#պատերազմ

«Իմ տպավորությամբ՝ Նիկոլ Փաշինյանն արդեն զբաղված է ինքն իրեն համոզելով, համոզելով, որ ինքը ճիշտ ուղով է ընթանում»,- Նիկոլ Փաշինյանի հերթական հարցազրույցի մասին 168․am-ի հարցադրումներին այսպես արձագանքեց «Իմ քայլը» դաշինքից ՀՀ ԱԺ 7-րդ գումարման պատգամավոր, պատմաբան, ադրբեջանագետ Տաթևիկ Հայրապետյանը։

«Ահաբեկված հասարակությունն ավելի դժվարությամբ կմոբիլիզացվի, կկարողանա միավորվել ու դիմակայել ագրեսիային: Ահաբեկված հասարակությանը հաղթելը շատ ավելի հեշտ է, քան դիմադրելու պատրաստ հասարակությանը: Հետևաբար, պատերազմով ահաբեկելը, այն, ինչ անում է Նիկոլ Փաշինյանը, պատերազմ բերելու նախերգանքն է: Չենք ուզում պատերազմ, ուրեմն՝ պետք է պատրաստվենք պատերազմին»:

«Պետք է գիտակցել, որ այս տարածաշրջանում կայուն խաղաղություն չի լինելու. այդ խոսույթը պետք է աղբաման նետել, պետք է ստեղծել այդ կայուն խաղաղությունը՝ ոչ թե խոսելով, այլ ստեղծել մեխանիզմներ, որոնք դա կպարտադրեն Ադրբեջանին: Պետք է համաձայնեցնել մեր քաղաքականությունն այլ երկրների հետ և Հայաստանի կարողությունների բարձրացում իրականացնել»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց նա:

Ցավոք սրտի, մերօրյա իրականության մեջ նմանօրինակ ձևակերպումները, որը հատկապես տեղի է ունենում երկրի ռազմաքաղաքական ղեկավարության կողմից, միջին վիճակագրական քաղաքացին ընկալում է հետևյալ կերպ․ «ինչ էլ լինի՝ մեկ է, մենք այդ սպառազինությունը անգարներից չենք հանելու», և այս ընկալումը, բնականաբար, թուլացնում է և՛ մեր հասարակության իմունիտետը, և՛ բացասական ազդեցություն է ունենում մեր ԶՈՒ-ի վրա առհասարակ։

Տարածաշրջանում և Հայաստանի շուրջ լուրջ զարգացումներ են սպասվում, Ադրբեջանը չի հրաժարվել ռազմական սցենարով հարցերի կարգավորման իր ձեռագրից, իսկ Նիկոլ Փաշինյանը զբաղված է ներքաղաքական, ներկուսակցական հարցերով՝ փորձելով նախկինների դեմ գործեր հարուցելով ցույց տալ, որ կատարում է «թավշյա հեղափոխության» ժամանակ տված խոստումները։ 

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական վերլուծաբան Արման Աբովյանն է։

«Բայց քանի որ Թուրքիան մեզ երբեք զենք չի վաճառի, նման անհեթեթություններ հայտարարում է՝ իր կապիտուլյացիոն բնույթն առաջ մղելու համար: Ես չեմ զարմանում, որ Մակրոնի ու Շառլ Միշելի խաթր Արցախից հրաժարվողը հիմա հրաժարվում է մեր ազգային սիմվոլներից։ Վաղն էլ Սահմանադրությունից կհանեն Հայ Առաքելական եկեղեցու առանցքային դերի մասին դրույթը»,- ասաց պաշտպանության նախկին փոխնախարարը:

«Եթե ավելի վաղ Մոսկվայի ու Արևմուտքի միջև կային խնդիրներ, այդ խումբը կարողանում էր այնուամենայնիվ աշխատել, ճանաչելով դրանում ՌԴ դոմինանտ դերակատարությունը։ Պատերազմից հետո ուկրաինական իրադարձություններին զուգահեռ՝ Արևմուտքը սկսեց ազդեցության գոտիների վերանայման գործընթաց, շահերը և նպատակները փոխվեցին, ուստի ԵԱՀԿ ՄԽ-ն աշխարհաքաղաքական առումով ևս դարձավ անհետաքրքիր կառույց»,- բացատրեց Լուկիանովը։

«Մելանի Ժոլին ինքը կարծես ՀՀ ԱԳ նախարարը լինի: Փակ դռների հետևում եղած բանակցություններում նա միշտ հանդիպում է ՀՀ իշխանությունների լռությանը: Եվ բնական է, որ մարդիկ պետք է ասեն՝ լավ, մենք ամեն ինչ անում ենք ձեզ համար՝ իբրև կանադահայ համայնքի, բայց եթե Հայաստանը մնում է միտումնավոր լռության մեջ, շատ մեծ ճամփա չենք կարող գնալ»:

«Ով որ պետք է սթափվեր, սթափվել է վաղուց, ով հասկանում էր, վաղուց արդեն հասկացել է․ ամեն ինչ արդեն այնքան պարզ ու անթաքույց է դարձել, որ եթե առաջ կային խմբեր ու մարդիկ, որոնք իլյուզիաներ ունեին Փաշինյանի կառավարման հետ կապված, վաղուց այդ իլյուզիաներն ի չիք են դարձել։ Ավելին՝ ակնհայտ է, որ իր ձեռնարկած ողջ գործընթացը՝ միակողմանի զիջումներով խաղաղություն կառուցելու ամբողջ քաղաքականությունը, ձախողված է։

Եթե Հայաստանը լիներ ժողովրդավարական ու իրավական պետություն, Նիկոլ Փաշինյանն իր այդ ելույթից հետո կվերադառնար ոչ թե Կառավարության շենք կամ կառավարական կեցավայր, այլ կհայտնվեր ԱԳՆ-ի անմիջապես հարևանությամբ գտնվող Գլխավոր դատախազությունում՝ իր իսկ առաջարկած հայեցակարգի տրամաբանությամբ հարուցված քրեական գործի շրջանակներում։

Հունվարի 23-ին ՀՀ արտաքին հետախուզության ծառայությունը ներկայացրել էր իր առաջին հրապարակային զեկույցը, որը Հայաստանի Հանրապետության 2025թ. արտաքին անվտանգության ռիսկերի վերաբերյալ ծառայության կանխատեսումն է՝ հիմնված 2023-2024թթ. զարգացումների և սեփական գնահատականի վրա։

Վերջերս հայաստանյան ընթերցողին է ներկայացվել «44 պարտություն. 2020-ի Արցախյան պատերազմը՝ իրողություններ և հետևություններ» վերնագրով գիրքը, որը հեղինակել են Կարեն Հարությունյանը, Վիգէն Չըթըրեանը, Աշոտ Ոսկանյանը և Մկրտիչ Կարապետյանը:

«ԵՄ կողմից ազդակը չի եղել։ Բացի այդ, ԵՄ գնացողներ, այն ամենը, ինչ տեսնում եք Ուկրաինայում, դա ձեզ արդյոք ոչինչ չի՞ ասում, այսօր քննարկում են ուկրաինական ռեսուրսների օգտագործման հարցը, այսօր ԱՄՆ-ը ասում է՝ մինչև հիմա Ուկրաինային ինչ խոստացել են, հիմարություն է եղել, ինչ փող էլ ստացել են, պետք է հետ տան։ Լավ, դա մեզ համար դաս չի՞։ Այսօր մի ամբողջ Ուկրաինա կանգնեցրել են փաստի առաջ, ասում են, որ՝ սխալ ակնկալիք եք ունեցել»,- ասաց Կարեն Բեքարյանը՝ ընդգծելով՝ արդյո՞ք նույնը չեն ուզում անել Հայաստանի հետ, չէ՞ որ, երբ ուզում են աշխարհաքաղաքական վեկտոր փոխել, մինչև հասնեն մյուս տանիքի տակ, արանք է գոյանալու, և հարցական է՝ ինչո՞վ է լցվելու Հայաստանի դեպքում։

«Դժվար է համեմատել ՌԴ-ի և ԱՄՆ-ի դերակատարումը, համապատասխանաբար, հայ-ադրբեջանական և ռուս-ուկրաինական հակամարտություններում։ ՌԴ-ն մեզ չի ասել՝ հարձակվեք Ադրբեջանի վրա, որ ՀԱՊԿ-ի կամ ԵԱՏՄ-ի անդամ դառնաք։ ՌԴ-ն մեզ չի սադրել հարձակվելու, թեև մեզ չի պաշտպանել այնքան ակտիվորեն, որքան պետք էր։ Մենք տապալեցինք մեր հարաբերությունները ՌԴ-ի հետ։ Առաջին, Երկրորդ և Երրորդ նախագահների օրոք այսպիսի բան չէր եղել»։

«Ժողովուրդն այն չի էլ կարդալու, քանի որ վերնագրերով ենք ապրում, տեղեկատվական դաշտն է այդպիսին: Վերնագիրը կարող է որևէ կապ չունենալ հոդվածի հետ, բայց այդ վերնագիրը որոշի ամբողջ ընկալումն այդ հոդվածի: Նիկոլ Փաշինյանը սա փայլուն հասկանում է, դա իր մասնագիտությունն է, իր մասնագիտությունը դիվանագիտությունը չէ, խաղաղությունը չէ, պատերազմը չէ, որովհետև և՛ պատերազմում է ձախողվել, և՛ խաղաղությունում»,- մանրամասնեց նա:

Եղիշե Չարենցի անվան գրականության և արվեստի թանգարանի նախկին տնօրեն, գրող, գրականագետ Կարո Վարդանյանը չի հավատում իշխանությունների քարոզած խաղաղությանը։ Ասում է՝ հնարավոր է խաղաղ ապրել գրեթե բոլորի հետ, բայց ոչ՝ թուրքի ու ադրբեջանցու։

Այս երկիրը տեր ունի՝ հայ ժողովուրդը, հայոց պատմությունը, հայոց պետականությունը, հայոց լեզուն, Ամարասը, Մեսրոպ Մաշտոցը, հայ գրերը, որոնցից իրենք ահռելի հեռու են: Երբ ինքն ասում է՝ կռվեիք, բա ինչո՞ւ չկռվեցիք, ես ուզում եմ հարցնել՝ տղա ջան, դու էդ ո՞ւմ ես ասում: Դու ինչո՞վ էիր զբաղված էդ պահին: Դու երկրորդ կամ խորհրդարանական համակարգով գրեթե առաջին մարդն էիր էս երկրում, դու ինչո՞վ էիր զբաղված, լակո՞ւմ էիր էն մեկի հետ, դու զբաղվո՞ւմ էիր էդ կռվով: Դու ինչո՞ւ որպես Արցախի անվտանգության երաշխավոր՝ համապատասխան զենք-զինամթերք չէիր առաքում, ինչո՞ւ ուժեր չէիք ուղարկում: Դուք էս ժողովրդի գլուխն ուտում էիք, դուք մարդակեր գազաններ եք»:

Հիշեցնենք, որ ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանն այսօր՝ ԱԺ-ում ճեպազրույցի ժամանակ արցախցի լրագրողի՝ հայրենիք վերադառնալու հնարավորության մասին հարցին ի պատասխան լկտիաբար ասել էր՝ «մնայիք, կռվեիք…»։

Ամիսներ առաջ նա խոստովանեց, որ 2018թ. սխալվեց՝ հանրությունից թաքցնելով իր անձնական համոզմունքն Արցախի պահպանման աննպատակահարմարության վերաբերյալ։ Օրերս էլ Վաշինգտոնում հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանը նա հռչակեց, որ 2020թ. պատերազմում կրած պարտությունը թույլ է տալիս ամրացնել Հայաստանի ինքնիշխանությունը։

«168 Ժամ»-ի հետ զրույցում ռուս արևելագետ Ստանիսլավ Տարասովն ասաց, որ Թրամփի վերջին որոշումները սպասելի էին՝ հաշվի առնելով իր դիրքորոշումն Իրանի, ինչպես նաև վերաբերմունքն Իսրայելի նկատմամբ, սպասվում էին նման որոշումներ։ Սակայն, ըստ նրա, պետք է հաշվի առնել, որ ԱՄՆ նոր վարչակազմը դեռ շեշտը դնում է որոշումների աղմկահարույց գործոնի վրա, իսկ դրանց իրագործելիությունն ու հնարավոր ազդեցությունը շարունակում է կասկածելի մնալ։ Սակայն, նրա խոսքով, թե Իրանի դեմ ամերիկյան որոշումները, թե առաջարկները Գազայի հատվածի վերաբերյալ ակնհայտորեն ուղղված են մերձավորարևելյան մեծ տրանսֆորմացիաների՝ ի օգուտ Իսրայելի։

Հունվարի 14-ին Վաշինգտոնում Հայաստանն ու ԱՄՆ-ը ռազմավարական գործընկերության կանոնադրություն էին ստորագրել, ինչը պաշտպանական համատեքստում իշխանական շրջանակները փորձեցին չափազանցված ներկայացնել:

«Ցեղասպանությունը մարդկության դեմ հանցագործություն է, և ՀՀ-ն Սերժ Սարգսյանի նախագահության տարիներին եղել է ընդդեմ ցեղասպանության համամարդկային և միջազգային պայքարի առաջամարտիկ պետությունը: Մեր իշխանության օրոք բազմաթիվ երկրներ ճանաչեցին Հայոց ցեղասպանությունը»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպմանն ասաց ՀՀԿ ԳՄ անդամ Էդուարդ Շարմազանովը՝ հիշեցնելով, որ  2015թ.՝ Ցեղասպանության 100-րդ տարելիցին, 100-ից ավելի պետությունների պատվիրակներ, 4 երկրի նախագահ են ժամանել Հայաստան, որոնցից 2-ը ՄԱԿ-ի ԱԽ անդամ պետությունների նախագահներ էին, մասնավորապես՝ Ֆրանսիայի նախագահ պարոն Օլանդը և ՌԴ նախագահ պարոն Պուտինը:

Երբ դու ասում ես, որ Հայոց ցեղասպանության հարցը պատրաստ ես քննարկել, արդեն իսկ դու այն դնում ես կասկածի տակ։ Այսպիսի հարցերում շատ կարևոր է հասարակական կարծիքը։ Կամաց-կամաց դիսկուրսը ծավալում են, ու հենց հավաքվումէայդ թեզերնաջակցողներիկրիտիկական զանգված, հարցը դնում են լայն քննարկման։

Հունվարի 28-ին՝ ՀՀ ԶՈՒ կազմավորման 33-րդ տարեդարձի օրը, Սուրեն Պապիկյանի ղեկավարած պաշտպանության նախարարությունը Նիկոլ Փաշինյանին դիմավորել է հանդիսավոր շարանցումով, այնուհետև տոնական միջոցառումը շարունակվել է ՊՆ վարչական համալիրի ներսում:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանն է։

Ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանն այն կարծիքին է, որ հայ-ռուսական հարաբերությունները գահավիժում են և շարունակելու են գահավիժել, քանի որ, ըստ նրա՝ Հայաստանի իշխանությունները Ռուսաստանի և Իրանի դեմ քայլեր են կատարում:

ԱՄՆ 47-րդ նախագահի պաշտոնը ստանձնած Դոնալդ Թրամփը մի շարք աղմկահարույց հայտարարություններ է արել՝ ուրվագծելով իր քաղաքականության հիմնական ուղղությունները:

Սա շատ վտանագվոր է հայերի համար. ԱՄՆ-ը չի դառնա Հայաստանի անվտանգության երաշխավորը. Ջեյմս Քարդեն

Հունվարի 16-ին Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը տարածեց մամուլի հաղորդագրություն այն մասին, որ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սկսվել են պետական սահմանի սահմանազատման համալիր աշխատանքներն այս անգամ հյուսիսային հատվածից՝ Հայաստանի Հանրապետության, Ադրբեջանի Հանրապետության և Վրաստանի սահմանների հատման կետից և այնուհետև հարավային ուղղությամբ՝ հյուսիսից հարավ մինչև Հայաստանի Հանրապետության և Ադրբեջանի Հանրապետության սահմանը Իրանի Իսլամական Հանրապետության հետ: