղաղության հասնելու համար:
Ադրբեջանական կողմը շուտով կներկայացնի իր դիրքորոշումը Հայաստանի կողմից առաջարկված խաղաղության համաձայնագրի պայմանների վերաբերյալ։ Ադրբեջանական ԶԼՄ-ների փոխանցմամբ, այա մասին հայտարարել է Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովը Բաքվում իր թուրք գործընկեր Հաքան Ֆիդանի հետ համատեղ ասուլիսի ընթացքում։
Ադրբեջանի վարչապետ Ալի Ասադովի համապատասխան որոշումը հրապարակվել է երկրի կառավարության կայքում։
Զովիգյանը հավելել է. «Արցախի (Լեռնային Ղարաբաղի) շրջափակումը չի ավարտվել, քանի որ տեղահանված արցախահայերի վերադարձի իրավունքը դեռևս հեռու է ապահով լինելուց, տուն վերադառնալու ճանապարհ դեռևս չկա»:
Թուրքիայի պաշտպանության նախարար Յաշար Գյուլերը Ազգային մեծ ժողովում հայտարարել է, որ կարևոր հնարավորություն է բացվել Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև մշտական խաղաղության հաստատման համար․
Ադրբեջանում գտնվող Թուրքիայի արտգործնախարար ղեկավար Հաքան Ֆիդանը հանդիպել է Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ։ Հանդիպման վերաբերյալ թուրքական իշխանական լրատվամիջոցը մանրամասներ չի հաղորդում։
Դեպի ծով ելք չունեցող զարգացող երկրների նախարարական հանդիպման ժամանակ ՀՀ արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը հայտարարեց, որ դեպի ելք ծով չունեցող երկրները (LLDC) տրանսպորտային համապատասխան ենթակառուցվածքներ չունենալու պատճառով պակաս մրցունակ են։
Նիկոլ Փաշինյանն այսօր հերթական անգամ «խաղաղության խաչմերուկ» նախագիծը ներկայացրեց Երևանում ընթացող դեպի ծով ելք չունեցող երկրների նախարարական հանդիպման ժամանակ՝ ընդգծելով, որ տարածաշրջանային կոմունիկացիաների բացման վերաբերյալ բոլոր մոտեցումներն ամբողջացրել են հենց «խաղաղության խաչմերուկում»։
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման հանձնաժողովի նիստերի անցկացման աշխատակարգը հաստատվեց։ Որոշումն ընդունվեց ՀՀ կառավարության այսօրվա նիստում։
Այսօր Երևանում ընթացող դեպի ծով ելք չունեցող երկրների նախարարական հանդիպման ժամանակ Նիկոլ Փաշինյանը, խոսելով Ադրբեջանի հետ խաղաղության պայմանագիր ստորագրելու հնարավորությունների և սկզբունքների մասին, հայտարարեց, որ տրանսպորտային ապաշրջափակման մասին համաձայնությունները պետք է տեղի ունենան երկրների սուվերենության, համաձայնության և փոխադարձության համաձայնության հիման վրա։
Լրագրող Լինդսի Սնելը X սոցցանցի իր միկրոբլոգում անդրադարձել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև գերիների փոխանակմանը՝ գրելով, որ Ադրբեջանցի մարդասպան Հուսեյն Ախունդովին Ադրբեջանում դիմավորել են որպես հերոսի։
Դեկտեմբերի 13-ին Ադրբեջանից Հայաստան է վերադարձել 32 հայ զինծառայող։ Հայկական կողմն Ադրբեջանին է փոխանցել ադրբեջանցի երկու զինծառայողի։
Ավելի վաղ Հայաստանի ԱԳ նախարարությունն էր հայտարարել, որ Երևանն ընդունում է Վաշինգտոնում Հայաստանի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարների միջև հանդիպում անցկացնելու առաջարկը։
Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագիրը դեռ պատրաստ չէ ստորագրման, վերջնական նախագիծ չկա, Հանրային հեռուստաընկերության եթերում ասաց ՀՀ հատուկ հանձնարարություններով դեսպան Էդմոն Մարուքյանը։
ԱՄՆ-ն ողջունում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի միջև գերիների փոխանակումն ու հավատում է, որ երկու երկրների միջև խաղաղությունը շատ հավանական է։
Թուրքիայի ազգային պաշտպանության նախարար Յաշար Գյուլերը հայտարարել է, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև երկարատև խաղաղության համար հնարավորությունների դուռ է բացվել։
ԵԽ Հարավային Կովկասի հետ կապերի պատվիրակության նախագահ Մարինա Կալյուրանդը X-ի իր միկրոբլոգում հրապարակել է իր, Եվրախորհրդարանի Հայաստանի հարցերով մշտական զեկուցող Անդրեյ Կովաչևի և Եվրախորհրդարանի` Ադրբեջանի հարցերով մշտական զեկուցող Զելյանա Զովկոյի համատեղ հայտարարությունը, որում նրանք ողջունել են Հայաստանի և Ադրբեջանի համատեղ հայտարարությունը.
«Որևէ անձ, ուժ չի կարող ժողովրդի կողմից լիազորված անձանց աշխատանքները խոչընդոտել կամ այն համարել վտանգավոր։ Նրանք որևէ կերպ չեն կարողանում բացատրել, թե դա ինչ վտանգ է։ Հայաստանն ավելի շատ վտանգված է վերջին երեք տարիներին, և այդ վտանգները գալիս են նրանից, որ Արցախը չունի պաշտպանական գիծ, և մենք հայրենազրկվել ենք»,- շեշտեց Դավիթ Գալստյանը։
«Այդ վրեժը մենք մեր ձեռքով լուծելու ենք, կյանքը դեռ առջևում է»,– ասաց Գալստյանը։
Ազրպէյճանի մէջ լիբանանահայ կալանաւոր Վիգէն Իւլճէքեանի ընտանիքին յայտարարութիւնը։
168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում «Ժողովրդավարություն և անվտանգություն» ՀԿ-ի նախագահ Նաիրա Զոհրաբյանն անդրադառնալով հայ գերիների վերադարձին, շեշտեց՝ բոլոր հայորդիները պետք է ադրբեջանական բանտերից ազատ արձակվեին 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության ստորագրման անմիջապես հաջորդ օրը՝ նոյեմբերի 10-ին, հետևապես, զուր են ՔՊ-ի բոլոր ջանքերն Ալիևին մեծ մարդասեր ներկայացնելու ուղղությամբ, ինչ է թե 32 հայորդու է հանձնում Հայաստանին։
«Մեր տարածաշրջանում նման բան չկա, և ես չգիտեմ, թե ինչի վրա է հույսը դրել պարոն Փաշինյանը։ Այսինքն՝ երևի հույսը դրել է նրա վրա, որ ամենակարևորը, որ այս տարածքը պահպանվի, և ինքն իր իշխանությունը պահի, իսկ մնացածը կերևա։ Սա նա բնակչությանը վաճառում է որպես հավերժական խաղաղության լուծում և այլն, բայց նման բան չկա։ Պետք է հասկանանք, որ այս տարածաշրջանում դու պիտի քո անվտանգության դիլեմայի խնդիրը լուծես, որպեսզի կարողանաս զսպես»,- ընդգծեց մեր զրուցակիցը։
Միացյալ Նահանգները պատժամիջոցներ են սահմանել հարյուրավոր անհատների և կազմակերպությունների նկատմամբ, այդ թվում՝ Չինաստանից, Թուրքիայից և Արաբական Միացյալ Էմիրություններից, որոնք օգնել են Ռուսաստանին շրջանցելու ամերիկյան պատժամիջոցները։ Այս մասին հայտնում է ermenihaber.am-ը։
Lիբանանահայ Վիգեն Էուլջեքջյանին Ադրբեջանը չի վերադարձրել հայկական կողմին։
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը չի հստակեցնում՝ կա արդյոք հայ-ադրբեջանական խաղաղության պայմանագրի 6-րդ տարբերակում Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ որևէ դրույթ: Այն պաշտոնական Երևանը Բաքվին է փոխանցել նոյեմբերի 21-ին:
Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին Պրահայում «Ազատ Եվրոպա»-«Ազատություն» ռադիոկայանին տված բացառիկ հարցազրույցում ասել է, թե Վրաստանին Եվրոպական միության անդամակցության թեկնածուի կարգավիճակ տալու հնարավոր մերժումը կդառնա Վրաստանի պարտությունը և Ռուսաստանի հաղթանակը:
Նիկոլ Փաշինյանն ընդունել է Էստոնիայի արտաքին գործերի նախարար Մարգուս Ցահքնայի գլխավորած պատվիրակությանը:
Իր իսկ թմբկահարած «Արցախը Հայաստան է, և վերջ» կարգախոսից տարիներ անց Փաշինյանը պիտի հայտարարեր, թե իբր Արցախի ինքնորոշումն անլուծելի խնդիր էր։
Դեսպանը հետագա համագործակցության պատրաստակամություն է հայտնել, նշել, որ Կանադան աջակցում է Հայաստանի տարածքային ամբողջականությանը, ինքնիշխանությանը եւ ժողովրդավարությանը:
