«Մեկ բան հստակ է՝ Արցախը ծախվել է, Արցախը տրվել է զուտ իր հայտարարությունից հետո, դրա մասին վկայում են Պուտինի, Ալիևի խոսքերը, այդ թվում՝ բոլոր խելամիտ մարդկանց խոսքերը, Նիկոլն էր, չէ՞, ասում՝ ճանաչում ենք Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը՝ 86.600 քկմ-ով՝ ներառյալ Արցախի Հանրապետությունը։ Ու այսքանից հետո ինչո՞ւ մենք այդքան զոհ ունեցանք՝ 2020 թվականին կորցրեցի միակ որդուս, 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-ին՝ աղջկաս նշանածին, ով որդուս մտերիմ ընկերն էր։ Հիմա ո՞րն է այս անմեղ երեխաների մեղքի բաժինը, որ հայրենասե՞ր են եղել, որ չե՞ն թողել իրենց դիրքը։ Հիմա այսքանից հետո, ես Նիկոլին ինչպե՞ս ասեմ՝ դու մարդ ես, կամ ղեկավար ես, քո հետ կարելի է ինչ-որ բան քննարկել»,- նշեց նա։
Պետության երաշխավորված կործանման ու այն պահպանելու գոնե շանսի միջև ընտրությունն անհամեմատ ավելի կարևոր է, քան բոլոր այն ընտրությունները, որոնք կատարվում են քվեախցիկում։ Պետությունից հրաժարվելու և պետությունը պահպանել փորձելու ընտրությունը քվեատուփի ընտրելիք չէ, ինչպես որ ստորացման ու արժանապատվության պահպանման միջև ընտրությունը չի կատարվում ձևաթղթերով։
Չզարմանաք, բայց այսօր Սիրիայում, մասնավորապես՝ Հալեպում տեղի ունեցող պատերազմական սարսափելի գործողությունները մեզ ևս մեկ անգամ հնարավորություն են տալիս զուգահեռներ անցկացնել մինչև չարաբաստիկ 2018-ի հեղափոխությունը և դրանից հետո ընկած ժամանակահատվածների և նախկին ու ներկա իշխանությունների մասին:
Օրեր առաջ Նիկոլ Փաշինյանի կինը` Աննա Հակոբյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրառում էր կատարել` գրելով, որ 2025 թվականը հայտարարում է տգիտության դեմ պայքարի տարի: «2005 ԹՎԱԿԱՆԸ ՀԱՅՏԱՐԱՐԵՆՔ ԿՐԹՎԵԼՈՒ ՏԱՐԻ ՁԵՌՆՈՑ ՆԵՏԵՆՔ ՏԳԻՏՈՒԹՅԱՆԸ ԳԻՏԵԼԻՔԸ ԵՎ ԿՐԹՎԵԼԸ ԴԱՐՁՆԵՆՔ ՆՈՐԱՁԵՎ ՆՈՐ ՀՄՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ՅՈՒՐԱՑՆԵՆՔ ՉԿՐԹԵՆՔ ՄԻԱՅՆ՝ ԿՐԹՎԵՆՔ ՍՈՎՈՐԵՆՔ ՄԵՐ ԱՆՁՆԱԿԱՆ ԿՅԱՆՔԸ ԵՎ ՄԵՐ ՄԻՋԱՎԱՅՐԸ ԱՎԵԼԻ ԼԱՎԸ ԴԱՐՁՆԵԼ ՍՈՎՈՐԵՆՔ ՀԱՐՍՏԱՆԱԼ ԵՎ […]
Նոյեմբերի 7-ը Շուշիի իրական անկման օրն է, տարելիցը։ Ուղիղ 4 տարի առաջ այս օրը՝ 2020թ․ նոյեմբերի 7-ին, Շուշին ամբողջությամբ անցավ ադրբեջանական ուժերի վերահսկողության տակ։ Բայց այդ մասին հայտնի էր լինելու տևական ժամանակ հետո, որովհետև մինչև այսօր համացանցում՝ ՀՀ Կառավարության պաշտոնական էջում, պահպանվում է 2020թ․ նոյեմբերի 9-ի ժամը 19։19-ի հրապարակումը․ «Շուշիի համար մարտերը շարունակվում են, Նիկոլ Փաշինյան, ՀՀ վարչապետ»։
Պետությունը վերացումը սկսվում է ազգային ինքնության վերացումով, ինչով և զբաղված է Հայաստանի իշխանությունը, որը մի կողմից՝ փորձում է դատարկել հանրային հիշողությունը (Միրզոյանի հայտարարությունը դրա խտացված արտահայտություններից է) և լցնել ստամոքսը («Այստեղ հաց, այստեղ կաց», ուտելիքի պաշտամունքի փաշինյանական, ՔՊ-ական այլ կարգախոսներ)։
Ազգային ժողովի «Պատիվ ունեմ» խմբակցության քարտուղար Տիգրան Աբրահամյանն ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Անդրանիկ Քոչարյանին հերթական անգամ հիշեցնում է՝ երկրի պաշտպանունակության և մարտունակության մասին խոսելիս՝ առաջին հերթին պետք է շեշտը դնել երկրի ղեկավարի կողմից դա անելու քաղաքական կամքի, ապա նոր՝ սպառազինությունների գնման վրա։
Այսօրվա պաշտոնյաներից ում հայտարարագիրը բարձրացնում ես՝ պետական բյուջեի հաշվին միլիոնների եկամուտներ են ստացել, միլիոններ են կուտակել, բնակարաններ ու ավտոմեքենաներ են գնել։ Իսկ քաղաքացիների ճնշող մեծամասնությունը շարունակում է հազիվ գոյատևել։ Երեք միլիոնանոց երկրում 200 հազար մարդ աղքատ է։
Իսկ Տիգրան Աբրահամյանը հրավիրված համաժողովում նկատել է, որ պատերազմը պետությունն է վարում, և քանի որ դրան պատրաստ չենք եղել, ուստի, ըստ Աբրահամյանի, «առաջին փուլում, ճիշտ է, կխուսափեինք մարդկային և սպառազինության էական կորուստներից, բայց վերջնարդյունքում կունենայինք նույն իրավիճակը»:
Օգոստոսի 1-ին ԱՄՆ-ի, Գերմանիայի և Ռուսաստանի միջև ձերբակալված անձանց լայնածավալ փոխանակմանարդյունքում Ռուսաստան վերադարձողների մեջ էր նաև ռուսական ծագումով իսպանացիլրագրող ներկայացած Պաբլո Գոնսալեսը: Սրանից հետո մամուլում հետաքննական հրապարակումներ եղան, որ նրա իրական անունը Պավել Ռուբցով է, և, որ նա ռուսական գործակալ է, ոչ թե լրագրող:
«Խաղաղություն բառը շատ լավ աշխատում է: Դրա համար պետք է ընտրանի, որը լավ հասկանում է իրավիճակը: Այս իրավիճակը մի կողմից՝ իրոք վտանգավոր է, մանավանդ, որ պարտված և այսքան թույլ ենք, բայց մյուս կողմից, եթե լավ ղեկավար ունենանք, սա նաև շանս է»:
Եվ քանի որ նա այդ մասին խոսում է «Ժողովրդավարության բաստիոն» Հայաստանում՝ տասնյակ թիկնապահների զգոն հայացքի ներքո, որևէ մեկը չի ընդհատում ու հանուն ճշմարտության չի ուղղում՝ ասելով, որ նույն այդ ժամանակահատվածում պատմական ժանրին են վերագրվել նաև «Արցախ», «Արցախի մեր հայրենակիցներ», «Արցախի ինքնորոշման իրավունք», «հայկական երկու հանրապետություններ» արտահայտությունները։ Ու նաև այդ լռության պատճառով Նիկոլ Փաշինյանը շարունակում է իր անհոգնել ընթացքը նաև Հայաստանի Հանրապետությունը պատմական ժանրին վերագրելու ուղղությամբ։
Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր ԱՐԹՈՒՐ ԽԱՉԻԿՅԱՆՆ աշխարհաքաղաքական զարգացումների, Հարավային Կովկասում գերտերությունների, աշխարհաքաղաքական էլիտաների խաղերի, Հայաստանում ԱՄՆ, Եվրոպայի, Իսրայելի և առհասարակ՝ հավաքական Արևմուտքի հավակնությունների, Նիկոլ Փաշինյանի գործողությունների, ՀՀ իշխանություններին սատարող հասարակական-քաղաքական ֆունկցիոներների, Թուրքիայի, Ադրբեջանի նկրտումների, տարածաշրջանում Ռուսաստանի վարած քաղաքականության մասին զրուցել է Միչիգանի համալսարանի մագիստրատուրայի պատմաբան, Սանկտ Պետերբուրգի Ազգային հետազոտական համալսարանի տնտեսագիտության բարձրագույն դպրոցի պատմության ամբիոնի հետդոկտորանտ ՊԻԵՏՐՈ ՇԱՔԱՐՅԱՆԻ (Pietro Shakarian) և ԱՄՆ-Ռուսաստան համաձայնության ամերիկյան կոմիտեի (ACURA) ավագ խորհրդական, The American Conservative-ի խմբագիր ու քաղաքական մեկնաբան, ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի նախկին աշխատակից ՋԵՅՄՍ ՔԱՐԴԵՆԻ հետ:
«5 հարց՝ Արմեն Աշոտյանին» հեռակա զրույցի շրջանակներում ՀՀԿ փոխնախագահ, քաղբանտարկյալ Արմեն Աշոտյանը դարձյալ պատասխանել է քաղաքացիների հարցերին:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՅԴ Բյուրոյի անդամ, ֆրանսահայ կազմակերպությունների համակարգող խորհրդի նախագահ Մուրադ Փափազյանն է։
ԵՊՀ մի շարք դասախոսներ, արձագանքելով Տավուշի մարզում «սահմանազատման» ապօրինի գործընթացում ՀՀ տարածքային կորուստներին և դրանով պայմանավորված` Տավուշի թեմի առաջնորդի գլխավորությամբ սկսված շարժմանը, հայտարարություն են տարածել, որին կարող են միանալ ՀՀ ուսումնական բոլոր հաստատություններում դասավանդողները և ակադեմիական գիտաշխատողները։
Հաղթանակի համար, բացի բանակից ու հրամանատարությունից, բացի զինամիջոցից ու խելքից, անհրաժեշտ է նաև ցանկություն, հաղթանակած լինելու ցանկություն և հաղթանակի կամք։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը երգիչ, երգահան Դավիթ Ամալյանն է։
Ալիևի՝ այսօր Ստեփանակերտում բացված տեղամասում քվեարկելու, ընտրություններում «շռնդալից» հաղթանակի կերտման, առավել ևս՝ դրա բարձր ցուցանիշների ապահովման հարցում անուղղակի, բայց զգալի մասնակցություն ունի Նիկոլ Փաշինյանը։
Ինչ վերաբերում է, վարչապետ կոչեցյալի հպատակներին, որոնք կամովին իրենց զրկել են սեփական կարծիք ունենալուց, արժանապատվությունից և հլու-հնազանդ կատարում են իրենց տիրակալի բոլոր քմահաճույքները` թութակի պես կրկնելով նրա խոսքերը, ապա նրանք նման են «Ստոկհոլմյան համախտանիշով» տառապող պատանդներին։Չեմ բացառում, որ ապագայում, այն կկոչվի որպես «Հայկական համախտանիշ»։
«Հայաստանում կա մի շրջանակ, որը ծառայողական մեքենայի համար պատրաստ է ուրանալ ամեն ինչ։ Ուրացում է՝ ապրած կյանքի։ Վստահ եմ, որ իրենք իրենց հայելու մեջ նայելով՝ ամաչում են։ Ասում են, որ 1991 թվականին են Արցախը ճանաչել Ադրբեջանի մաս, դա Արցախի նկատմամբ իրենց դավաճանական քայլերը քողարկելու մեջ պետք է դիտարկել, դավաճանության մեղքը գցում են Ալմա Աթայի հռչակագրի վրա, որը կապ չունի Արցախի հետ»,- ասաց Մանուկյանը՝ ընդգծելով՝ Վահագն Խաչատուրյանն Արցախի մասին իր նախկին ասածները հիշելով՝ այսօր պետք է հրաժարական տար։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը կոնֆլիկտաբան, բանակցային գործի մասնագետ, ԱՄՆ CM & Partners ընկերության ավագ խորհրդատու Արթուր Մարտիրոսյանն է:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր, APRI գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանն է։
Արցախի կարգավիճակն իջեցնելուց հետո, Նիկոլ Փաշինյանը հասավ նրան, որ դատարկում է Արցախը։ Մարդիկ հարկադրված, թողած տուն ու ունեցվածք, սարսափահար լքում են իրենց Հայրենիքը՝ փրկվելու հույսով։
«Մենք հրաժարվում ենք վախենալ»,- այսպիսին էր ԱՄՆ նախագահ Ջորջ Բուշի արձագանքը 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչություններին։
Հունիսի 20-ին 44-օրյա պատերազմների հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նիստում Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակային ելույթ ընթերցեց, որի վրա,թերևս,երկար աշխատել էր, գուցե՝ ինչ-ինչ մարդկանց խորհրդատվական աջակցությամբ:
Նիկոլ Փաշինյանն ու նրա իշխանության տարաձև ներկայացուցիչներն իրենց կատարած ցանկացած հանցավոր, դավաճանական, ստոր քայլ արդարացնում են «ժողովրդի տված քվեով»։ ԱԺ-ում խուլիգանություն են անում՝ «մեզ ժողովուրդն է ընտրել», առանց դիմադրության՝ երկրի տարածքներն են հանձնում, նույն արդարացումը՝ «ժողովուրդը մեզ քվե է տվել», թքում են քաղաքացու երեսին՝ էլի նույն ցնդաբանությունը՝ «մենք ժողովրդի ընտրյալ ենք»…
ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ նախկին պետ, գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանը երկու անգամ գնացել է Անդրանիկ Քոչարյանի ղեկավարած 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող քննիչ հանձնաժողով, փակ հանդիպմանը ներկայացրել իր վերլուծությունը, պատասխանել ՔՊ-ականների հարցերին:
«Ախմախություն-մարսողություն» մեխանիզմը Նիկոլ Փաշինյանը կիրառել է նաև արտաքին քաղաքական հարաբերություններում՝ Պուտինին չդիմավորելը որպես «ինքնիշխանության մարմնավորում» ներկայացնելուց ու Եվրամիությանն ուղղված ծաղրից (ձեր առաջարկած օգնության չափ գումար կստանանք մեր մի քանի օլիգարխներին «թափ տալով»)՝ մինչև հակաչինական կրոնաքաղաքական շարժումներին անդամակցություն…
Նիկոլ Փաշինյանի շուրջ չի՛ կարելի համախմբել, չէ՞ որ այդ անձն այն ֆիգուրն է, որի արարքների պատճառով մենք ունեցել ենք պատերազմ, չի կարելի, որովհետև այդ մարդու հրամանատարությամբ մենք ունեցել ենք պարտություն, մարդկային ու տարածքային կորուստներ։