Տիկին Արմիկը մուտքի փայտյա դուռը ներսից շորերով փակել է, համարյա` փաթաթել, մի կերպ փակել անցքերն ու փորձել պաշտպանվել ձմռան ցրտից ու քամուց: Նախկինում ավտոտնակ, այսօր արդեն բնակելի տնակ. Մուսայելյանի 113/067 հասցեում 56-ամյա կինն ապրում է արդեն 13 տարի:
«Ամբողջ ԵԱՏՄ-ում լինելու են 7 ազատ տնտեսական գոտիներ, որոնք ունենալու են այդ առավելությունը. դա տարածքում աշխատող, այցելող մարդկանց համար Duty free համակարգով՝ առանց մաքսատուրքի գնելու հնարավորությունն է: Մնացած բոլոր տնտեսական գոտիներում այդպիսի հնարավորություն չկա»:
«Հաշվի առնելով Իրանի հետ հարատև առևտրատնտեսական հարաբերությունները, որոշվել է տեղակայումն իրականացնել Սյունիքի մարզում՝ սահմանագծին հնարավորինս մոտ: Ընտրվել են Ագարակ քաղաքում առկա հողատարածքներ: ԱՏԳ-ն զբաղեցնելու է 10-15 հա տարածք, սակայն առկա է 35 և հավելյալ 10 հա տարածքի ընդլայնման հնարավորություն: Ծրագրի արժեքը գնահատվել է շուրջ 28 մլն ԱՄՆ դոլար, և հաշվի առնելով ընթացիկ ծախսերը՝ ընդհանուր գումարը կլինի շուրջ 32 մլն ԱՄՆ դոլար»,- ասաց նա:
«Ցանկանում եմ, որ այսօրվա հանդիպման ավարտին յուրաքանչյուրս միմյանցից բաժանվենք զգացումով, որ մենք հաստատ կարող ենք մեր երկիրը, մեր Լոռին, մեր Վանաձորը կառուցել և լավ ապրել, որովհետև ես դրանում ավելի քան համոզված եմ: Ուղղակի պետք է յուրաքանյուրս մեր ուժը, մեր կարողությունը, մեր առավելությունները գնահատենք ու ճիշտ, քայլ առ քայլ առաջ շարժվենք»:
Ցածր ջերմաստիճանի պատճառով Հայաստանի որոշ մարզերի դպրոցներում դասերի ժամերը կկրճատվեն: «Տավուշի, Գեղարքունիքի, Լոռու և այլ մարզերում եղանակը տաք է և դպրոցներում կարելի է հանգիստ դաս անել, սակայն Արարատի, Արմավիրի և մի քանի այլ մարզերում կան դպրոցներ, որոնք լիարժեք չեն ջեռուցվում:
«Ահարոն Բադալյանը խնդրում է ցածր տոկոսով բիզնես-վարկավորում՝ մինչեւ 30 միլիոն դրամի չափով: Հարցը մեր կողմից բարձրացվել է ՀՀ Վարչապետ Կարեն Կարապետյանի՝ Գեղարքունիքի մարզ կատարած այցի ժամանակ, ապա այն գրավոր ներկայացվել ՀՀ կառավարության ուշադրությանը»:
«Պատերի վրա ջրի կաթիլներ են: Հոսանքն են քաշում, ամռանը կչորանա, նոր կշարունակենք շինարարությունը: Մյուսներն իրենց տներում են ապրում, միայն մենք ենք վարձով ապրում, քանի որ այդտեղ ապրել հնարավոր չէր»:
«Եթե մենք նպատակ չունենք, մենք տարբերակ չունենք լավ ապրելու: Մեզանից լավ մեր երազանքը ոչ ոք չի ձևակերպելու: Եթե մենք չկրթվենք, եթե մենք խելոք բիզնես չանենք՝ փող չենք աշխատելու: Ոչ մեկը մեր փոխարեն այդ գործը չի անելու»,- ասել է գործադիրի ղեկավարը:
Հառիճը Շիրակի մարզի հայտնի պատմամշակութային ժառանգություն ունեցող, բայց միեւնույն ժամանակ սոցիալապես ծանր պայմաններով աչքի ընկնող համայնքներից է:
Վառելիք չունիմ, որ տունը տաքցնեմ, էրեխեն չմրսի: Իմ միակ հոգսն է, որ էրեխեն չմրսի,-ասում է Ա. Էլբակյանը եւ շարունակում, որ տարածված վիրուսների պատճառով Արմենը հիվանդացել է:
Գյումրիում տնակային թաղամասերը ստեղծվեցին երկրաշարժից անմիջապես հետո եւ այլեւս չվերացան: Տարրական պայմաններից զուրկ կացարաններում այսօր մեծանում են 1988-ին ծնված երեխաների փոքրիկները:
Մենք միշտ ներկայացրել ենք շենք-շինությունների հարցը՝ մոռանալով մարդկային ռեսուրսների կորուստները, որոնք այս տնտեսությունը պետք է վերականգնեին: Մենք լուրջ սերունդ ենք կորցրել և այդ բացը հիմա ենք զգում:
100 000 բնակչին ընկնող ՄԻԱՎ վարակի գրանցված դեպքերի հաշվով առաջին տեղում Շիրակի մարզն է, ինչը մասնագետները կապում են արտագնա աշխատանքի մեկնողների մեծ թվի ու իրազեկվածության պակասի հետ:
Ցեխաշաղախ փողոցները տանում են Գյումրու տնակային հերթական ավան: Ժանգոտ, գույնզգույն թիթեղներ ու փտած, քայքայված տնակներ` անվերջ ու անթիվ, միմյանց մոտ ու հեռու. մի կերպ հարմարեցրած քարաշեն տնակների բակերում ձմռան վառլիքն է ամբարված, դեսից-դենից հավաքած արկղերը, անպիտան իրերը:
Շիրակը հանրապետության ամենաաղքատ մարզն է վերջին 6 տարին շարունակ: Պաշտոնական վիճակագրության համաձայն` այստեղ աղքատության ցուցանիշը 45 տոկոս է:
«Սեւանի իշխանի պաշարների վերականգնման եւ ձկնաբուծության զարգացման հիմնադրամ»-ը Սեւանի ավազան թափվող գետերում իշխանի վերարտադրությունը վերականգնելու նպատակով այս տարի իրականացրել է կարեւոր ու հետաքրիր փորձնական մի նախագիծ, որը, կարելի է ասել, եղել է հաջողված:
Գյուղը միշտ ադրբեջանական կրակահերթերի տակ է: Սա արտագաղթի հիմնական պատճառն է: Բարեկամավանը լքելու պատճառներից են նաեւ գործազրկությունը, աղքատությունը: Այն, որ գյուղը դատարկվել է միանգամից, հաստատում է գյուղի դպրոցի ուսուցիչների ներկայացրած թվաբանությունը:
«Զբոսաշրջության հետ կապված մենք իրականում ցանկանում ենք մեծ ծրագիր իրականացնել: Կարծում ենք՝ Հայաստանը թերագնահատված է որպես տուրիզմի երկիր: Մոտ ժամանակներս էժան ավիաընկերության ծառայությունը, Ռուսաստանի քաղաքացիներին որոշակի արտոնությունների տրամադրումը նպաստելու են ոլորտի աճին, բայց մենք պետք է նաև որակյալ ծառայություններ մատուցենք»,-
Գյումրու ավագանու հերթական նիստը կայացավ կրկին միայն «Բալասանյան» դաշինքի ներկայությամբ: Ինչպես նորընտիր ավագանու անդրանիկ նիստին՝ հոկտեմբերի 10-ին, այնպես էլ այս անգամ՝ նոյեմբերի 10-ին ավագանու նիստից բացակայում էին քաղաքական 3 ուժեր` «ԳԱԼԱ»-ն, ԲՀԿ-ն և «Հայկական վերածնունդը», սակայն դա չխանգարեց, որ քվորում ապահովվի և քննարկման դրվի օրակարգային 46 հարց։
Կտավատի արտադրությամբ զբաղվող գյուղացու համար դժվար է հասկանալ, թե ինչպես է, որ կտավատի ձեթի մեկ լիտրը վաճառվում է միչնեւ 4-6 հազար դրամով, սակայն կտավատի 1 կիլոգրամը շուկայում վաճառվում կամ ձիթհաններում մթերվում է 600 դրամով, այն դեպքում, երբ մշակաբույսի 3 կիլոգրամից ստացվում է 1 լիտր ձեթ:
Հայաստանի Կառավարությունը 44.5 մլն դրամ կհատկացնի Շիրակի մարզի Ախուրյան բնակավայրում 3 շենքի եւ բակերի կառուցապատումն ավարտին հասցնելու համար: Համապատասխան որոշումն ընդունվել է Հայաստանի Կառավարության նոյեմբերի 3-ի նիստում:
Գյումրեցի Խաչիկյանների ընտանիքն ապրում է ծայրահեղ ծանր պայմաններում: Արդեն 15 տարի 11 անձից բաղկացած ընտանիքի համար որպես հիմնական կացարան է ծառայում քայքայված տնակը, որում բնակվելն այլևս անհնար է
Տիգրան Չիբուխչյանը նկատեց, որ մինչ հաջորդ տարվա մայիս նախատեսում են ստեղծել աշխարհում զիփ-լայնի ամենաերկար գիծը՝ 3.2 կմ, որը կանցնի հենց Ենոքավան գյուղի միջով: Ծրագիրն իրականացնում են «Հայնախագծի» հետ: Այս ծրագրին զուգահեռ զարկ կտրվի նաև ագրոբիզնեսին, մոտ մեկ տասնամյակ առաջ տնկված ավանդական հոնի պլանտացիայի բերքից օղի կթորեն ու չիր կպատրաստեն:
Վանաձորի նախկին քաղաքապետ Ս. Դարբինյանին պատկանող «Լոռիի ՃՇՇ» ՓԲԸ-ը ամիսներ շարունակ չի վճարել աշխատողների մի մասի աշխատավարձը: Այս մասին ահազանգել են Ընկերության երեք աշխատակիցներ՝ դիմելով ՀՔԱ Վանաձորի գրասենյակ:
Սահամամերձ Տավուշի և Պառավաքարի «Արմաթ» լաբորատորիաները ստեղծվել են One Armenia-ի նախաձեռնած հանգանակության շնորհիվ: One Armenia-ն ծրագրում է ևս 3 լաբորատորիա հիմնել Ալավերդիում, Տաշիրում և Նոյեմբերյանում: Արշավին միանալու համար այցելեք https://onearmenia.org/campaign/
Գեղարքունիքի մարզի տարածքում գործող կաթի վերամշակման 3 ձեռնարկությունները հիմնականում լուծում են կաթի մթերման խնդիրները՝ թեթեւացնելով անասնապահական տնտեսությունների հոգսերը եւ մթերված կաթի դիմաց վճարումները կատարելով ժամանակին: Ինչպես հայտարարեց Գեղարքունիքի մարզպետ Ռաֆիկ Գրիգորյանը, Գեղարքունիքի մարզի անասնապահական տնտեսությունները տարվա ընթացքում կաթի մթերման հետ կապված խնդիրներ չեն ունեցել:
Տուժողի մոտ ախտորոշվել է կրծքավանդակի ծակած-կտրած թափանցող վերք՝ հետին մասում: Եղել է արյունահոսություն, որը դադարել է վիրահատությունից հետո, թոքը դրենավորվել է: Դեռահասը գտնվում է վերակենդանացման բաժանմունքում:
Գյուղական համայնքում երիտասարդների կյանքը միապաղաղ է անցնում: Չկան ժամանցի վայրեր, պուրակներ, նաեւ աշխատատեղեր: Գյուղերում երիտասարդների հիմնական զբաղմունքը հողագործությունն է կամ անասնապահությունը:
Գյումրիում Հարությունյանների երեք անձից բաղկացած ընտանիքն հայտնվել է դրսում, նրանք ապրում էին Խրիմյան Հայրիկ փողոցի 237/327 հասցեի տնակում: Սեպտեմբերի 22-ին հրդեհի հետեւանքով ամբողջությամբ այրվել է նրանց կիսավեր կացարանը:
Հերիկում այսօր 12 տնտեսություն կա: Գյուղն այսօր լիահույս է ապագայի հանդեպ: Ծնողը տեսնելով իր երեխայի համար կառուցված դպրոցը, այլեւս չի մտածում նրան որեւէ տեղ տեղափոխելու մասին: Երեխան էլ այսօր մեծ ուրախությամբ է գնում մաքուր ու բարեկարգ, դեռեւս նախորդ տարի միայն երազանք թվացող դպրոց:
