Տարածաշրջան

Իրանը կարծում է, որ Ռուսաստանը կշարունակի իր հետ փոխգործակցել Ֆորդո ատոմային օբյեկտու տարվող աշխատանքում, չնայած ԱՄՆ-ի կողմից պատժամիջոցների վերականգնմանը:

Նոյեմբերի սկզբին ՀՀ վարչապետ Փաշինյանը հայտարարեց՝ ռազմական գործողությունների վերսկսման ռիսկերն այսօր նվազ չեն, քան 3-5 տարի առաջ: Այս մասին լրագրողների հետ հանդիպմանը հիշեցրեց «Ռազմինֆո» մասնագիտացված կայքի համակարգող Կարեն Վրթանեսյանը:

Փոխվարչապետ Տիգրան Ավինյանը դեկտեմբերի 9-ին մասնակցել է Հայ-վրացական իրավական համագործակցության երրորդ ֆորումին: Տիգրան Ավինյանը, հանդիսանալով հայ-վրացական տնտեսական համագործակցության միջկառավարական հանձնաժողովի համանախագահը, կարևորեց Հայաստանի ու Վրաստանի միջև փոխգործակցության զարգացումը բոլոր ուղղություններով, ինչպես նաև արդարադատության ոլորտում երկու երկրների միջև հաստատված գործընկերային, ջերմ և կառուցողական հարաբերությունները:

2019թ. դեկտեմբերի 8-ին Պոլսի հայ համայնքը պատրիարք էր ընտրում: Թեև պաշտոնապես Պոլսի հայոց պատրիարքի անունը հայտնի կդառնա դեկտեմբերի 11-ին անցկացվելիք ընտրության օրը, բայց արդեն Նախաձեռնակ մարմնի կողմից նախնական արդյունքների հրապարակումից հետո պարզ է, թե ով հաղթելու ավելի մեծ շանսեր ունի:

Թուրքիայի նախագահական տեղեկատվական վարչությունը, ևս մեկ քայլ է արել դեպի Հայոց ցեղասպանության ժխտում՝ ստեղծելով  «1915.gov.tr» անվամբ կայք, որի աշխատանքային լեզուն անգլերենն է: Կայքի նպատակ է հռչակված պայքարել «Հայոց ցեղասպանության պնդումների դեմ»: Այս մասին տեղեկացնում ermenihaber.am-ը:

Թուրքիայի մեջլիսի հայ պատգամավոր Կարո Փայլանը Ստամբուլում Պոլսի պատրարքի ընտրության վերաբերյալ ուշագրավ հայտարարություն է արել։ «Ընտրված անձին իմ պատրիարքը չեմ համարելու։ Պատմության սև էջերում կգրվեն մեր պատվի հետ խաղացող պետական ծառայողների և նրանց հետ համագործակցող հոգևորականների անունները»։ 

Դեկտեմբերի 8-ին Ստամբուլի հայ համայնքը ընտրել է պատվիրակներին, որոնք դեկտեմբերի 11-ին կընտրեն Պոլսի 85-րդ պատրիարքին։

Նա նշեց, որ Արցախի շուրջ բանակցությունները հայաստանյան բոլոր իշխանությունները նոր կետից են սկսել. «Մեր ներքին դիսկուրսում ընդունված է նրանց համարել այս կամ այն չափով միմյանց շարունակողներ, բայց անձամբ Սերժ Սարգսյանն էլ գալով իշխանության՝ ասել է՝ կա այն, ինչ կա, բայց ես պետք է նոր կետից սկսեմ: Բայց այն ժամանակ մամուլն այսքան բաց չէր, պայմաններն էին այլ, այդքան մեծ հնչեղություն դա չի ստացել»:

«Լարվածությունից խուսափելու համար ցանկացած հնարավորություն պետք է օգտագործել»,- մեզ հետ զրույցում ասաց գերմանացի քաղաքագետ Ուվե Հալբախը՝ անդրադառնալով Արցախյան հիմնահարցի շուրջ վերջին օրերին ծավալված իրադարձություններին և բանակցային վերջին հանդիպումներին։

Հայկական կողմի պատասխանը, որը հնչել է նախարար Մնացականյանի ելույթում, կարծում եմ, ներկայացրած կետերով հիմնականում բացահայտել է հայկական կողմերի դիրքորոշումները, որոնցից կընդգծեի հատկապես երկուսը՝ Արցախի անվտանգությունը զիջման ենթակա չէ, և հակամարտությունը կարող է կարգավորվել Արցախի ընտրված ներկայացուցիչների ներգրավմամբ:

Թուրքիայի և Լիբիայի միջև Միջերկրական ծովի տարածքում գազի որոնողական և հորատման աշխատանքների շուրջ ձեռք համաձայնությունը պատճառ է հանդիսացել Հունաստանի և Լիբիայի միջև լարվածության աճին։ Այս մասին տեղեկացնում ermenihaber.am-ը:

Թեհրանը նվազեցրել է տնտեսության կախվածությունը նավթի վաճառքից, այժմ այդ ճյուղից եկամուտները երկրի բյուջեում կազմում են սոսկ 30 տոկոսը:

Թուրքիայում մեծ աղմուկ է հանել գերմանական ARD հեռուստաընկերության պատրաստած վավերագրական ֆիլմը: «Մոռացված կոտորած. ինչպե՞ս Աթաթուրքը կոտորեց ալևիներին» անվամբ ֆիլմը պատմում է Դերսիմում ալևիների ջարդերի մասին, որի հրանհանգը տվել է Թուրքիայի Հանրապետության հիմնադիր Մուստաֆա Քեմալ Աթաթուրքը:

Նման լուծում գոյություն չունի, որ բոլորին բավարարի, որովհետև մեզ բավարարելու է անկախ Արցախը կամ հետագայում Հայաստանին միացած Արցախը, իսկ Ադրբեջանին Արցախը՝ իրեն ցանկալի կարգավիճակով: Ինչպե՞ս պետք է երեք ժողովուրդների համար էլ ընդունելի լինի: Այդպիսի լուծում չկա, գոյություն չունի, այդ բանաձևը չի աշխատելու,  և ըստ էության դա մեռելածին բանաձև է: Մենք ինքներս պետք է կողմնորոշվենք, թե ինչ ենք մենք ցանկանում, ինչպիսի ռազմավարություն ունենք:

«Կովկաս-Կասպյան տարածաշրջանի տեղաբնիկ ժողովուրդները զրկված են այն տարրական իրավունքներից, որոնց մասին Հայաստանում մենք նույնիսկ չենք էլ մտածում»,- խոսելով «Կովկաս-Կասպյան տարածաշրջանի տեղաբնիկ ժողովուրդները գիտական իրակույթների և զեղծարարությունների լույսի ներքո» գիտաժողովի նպատակների մասին, ասաց ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի Իրանագիտության ամբիոնի ղեկավար Վարդան Ոսկանյանը:

«Կովկաս-կասպյան տարածաշրջանի բնիկ ժողովուրդների խնդիրներին նվիրված զեկուցումների այս հարթակում ի ցույց է դրվելու գիտական օբյեկտիվությունը, և այդ համապատկերում նաև ներկայացվելու են այն կեղծարարության, զեղծարարության փորձերը, որոնք կազմակերպվում են տարբեր պետությունների պետական և, այսպես կոչված, գիտական շրջանակների կողմից»,- «Կովկաս-Կասպյան տարածաշրջանի տեղաբնիկ ժողովուրդները գիտական իրակույթների և զեղծարարությունների լույսի ներքո» խորագրով երկօրյա գիտաժողովում իր ելույթում ասաց ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան Ռուբեն Մելքոնյանը: 

Թուրքիայի Ազգային մեծ ժողովի  հայազգի պատգամավոր Գարո Փայլանը այցելել է Կարս նահանգի Անի քաղաք:

Ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացն այն փուլում չէ, որից կարելի է ակնկալել լուրջ զարգացումներ՝ լինի դա կարգավորման թե հակառակ ուղղությամբ:  Այս մասին լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց «Կովկաս» ինստիտուտի տնօրեն, քաղաքագետ Ալեքսանդր Իսկանդարյանը՝ հիշեցնելով, որ հակամարտության կարգավորման վերջին փորձը եղել է 2011-ին՝ Կազանում:

Թուրքիայի ԱԳ նախարար Մևլութ Չավուշօղլուն Սլովակիայի մայրաքաղաք Բրատիսլավայում անցկացվող ԵԱՀԿ նախարարների խորհրդի 26-րդ նիստում ելույթ ունենալիս անդրադարձել է Լեռնային Ղարաբաղին հիմնախնդրին: Այս մասին տեղեկացնում ermenihaber.am-ը:

Հարյուրավոր բողոքողներ Վրաստանում առաջատար ընդդիմադիր կուսակցությունների առաջնորդների հետ միասին դեկտեմբերի 6-ին երթ են անցկացնում Քութայիս քաղաքում (Իմերեթի երկրամաս)՝ պահանջելով արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններ անցկացնել համամասնական համակարգով:

«Լայնամասշտաբ պատերազմը չեմ կարծում, որ հավանական է, քանի որ դրա համար չկա ռեսուրսային բազա։ Իսկ էսկալացիայի համար կա և ռեսուրսային բազա, դրա համար ոչ մի պատիժ չի կիրառվում և այն ռացիոնալ տեսանկյունից անհրաժեշտ է, ուստի էսկալացիան չի կարելի բացառել»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց նա:։

Ընդդիմությունը դարձել է ավելի կազմակերպված, միտված է կարեւոր քաղաքական նպատակի եւ կկարողանա հասնել իր ուզածին: Այդ մասին լրագրողներին հայտարարել է Վրաստանի չորրորդ նախագահ Գեորգի Մարգվելաշվիլին:

Վրաստանի եւ Ռուսաստանի միջեւ այցագրային ռեժիմի մեղմացման հարցերը, ընդհուպ մինչեւ դրա չեղարկումը, ինչպես նաեւ այդ երկրի հետ ավիահաղորդակցության վերականգնման հարցերը, շուտափույթ լուծում են պահանջում:

«Մենք արդեն ունենք գոնե հայկական կողմի ներկայացրած ինչ-որ ճանապարհային քարտեզ, որի շուրջ կարող ենք քննարկումներ ունենալ, կարող ենք վերլուծել, հաշվարկել ռիսկեր, այսինքն՝ գոնե սկզբնական փաստաթուղթ ունենք, ինչը գովելի է»,- 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով ԵԱՀԿ նախարարական համաժողովի ընթացքում ՀՀ ԱԳ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանի ելույթին՝ ասաց Ադրբեջանի հարցերով փորձագետ Անժելա էլիբեգովան:

 Իրանի արեւմուտքի Քրդստանի նահանգում դեկտեմբերի 5-ին առնվազն 11 մարդ, այդ թվում՝ հինգ երեխա է զոհվել հարսանիքի ժամանակ գազի բալոնի պայթելու հետեւանքով:

«Կովկաս-Կասպյան տարածաշրջանի տեղաբնիկ ժողովուրդները գիտական իրակույթների և զեղծարարությունների լույսի ներքո». գիտաժողով

«ԵԱՀԿ գործող նախագահ, Սլովակիայի ԱԳ նախարար Միրոսլավ Լայչակը ԵԱՀԿ արտաքին գործերի նախարարների խորհրդի նիստի ժամանակ, գնահատելով անցնող տարին, բավականին ուշագրավ հայտարարություն է արել՝ նշելով, որ «Լեռնային Ղարաբաղում կա էսկալացիայի իրական սպառնալիք»։

«Պարզվում է` դեռեւս 1993-ին է հենց Ադրբեջանի նախագահ Հեյդար Ալիեւը Արցախը որպես բանակցային կողմ ընկալել: Այս բացահայտումը ՀՀ նախկին գլխավոր դատախազ Գեւորգ Կոստանյանն է արել՝ «Ժողովուրդ» օրաթերթի հետ զրույցում գաղտնազերծելով մի կարեւոր փաստաթուղթ: Պարզվում է՝ 1993 թվականին Ադրբեջանի նախկին նախագահ Հեյդար Ալիեւը հանձնարարել է հանդիպում կազմակերպել Ադրբեջանի եւ ԼՂՀ-ի ղեկավարների հետ (տե՛ս լուսանկարը):

Թեհրանը պլանավորում է վարկային այն միջոցները, որոնք ակնկալում է ստանալ Ռուսաստանից, ուղղորդել ենթակառուցվածքային մի քանի նախագծերի, այդ թվում՝ երեք էլեկտրակայանների ստեղծմանն ու արդիականացմանը:

Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւն արձակել է խորհրդարանը եւ Միլի մեջլիսի (խորհրդարան) արտահերթ ընտրություններ նշանակել փետրվարի 9-ին: