Ռուսաստանն ամեն կերպ փորձում է չկատաղեցնելով Ադրբեջանին՝ ֆիքսել ադրբեջանցիների պատասխանատվության հարցը: Ադրբեջանն ինչո՞վ է շահագրգռված օր առաջ լուծել արցախահայության «ինտեգրման» հարցը: Իրեն պետք է, որ այս հարցը լուծի մինչև այն պահը, հենց Ռուսաստանը շուռ կտա դեպի այս տարածաշրջան, որովհետև ինքը հոյակապ հասկանում է, որ դրանից հետո արցախահայությունը կարող է վերածվել Ռուսաստանի ձեռքում շատ կոշտ մտրակի, որը կիջնի Ադրբեջանի գլխին»:
Բաքուն շտապում է սՄիջազգայնագետ Արմեն Մանվելյանը ցավով արձանագրում է՝ աշխարհաքաղաքական զարգացումներն ընթանում են ոչ հօգուտ Հայաստանի: Իսկ պատճառը, ըստ նրա, գործող քաղաքական ռեժիմի հակահայկական դիրքորոշումն է:կսել Արցախից ռուս խաղաղապահ զորքերի դուրսբերման գործընթացը. Արմեն Մանվելյան
Անդրադառնալով Արցախյան վերջին գործընթացներին՝ նա նկատեց՝ Արցախի Հանրապետության արդեն նախկին Պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանի հրաժարականը Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների համատեղ ծրագիրն էր. նպատակն է բերել այնպիսի մարդու, որը կլինի կառավարելի, որ վերանան Արցախի սուբյեկտայնության մասին քննարկումները, և իրենց հետ կգնա միասնական ծրագրի։
Միջազգայնագետ Սուրեն Սարգսյանը հայ-ադրբեջանական գործընթացներում Արևմուտքի շտապողականությունը պայմանավորում է աշխարհաքաղաքական բնական մրցակցությամբ:
Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր, քաղաքագետ Արթուր Խաչիկյանի կարծիքով՝ Արևմուտքը Հայաստանի վրա և այլ ռեգիոններում ճնշումն ավելացնում է, որովհետև աշխարհը Երկրորդ սառը պատերազմի սկզբում է:
Հասնելով Ռուբեն Վարդանյանի հեռացմանը՝ Ադրբեջանը դե ֆակտո արձանագրելու է Արցախի ներքին կյանքին, պետական կյանքի կազմակերպմանը մասնակցելու իր իրավունքը, Արցախը արտաքին շրջափակման ենթարկելով՝ ստանալու է նաև Լեռնային Ղարաբաղի ներքաղաքական կյանքում որոշում կայացնելու մանդատ, այսինքն՝ Արցախը վերցնելու է նաև ներսից։
«Թուրքիան քայլ առ քայլ կարողանում է իր նպատակներն իրականացնել»,- այսօր «Գործոններ, որոնք ազդելու են տարածաշրջանի վրա, փոփոխությունների որակը և ծավալը» թեմայով քննարկման ժամանակ ասաց Սանկտ Պետերբուրգում ՀՀ նախկին հյուպատոս, վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Սթենֆորդի համալսարանի միջազգային հարաբերությունների դոկտոր, միջազգայնագետ Արթուր Խաչիկյանն է:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը սահմանադրագետ, իրավունքի մասնագետ Վարդան Պողոսյանն է:
Հայաստանի մարդու իրավունքների առաջին պաշտպան, «Ընդդեմ իրավական կամայականության» հասարակական կազմակերպության գործադիր տնօրեն Լարիսա Ալավերդյանը ԵԽ բանաձևը համարում է բացառապես քաղաքավարության դրսևորում և դրանից մեծ ակնկալիքներ չունի:
«Սա օվերտոնի պատուհանի մեծ բացման արձանագրում է։ Այսինքն՝ առաջին անգամ ՀՀ այսօրվա իշխանություն կոչեցյալը և նրա լիդերը ուղղակիորեն հայտարարեցին, որ ռազմավարական դաշնակցությունը ՌԴ հետ մեր անվտանգությանը ոչ թե օգուտ է, այլ՝ վնաս»,- նկատեց նա:
«Միացյալ Նահանգների ռազմավարությունը, սկսած 90-ականների սկզբից, եղել է մեր տարածաշրջանում ռուսական ազդեցության կրճատումը՝ սա պլան մինիմումն է, կամ պլան մաքսիմումը՝ Ռուսաստանին ընդհանրապես տարածաշրջանից դուրս մղել»,- «Ինչո՞վ ավարտեցինք և սկսեցինք տարին» թեմայով քննարկման ժամանակ նշեց Ամերիկյան հետազոտությունների հայկական կենտրոնի հիմնադիր Սուրեն Սարգսյանը:
168.am-ը ռազմական փորձագետ Կարեն Վրթանեսյանից հետաքրքրվեց՝ ինչպե՞ս է գնահատում նման հայտարարությունները հատկապես այն համատեքստում, երբ այսօր շրջափակված է Արցախը, իսկ արցախահայության անվտանգության երաշխավորը շարունակում է մնալ ռուս խաղաղապահը:
«1920 թվականին Հայաստանը գնաց առճակատման Ռուսաստանի հետ, արդյունքում՝ կորցրեց մեծ տարածքներ, ու թուրքական զորքերը հայտնվեցին Հայաստանում: Հետո եղան Մոսկվայի, ապա Կարսի պայմանագրերը: Հայաստանը 1920թ. սպասում էր Արևմուտքի օգնությանը, Սևրի պայմանագրի իրականացմանը, Վիլսոնի իրավարար վճռին, ինչը չեղավ: Հիմա նույն իրավիճակը մի քիչ այլ ձև կատարվում է այս օրերին»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց պատմաբան Գևորգ Մելքոնյանը:
«Երբ նայում ենք ԱԺ նիստերը, լսում ՔՊ-ականների ելույթները, այս մարդիկ տեղյակ չեն նույնիսկ վերջին 20 տարվա պատմությունից, իրենց մտածողությունն ուրիշ ուղղությամբ է զարգացած, Արևմուտքի նկատմամբ ունեն բացառիկ սեր: Ես չեմ ասում, որ մենք պետք է Արևմուտքի նկատմամբ թշնամական վերաբերմունք ցույց տանք: Ես ո՛չ ռուսամետ եմ, ո՛չ ռուսատյաց, ո՛չ արևմտամետ եմ, ո՛չ արևմտատյաց, այնպես որ, ինձ համար ծիծաղելի է այն օրակարգը, որ Հայաստանի քաղաքական խոսույթում կա: Այս խոսույթը ցույց է տալիս մեր քաղաքական իշխող խավի կատարյալ քաղաքական տհասությունը»։
«Մենք բազմիցս բարձրաձայնել ենք, որ այս իշխանությունների անընդունելի քաղաքականության շնորհիվ ունեցել և շարունակելու ենք ունենալ մարդկային ու տարածքային կորուստներ, մշտապես վտանգված է լինելու արցախահայության խաղաղ ապրելու իրավունքը, կանգնած ենք և շարունակելու ենք կանգնել անվտանգային ու ռազմավարական լուրջ խնդիրների առջև»։
168.am լրատվական-վերլուծական կայքը համագործակցություն է սկսում անգլալեզու Groong փոդքասթի հեղինակի հետ։ Արցախում տիրող ճգնաժամի լույսի ներքո, երբ Արցախում 120 հազար հայ շարունակում է շրջափակված մնալ, Groong փոդքասթի համահեղինակ Հովիկ Մանուչարյանը զրուցելու է քաղաքական, տնտեսական, հասարակական գործիչների հետ:
Արցախի ամբողջական շրջափակմամբ պայմանավորված՝ 168.am-ի արտակարգ թողարկման Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն իրավապաշտպան, փաստաբան Սիրանուշ Սահակյանն է:
– Հետախուզական ծառայությունների և զինվորականների միջև բանակցությունները հատուկ խողովակների միջոցով՝ Սիրիայում ռազմական էսկալացիայից խուսափելու նպատակով։
«Ընդդեմ իրավական կամայականության» ՀԿ նախագահ Լարիսա Ալավերդյանի գնահատմամբ՝ Նիկոլ Փաշինյանի կողմից ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի հռչակագրի և Հայաստանին օգնություն ցուցաբերելու համատեղ միջոցառումների նախագծերի չստորագրման հետևանքները միայն այդ դրվագով չէ, որ պայմանավորված են, այլ աշխարհաքաղաքական զարգացումներով: Իսկ «դեմարշը», ըստ Լարիսա Ալավերդյանի, այն է, ինչի համար եկել են այս իշխանությունները:
Վերլուծաբան Արգիշտի Կիվիրյանը լուրջ սպասելիքներ չունի ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի այցից և ՀԱՊԿ Հավաքական անվտանգության խորհրդի նիստից:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը միջազգայնագետ Սուրեն Սարգսյանն է:
«Ջենեսիս Արմենիա» ուղեղային կենտրոն-հիմնադրամի ղեկավար, քաղաքական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Աբրահամ Գասպարյանի խոսքով՝ գործող իշխանությունը հետպատերազմյան ստատուս-քվոն պահպանելու քաղաքականություն է վարում և դրա համար ունի համաշխարհային ու տարածաշրջանային որոշումներ ընդունող կենտրոններից երաշխիքներ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը բանակցային գործի մասնագետ, կոնֆլիկտաբան, CM&Partners ընկերության ավագ խորհրդատու, բոստոնաբնակ Արթուր Մարտիրոսյանն է:
«Թուրքիան միջանցքի հարցում առաջին անգամ հստակ ու հրապարակային հայտարարություն արեց՝ հստակեցնելով, թե իրենց պատկերացմամբ՝ այդ ճանապարհն ինչպիսի կարգավիճակ պետք է ունենա: Սա կարևոր է, քանի որ մեկ բան է՝ ենթադրել, որ կա նման նպատակ, մեկ այլ բան է՝ ունենալ պաշտոնական հայտարարություն»,- այս մասին 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս արևելագետ Ալեքսեյ Մալաշենկոն՝ անդրադառնալով նախօրեին Թուրքիայի արտգործնախարարի արած հայտարարություններին:
«Ուկրաինայից հետո հարավկովկասյան զարգացումներն այս պահին ամենահետաքրքիրն են, որը դրսևորվում է արևմտյան դիվանագիտության՝ ԱՄՆ, Ֆրանսիա, ԵՄ, աննախադեպ ակտիվությամբ և ՌԴ աննախադեպ պասիվությամբ»,- այս մասին 168․am-ի հետ զրույցում ասաց ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ալեքսեյ Մալաշենկոն՝ անդրադառնալով Պրահայում քառակողմ բանակցությունների արդյունքներին։
Վրացի վերլուծաբան Կախա Գոգոլաշվիլին գտնում է, որ հայ-ադրբեջանական պատերազմի այս փուլում Արևմուտքը ցուցաբերեց սպասված ակտիվությունը: 168.am-ի հետ զրույցում նա դրական գնահատեց ռազմական գործողությունները կանխելուն ուղղված ԵՄ, ԱՄՆ գործողությունները՝ ասելով․
«Կարծում եմ, որ կա աշխարհաքաղաքական գործոնը՝ որպես այս հարձակումների պատճառ: Դուք տեսնո՞ւմ եք աշխարհաքաղաքական գործոնը»,- Կառավարություն-ԱԺ հարցուպատասխանի ժամանակ խոսքն ուղղելով Նիկոլ Փաշինյանին՝ հարցրեց «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Շիրակ Թորոսյանը:
«Թշնամիներին պետք է իշխանությունից հեռացնել: Ցանկացած միջոցով, որովհետև իրենք որևէ միջոց չեն խնայում՝ հայ ժողովրդին վնաս տալու համար: Արցախյան 44-օրյա պատերազմը ձեզ փաստ, որ Նիկոլը խնդիր էր դրել հանձնել Արցախը, և դա շատ գեղեցիկ արեց»,- «Հայաստանի իրական օրակարգը» հանրային քննարկման ժամանակ ասաց Ազգային անվտանգություն» կուսակցության նախագահ Գառնիկ Իսագուլյանը: