Ես ինչո՞ւ եմ դա ասում, որովհետև 2014 թվականից սկսած արդեն Հայաստանի Հանրապետությունում ընթանում էին նախագծային փորձարարական աշխատանքներ անօդաչու թռչող սարքեր ստեղծելու ուղղութամբ: Եվ արդեն 2016 թվականին մենք ինքներս ունեինք նախատիպեր, որոնք, ցավոք սրտի, հետախուզական էին, հարվածային չէին, և 2016 թվականին մեր դեմ կիրառվեցին հարվածային անօդաչու թռչող սարքեր:
168.am-ը բազմիցս գրել է, որ Բաքվի համար «Խոջալուի ցեղասպանության» թեման փակված չէ, և, որ Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության «դատավարությանն» այս թեման պարբերաբար քննարկվում է։
Ադրբեջանական լրատվամիջոցները՝ հղում անելով պակիստանյան աղբյուրներին, հաղորդում են, որ Պակիստանի հետախուզական ծառայության ղեկավար, գեներալ-լեյտենանտ Ասիմ Մալիկը երկրի կառավարությունում նշանակվել է Ազգային անվտանգության խորհրդական, ինչը պատմության մեջ առաջին դեպքն է: Այն պայմանավորված է վերջին շրջանում Հնդկաստան-Պակիստան լարված հարաբերություններով, որը ռազմական դրսևորումներ է ունենում:
«Նիկոլ Փաշինյանի անպատասխանատու հայտարարությունը եղել էր 2020 թվականի դեկտեմբերին, որից հետո պարբերաբար հարցումներ եմ ուղարկել Քննչական կոմիտե, և վերջում պատասխանը եղել է հստակ՝ որևէ մեկը ներգրավված չէ այդ քրեական գործում: Եվ շուրջ մեկ տարի առաջ, երբ խորհրդարանում Փաշինյանին հիշեցրեցի իր այս հայտարարությունը՝ շեշտելով, որ 2020 թվականին սուտ է խոսել և թիրախավորել է Զինված ուժերը, աչքերը ճպճպացնելով, իրեն միամիտի տեղ դրած՝ զարմացած հայացքով նայում էր, թե բա տեղյակ չի եղել, իրեն ասել են: Այսպիսի անպատասխանատու խմբագիր է եղել և այդպիսին էլ մնացել է՝ նստած պետական կառավարման ամենաբարձր պաշտոնին»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, էներգետիկ անվտանգության փորձագետ Վահե Դավթյանն է։
«Որտեղի՞ց է Խաչատուր Սուքիասյանի՝ 44-օրյային առնչվող տեղեկացվածությունը, ո՞վ է «ինֆորմատորը»…» վերտառությամբ հոդվածում օրերս անդրադարձել ենք ԱԺ ՔՊ-ական պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանի՝ 44-օրյա պատերազմին առնչվող հայտարարությանը, որը հնչեցրել է լրագրողների հետ ճեպազրույցում: Նա, մասնավորապես, ասել է՝ «ես լավ ամեն ինչից տեղեկացված եմ, ձեզ եմ ասում, որ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ մեծ մասը չի կռվել, մի մասն ինադու սաբոտաժ է արել, մի մասն էլ ինադու տվյալներ է տվել, սա բոլորը գիտեն, ընթացքում էլ կտեսնենք դատական պրոցեսները»:
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ անդրադառնալով մոտ երկու ամիս լսվող ադրբեջանական կրակոցների մասին հարցին, և, թե որքանով են դրանք հուշում հնարավոր պատերազմի և էսկալացիայի մասին, պնդել է, թե պատերազմի հավանականությունը որևէ քայլով չի ավելացվելու, և, որ կրակոցների հետ կապված հետևություններ անում են:
Արդյոք նա կարո՞ղ է ասել, թե իշխանությունների կողմից ՀՀ ՊՆ ներկայացուցիչ կարգված Արծրուն Հովհաննիսյանի՝ 44 օր հայտնած տեղեկությունների քանի տոկոսն է ճիշտ և սխալ եղել, թե՞ սա փորձ է «մաքրելու» իշխանական քարոզչամեքենային և նաև այս հարցում սլաքն ուղղելու ԳՇ-ի վրա:
Ադրբեջանական լրատվամիջոցները հաղորդել են, որ գեներալ-մայոր Ակիֆ Պիրվերդիևը նշանակվել է Ադրբեջանի ԶՈՒ 4-րդ բանակային կորպուսի (Բաքու) հրամանատար՝ փոխարինելով գեներալ-մայոր Մունասիբ Բաբաևին. նրա ազատման մասին տեղեկություններ շրջանառվել էին դեռ անցած տարի:
Ադրբեջանից հայտարարում են, որ «հայկական ագրեսիայի» բազան դեռ ամբողջապես վերացած չեն համարում, և գործընթացը մի քանի փուլից է բաղկացած: Սրան զուգահեռ՝ արդեն մոտ երկու ամիս է՝ սահմանագոտու տարբեր ուղղություններով և սահմանամերձ բնակավայրերի հատվածում ադրբեջանական կողմը շարունակում է խախտել հրադադարի ռեժիմը և բնակչությանը լսելի դարձնել կրակոցի ձայները, Նիկոլ Փաշինյանը հորդորում է մոռանալ Հայաստան-Ադրբեջան էսկալացիայի ու պատերազմի մասին՝ պնդելով, թե «Հայաստան-Ադրբեջան նոր սրացում, նոր պատերազմ չի լինելու, լինելու է խաղաղություն»:
«Ես հայտարարությամբ հանդես եմ եկել, ներողություն եմ խնդրել, ասել եմ՝ խոնարհվում եմ զոհերի առջև»,- այս մասին խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում ասաց «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանը՝ խոսելով երեկ իր տված հարցազրույցում հնչեցրած թվերից, երբ ասել էր, թե 2023 թվականի սեպտեմբերին Արցախում զոհվել է 10 մարդ, մինչդեռ պետք է ասեր՝ 210 մարդ։
ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի նախկին տեղակալ Տիրան Խաչատրյանի՝ դատարանում գտնվող և 44-օրյա պատերազմին առնչվող քրեական գործը վկաների հարցաքննության փուլին է մոտեցել: Այս մասին 168.am-ին հայտնեց գեներալի փաստաբանական թիմի անդամ Արմեն Անդրիկյանը: Վկաների թիվը 23 է, որոնց թվում է ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ Օնիկ Գասպարյանը:
2024թ. տարեվերջին 168.am-ը գրել է, որ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հանձնարարական է ստորագրել՝ «Ադրբեջանում 2025 թվականը հայտարարված է սահմանադրության և ինքնիշխանության տարի», քանի որ 2025-ին նշելու են Ադրբեջանի սահմանադրության ընդունման 30-րդ տարին և 44-օրյա պատերազմում տարած հաղթանակի 5-րդ տարին:
2018 թվականի իշխանափոխությունից հետո 168.am-ը բազմիցս գրել է, որ Նիկոլ Փաշինյանը չի տիրապետում գերագույն հրամանատարի գործառույթներին, ռազմական գործին առնչվող տարրական նրբություններին ու գիտելիքներին, այն կարողություններին, որոնք պիտի ունենա հատկապես պատերազմող երկրի գերագույն հրամանատարը:
2024 թվականի օգոստոսին 168.am-ը գրել էր, որ 44-օրյա պատերազմին առնչվող քրեական գործի շրջանակում մեղադրվող գնդապետ Վահան Յայլոյանի նկատմամբ քրեական հետապնդումը դադարեցվել է:
Ապրիլի 5-ին 168.am-ն անդրադարձել էր նույն օրն Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի հրավիրած ծառայողական խորհրդակցությանը, որի ժամանակ լայնորեն քննարկվել էր հայ-ադրբեջանական սահմանին տիրող օպերատիվ իրավիճակը, այդ թվում՝ վերջին օրերին «հայկական կողմից հրադադարի խախտման» և ադրբեջանական դիրքերի վրայով «հետախուզական թռիչքների» վերաբերյալ ադրբեջանական պնդումները, որի վերաբերյալ ոչ մի փաստ չի ներկայացվել հայկական կողմին:
9 տարի առաջ այս օրերին Ապրիլյան պատերազմն էր, և 2016 թվականի ապրիլի 5-ին Ռուսաստանի Դաշնության միջնորդությամբ Ադրբեջանը խնդրել էր մարտական գործողությունների դադարեցում։ Այս մասին «Հաղթանակի ապրիլ» փաստավավերագրական ֆիլմի շրջանակում խոսել է ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ Յուրի Խաչատուրովը: Այլ հարց է, որ հրադադարից հետո Ադրբեջանը չի պահպանել կրակի դադարեցման պայմանավորվածությունը:
Նիկոլ Փաշինյանը չի տիրապետել երկրի ղեկավարի և գերագույն հրամանատարի գործառույթներին, եթե ընդունենք՝ դրա իրավունքն ուներ:
«Ժողովրդական առած կա, ասում է՝ անտեր գառին է գայլը տանում, պետք չէր անտեր թողնել ո՛չ բանակին, ո՛չ Արցախին, որ այսօրվա իրավիճակից չբողոքեին։ Այս իշխանությունները 44-օրյա պատերազմի իրենց ձախողումը տեղափոխում են նախորդ իշխանությունների դաշտ, թե ապրիլյանում պարտվել են, ուստի 44-օրյայում էլ պարտվեցինք, սա անգրագիտություն է»,- նշեց Արմեն Պետրոսյանը։
2016 թվականի ապրիլի 1-ի լույս 2-ի գիշերն ադրբեջանական կողմը լայնածավալ ռազմական գործողություններ սկսեց Արցախի Հանրապետության դեմ՝ կիրառելով տարբեր զինատեսակներ, որոնք ուներ իր զինանոցում։
2024 թվականի նոյեմբերին 168.am-ը գրել էր, որ 44-օրյա պատերազմի ժամանակ Մատաղիսի հրամանատար Սևակ Աբրահամյանի խափանման միջոց կալանքը փոխարինվել է տնային կալանքով։
«Մեր կորուստները կարող էին շատ մեծ լինել։ Նույնիսկ բազմապատիկ ավելի, քան պատերազմի բոլոր 44 օրերի ընթացքում։ Եվ մենք բոլորս լավ գիտեինք սա։ Անգամ հիմա բոլորը, ովքեր այցելում են այս շրջանները, տեսնում են՝ որքան բարդ է այնտեղ ռելիեֆը»,- շեշտել էր Ալիևը:
2025թ. փետրվարին Բաքվում ընթացող «դատավարության» ժամանակ Ադրբեջանի պետական մեղադրողը հայ ռազմաքաղաքական էլիտայի դեմ «հանցագործության դրվագներ» ներկայացնելիս հիշատակել էր նաև 2016 թվականի Ապրիլյան պատերազմը:
Ադրբեջանը 44-օրյա պատերազմի ավարտից հետո գրեթե անխտիր բոլոր ուղղություններով շարունակում է Հայաստանի դեմ հիբրիդային պատերազմը։
«Ադրբեջանը ևս մեկ անգամ փորձում է ցույց տալ, որ խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումն իր համար ինքնանպատակ չէ, ուստի, բացի համաձայնեցված կետերից, նա շարունակում է պնդել իր գլխավոր պահանջը կամ պահանջները: Երկրորդ, Ալիևը փորձում է զգոն պահել իր բնակչությանը, որ դեռ ամեն ինչ վերջացած չէ, պետք է պատրաստ լինել պատերազմի, այսինքն՝ փորձում է նաև ներքին խնդիրներ լուծել»,- նշեց նա:
Օրեր շարունակ Ադրբեջանն ապատեղեկատվություն է տարածում և հայկական զինված ուժերին մեղադրում սահմանագոտու տարբեր հատվածներում տեղակայված ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ կրակ բացելու համար:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը փիլիսոփա, կրոնագետ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին պատգամավոր Վարդան Խաչատրյանն է։
Մարտի 13-ին Բաքվում կայացած «դատավարության» ժամանակ, ինչպես կարելի էր նկատել ադրբեջանական քարոզչամեքենայի փոխանցած տեղեկությունից, Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ՊԲ-ՀՀ ԶՈՒ գործակցության կամ ներքին հարաբերություններին վերաբերող հարցերի ժամանակ մատնանշել էր ՊԲ նախկին հրամանատար Լևոն Մնացականյանին՝ ասելով, թե հրամանների կատարման կարգի մասին ավելի լավ կարող է նա խոսել:
«Առնվազն Եվրամիության մի շարք դերակատարներ աջակցում են Փաշինյանին։ Այդ աջակցությունը գնալով թուլանում է, բայց խնդիրն այն է՝ այդ ընթացքում Հայաստանից ի՞նչ կմնա։ Ակնհայտ է, որ երկու տարուց Մակրոնն այլևս իշխանության չի լինի, քանի որ առաջադրվելու իրավունք չունի։ Եվրոպայում կարող են գալ պահպանողական, Թրամփի կողմնակից ուժեր։ Թե ինչ կլինի Ուկրաինայում, դեռևս պարզ չէ։ Բայց ակնհայտ է, որ Նիկոլ Փաշինյանն այլևս չունի այն աջակցությունը, որն ուներ անգամ վեց ամիս առաջ»,- ամփոփեց Էդուարդ Շարմազանովը:
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Գագիկ Մինասյանի դիտարկմամբ՝ Հայաստանի և Ադրբեջանի իշխանությունների կողմից համաձայնեցված խաղաղության պայմանագրի տեքստը եղել է Ադրբեջանի կողմից Հայաստանի նկատմամբ ուժի սպառնալիքի կիրառման ներքո:
