Արհամարելով ռազմական գործողությունների դադարեցման վերաբերյալ միջազգային հանրության շարունակական կոչերը՝ Ադրբեջանը Թուրքիայի ակտիվ քաջալերմամբ և ռազմաքաղաքական աջակցությամբ, ընդլայնում է ռազմական գործողությունների գոտին՝ դրա մեջ ներառելով նաև Հայաստանի Հանրապետության տարածքը:
Արցախի Հանրապետության քաղաքացիական բնակչությանը ադրբեջանական զինված ուժերի կողմից թիրախավորելու դեպքերի վերաբերյալ ԱՀ Մարդու իրավունքների պաշտպանի կողմից մեկնարկած փաստահավաք առաքելության ընթացքում պարզվել են չորս քաղաքացիական անձանց անուններ, որոնք զոհվել են ադրբեջանական հրետակոծությունների ու ԱԹՍ-ների հարվածների հետևանքով քաղաքացիական բնակավայրերում:
«Առաջին պահից սկսած, երբ Ադրբեջանը հրետանային և ռազմաօդային ագրեսիվ հարվածներով սկսեց հարձակման ենթարկել Արցախի Հանրապետությունը, ակնհայտ էր, որ թիրախային հարձակման են ենթարկվում քաղաքացիական բնակավայրերը: Ընդ որում, ուսումնասիրությունները վստահ ապացուցում են, որ չի դրվում որևէ տարբերություն քաղաքացիական բնակչության կամ ռազմական օբյեկտների միջև՝ դրանով նաև իրական վտանգի տակ դնելով ողջ բնակչության կյանքն ու առողջությունը»,-միասնական տեղեկատվական կենտրոնում տեղի ունեցած ասուլիսի ժամանակ ասաց ՀՀ Մարդու իրավունքների պաշտպան Արման Թաթոյանը՝ հավելելով, որ պետք է նշել, որ այդ հարվածներն ակնհայտ նպատակային են եղել:
Ս.թ. սեպտեմբերի 29-ի վաղ առավոտյան ադրբեջանական կողմը վերսկսել է լայնածավալ հարձակողական գործողությունները Արցախի պաշտպանության բանակի պաշտպանական գծի գրեթե ողջ երկայնքով: Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է ՊՆ մամուլի խոսնակ Շուշան Ստեփանյանը։
Արցախի սահմանին ամբողջ գիշեր ընթացել են համառ մարտեր: Հակառակորդը զրահատեխնիկայի, ԱԹՍ-երի, հրետանու հուժկու կրակի տակ փորձել է հարձակումներ իրականացնել հատկապես հյուսիսային և հարավային ուղղություններով:
Արծրուն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է. «Վարդենիսում քաղաքացիական ավտոբուսն է այրվում հարվածային ԱԹՍ-ի հարվածից»։
Թուրքիան հետաքրքրված է, որպեսզի Ադրբեջանը պատերազմի, բայց նա չի պատրաստվում պատերազմել Հայաստանի տարածքում Ռուսաստանի հետ․ Եվսեև «Չի բացառվում, որ Թուրքիան փորձի երկրորդ ճակատ բացել Հայաստանի դեմ Նախիջևանից»,- այս մասին 168․am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս ռազմական վերլուծաբան Վլադիմիր Եվսեևը, անդրադառնալով կիրակի օրը Արցախյան հակամարտության գոտում բռնկված պատերազմական գործողություններին։
ՀՀ ԱԳՆ հայտարարություն է տարածել Ադրբեջանի ՊՆ ապատեղեկատվության վերաբերյալ, որում ասված է․ «Հիմնովին հերքում ենք Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարության Հայաստանին ուղղված մեղադրանքը՝ Հայաստանի Հանրապետության Վարդենիսի շրջանից Ադրբեջանի Դաշքեսանի շրջանը հրթիռակոծելու վերաբերյալ:
«Բնակչության մեջ խուճապ չկա, առաջնագծի հետ կապը պահվում է։ Անհրաժեշտության դեպքում իրականացվում է որոշակի օգնություն։ Միաժամանակ վերահսկվում է ամբողջ շրջանը, համայնքները, որպեսզի վիրավորների, զոհերի վերաբերյալ արագ արձագանք լինի։ Հակառակորդի ԱԹՍ-ից տարեց կին է զոհվել։ Մահաբեր թռչող սարքը պայթել է տան բակում։ Խաղաղ բնակիչներից ունենք 3 վիրավոր»,- ասել է ղեկավարը։
Թշնամական օդուժի հերթական կորուստը. Արցախի ՊԲ–ն լուսանկարներ է տարածել
Շփման գծի մի քանի ուղղություններով հայկական ստորաբաժանումներն այս պահի դրությամբ հետ են մղել Ադրբեջանի զինուժի գրոհները, առանձին հատվածներում ձեռնարկել պատժիչ գործողություններ՝ պատճառելով հակառակորդին կենդանի ուժի և տեխնիկայի զգալի կորուստներ։
Ադրբեջանի կողմից սանձազերծած հերթական ավանտյուրան ստիպեց Հայաստանում հայտարարել ռազմական դրություն։ Ռազմական դրությունն ունի իր կանոնները ոչ միայն՝ ռազմական, այլև՝ տնտեսական ու ֆինանսական ոլորտներում։ Պետությունը հարկադրված է կենտրոնացնել ունեցած տնտեսական ու ֆինանսական հնարավորությունները՝ թշնամուն դիմակայելու և երկրի անվտանգությանն ու ինքնիշխանությանը սպառնացող վտանգները չեզոքացնելու համար։
Արցախի Պաշտպանության նախարարությունը հայտնում է ևս 22 զոհված զինծառայողի մասին․ հայտնի են նրանց անունները։ Ադրբեջանական ագրեսիան հետ մղելու ընթացքում նահատակված զինծառայողներն են՝
Արցախի ԱԳ նախարար Մասիս Մայիլյանի ասուլիսը՝ ՈՒՂԻՂ:
Սեպտեմբերի 27-ի վաղ առավոտյան Ադրբեջանի կողմից սանձազերծված ռազմական լայնամասշտաբ գործողությունների հետևանքով հայկական կողմի կորցրած դիրքերի մեծ մասը վերադարձվել է։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց ադրբեջանական հարցերով փորձագետ Տարոն Հովհաննիսյանը։
Արայիկ Հարությունյանը ներկայացնում է մարտական գործողությունների ընթացքը․ ՈՒՂԻՂ:
Թուրքիան փորձում է ներգրավվել Արցախյան հակամարտության կոնֆլիկտում, և դրա հերթական ապացույցը սեպտեմբերի 27-ից մեկնարկած արցախաադրբեջանական սահմանին Ադրբեջանի կողմից իրականացվող հարձակողական գործողություններն են, որոնց Թուրքիան աջակցում է՝ ինչպես դիվանագիտական, այնպես էլ՝ ռազմական դաշտում։ 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանը՝ նշելով.
Արծրուն Հովհաննիսյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Հակառակորդը սկսել է լայնամասշտաբ հարձակողական նոր գործողություն Արաքսի հովտի հատվածում և Մատաղիս-Թալիշ հատվածներում։ Արցախի ՊԲ-ը հաջող դիմակայում է բոլոր հարձակումներին ու գրոհներին և հակառակորդին հասցնում են անձնակազմի և տեխնիկայի զգալի կորուստներ։ Այս պահի դրությամբ ոչնչացված է հակառակորդի 22 միավոր տանկ և 10 միավոր այլ զրահատեխնիկա։
Ադրբեջանը շատ ավելի վախկոտ է, քան թվում է. Տաթևիկ Հայրապետյան. ՈՒՂԻՂ
«ՀՀ նոր իշխանությունների դրույքը, այսպես կոչված, ժողովրդավարության վրա, որպես արտաքին քաղաքական և անվտանգային խաղաքարտ, այս պատերազմով ապացուցվեց, որ իրականության հետ բացարձակ որևէ առնչություն չունի»,- այս մասին 168․am-ի հետ զրույցում ասաց ՀՀԿ փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանը՝ անդրադառնալով Արցախյան հակամարտության գոտում Ադրբեջանի սանձազերծած պատերազմական գործողություններին արևմտյան կառույցների արձագանքի համարժեքությանն ու ՆԱՏՕ-ի հնարավոր դերակատարությանը։
Հայաստանի Հանրապետությունը երեկ դիմել էր Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարան (ՄԻԵԴ)՝ Ադրբեջանի նկատմամբ միջանկյալ միջոց կիրառելու պահանջով: Միջանկյալ միջոց կիրառելու հայցի մեջ հայկական կողմը 3 պահանջ է դրել:
«Բոլոր խնդիրների հիմքերը Իլհամ Ալիևի մանկության մեջ է պետք փնտրել». Անժելա էլիբեգովա. ՈՒՂԻՂ
Իրանագետ Արտյոմ Տոնոյանի խոսքով՝ Ադրբեջանի ռազմաքաղաքական ղեկավարության հռետորաբանությունը և երկրի ներսում տարվող քարոզն ու տրամադրությունները հայտնի են եղել հայկական կողմին։ Եվ ընդհանուր առմամբ Ադրբեջանի կողմից ռազմական գործողությունները վերսկսելու հետ կապված խնդիրն ընդամենը եղել է, թե երբ են ռազմական գործողություններ վերսկսում կամ աշխարհաքաղաքական ինչպիսի պայմաններում։
ՄԻԵԴ-ն ընդունել է Հայաստանի կողմից Ադրբեջանի նկատմամբ միջանկյալ միջոց կիրառելու վերաբերյալ դիմումը: Այս մասին տեղեկացանք ՄԻԵԴ կայքից:
ՆԱՏՕ-ից ո՞վ է պատերազմելու Ղարաբաղում և Հայաստանում, նրանք իրենց սեփական շահերի համար չեն ցանկանում պատերազմել, հայերի՞ն են օգնելու, ո՞վ է այնտեղ մի զինվոր ուղարկելու։ Ես «գլխարկս կհանեմ», եթե Փաշինյանին դա հաջողվի։ Ոչ ոք չի գա այս հակամարտության գոտի։ Հայերը պետք է իրատես լինեն, հասկանան, թե ով է թշնամին, ով՝ ընկերը։
Մարտակագծի հարավ-արևելյան ուղղությամբ հակառակորդը նախաձեռնել է տանկային գրոհ, սակայն, հանդիպելով ՊԲ տանկային ու հակատանկային ստորաբաժանումների համառ դիմադրությանը, ծավալված տանկային մարտում կորցրել է տաս միավոր զրահատեխնիկա:
Սեպտեմբերի 28-ին հակառակորդի դեմ ծավալված մարտերի ընթացքում նահատակված զինծառայողները
Ամեն մի զոհի՝ զորակոչիկի, սպայի և քաղաքացիական անմեղ զոհվածի համար, պատասխան են տալու և մենք էլ ստիպելու ենք, որ պատասխան տան: Բոլոր կամավորներս պատրաստ, մեկ մարդու նման ու մարտական, սպասում ենք Արցախի ժողովրդի ու իշխանության կոչին, դեպի Արցախ կատարելու մեր պարտքը, տալու գոյության կռիվն ու հաղթելու այն»:
Հայաստանը ամբողջովին վստահ է, որ Ադրբեջանի ռազմական արկածախնդրությունը ձախողվելու է և Ադրբեջանը պարտադրված է լինելու հրաժարվել ռազմական ճանապարհով հիմնախնդրի կարգավորման իր մտադրությունից ու Արցախի ժողովրդի հետ խոսելու ոչ թե հրանոթների լեզվով, այլ խաղաղ բանակցային սեղանի շուրջ։
Պաշտոնապես հայտարարվել է, որ ՊԲ ստորաբաժանումների կողմից նախկինում կորցրած մի շարք դիրքերի վերականգնման արդյունքում հակառակորդի մի քանի տասնյակ դիակներ գտնվում են հայկական կողմում։