Երեկ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը ներկայացրել է Հայաստանի վերափոխման՝ մինչև 2050 թվականի ռազմավարությունը՝ դրա համար ընտրելով Հայաստանի Անկախության հռչակման 29-րդ տարեդարձի խորհրդանշական օրը։ Այդպիսով, Նիկոլ Փաշինյանը, թերևս, ենթագիտակցորեն ցանկացել է ցույց տալ, որ այդ ռազմավարությամբ ինքը որոշակի նվեր է մատուցում Հայաստանին ու հայ ժողովրդին։ Նվերը ստացվե՞լ է, թե՞ ոչ, կդատի հասարակությունը։
«Նշանակալի ձեռքբերումներ ունենք, որի մասին մեր նախնիները դարեր շարունակ երազել են, բայց եթե գնահատենք, թե արդյո՞ք անկախության հռչակումից հետո ստեղծել ենք այն պետությունը, որը, օրինակ, աուդիտ անեին և գնահատեին, ասեին՝ բավարարում է միջազգային չափանիշերին, այդ առումով մենք թերություններ ունենք»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց Արծրուն Պեպանյանը:
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հերթական հայտարարություններն է արել ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ՝ նշելով, որ բանակցությունները տապալված են և, որ այդ տապալման հարցում մեղավոր է հայկական կողմը։ Նա կրկնել է ադրբեջանական քարոզչության մյուս ծեծված թեզերը, որոնք արդեն անգամ հետաքրքիր չեն։ Բայց Ալիևը շաբաթ օրը արել է նաև այլ հայտարարություններ։
Նա ոչ միայն իր խոստումները չի կատարել, այլև բոլոր ոլորտներում վիճակն ավելի է վատացրել: Սա անլրջություն է, հասկանո՞ւմ եք: Եթե մի մարդու համար ձի նստելը, լայք հավաքելը, ձիուց իջնելը, ավտոմատ բռնելը… ամեն ինչը լայքի բան է՝ անլրջություն է հույս կապել այս կառավարության հետ ու իր հետ, և ես սա ասել եմ դեռ երկու տարի առաջ, երբ Նիկոլ Փաշինյանը կառավարության ծրագիրը բերեց. Հիշո՞ւմ եք՝ ինչեր էր ասում՝ թռիչքային զարգացում, աննախադեպությունների մի շարան: Ո՞ւր է: 12 հատոր հանրագիտարանի չափ միայն իր գործի ու խոսքի անհամաչափության մասին կարելի է գրել»:
«Վարչապետն առաջնորդվում է իր թիմակիցներին պաշտոններ տալով, և սա ո՛չ ինքը, ո՛չ էլ որևէ քաղաքական ուժ չի կարող հերքել, իսկ եթե վարչապետը ստոպ չտա և պրոֆեսիոնալների չհավաքի, այս ամեն ինչը խորանալու է վաղ թե ուշ։ Այս կառավարությունը գուցե քննադատվի ավելի շատ, քան նախկինները, որովհետև անկարողությունը ևս մեծագույն մեղք է՝ հղի ականխատեսելի հետևանքներով»,- ասաց Գրիգորյանը։
Այդ հարցին անդրադարձել է նաև ՀՀ վարչապետը՝ նշելով, որ, երբ Ադրբեջանը խոսում է տարածքային ամբողջականության մասին՝ մասնավորապես նշելով, թե Արցախին չի կարող լինել այլ կարգավիճակ, քան Արցախն Ադրբեջանի կազմում, ապա դա արդեն ինքնին նախապայման է և անընդունելի: Իսկ ընդհանուր առմամբ Ադրբեջանը հայտնի է իր մաքսիմալիստական դիրքորոշմամբ: Այդուհանդերձ, արդեն մի քանի տասնամյակ, մի քանի փուլերով, ընդհատումներով, ամեն դեպքում ունենք բանակցային գործընթաց: Կարծում եմ՝ խաղաղ բանակցային գործընթացին այլընտրանք լինել չի կարող, որովհետև դա բերում է հերթական էսկալացիայի և սադրանքի: Այդուհանդերձ, հույս ունեմ, որ կողմերը կվերադառնան բանակցային սեղան, և քննարկումները կշարունակվեն այդ ձևաչափով:
«Արթուր Վանեցյանը թող նախ մտածի այն հարցի շուրջ, որ իր ԱԱԾ տնօրեն եղած ժամանակում ԱԱԾ-ի, Հատուկ քննչական ծառայության և վարչապետի հեռախոսազրույցները գաղտնալսել են»,- այսօր «Եռաբլուր» զինվորական պանթեոնում լրագրողների հետ զրույցում ասաց Ազգային անվտանգության ծառայության (ԱԱԾ) տնօրեն Արգիշտի Քյարամյանը՝ պատասխանելով լրագրողի այն հարցին, թե ինչպե՞ս է վերաբերվում ԱԱԾ նախկին տնօրեն Արթուր Վանեցյանի այն հայտարարությանը, որ իր՝ ԱԱԾ տնօրեն նշանակվելուց հետո հայտարարել էր, որ այս նշանակումն ազգային անվտանգության հարց է:
Այս հոդվածով ես կփորձեմ ներկայացնել էմպիրիկ վերլուծություն, որպեսզի անձնական փորձի և համեմատական վերլուծության հիման վրա ներկայացնեմ այլընտրանքային կարծիք առ այն, թե ինչով է Հայաստանում կորոնավիրուսի համաճարակի դեմ պայքարը թերանում:
Նախորդ շաբաթների ընթացքում մամուլում սկսեց շրջանառվել Եվրասիական տնտեսական հանձնաժողովում ՀՀ ներկայացուցիչ Գեղամ Վարդանյանի՝ չարաշահումների մեջ կասկածվելու վերաբերյալ տեղեկություն:
«Հայաստանը մեկն է, մեր մեծ հայրենիքն է, 1918 թվականին մեր ժողովրդի համատեղ ջանքերով կառուցեցինք Հայաստանի Հանրապետությունը, բոլորի տոնը շնորհավոր»,- այսօր «Եռաբլուր» զինվորական պանթեոնում լրագրողների հետ զրույցում ասաց Արցախի հերոս, գեներալ Վիտալի Բալասանյանը:
Հարցին, թե հայկական կողմն ինչ-որ սպասելիքնե՞ր է ունեցել, որ հիասթափեցնող է որակել Ի. Ալիևի հայտարարությունը, Անժլա Էլիբեգովան պատասխանեց. «Չեմ կարող ասել՝ առհասարակ ի՞նչ սպասելիքներ մենք ունենք Իլհամ Ալիևից, որովհետև իր հռետորաբանությունը տարիներ շարունակ նույնն է: Այսինքն՝ ի՞նչ դրական դինամիկա էինք մենք ակնկալում Ալիևից, որ մի հատ էլ հիասթափվել ենք՝ սա՝ մի կողմից, և երկրորդ՝ գնահատական տալ հուզականությանը, կարծում եմ՝ չարժե:
«Երկրորդ, երրորդ պլան պատերազմում չկա, պատերազմում կա առաջին գիծ, կա պատերազմ, որին պետք է պատրաստ լինենք, պատերազմն ընդհանուր է հաղթվում, պատերազմում ընդհանուր են պատերազմում»,- այսօր «Եռաբլուր» զինվորական պանթեոնում լրագրողների հետ զրույցում ասաց ԵԿՄ նախագահ, ԱԺ պատգամավոր Սասուն Միքայելյանը՝ պատասխանելով հարցին, թե աշխարհազորի ստեղծման վերաբերյալ տարբեր կարծիքներ են հնչում, որպես ԵԿՄ նախագահ՝ ի՞նչ եք կարծում՝ արդյոք դրա անհրաժեշտությունը կա՞, և եթե դա լինի՝ ԵԿՄ-ն կմղվի՞ երկրորդ պլան:
«Հայաստանը շատ հետևողական է եղել իր մոտեցումներում խաղաղ գործընթացի վերաբերյալ, մենք առավել հստակ ընդգծել ենք, որ խաղաղ գործընթացն այլընտրանք չունի, որ կարգավորումը հնարավոր է միայն խաղաղ ճանապարհով»,- այսօր «Եռաբլուր» զինվորական պանթեոնում լրագրողների հետ զրույցում ասաց ԱԳ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը՝ պատասխանելով լրագրողի՝ առանց նախապայմանների բանակցությունների վերադառնալու վերաբերյալ հարցին, որի մասին կոչ էր արել ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը։
Այսօր, մեր Անկախության 30-ամյա հոբելյանից ընդամենը մեկ տարի առաջ, գնահատելով անցած ճանապարհը, մենք պետք է գիտակցենք, որ առջևում հայկական պետականության ամրապնդման ոչ պակաս դժվարին շրջանն է։ Ակնհայտ է, որ ժամանակակից աշխարհում մենք պարտավոր ենք մտածել միաժամանակ և՛ արդիականացման, և՛ մեր ազգային ինքնության պաշտպանության հուսալի մեխանիզմների մասին։
«Եթե չի բանակցում, ուրեմն գոյություն չունեն իր համար»,– այսօր «Եռաբլուր» զինվորական պանթեոնում լրագրողների հետ զրույցում ասել է պաշտպանության նախարար Դավիթ Տոնոյանը՝ անդրադառնալով լրագրողի դիտարկմանը, թե Ադրբեջանի նախագահը հայտարարել է, որ բանակցություններ որպես այդպիսին գոյություն չունեն, տապալված են, ինչի համար մեղադրում է հայկական կողմին:
Հայաստանում սեպտեմբերի 21-ի դրությամբ հաստատվել է կորոնավիրուսով վարակման 121 նոր դեպք, վարակվածների ընդհանուր թիվը հասել է 47552-ի:
Անկախությանն «ԱՅՈ» ասելը նաև մեծագույն պատասխանատվություն էր հետագա սերունդների առջև, որոնք բարեբախտություն ունեն ժառանգելու ազատ և անկախ պետականություն:
Այսօր Հայաստանը նշում է Անկախության հռչակման 29-րդ տարեդարձը։ Ինչպես ամեն տարի, այսօր էլ տեղի կունենան բազմաթիվ պաշտոնական միջոցառումներ, կհնչեն սրտակեղեք ու պաթետիկ ճառեր, անկախության անբեկանելիության մասին խրոխտ հայտարարություններ։ Բայց այդ զեղումներով, ցավոք, մեր անկախությունն ավելի չի ամրանա ու ավելի անսասան չի դառնա։ Որովհետև անկախության ամրապնդման, իրապես անկախ ու ինքնիշխան երկիր ունենալու համար անհրաժեշտ է ոչ թե խոսք, որը մեր ժամանակների հիմնական սուբստանտն է, այլ գործ, որն այնքան սակավ է մեր օրերում։
ՀՀ իշխանությունները համառորեն չեն բացահայտում վերջին երկու տարիների ընթացքում ՀՀ-ում դիվանագիտական անձնագիր ստացած անձանց շրջանակը։ Սա առնվազն տարակուսելի է՝ հաշվի առնելով այն սկանդալը, որը բարձրացրել էին հենց իրենք ՀՀ-ում 2018-ին տեղի ունեցած թավշյա հեղափոխական իրադարձություններից հետո, հայտարարելով ԱԳՆ-ում աննախադեպ կոռուպցիոն դրսևորումների բացահայտման, մեծ թվով անձանց ստացած դիվանագիտական անձնագրերի, հոռի երևույթների և դրանք շուտափույթ վերացնելու անհրաժեշտության մասին։
«Ասում է՝ արդեն մի քանի անգամ երազում Արթուրին է տեսնում, նա երկնքում ճախրում է. «Երեխաս երազ է գալիս, ասում է՝ մամա, սերժանտները, աֆիցերներն են արել, ինչի՞ համար, իմ մինուճար որդին էր։ Հիմա ես միայնակ եմ, ու որքա՞ն կարող եմ իմ մեծահասակ ծնողներին խնդրել, որ ինձ օգնեն, ես ոչինչ չեմ ուզում, իմ բալին եմ ուզում՝ գտեք, բերեք։ 9 ամիս է՝ հոգեկան եմ դարձել, բալես ինձ երազում ասում է, որ հեռու չգնամ՝ սերժանտներն են արել»։
Պետություն-մասնավոր համագործակցությունը, որի հետ իշխանությունները մեծ հույսեր են կապում տնտեսական ճգնաժամի հետևանքները մեղմելու գործընթացում, ոչ մի կերպ չի կայանում։ Ամիսը մեկ կառավարությունում հավաքվում, քննարկում են այդպիսի ծրագրերի իրականացման հնարավորություններն ու ընթացքը, բայց գործը տեղից չի շարժվում։
Մինչ կառավարությունը դեռևս չի շտապում փոխել այս տարվա տնտեսական աճի վերաբերյալ ապրիլին ներկայացրած կանխատեսումները, որքան էլ տնտեսության մեջ տեղի ունեցող իրական զարգացումները վաղուց շեղվել են այդ սցենարից, Կենտրոնական բանկը կրկին վերանայել է իր գնահատականները։ Վերանայել ու նվազեցրել է տնտեսական աճի սպասումները։
Գինեսի ռեկորդակիր Յուրի Սաքունցն օրեր առաջ Ստեփանակերտում նոր ռեկորդ է սահմանել: Ձեռքերի վրա քայլելով, ատամներով բռնած ճոպանը՝ քաշել է 4 տոննա 100 կգ կշռող մեքենա: Մինչ դուք կմտածեք, որ ինքներդ էլ կարող եք, շտապեմ հիասթափեցնել, նախորդ ռեկորդակիրը նույն դիրքով մոտ երկու անգամ ավելի թեթև մեքենա է քաշել:
1905-1907 թվականներին Շուշիում, Բաքվում, Նախիջևանում և հայկական այլ քաղաքներում հայ–թուրքական ընդհարումների ժամանակ հրդեհի ու թալանի մատնվեցին շատ շինություններ, հոգևոր ու մշակութային կենտրոններ։ Այդ թվականների զարհուրելի իրադարձությունները տեղ են գտել նույն ժամանակաշրջանում լույս տեսած տարբեր թերթերում։ Մասնավորապես, Մոսկվայում տպագրված պարբերականներն անդրադառնում էին Նախիջևանում տեղի ունեցած իրադարձություններին.
Հայաստանում սեպտեմբերի 20-ի դրությամբ հաստատվել է կորոնավիրուսով վարակման 277 նոր դեպք, վարակվածների ընդհանուր թիվը հասել է 47 431-ի:
Եթե դեղ ու դարման չունեցող վարակը պատահական ու անզգույշների ընտրություն էր կատարում, ապա սոցիալական ճգնաժամն առավել մասսայական բնույթ է կրելու` խտրականության ու զգուշավորության միջոցառումները շրջանցելու սկզբունքով: Դիմակ կրելու, ախտահանվելու, տանը նստելու պայմաններն անօգտակար են լինելու, քանի որ սոցիալական ճաքն ու ճեղքվածքը սողոսկելու է տուն, որքան էլ ամուր փակված լինի դուռը, գրվելու է գազի հաշվիչին, հոսանքի հաշվիչին, վեր ու վար է անելու սառնարանի դատարկության մեջ, անփող գրպաններում, ի վերջո, նստելու է մեր սեղաններին:
Պատմությունը «եթե»-ներ չի սիրում ու չի հանդուրժում։ Բայց քաղաքականության մեջ անցյալի թեական մոդելավորումն օգնում է գոնե մոտավոր շեղմամբ վեր հանել ներկայի արատներն ու գալիքի սպառնալիքները։ Հարցադրումը՝ ի՞նչ կլիներ, եթե Նիկոլ Փաշինյանը հավատարիմ մնար 2018 թվականին Հայաստանի փողոցներում ու Երևանի հրապարակներում հնչեցվող «սիրո ու հանդուժողականության» կարգախոսին, առնվազն գոյության լեգիտիմ իրավունք ունի։ Որովհետև, թեև չկան չափման մեթոդներ ու գործակիցներ, այդուհանդերձ կարող է տեղ ունենալ նաև պնդումը, որ հարյուր-հազարավոր քաղաքացիներից շատերը հրապարակներում էին նաև ու հատկապես, հատկապես ու հաստատապես՝ հանուն «սիրո ու հանդուրժողականության»։
«Եթե Փաշինյանը Համո Սահյան սիրեր այնքան, որքան արտասանում է, կհետաքրքրվեր, թե Սահյանի ժառանգն ինչով է զբաղվում, Սահյանի կենտրոնից ինչ կա-չկա, ինչով կարող է օգնել։ Կարծում եմ՝ արտասանում էր, որովհետև ուղղակի պետք էր։ Ես մի հարց ունեմ վարչապետին՝ պարո՛ն վարչապետ, լավ, ի վերջո, դուք տարբերում եք Համո Սահյանին ինչ-որ մի չինովնիկից. եթե տարբերում եք՝ ապա ես Ձեզ հետ խոսելու բան ունեմ, եթե ոչ՝ ապա չունեմ»,- ասաց նա։
Նախկիններին էինք, չէ՞, ասում՝ նախկինները եկան՝ այս շենքերը գրավեցին, նորերի սրտիկներն էլ այստեղ բնակարաններ ունեն, ուզում եմ պարզել, այդ որտեղի՞ց: Ախրանաներով ման են գալիս, տղա ջան, այդ ախրանաները՝ պետական միջոցներով, այդ, որ մարդիկ տառապում լցնում են բյուջեն, այդ ախրանան 2 հոգի, ինչո՞ւ ես դրել, ման գալիս մեր թաղի մեջ, դու խփում մարդու բերան ես ջարդում, ախրանայով էլ մա՞ն ես գալիս: Լավ, այսօր ման եկար ախրանայով, մյուս ընտրությանը մեր թաղի մեջ դու կարո՞ղ ես ախրանայով ման գալ, դու պիտի ստիպված տներդ ծախես գնաս, որովհետև քեզ հիշելով՝ հիշելու ենք, որ ոչինչ չարեցիք:
Իհարկե, այս իմաստով Թուրքիան որքան ավելի խորն ընկղմվի տարբեր տարածաշրջանային ավանտյուրիստական գործողությունների մեջ, ինչը մենք այսօր տեսնում ենք, այդքան ավելի քիչ ռեսուրս կունենա աջակցելու Ադրբեջանին: Բայց մենք չպետք է դրա վրա հաշվարկը կառուցենք, մենք պետք է բոլոր տարբերակները հաշվարկենք և պատրաստ լինենք բոլոր զարգացումներին և մեր դաշնակիցների ու գործընկերների հետ չեզոքացնենք հնարավոր վտանգները: