Մենք գործ ունենք ոչ թե զուտ կրոնական ծիսակարգի, այլ կրոնաքաղաքական գործընթացի հետ, որտեղ թացն ու չորը խառնվել են իրար։ Բոլոր եկեղեցիների բակերը պետք է ողողել և ցույց տալ, որ անկախ նրանից՝ դու հավատացյա՞լ ես, հեթանո՞ս, թե՞ մի այլ բան, պետք է հայ եկեղեցու կողքին կանգնած լինել։
Շատ բնական է, որ Նիկոլ Փաշինյանի հաջորդ թիրախը եկեղեցին է, այդ հարցը եփվում էր երկար տարիներ։ Սա քաղաքական իրավիճակ չէ, որում մենք ապրում ենք։ Փաշինյանի հարձակումն Առաքելական եկեղեցու նկատմամբ ապացուցում է, որ այս ճգնաժամը քաղաքակրթական է, արժեհամակարգային։
Մարդն անասունից տարբերվում է հոգևորով, և եթե մեկը գործում է կյանքի հոգևոր ոլորտի դեմ, նրա հիմնական նպատակն է՝ որքան կարելի է անասնականացնել մարդուն։ Հոգևորականների ձերբակալումը պիտի լուրջ նախազգուշացում լինի բոլորիս համար։
Չի՛ կարող պետության ղեկավարը փակել պետությունը՝ նորը բացելու հավակնությամբ։ Դա ենթադրում է, որ այդ պետությունն անպայմանորեն ձախողվել է նրա կառավարմամբ, և եթե նորը պետք է բացվի, ապա այդտեղ նա այլևս չպետք է գոյություն ունենա։
Նա ոչ թե «Չորրորդ Հանրապետություն» է ուզում ստեղծել, այլ ոչնչացնում է Երրորդ Հանրապետությունը, նա քանդարար է։ Ամեն ինչ ոչնչացնում է մի հիվանդագին հոգեբանությամբ, իբր իրենից առաջ ոչինչ չի եղել, և ինքն ուզում է ինչ-որ բանի հիմնադիր դառնալ»:
«Իշխանամետ փորձագետները, որոնք հիմա ծվարել են պետական տարբեր տաքուկ անկյուններում, և կամ քաղաքական գործընթացների մեջ են՝ տարբեր կուսակցություններում, ծաղրում էին, գրում, թե՝ այսօր արթնացան, բայց Թուրքիան դարձյալ չի հարձակվել։ Դա պատասխանատվության զրոյական գիտակցում է»,- նշեց Մելքոնյանը։
«Դրանք եղել են վարչական բաժանարար գծեր նույն պետության ներսում ՀԽՍՀ-ի և Ադրբեջանական ԽՍՀ-ի միջև, որոնք պարբերաբար փոփոխվել են և միջազգային իրավունքի հետ բնավ կապ չունեն»,- ասաց Արա Պապյանը:
Ցավոք, վերջին ամիսները ցույց տվին, և դա հանրության համար շոկային բացահայտում էր, որ ԱԺ ընդդիմադիր խմբակցություններից մեկը հակված չէ նախաձեռնելու Նիկոլ Փաշինյանի անվստահության գործընթաց, որը պետք է նախաձեռներ՝ իր նախընտրական խոստումների համաձայն։
«ՕրաԽնդրի» հերթական թողարկմանը բանավիճում են ԱԺ գործող և նախկին պատգամավորներ Հովիկ Աղազարյանը և Գևորգ Պետրոսյանը:
«ՔՊ-ականների շրջանում կոռուպցիոն ռիսկեր կան։ Օրինակ, Արմեն Փամբուխչյանի՝ 70-ն անց հայրը բանկից 4 միլիոն դոլարի վարկ է վերցրել, «Սպայկան» երաշխավոր է կանգնել։ Վաղարշակ Հակոբյանն ու Խաչատուր Սուքիասյանը Ծաղկաձորում 20 մլն դոլարի շինարարություն են անում։ ԱՆԻՖ-ի սկանդալը հիշենք։ Փաշինյանն այնպես է ասում՝ սխալվել ենք, կարծես ոչ մի խնդիր չկա։ Եթե իմպիչմենտը չհաջողվի, ընդդիմադիր դաշտը պետք է կոնսոլիդացվի մեկ ընդհանուր գաղափարի՝ երկիրը փրկելու շուրջ»,- ասաց Հովիկ Աղազարյանը:
Հայաստանը վաշինգտոնյան փաստաթղթից որևէ բան չի ստացել, իսկ Փաշինյանը ստացել է այն, ինչի համար բանակցում էր՝ անձնական շահերը բավարարելու, իր քաղաքական ուժի վերարտադրման հարցում։ Մինչև բանակցությունների սկիզբը բանակցողը մի կարևոր հարց է ձևակերպում՝ ո՞րն է լինելու մեզ համար լավագույն արդյունքը։ Իրատես լինելով՝ այն պետք է պատկերացնել, և ապա հասկանալ, թե քո շահերի ո՞ր տարբերակներն են […]
«ՀՀ-ում Ադրբեջանի արտակարգ և լիազոր դեսպան Նիկոլ Փաշինյանն ասում էր՝ կա՞ դատավոր, որը վարչապետի ասածը չանի։ Մեր սահմանադրության մեջ գրված է, որ Հայաստանն իրավական պետություն է։ Որևէ երկիր չեք տեսնի, որտեղ գործադիր իշխանության ղեկավարը դատական իշխանությանը սպառնա՝ ասելով, թե չկա նման դատավոր, որն իր ասածը չանի։ Քրեական օրենսգրքի 421-րդ հոդվածը դարձյալ 10-15 տարվա ազատազրկում է նախատեսում տարածքային ամբողջականությունը զիջելուն ուղղված գործողություններ կատարելու համար։ Բա այս տարածքների հանձնումն ի՞նչ է»։
«Նռնաձորից նորից հարթավայր է սկսվում, մինչև Նռնաձոր՝ Ադրբեջանի կողմից ճանապարհ կա։ Վահագն Խաչատրյանն անհեթեթ բաներ է դուրս տալիս։ Որտեղի՞ց պիտի միլիարդներ հոսեն, եթե միջանցքը մերը չէ։ Երկրորդ, եթե խոսքը վերաբերում է Նախիջևան-Ադրբեջան բեռնափոխադրումներին, տարեկան ծավալն առավելագույնը 200 հազար տոննա է։ Լոգիստիկայի տեսանկյունից՝ Հայաստանի ամբողջ ապրանքաշրջանառությունն արտաքին աշխարհի հետ տարեկան 4-5 մլն տոննա է։ Հայաստանի տարածքը 30 հազար քառ․ կմ է, բնակչությունը՝ 3 մլն։ Իսկ Նախիջևանը թերզարգացած մի տարածք է»:
«Հիմա նայենք, թե ինչ շահեց Հայաստանը։ Ընդամենը մի որոշ ժամանակով Հայաստանն աննշան թուլացրեց սուր էսկալացիայի վտանգը։ Մենք չենք էլ կարող որոշել այդ ժամանակը։ Երկրորդը՝ ստացավ քարոզչական խոստումներ ներդրումների, տրանսպորտային հաբ դառնալու մասին, որոնք որևէ երաշխիքով ամրապնդված չեն՝ ի տարբերություն TRIPP միջանցքի։ Հայաստանի շրջափակումը խորանալու է։ Որևէ մեկս պատկերացում չունի՝ ինչպե՞ս է կազմակերպվելու Իրան-Հայաստան հաղորդակցությունը։ Երբ ասում ենք, որ սա Ալիևի և Թրամփի գործարք է, պարզ է, որ այդտեղ երկու հիմնական թիրախ կա՝ Ռուսաստանի վրա ճնշումն ուժեղացնելը և Իրանը մեկուսացնելը»:
Արցախ անպայման վերադառնալու ենք՝ որպես տեր, և դեռևս պարզ չէ՝ Բաքուն ում տիրապետության տակ է լինելու։ Մարդն ունի մարմին և հոգի։ Այսօր դպրոցներում երեխաները չգիտեն, որ հոգի ունեն։ Ոչ ոք նրանց դա չի ասում, ծնողներն էլ ամեն ընտանիքում չէ, որ ասում են։ Շատ երեխաներ չգիտեն այդ մասին։ Այսքան վերլուծաբաններ ու քաղաքագետներ են խոսում, ով ասես՝ խոսում է, ասում են՝ վստահություն, երաշխավորություն։ Դրանք ինչո՞վ են չափվում՝ ո՛չ կիլոգրամներով, ո՛չ մետրերով, ոչնչով չի չափվում։ Դա մի կատեգորիա է, որը բխում է մեր հոգուց, ոչ թե մարմնից։ Երբ Ալիևին ես լսում, նրա հոգուց աղբ է դուրս գալիս, թափվում դեպի մեզ։
Այս իշխանությանը ժողովուրդը չի հետաքրքրում։ Նիկոլ Փաշինյանի իշխանությունն անձնականացված է, և տեսանելի է, որ այն առաջնորդվում է իր անձնական շահերով։ Ժողովուրդը, մարդը նրան չեն հետաքրքրում։ Ինչ մտածում է, ինչ խելքին փչում է, որ րոպեին ինչ ուզում է՝ անում է, և իրեն ամբողջությամբ դուրս է դրել օրենքից։
«Գտնված երազ» հրաշք մուլտֆիլմի հերոսի կյանքում ոչինչ չի փոխվում, որովհետև նա իր գիշերն է կորցրել, բայց նոր սերնդի ներկայացուցիչ չքնաղ աղջկա միջոցով իր համար վերջապես հայտնաբերում է գիշերը և քնում է։ Դժվար է ասել՝ այս մուկիկների ձեռքից ով է բռնելու, բայց լավ կլիներ՝ նոր սերնդի ներկայացուցիչները սրանց տանեն և ցույց տան, որ գիշերը կարելի է քնել։ Սրանք հիմա նույնիսկ չեն էլ քնում, վախենում են քնելուց։ Սրանք սերը կոտրել են մեր մեջ։ Այսպես է, որովհետև սխալ ընտրություն ենք արել, ու հիմա շանս կա, որ մեր ազգի ինչ-որ տոկոս կարող է ևս մեկ անգամ սխալվել։ 168TV-ի «#ՕրաԽնդիր» հաղորդման ժամանակ նման կարծիք հայտնեց դերասան Լևոն Հարությունյանը։
Փաշինյանի ասուլիսի ամենակարևոր նորությունն այն էր, որ նա միջանցքն արդեն հանձնել է։ Փաշինյանի հիմնական խնդիրը ոչ թե Հայաստանը լուծարելն է, այլ իր՝ իշխանության մնալը, և եթե դրա գինը Հայաստանի լուծարումն է, ինքը դրան դեմ չէ։ Նրա գերխնդիրը պաշտոնում մնալն է։ Ժամանակ առ ժամանակ նրա երաշխավորները փոխվում են։
«Ասում են՝ Հայաստանի հաղթանակն այն է, ինչը տեղի է ունեցել պատերազմի և Արցախի կորստի հետևանքով։ Ակնհայտորեն վարկաբեկվում է արցախյան շարժումը, այն ներկայացվում է՝ որպես ՀՀ-ի անկախության դեմ ինչ-որ ԿԳԲ-ական նախագիծ։ Եթե անգամ մենք ենթադրենք, թե այն իրոք ԿԳԲ-ական նախագիծ էր, Հայաստանն այդ նախագծում դուրս է եկել հաղթանակած՝ թե՛ վարկանշային, թե՛ հասարակական էներգետիկայի, թե՛ մնացած բոլոր առումներով։ Տեսնում ենք, որ նախընտրական տրամաբանության մեջ, երբ այլ ասելիք չկա, արվում է այս փոխակերպումը։ Եվ այս վտանգները ոչ միայն քաղաքական, այլև բարոյական և արժեքային դաշտում են, երբ հաղթանակն ու պարտությունը տեղերով փոխվում են»,- նշեց հանրային գործիչը:
Ցանկացած գործողություն սկսելուց առաջ պետք է տրվի իրավիճակի համարժեք գնահատական, իրերն էլ կոչվեն իրենց անուններով։ Հայաստանում թուրք-ադրբեջանական օկուպացիոն ռեժիմի կոլաբորանտ իշխանություն և կառավարություն է։ Այսինքն, այս իշխանությունները սպասարկում են այդ պետությունների պետական շահերը ՀՀ-ում։ Սա նշանակում է, որ ՀՀ-ն գտնվում է արտաքին կառավարման ներքո։
Վեհարանի վրա գրոհը նմանը չունեցող դեպք է, առավել ևս՝ հայկական պետականության պայմաններում։ Դա իրերի բնությունից դուրս ընկնող երևույթ էր, ծայրահեղ մի ակտ, որն իր արձագանքն ունենալու է դեռևս երկար։ Այն ամենը, ինչը երբևէ չի եղել, և մեկ անգամ տեղի է ունենում, դրա արձագանքը և բացասական հետևանքներն անհրաժեշտ է լինում վերացնել տասնամյակների ընթացքում։
«Միայն առաջվա երեք նախապայմանները չեն դնելու սեղանին, որոնցից մեկն արդեն կատարված է՝ Արցախը հանձնված է Ադրբեջանին, մնացել են երկուսը, որոնց մասին մերոնք արդեն խոսում են։ Թուրքերն այլ նախապայմաններ էլ են դնելու։ Միայն Ադրբեջանը չէ, որ ասում է՝ Հայաստանը, այսպես կոչված, «Արևմտյան Ադրբեջան» է, Երևանը՝ Իրևան։ Նույնը թուրքերն են ասում, նրանք ավելի քան հարյուր տարի է՝ Գյումրիի և այդ տարածաշրջանի վրա աչք ունեն։ Վաղը նրանք մեր առջև Գյումրին հանձնելու խնդիր են դնելու»,- ամփոփեց Տիրան Լոքմագյոզյանը:
44-օրյա պատերազմից հետո մենք կանգնել ենք ծանր մարտահրավերների առջև՝ իրենց հետևանքներով։ Դա առհասարակ հայկականության դեֆորմացիան է՝ որպես ինքնության կորուստ։ Այս գործընթացում միակ գործուն կառույցը, որը փաստացի կանգնած է ինքնության պաշտպանության ակունքներում, Հայ Առաքելական Սուրբ եկեղեցին է։ Այն, մեծ հաշվով, խոչընդոտում է Հայաստանի դեմ ուղղված տարածաշրջանային զարգացումներին ու գործընթացներին, որոնք հիմնականում առաջ են մղվում թուրք-ադրբեջանական դաշինքի կողմից։ 168TV-ի «#ՕրաԽնդիր» հաղորդման ժամանակ նման կարծիք հայտնեց ՀՀ ԱԺ նախկին պատգամավոր, արևելագետ Գոռ Գևորգյանը:
«Շատ խելացի պետք չէ լինել այս ամենը հասկանալու համար։ Փաշինյանն այս ամենը գիտե, տեսնում է։ Ի՞նչ պիտի անի որևէ երկրի ղեկավար, եթե իր երկրի դեմ նման սպառնալիքներ կան։ Եթե հանգիստ ժամանակ երկրի ներսում հակասություններ կան, և դա բնական է, սպառնալիքի դեպքում պետք է համախմբվել։ Եթե երկրիդ կենաց-մահու վտանգ է սպառնում, դու բոլոր միջոցներով պետք է համախմբես, դա քո շահն է։ Ի՞նչ է անում Փաշինյանը՝ ճիշտ հակառակը։ Ուրեմն՝ նա մեր երկրի ղեկավարը չէ, որքան էլ դա դժվար է պատկերացնել»,- ամփոփեց Մարինե Պետրոսյանը:
Պետք չէ ժողովրդին մեղադրել, քանի որ այն ղեկավարվող է։ Եթե ժողովրդի մեջ դրսևորվում են հոռի երևույթներ, թերություններ, վախ, անտարբերություն, մեղավորը ղեկավար ուժն է։ Խոսքը միայն իշխող ուժի մասին չէ։
«Լիտվան, Լատվիան և Էստոնիան, որոնք ընդամենը երկու տարի առաջ էին կորցրել իրենց պետական անկախությունը՝ 1939-ի ամռանը, երբ խորհրդային զորքերը Մոլոտով-Ռիբենտրոպ համաձայնագրով մտել էին այդ տարածքներ, վերցրել իրենց հսկողության տակ և բռնությամբ խորհրդայնացրել, ինչո՞ւ ֆաշիստական Գերմանիան այդ տարածքները գրավելուց հետո նրանց անկախություն չտվեց, չվերականգնեց ընդամենը երկու տարի առաջվա անկախությունը։ Ինչո՞ւ նույնը չարեց Մոլդովայում 1940-ին»:
Որևէ մեկին արևմտամետ անվանելու համար պետք է սկսենք նրանից, թե այդտեղ գաղափարական ինչ-որ տարր, գաղափարախոսություն ու աշխարհայացք կա՞, որից ելնելով՝ առկա է որդեգրած դիրքորոշում կյանքի հասուն փուլերում՝ անկախ անգամ նրանից, թե նա ինչ աշխատանքով է զբաղված։
Փաշինյանի իշխանության յոթնամյակն արժե համեմատել նախորդ երկու յոթնամյակների՝ 2003-2009-ի և 2010-2017 թթ․-ի հետ։ Այս յոթ տարում Հայաստանի ՀՆԱ-ն աճել է 43 տոկոսով, դա, միջին հաշվով, տարեկան անում է 5,1 տոկոս։
«Ինչ սահմանադրության տեքստ էլ մշակվի, այն պետք է համապատասխանի Անկախության հռչակագրին։ Եթե այդպես չէ, ուրեմն Հայաստանում իշխանությունն ուզուրպացվել և բռնազավթվել է։ Մարդիկ կարող են փոխել սահմանադրությունը, և որևէ մեկը կաշկանդված չէ սահմանադրության մեջ փոփոխություններ կատարելու։ Երեք սերունդ այն կողմ չպետք է կաշկանդված լինեն այն սահմանադրությամբ, որը մենք ենք կիրառում այսօր։ Միաժամանակ, պետք է հասկանանք, որ մենք ինչ-որ ձևով տարբերվում ենք մնացած բոլոր պետություններից, ինչպես յուրաքանչյուր այլ պետություն։ Դրա համար է, որ կան բազմաթիվ պետություններ, պետականությունները չեն վերացել, և չկա ինչ-որ համընդհանուր կառույց»,- ասաց փաստաբանը։
Հայ-ադրբեջանական բանակցությունները ֆարս են, խաբեություն, ինչպես և սրանց ամբողջ իշխանությունը և կեղծ ու հակահայկական բոլոր օրակարգերը։ Խաղաղություն հասկացությունը սրանց համար ավերիչ պատերազմից հետո դարձել է հանրային խաբեության և մանիպուլյացիայի գլխավոր դրույթը։ Իրենք էլ շատ լավ գիտեն, որ Ադրբեջանին խաղաղություն պետք չէ, և վերջնական խաղաղությունը բոլորովին այլ տեղերում է որոշվելու։ Այսօրվա աշխարհն առաջնորդվում է ոչ թե խաղաղության, այլ չոր շահերի տոտալ պաշտպանության սկզբունքով։ Այնտեղ, որտեղ անհրաժեշտ է ագրեսիա, այն անպայման տեղի է ունենում, իսկ որտեղ անհրաժեշտ է բանակցություն, ժամանակավոր դադար է լինում։ 168TV-ի «#ՕրաԽնդիր» հաղորդման ժամանակ նման պնդում արեց ՀՀ պաշտպանության նախկին փոխնախարար, ՀՀԿ ԳՄ անդամ Արտակ Զաքարյանը:
