#Իրան

168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ԵՊՀ արևելագիտության դեկան, թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանը Իրանի սահմանին մեկնարկած զորավարժությունները համարեց մեծ պատերազմի նախերգանք, մեծ պատերազմի, որի համար Հայաստանը կդառնա թատերաբեմ։

Իրանի սահմանին մեկնարկել են ադրբեջանաթուրքական հերթական համատեղ զորավարժությունները, Ադրբեջանի իշխանամետ haqqin.az պարբերականը հրապարակել է հոդված խոսուն վերնագրով՝ «Ուղերձ Թեհրանի վարչակարգին. Թուրքիայի և Ադրբեջանի բանակները պատրաստ են անցնել Արազ գետը», ռուս- ուկրաինական շարունակվող հակամարտության ֆոնին Ադրբեջանն իրեն ավելի վստահ է զգում ոչ միայն քաղաքական, այլև տնտեսական առումով. սրանք տարածաշրջանի մասին ամեն օր թարմացվող լրահոսի մի մասն […]

168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում քաղաքագետ, տնտեսագետ Հրանտ Միքայելյանից հետաքրքրվեցինք՝ ի՞նչ է նշանակում Լավրովի հայտարարությունը, որ Արցախի կարգավիճակի հարցը ոչ թե հետաձգվում է, այլ փակվո՞ւմ, այսինքն՝ խաղաղության պայմանագրի ռուսական տարբերակը հօ՞դս է ցնդում:

Ինչ վերաբերում է Իրանի անհանգստություններին, ասաց, որ նման հարց իր հետ հանդիպմանը չի բարձրացվեց.

Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր, միջազգայնագետ Արթուր Խաչիկյանի կարծիքով՝ Իրանի հայտարարությունները, թե հարևան երկրների, մասնավորապես՝ Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունն իր համար «կարմիր գիծ» է, զուտ ճնշում է Ադրբեջանի վրա, որպեսզի այդ երկիրը զերծ մնա հարձակումներից։

«Խորհուրդ կտամ Ալեն Սիմոնյանին հետևել Հ1-ի եթերներին, տեսնել՝ ովքեր են ելույթ ունենում և ինչ մտքեր են արտահայտում: Դա պետությանը պատկանող հեռուստաալիքն է, հեռարձակվում է ամբողջ Հայաստանում, և այնտեղ ամենօրյա ռեժիմով միտք է գնում, որ Ռուսաստանը Հայաստանի և հայ ժողովրդի թշնամին է, և պետք է հրաժարվել ՌԴ հետ դաշնակցային հարաբերություններից, նույնիսկ՝ որոշ փորձագետներ միտք են արտահայտում, որ եթե դրա համար պետք է զոհաբերել Արցախը, ապա Հայաստանի պետականությունը դա պահանջում է, Ռուսաստանին մեղադրում են տարբեր մեղքերի մեջ»:

Իրանագետ, Միջին Արևելքի հարցերի փորձագետ Հարութ Արթին Առաքելյանի կարծիքով՝ իրանական կողմը շատ լավ է հասկանում, որ եթե Հայաստանը կորցնի Սյունիքը, Իրանը կորցնելու է Հայաստանը:

168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր Սերգեյ Մելքոնյանը վստահեցրեց՝ Իրանը արագացնում է Կապանում հյուպատոսության բացումը, որովհետև Վրաստանից Հայաստան են եկել ԵՄ քաղաքացիական դիտորդներ, որոնք ցանկացած պահի կարող են իրականացնել նաև հետախուզական գործունեություն՝ ընդդեմ Իրանի և Ռուսաստանի։

Քաղաքացիներն ահազանգում են, որ շուկայում ցեմենտի դեֆիցիտ կա, Իրանից որակյալ ցեմենտի ներկրումը բարդացել է, իսկ Հայաստանում էլ ասում են՝ չեն հասցնում այդքան արտադրել, արտադրողականության բարձրացման համար նոր ներդրումներ էլ չեն ուզում անել:

«Մեղրին միայն ճանապարհ չէ՝ աշխարհաքաղաքական հանգույց է, որը մեծ հետաքրքրություն է ներկայացնում աշխարհի բազմաթիվ խաղացողների համար՝ ԱՄՆ, ՌԴ, Իրան, Չինաստան, Հնդկաստան, ԵՄ, Թուրքիա և այլն: Միայն այս ամենը հերիք է, որպեսզի մենք հասկանանք, թե ինչ կարևորություն ունի Մեղրին, Սյունիքի մարզը և ընդհանրապես՝ Հայաստանը: Սա մենք պետք է օգտագործենք: Թեպետ սա մարտահրավեր է մեզ համար, բայց մյուս կողմից՝ սա նաև հնարավորություններ է առաջ բերում: Ճիշտ կողմնորոշվելու դեպքում՝ կկարողանանք այս թնջուկից շահած դուրս գալ»,- ի պատասխան՝ ասաց իրանագետը:

168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում քաղաքական վերլուծաբան Արման Աբովյանը, անդրադառնալով վերը նշված զարգացումներին, նշեց՝ ցավում է, որ այս իշխանությունները իրենց ուզածն անգամ չեն կարողանում ձևակերպել՝ նույնիսկ այն ժամանակ, երբ ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի խոսնակը շատ ուղիղ ասում է՝ ի՞նչ եք ուզում մեզանից՝ ասեք։

«Ցավոք, շախմատային պարտիայի մեջ մենք ոչ միայն ֆիգուրներ շարժողը չենք, անգամ «պեշկա» ենք դարձել, որին այս կամ այն կողմից բրթում են: Մեկ-մեկ ինձ թվում է՝ իշխանություններին թվում է, որ իրենք «պեշկա» են, որ ուզում են դառնալ ֆերզ ու հետո սկսում են բոլորին մեղադրել, թե ով է իրենց խանգարում ֆերզ դառնալ»,- մամուլի ասուլիսի ժամանակ ասաց քաղտեխնոլոգ Կարեն Քոչարյանը՝ ընդգծելով, որ Հայաստանի վիճակը բավականին ծանր է:

168.am-ի հետ զրույցում իրանցի վերլուծաբան Ալի Սալամին ասաց, որ իրանական կողմն իր դիրքորոշումը ներկայացրել է բոլորին ու շարունակում է դա անել:

Հայաստանի նկատմամբ Ադրբեջանի հարձակման մի քանի օրերի ընթացքում աննախադեպ դիվանագիտական և ռազմաքաղաքական ուղերձներ են հնչում հարևան Իրանի Իսլամական Հանրապետությունից:

Սեպտեմբերի 13-ին՝ ժամը 00:05-ից, Ադրբեջանն ինտենսիվ կրակում է Վարդենիսի, Սոթքի, Իշխանասարի, Արտանիշի, Գորիսի և Կապանի ուղղություններով, կիրառելով հրետանային միջոցներ, ականանետներ, ԱԹՍ-ներ և խոշոր տրամաչափի զինատեսակներ՝ թիրախավորելով թե՛ ռազմական, թե՛ քաղաքացիական ենթակառուցվածքները:

«Բի Էֆ Տրանս» միջազգային բեռնափոխադրող ընկերությունից ասացին, որ խոսքը հիմնականում վերաբերում է Իրանից բերվող բեռներին, իսկ, օրինակ, Ռուսաստանի դեպքում այնտեղից սկսած խստացված հսկողություն է:

Իրանագետ Վարդան Ոսկանյանի կարծիքով՝ իրանական ակտիվությունը հատկապես 44-օրյա պատերազմից հետո հարավկովկասյան տարածաշրջանում զգալիորեն աճել է. խոսքը վերաբերում է նաև Հայաստանի հանդեպ իրանական հետաքրքրությանը:

168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, անդրադառնալով Հարավային Կովկասում տեղի ունեցող զարգացումների վերաբերյալ Իրանի դիրքորոշմանը, Իրանի խորհրդարանի պատգամավոր Ռոբերտ Բեգլարյանը նշեց՝ Իրանի նախագահի համար այդ զարգացումներին հընթացս հայ-իրանական սահմանի անխախտելիությունն աներկբա է, և հենց այդ նպատակով է, որ Ռուսաստանի նախագահ Պուտինի հետ հանդիպման ժամանակ Ռաիսին կարևորել է, որ ուկրաինական պատերազմը չպետք է պատճառ դառնա, որ Ռուսաստանի ուշադրությունը Հարավային Կովկասից շեղվի։

Իրանի հոգևոր առաջնորդը փաստացի զգուշացնում է ադրբեջանաթուրքական տանդեմին, որ իրենց համար անընդունելի է ցանկացած ոտնձգություն Սյունիքում հայ-իրանական սահմանի ուղղությամբ: Թեև ուղերձը հստակ ուղղված էր ադրբեջանաթուրքական տանդեմին, բայց քաղաքագետը վստահ է, որ այն ուներ նաև մեկ այլ հասցեատեր՝ Հայաստանի Հանրապետությունը:

Իրանից Հայաստան արտահանումն այս տարի 3 ամսում՝ մարտի 21-ից հունիսի 21-ը, աճել է 21 տոկոսով (իրանական օրացույցային տարվա առաջին եռամսյակ): Ինչպես տեղեկացնում է Tehran Times-ը, այս մասին հայտնել է Իրանի Իսլամական Հանրապետության մաքսային վարչության խոսնակ Ռուհոլլահ Լաթիֆին:

Միևնույն ժամանակ, Հաքը նշել է, որ ՄԱԿ-ը ողջունում է հացահատիկի արտահանման հարցով քննարկման հիմնական մասնակիցների միջև ցանկացած համակարգում։

«Բաքվի բռնապետը պատրվակ է փնտրում պատերազմ սկսելու համար: Եթե դա իրականություն է, իսկ ես կարծում եմ, որ իրականություն է, ապա ի՞նչ պետք է անի պետությունը կառավարող վերնախավը, եթե դա պետություն է՝ պատրաստվի պատերազմի, որովհետև եթե խոսքը գնում է պատրվակի մասին, այդ պատրվակը վաղ թե ուշ կգտնվի»,- այս մասին այսօր 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ԵՊՀ իրանագիտության ամբիոնի վարիչ Վարդան Ոսկանյանը՝ խոսելով Ադրբեջանի նախագահի քաղաքականությունից: