««Խաղաղության խաչմերուկ նախագծի ծրագրի մեջ կան ենթակառուցվածքներ, որոնք արդեն մշակված և իրականացման փուլում են, ինչպիսին է, օրինակ, հյուսիս-հարավ ավտոճանապարհը»,- ՀՀ-ՌԴ միջկառավարական խորհրդի նիստից հետո լրագրողների հետ զրույցում ասաց ՀՀ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը։
«Այստեղ ինձ մոտ կան քարտեզներ 1921 թվականի, սկսած Հայժողկոմից, խոսքս՝ Տիգրանաշենի, Երասխի և մյուսների մասին է։ Հանձնաժողովները, որոնք այսօր գնում են սահմանազատման ու սահմանագծման, եթե սրանց վրա չհիմնվեն, որևէ բան չեն կարողանալու ապացուցել»,- նշեց Առուշան Հակոբյանը և մտավախություն հայտնեց, որ փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանը վաղը-մյուս օրը գուցե չկարողանա ապացուցել, որ այն տարածքները, որտեղ ադրբեջանական զորքը կանգնած է, հայկական են։ Այդ մասին վկայում են ԽՍՀՄ կառավարության քարտեզները։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը պատմական գիտությունների թեկնածու, պատմական ժողովրդագրության մասնագետ Միքայել Մալխասյանն է։
Այսօր ԱԺ-ում լրագրողները Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարար Գնել Սանոսյանից հետաքրքրվեցին, թե օրերս ի՞նչ քարտեզների մասին էր խոսում Նիկոլ Փաշինյանը, երբ հայտարարում էր, որ այդ քարտեզներով պետք է տեղի ունենա Ադրբեջանի հետ սահմանազատում և սահմանագծում։
«Այսօր Ադրբեջանը կամ ՀԱՊԿ-ն հայտարարում են, թե հայտնի չէ՝ սահմանը որտեղով է անցնում, դա դեռևս պետք է որոշել։ Չէ՞ որ այդ քարտեզները գծագրել է ԽՍՀՄ ԶՈՒ Գլխավոր շտաբը, նշանակում է՝ նախկին բոլոր միութենական հանրապետությունները, այդ թվում՝ ՌԴ-ն, որևէ մեկի հետ սահման չունե՞ն, այսինքն՝ որպես անկախ երկիր՝ գոյություն չունե՞ն։ Եթե երկիրը սահման չունի, ուրեմն երկիր չէ։ 1991-ի դրությամբ վավերացված այդ քարտեզները ներկայացնում են մեր սահմանները, քանի որ թե՛ Ադրբեջանը, թե՛ Հայաստանը, թե՛ ՌԴ-ն անկախ երկրներ են դարձել այդ սահմաններով։ Եթե Ադրբեջանը կամ ՀԱՊԿ-ն ասում են, թե այդ սահմանները գոյություն չունեն, դրանք իրականությունից հեռու պնդումներ են»,- ասաց Գալչյանը։
Քարտեզագիրը պնդում է, որ իրավական ուժ պետք է ունենան 1926-32 թվականների քարտեզները. «Առաջին պատճառն այն է, որ դրանք առաջին անգամ արտացոլում են ԽՍՀՄ կազմ մտած Հայաստանի Հանրապետության սահմանները, այսինքն՝ երևում է, թե պետությունն ինչ սահմաններով է մուտք գործել ԽՍՀՄ կազմ: Դրանք այն միակ քարտեզներն են, որոնք ես գոնե իմ աչքով տեսել եմ, որ ունեն իրենց վրա հաստատված կնիք լիազոր մարմնի կողմից՝ Խորհրդային Հայաստանի ղեկավարների կողմից:
Ի՞նչ քարտեզներ են դրանք, և դրանցով սահմանազատում իրականացնելը որքանո՞վ է բխում ՀՀ շահից։
168.am-ը Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի հայաստանյան գրասենյակի հաղորդակցության ծրագրերի պատասխանատու Զառա Ամատունուց հետաքրքրվեց՝ հայկական կողմն այդ փոխանցումը Կարմիր խաչի միջոցո՞վ է իրականացրել, թե՞ առանց միջնորդի է գործընթացը տեղի ունեցել։
«Մենք շաբաթ օրը եղել ենք Վարդենիսում, այցելել ենք զոհվածի ընտանիքի, որի մարմինը սեպտեմբերի 13-ի մարտական գործողություններից հետո մնում է միջդիրքային հատվածում, և այն մինչև օրս չեն կարողանում հանել»,- շեշտեց Սեյրան Օհանյանը։
Սեպտեմբերի 26-ին Ելիսեյան պալատում Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնի հետ բանակցություններից հետո համատեղ հայտարարությունում Նիկոլ Փաշինյանը նախ հիշեցրել է, որ 2021 թ․ մայիսի 12-ի և 2022 թ․ սեպտեմբերի 13-ի ագրեսիայի հետևանքով Ադրբեջանն օկուպացրել է Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխան տարածքներ, և ադրբեջանական զորքերը պետք է դուրս գան Հայաստանի ինքնիշխան տարածքից։
168.am-ի հետ զրույցում ԳԱԱ պատվավոր դոկտոր, քարտեզագետ Ռուբեն Գալիչյանը պատասխանելով մեր հարցերին՝ ասաց, որ Ադրբեջանը ցանկանում է հնարավորինս մեծացնել իր տարածքները, ընդարձակվել Հայաստանի հաշվին։
