#անկախության հռչակագիր

«Վճռորոշ փետրվարը» հանրահավաքին հարգելի պատճառներով ՀՀ նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանը չի մասնակցում, սակայն նա ձայնագրության միջոցով փոխանցել է իր ուղերձը, որտեղ հերթական անգամ զգուշացնում է՝ իրավիճակն այնպիսին է, որ կամ Նիկոլ Փաշինյանը պիտի գնա, որ Հանրապետությունը մնա, կամ Փաշինյանը կմնա, և այդ դեպքում Հանրապետություն չենք ունենա:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի  հյուրը Հայաստանի Հանրապետության նախկին վարչապետ, «Ազատություն» կուսակցության նախագահ Հրանտ Բագրատյանն է։

«Հանուն Սահմանադրության» շարժման հանրային քննարկման ժամանակ ՀԱԿ փոխնախագահ Արամ Մանուկյանը նշել է, որ Անկախության հռչակագիրը պատմական, հիմնաստեղծ, պետականաստեղծ փաստաթուղթ է:

Անկախության հռչակագիր փոխելն անհեթեթություն է, կարծում եմ՝ սրանք դրան չեն կարող հասնել։ Այս բանը մենք չպետք է թույլ տանք, նկատի ունեմ այն մարդկանց, որոնք դրա ակունքներում կանգնած են եղել»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց Մեխակ Մխիթարյանը։

«Սաղին սրբել-հանել է պետք», «ավելի լավ է՝ իրեն փոխեն», «Նիկոլի անունը մի տուր»՝ 168.am-ի հետ զրույցում քաղաքացիներն այսպես են արձագանքում Նիկոլ Փաշինյանի կողմից Սահմանադրությունը փոխելու անհրաժեշտության մասին հայտարարություններին:

«Ինձ հասած տեղեկություններով՝ Փաշինյանը պլանավորում է նոր Սահմանադրության հանրաքվեն անցկացնել ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու հարցով. Քաղաքացիներին ասելու են՝ կո՞ղմ եք ՀԱՊԿ-ից դուրս գալուն, Սահմանադրությանն ասեք՝ ԱՅՈ, եթե ԴԵՄ եք, ուրեմն՝ կողմ եք լինելու պատերազմին»։

«Ալիևի ախորժակը բացվում է, նա իր առջև տեսնում է մի անհեթեթ ղեկավարի, որը պատրաստ է ամեն պահի ծախել իր երկրի շահերը։ Փաշինյանը մեր ժողովրդին առաջնորդելու իրավունք չունի, նա Ալիևի տակ պառկած մարդ է, և դա տեսնելով՝ Ալիևը նորանոր պահանջներ է ներկայացնում։ Փաշինյանն այսօր Իլհամ Ալիևի պրոքսին է, նրա խամաճիկը, Հայաստանի գծով Ալիևի փոխնախագահն է»,- ամփոփեց Լևոն Զուրաբյանը:

«Մենք հասել ենք այս օրեր և կանք, որովհետև կար հստակ գաղափար, ինչի համար մարտնչել են մեր պապերը, իսկ այսօր ՀՀ իշխանության կողմից տարվում է հստակ այնպիսի քաղաքականություն, որ թուլանանք այնքան, որ հլու-հնազանդ կատարենք այն, ինչ մեզնից պահանջում են։ Այսօր բարձրացվում են նաև արցախցի-հայաստանցի պատնեշներ, որոնք մեզ, ցավալիորեն, տանելու են շատ վտանգավոր իրավիճակների»,- ասաց Մելիքյանը։

«Հիմա Նիկոլ Փաշինյանի առաջարկածը մոլագար գժի նախաձեռնություն է, որովհետև երբ մեկն ասում է, թե մենք պետք է պահպանենք խորհրդարանական կառավարման համակարգը, բայց ունենանք նոր Սահմանադրություն, դա նշանակում է՝ ունի հետին նպատակներ։ Մենք գործ ունենք քաղաքական լակոտի հետ. այդպիսի անպատասխանատվություն սեփական խոսքի, սեփական ժողովրդի նկատմամբ կարող է ցույց տալ մի մարդ, որին կարող ես կոչել ուղղակի «փոքրիկ»»։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը  քաղաքագետ, սահմանադրագետ, միջազգային իրավունքի մասնագետ Վարդան Պողոսյանն է:

Մինչև վարչապետ դառնալը 3-րդ նախագահ Սերժ Սարգսյանին իր հագով Սահմանադրություն կարելու մեջ մեղադրած Փաշինյանը հիմա գնում է Ալիևի հագով Սահմանադրություն կարելու ճանապարհով և հայտարարում մի բան, ինչը 2021 թվականին հայտարարել է Ադրբեջանի նախագահը՝ շեշտելով, թե Հայաստանը պետք է մշակի նոր Սահմանադրություն։

«Ես լիբերալ անձնավորություն եմ, բայց եթե Երկրի Մայր օրենքով ինչ-որ արտոնություններ են սահմանվելու որևէ սոցիալական խմբի հանդեպ, ինձ համար անընդունելի է,- նկատեց նա, ապա հավելեց,- Մենք կունենանք Ալիևի անվան ՀՀ Սահմանադրություն»:

Արցախի 44-օրյա պատերազմից հետո, ինչպես Ադրբեջանը, այնպես էլ Թուրքիան Հայաստանի առջև պահանջ են դրել՝ ձերբազատվել Հայաստանի Սահմանադրության նախաբանում զետեղված Անկախության հռչակագրի երկու հիմնաքարային արձանագրումից՝ Արցախի խնդրին վերաբերող և Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչմանը հասնելու Հայաստանի քաղաքականությունից։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի Հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի (ԳՄ) անդամ, ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է։

«Ինչո՞ւ գնացիք նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության չեղարկմանը, ռուսական ազդեցության թուլացման համար ուրացաք Արցախը, որ հիմա Սյունիքի հարցը քննարկե՞ք։ Ադրբեջանը մեզ առաջարկում է Կալինինգրադի մոդելը, իսկ դա նշանակում է, որ ինչպես Կալինինգրադում ապրողն է առանց մաքսային և սահմանային վերահսկողության գնում Ռուսաստան և՝ հակառակը, այնպես էլ Ադրբեջանն է ուզում առանց մաքսային հսկողության երթևեկել Հայաստանով դեպի Նախիջևան։ Լավ, եթե, ի վերջո, հանգելու էիք այս լուծմանը, ինչո՞ւ զոհաբերեցիք Արցախը, չէ՞ որ Արցախը զոհաբերելուց ասում էիք՝ դա արեցիք, որ փրկեք Սյունիքը»,- ասաց Սուրենյանցը։

«Մենք ընդհանրապես բառերին, հայեցակարգերին պետք է մեծ ուշադրություն դարձնենք։ Երբ որ վերադառնում ենք 1990-91 թվականներ և հետևում ենք այն մարդկանց խոսույթին, որոնք, ի վերջո, հեղինակել են ՀՀ անկախությունը, մի շարք զարմանալի և տարօրինակ փաստերի ենք ականատես լինում, և ինչ այժմ կասեմ, կապ ունի քիչ առաջ ասվածի հետ։ Նկատի ունեմ՝ 1990-91 թվականների խոսույթով մենք պարզում ենք, որ առաջնորդները կամ առնվազն նրանց մի մասը ոչ թե ասում են՝ մեզ անկախություն է պետք, որովհետև մենք ուզում ենք պետություն ունենալ, պետական ազգ լինել, այլ ասում են՝ մեզ անկախություն է պետք՝ ԼՂ հարցը լուծելու համար։ Էստեղ է ամենակարևոր խնդիրը»,- ասաց նա։

2022 թվականի հոկտեմբերի 6-ին Նիկոլ Փաշինյանը Պրահայում  հայտարարեց, որ ճանաչում է Ադրբեջանի տարածքային աբողջականությունը 86.600 քկմ տարածքով, հետագայում հրապարակավ հաստատեց, որ ճանաչում է Արցախի Հանրապետությունն Ադրբեջանի կազմում։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարի եթերում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն ԱՄՆ Սթենֆորդի համալսարանի քաղաքագիտության դոկտոր Արթուր Խաչիկյանն է։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Կոնցեռն Դիալոգ» փաստաբանական գրասենյակի կառավարիչ-գործընկեր, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արամ Օրբելյանն է։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր, APRI գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանն է։

Հայաստանի նախկին վարչապետ Վազգեն Մանուկյանը վստահեցնում է՝ Արցախում ստեղծված իրավիճակի պատճառը Նիկոլ Փաշինյանի կողմից տարվող քաղաքականությունն է։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) ընդդիմադիր «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար, ՀՀԿ ԳՄ անդամ Հայկ Մամիջանյանն է։

Նիկոլ Փաշինյանը երկրի կառավարման ղեկին է արդեն մոտ հինգուկես տարի։ Նա ավերել է՝ ինչ հնարավոր է, մահեր ու սուգ է բերել տասնյակ-հազարավոր հայկական օջախներ, ինչպես բառախաղ անելով խոստանում էր՝ «անծուխ Հայաստան» է բերել։ Բայց այսքանից հետո դեռ դժգոհում է, որ իր արածը չի գնահատվում։ Իր պես հանճարեղ գործիչն արժանի չէ հայ ժողովրդին ղեկավարելու, Հայաստանի պես խղճուկ երկիրը փոքր է իր հնարավորությունների համար, նա տիեզերական մասշտաբի գործիչ է։

Այս տրամաբանությամբ նրա հաջորդ բացահայտումը վերաբերելու է Հայոց ցեղասպանությանը, և մի գեղեցիկ օր, բացառված չէ՝ հենց ապրիլի 24-ին, Նիկոլ Փաշինյանը կարող է հայտարարել, որ իրականում 1915թ․ Հայոց ցեղասպանություն տեղի չի ունեցել, դրանք ընդամենը «ողբերգական իրադարձություններ էին Օսմանյան Թուրքիայի տարածքում, որոնք տեղի են ունեցել հայ բնակչության անհնազանդության պատճառով» (կամ որևէ այլ ձևակերպում, որը բովանդակորեն կրկնում է թուրքական քարոզչությունը)։ 

«Բոլորի համար էլ ակնհայտ է, թե ինչ է նշանակում Բերձորի ճանապարհը միակողմանի բացել։ Իսկ, թե Նիկոլ Փաշինյանին ով է «հավաստի» տեղեկություններ տալիս, միայն ինքը գիտի. թեպետ դա մեկնաբանելու անհրաժեշտություն չկա»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ԱԻՄ առաջնորդ, քաղաքական գործիչ Պարույր Հայրիկյանը՝ մեկնաբանելով Նիկոլ Փաշինյանի՝ օրերս Կառավարության նիստում հնչեցրած հայտարարությունը, թե հավաստի տեղեկություններ են իրեն հասել, որ Ադրբեջանը պատրաստվում է միակողմանի բացել Բերձորի ճանապարհը՝ թույլատրելով միայն Արցախից ելքը։

Արցախի նախկին արտգործնախարար, արտակարգ և լիազոր դեսպան Կարեն Միրզոյանի պնդմամբ՝ 9 ամիս շարունակ ադրբեջանական բլոկադայի պայմաններում ապրող Արցախն այլևս չի կարող այդ ծանր պայմաններում գոյատևել, ուստի, հրատապ է դառնում օր առաջ Բերձորի միջանցքի երկկողմանի բացումը, փոխարենը՝ Նիկոլ Փաշինյանն անում է հայտարարություն այդ միջանցքը միակողմանի բացելու ծրագրի մասին։

Իրականությունն այն է, որ խորքային առումով Նիկոլ Փաշինյանի պայքարն ուղղված է ոչ միայն ուղղակի նախկինների, նախկին իշխանությունների, այլ ավելի լայն իմաստով՝ նախնիների դեմ։

Մինչ Արցախում իրավիճակը ծայրահեղ ծանր է, Ադրբեջանը տոտալ շրջափակման մեջ է պահում Արցախի մեր հայրենակիցներին, կրակում Հայաստանի վրա, որի արդյունքում մենք շարունակում ենք զոհեր ունենալ, Նիկոլ Փաշինյանը դարձյալ խոսում է խաղաղության օրակարգի մասին՝ Հայաստանի անկախության հռչակագրի 33-րդ տարեդարձի առիթով իր ուղերձում նշելով, որ իրենց կառավարության որդեգրած խաղաղության օրակարգն անկախության օրակարգն է, որովհետև եթե ունենանք խաղաղություն, կունենանք անկախություն:

«Ի՞նչ գիտի այդ թերուսը. մեր պատմությունը, երազանքները գիտի՞: Մեզ ուզում է զրկել նույնիսկ երազելու հնարավորությունից, մոռանալ Մասիս սարը, երազի երկիր Հայաստանը: Գուցե հետո նաև արգելի երգել մեր ազգային երգերը: Այսինքն՝ նա պատրաստ է անել այն, ինչ հաճո է թուրքին»:

«Մինչև հիմա ոչ մեկի մտքով չի անցնել քրեականացնել Ցեղասպանության ժխտումը կամ Արցախի պատկանելության նկատմամբ ոտնձգություն կատարելը, որովհետև Հայաստանում չի եղել որևէ մարդ, որ դրանք կասկածի տակ կդներ: Եվ մեկ էլ տեսնում ենք, որ այս տարվա ապրիլի 24-ին ՀՀ կառավարության պաշտոնական հաղորդագրության մեջ «Ցեղասպանություն» բառը չկա: Գրված է «Մեծ Եղեռն», ինչը մեղավորություն չնախատեսող եզրույթ է: Դրա համար կարիք առաջացավ ՀՀ Քրեական օրենսգրքում այս երկու նոր օրենքներ ներառելը՝ կանխելու համար համազգային նպատակներից հետքայլի ռիսկը»,- ասաց Արամ Օրբելյանը: