«Հայաստանը հատուկ իրավունք ունի ապահովելու իր սահմանների անվտանգությունը: Լեռնային Ղարաբաղի հայ բնակչությունը նույնպես անվտանգության իրավունք ունի: Մենք պետք է չմոռանանք նրանց: Որքան ավելի շատ ներկայացված լինենք այնտեղ, այդքան ավելի շատ կկարողանանք աջակցել Հայաստանի անվտանգությանը»:
ԵԱՀԿ-ում նախագահող Գերմանիայի ներկայացուցիչը՝ արտգործնախարար Ֆրանկ-Վալտեր Շտայնմայերը, որոշում է կայացրել սեպտեմբերի 1-ին կազմակերպության արտգործնախարարների հանդիպում հրավիրել Պոտսդամում:
Համոզված եմ, որ մարտական գործողությունների ժամանակ այդքան կորուստ չէինք տա, բայց հակառակորդն օգտագործեց անօդաչու թռչող սարքեր, ինչը նորություն էր հայ-ադրբեջանական հակամարտության ողջ ընթացքում:
Արամ Առաջինի գլխավոր ուղերձն է՝ հիմա, հանգիստ կերպով, մի կողմ դնենք զգացմունքային կողմն ու վերլուծենք կատարվածը։ Խնդրին նայենք ինքնաքննադատաբար։ Նրա խոսքով՝ սա արթնության կոչ էր:
Քիչ առաջ 168.am-ի խմբագրությանը փոխանցեցին Համլետինա Տոնականյանի փոխանցման անդորրագիրը՝ համաձայն որի՝ տեղի է ունեցել վրիպակ. Համլետինա Տոնականյանը ԼՂՀ կառավարության արտաբյուջետային հաշվին փոխանցել է 10.000 դրամ:
«Մարտակերտը պետք է կարճ ժամանակում վերադառնա իր նախկին կյանքին, և դրա համար մենք ջանք ու եռանդ չենք խնայելու: Այդ կապակցությամբ ուզում եմ կոչ անել Մարտակերտի մեր բոլոր հայրենակիցներին անցնել իրենց բնականոն կյանքին: Հավատացնում եմ, որ սահմաններն ամուր են, և մեր բանակի հասցրած հարվածից թշնամին դեռ երկար ժամանակ ուշքի չի գալու»,- ասել է գործադիր իշխանության ղեկավարը:
«Շատ լավ, շատ հավեսին երիտասարդ, շատ ընտիր երիտասարդ էր, հայրենիքի զինվոր: Առհասարակ իրենց ընտանիքը շատ լավ ընտանիք է՝ աշխատող, արարող, ստեղծող: Կարենս էլ շատ լավ երեխա է, շատ խելացի»:
Ռուսաստանի Դաշնությունում ապրող 2 միլիոն հայեր (Ռուսաստանի բարձրագույն ղեկավարության տվյալներով), հասկանում եմ, որ չեք ըմբոստանում, չեք խոսում (մանթրաշ եք), բայց չեմ կարծում, որ ձեզ խանգարում են, ձեր ձեռքը բռնում են ու չեն թողնում, որ դուք մասնակցեք Արցախի կառավարության նախաձեռնությանը: Արցախի կառավարության կոչին Ռուսաստանի Դաշնությունից արձագանքել է դեռ 30 մարդ: Ձեզ չեն հասկանա հայրենիքում, Ռուսաստանում ապրող արցախցիներ՝ ձեզ չեն հասկանում Արցախում:
Հարավային Կովկասում ԵՄ հատուկ ներկայացուցիչ Հերբերտ Զալբերն այս շաբաթ կայցելի տարածաշրջան։ Այս մասին Եվրախորհրդարանի լիագումար նիստում հայտարարարել է ԵՄ արտաքին քաղաքականության և անվտանգության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Ֆեդերիկա Մոգերինին՝ Լ Ղ հակամարտության գոտում իրավիճակի վերջին սրացումների հետ կապված։
Քիչ առաջ ՀՀ ՊՆ խոսնակ Արծրուն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է. «Ներկայացնում ենք ԼՂՀ զոհերի ցուցակը, որոնց հուղարկավորության մասին առանձին չենք հայտնել: Այս անունները ընդհանուր ցուցակներում ներառված են»:
Ապրիլի 12-ի լույս 13-ի գիշերը ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծում օպերատիվ իրադրությունը մնացել է նույնը: Հակառակորդը շարունակել է տարբեր տրամաչափի հրաձգային զենքերից խախտել կողմերի միջև ձեռքբերված կրակի դադարեցման մասին բանավոր պայմանավորվածությունը՝ կրակելով ինչպես դիպուկահար զենքերից, այնպես էլ նռնականետերից:
ՀՔԱՎ-ի խաղաղասիրական ծրագրերի համակարգող Արմինե Սադիկյանը երեկ տեղեկացրեց, որ իրենց մոտ առկա են Եղնիկների զորամասում ու Ջրականում (Ջաբրայիլ) ծառայող ևս 10 զինվորների տվյալներ, որոնց մասին 10 օր տեղեկություններ չկան:
«Նրանք համաձայնել են, որ լարվածության թուլացումը և քաղաքական գործընթացի մեկնարկը խիստ կարևոր են: Նրանք նաև ողջունել են Մինսկի խմբի` ապրիլի 5-ի հայտարարությունը և ընդգծել, որ լիովին աջակցում են խմբի ու նրա համանախագահների ջանքերին»,- ասված է ԵԱՀԿ հաղորդագրության մեջ:
«Այս չորս օրերը ցույց տվեցին, որ ՊԲ-ն ինչ հայտարարել է` ունակ է իրականացնել: Վստահեցնում եմ, որ Ադրբեջանը ևս մեկ անգամ հնարավորություն կստեղծի հայկական զինված ուժերին` իր հայտարարություններն իրականացնել»:
«Բանակցությունների այլընտրանքը կլինեն ավելի շատ մահերն ու կործանումները: Հիմա բոլորն են հասկանում, որ ստատուս-քվոն կարող է տանել միայն բռնության և հենց դա էլ տեղի ունեցավ: Եկեք չթերագնահատենք այս հակամարտության վտանգը: Եկեք ստեղծված իրավիճակը վերածենք խաղաղության համար հնարավորության»,- ամփոփիչ կոչ արեց Մոգերինին:
Լեռնային Ղարաբաղի հարցով Եվրոպական խորհրդարանում հատուկ քննարկման ժամանակ եվրապատգամավոր, Չեխիան ներկայացնող Յարոմիր Շտետինան հայտարարել է, թե այս հարցում չաջակցել Հայաստանին և Ղարաբաղին իրենց պայքարում՝ կնշանակեր պաշտպանել դաժան սովետական ազգային քաղաքականությունը:
Նրա խոսքով` ապրիլի սկզբին բռնությունները հասան 1994թ. ի վեր աննախադեպ մակարադակի: «Բոլորս տեսել ենք տեղեկությունները՝ կապված ծանր զինտեխնիկայի օգտագործման, զոհերի մեծ թվաքանակի մասին, այդ թվում և քաղաքացիական: Հայտարարությունները Բաքվից և Երևանից վկայում են այն մասին, որ մենք լուրջ վտանգ ունենք, եթե իրավիճակը շուտ չհանդարտեցվի»,- ասաց Մոգերինին:
Եվրոպական խորհրդարանն իր լիագումար նիստում քննարկում է նաև Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված իրավիճակը:
ԼՂՀ կառավարության տեղեկատվական կենտրոնը հրապարակել է ապրիլի 4-ից մինչև ապրիլի 9-ը ստացած նյութական աջակցության հաշվետվությունը:
Այս տեսանյութում շատ պարզ երևում է, թե սահմանի այն կողմում ինչ է անում հակառակորդը: Եվ, բնականաբար, նրանց համար էլ տեսանելի է հայկական կողմում տեղի ունեցող յուրաքանչյուր շարժ: ԵԿՄ անդամներից մեկը պատմում է, որ լսելի է նաև խոսակցությունները, որից պարզ է դարձել, որ ադրբեջանական կողմում կան օտարազգիներ: Նրա խոսքով՝ ադրբեջանական կողմում աշխատանքներ իրականացնողներից մեկը խոսել է մաքուր ուկրաիներեն:
Ամենախոշոր փոխանցում կատարողը «Գազպրոմ-Արմենիա» ՓԲԸ-ն է՝ 550 միլիոն դրամով, երկրորդ տեղում նույն «Գազպրոմ-Արմենիայի» կազմի մեջ մտնող «Տրանսգազ» ՍՊԸ-ն է՝ 57 մլն դրամ։ Թվով 6 հոգի փոխանցել են 1000-ական դրամ։ Շուրջ 40 հոգի՝ 5000 դրամ։ Շա՞տ է 2 միլիոն դոլարը, թե՞ քիչ։ Այս հարցին դժվար է պատասխանել ու երևի՝ պետք էլ չէ պատասխանել։
Ստեփանակերտում հոգեւորականները բաժանվել են Մարտակերտ-Մարտունի ուղղությամբ, ապա հանդիպել զորամասերի հրամատարական կազմի, զինվորների հետ:
ԼՂՀ հարցի կարգավորման որեւէ բանակցային պրոցես առանց ԼՂՀ ներկայացուցչի անընդունելի է:
«Օլիգարխները պետք է մեր զինվորների օրինակին հետևեն, նրանք լավ դաս տվեցին բոլոր քաղաքական ուժերին և ղեկավարներին, փոխարենը՝ փող ծախսել կազինոներում, կոռուպցիոն նպատակներով, փողը պետք է օգտագործել՝ ի օգուտ մեր շահերի, փողը դրեք մեր պաշտպանության մեջ, մեր միացյալ շահերին»։
Հակառակորդի թվով երկու ուղղաթիռները խոցած զինվորներ Նարեկ Մալխասյանը, Գևորգ Մանուկյանը և հինգ տանկ խոցած զինծառայող Մարատ Պետրոսյանն այսօր պարգևատրվեցին մեքենաներով:
«Քանի որ չկա կարգավորում, կողմերից յուրաքանչյուրն ունի կայուն դիրքորոշում, ավելի լավ է իրավիճակը սառեցվի, քան տեղափոխվի տաք փուլ։ Թեև ես պնդում եմ, որ տարածքային հակամարտությունները նույնիսկ սառեցված իրավիճակում վտանգավոր են, բայց այլ ելք չկա, և դա ռուսական քաղաքականության տրամաբանության մեջ է տեղավորվում ամբողջությամբ»,- ասում է Ալեքսանդր Ռարը
«Յուրաքանչյուր անգամ, երբ Ադամի հետ զրուցում էինք ու հիշում, որ պիտի գնա ծառայության, ինքը շատ մեծ հպարտությամբ ասում էր՝ ընկեր Սարգսյան, Դուք հանգիստ պիտի լինեք, ես այնտեղ եմ լինելու: Ու իմ վերջին խոսքերն էին, որ կարոտով կսպասեմ իրեն… Կարոտով սպասում ենք: Նրա հիշատակը միշտ վառ է մեզ համար, միշտ,- ասում է նա ու շարունակում,- Ցավում եմ խորը կսկիծով: Չեմ ուզում ասել, որ իր կյանքն ավարտվեց: Նա կենդանի կլինի բոլորիս համար: Հայի դասական նկարագիր: Եվ թող բոլոր երիտասարդները լինեն ինչպիսին որ կա, ինչպիսին Ադամն էր»:
Ամենագնացներ, զինվորական բեռնատարներ, հատուկ Պաշտպանության բանակի համար ձեռք բերված շտապբուժօգնության Ուազներ ու նորագույն սարքավորումներ: Ճանապարհին են նաև Կամազ և Ուրալ մակնիշի բեռնատարները: Ընդհանուր առմամբ, 20 փոխադրամիջոց կհասնի Արցախ: Նախաձեռնությունն ու աջակցությունը ռուսաստանաբնակ շահումյանցիներինն է:
Քննարկվել են պաշտպանության, անվտանգության և արտաքին քաղաքականության ոլորտներում օրենսդրական և այլ կարգի համագործակցության ու միջազգային խորհրդարանական հարթակներում Արցախին առնչվող խնդիրների համակողմանի ներկայացման հետ կապված հարցերի լայն շրջանակ:
Եվրախորհրդարանի լիագումար նիստին ընդառաջ եվրոպացի մի շարք գործիչներ արդեն իսկ իրենց դիտարկումներն են ներկայացրել տարածաշրջանում առկա իրավիճակի վերաբերյալ` կոչ անելով ԵՄ-ին Լեռնային Ղարաբաղին աջակցություն ցուցաբերելու համար իրականացնել հստակ գործողություններ: