Ղրիմյան հանրաքվեն դեռ բազմաթիվ նոր քաղաքական, իրավական ու տնտեսական խնդիրներ է առաջ բերելու Ուկրաինայի, Ռուսաստանի ու միջազգային հանրության համար: Գուցե այդ հանրաքվեի հետևանքներն այդչափ ճակատագրական նշանակություն ձեռք չբերեին, եթե չլիներ Սևաստոպոլի գործոնը:
«Ակնհայտ է, որ G8-ի գագաթնաժողովն այս տարի Ռուսաստանում չի կայանա», – հայտարարել է Քեմերոնը` Հաագայում եվրոպական երկրների առաջնորդների հետ հանդիպմանը:
Եվրոպայի խորհրդի նախագահ Հերման վան Ռոմպեյը Հաագայում երկուշաբթի հաստատել է, որ Եվրամիություն-Վրաստան ասոցացման համաձայնագրի ստորագրումը տեղի կունենա հունիսին:
Այսօր զրուցելու ենք Հայաստանի քաղաքական կյանքում ժամանակին հսկայական ազդեցություն ունեցած ու, թերևս, ամենահակասական գնահատականների արժանացած քաղաքական գործիչներից մեկի հետ: Մեր հյուրն է Հայաստանի Ժողովրդական կուսակցության նախագահ, Ազգային ժողովի պատգամավոր Ստեփան Դեմիրճյանը:
«Դե, դեմ ենք քվեարկելու միանշանակ: Բայց հնարավոր է, որ այս ամիսների ընթացքում քննարկման փուլ անցկացնենք, տեսնենք՝ ինչ պրոցեսներ կան, խնդիրները որն են, հետո… թե չէ՝ ոտքի վրա ստորագրություն հավաքել, բերել ներկայացնել… մենք պատահական քաղաքական ուժ չենք, որ նման… Մարդիկ են, փոքրամասնություն են, հաղթահարման խնդիրներ ունեն, հարց են բարձրացնում, ինչի՞ մենք պիտի տրամադրություններս գցենք»:
Կառավարության օվշորային սկանդալները, նրա մեղմ ասած անարդյունավետ գործունեությունը, արտագաղթի մեծացող տեմպերը, գործազրկությունը և ստեղծված տնտեսական ու սոցիալական խայտառակ պայմանները` վաղ թե ուշ ստիպելու են նրանց հեռանալ այնպես՝ ինչպես այսօր ծածուկ հեռանում են ԱԺ ամբիոնից:
«Հանդիպեցինք Հայաստանի և Ադրբեջանի նախագահների հետ: Ձեռք է բերվել համաձայնություն` հանդիպում անցկացնելու և ԼՂ հիմնախնդիրը քննարկելու համար: Ժամկետները կհստակեցվեն»,- նշել է Ջեյմս Ուորլիքը:
Sky New-ը հղում անելով Malaysia Airlines-ի հայտարարությանը, գրում է, որ անհետացած Boeing 777-200 ինքնաթիռը ջուրն է ընկել Հնդկական օվկիանոսի հարավային մասում:
«Հայաստանը ուրիշ լիգայից է: Ասոցացման համաձայնագիրը քաղաքական ընդհանրության տեսակ է, որ գոյություն ունի տարբեր ոլորտներում: Հիմա մենք, օրինակ, տեսնում ենք հայերի, որոնք գալիս են ու պաշտպանում Ռուսաստանի վարած քաղաքականությունը Ուկրաինայի դեմ: Այնպես որ, ես չեմ կարծում, որ նրանք այլևս պատրաստ են նույն քաղաքական լիգայում լինել մեզ հետ»,- ասել է Բիլդտը։
Ռազմական հարցերով փորձագետ Պավել Ֆելգենհաուեր համարում է, որ առաջիկայում Ռուսաստանն այնքան զբաղված է լինելու Ուկրաինայում, որ որևէ ակտիվ գործողություններ Ղազախստանում, Բելառուսում և հատկապես Հայաստանում չի ձեռնարկելու:
Երկակի ստանդարտները վատ «հատկություն» ունեն: Դրանք հաճախ բումերանգի էֆեկտով հետ են վերադառնում: Թե՛ Արևմուտքը, թե՛ Ռուսաստանը երկակի ստանդարտների հետադարձ հարվածը ստանալու բազմաթիվ առիթներ ունեցել են:
Քեսաբի հայերի այսօրվա` թվով արդեն երրորդ տեղահանությունը ազգային փոքրամասնությունների պաշտպանության 21-րդ դարի մեխանիզմներին նետված լրջագույն մարտահրավեր է: Կարծում եմ՝ բոլորը պետք է գիտակցեն, որ ինքնըստինքյան առաջ եկող զուգահեռները սթափեցնող պետք է լինեն բոլոր կողմերի համար:
Շարունակելով՝ նախարարը նշեց. «Նման մասնավորը Երևանի մերձակայքում գործող մեկ կազինոն է, ոը 6-8 մլն եվրո շահույթ է ստանում, ստանում է հօգուտ նրա, որ ձեր ֆրակցիան քվեարկեց դրան, ձեր կողմից սահմանված խաղի կանոնների արդյունքում և, այո, համաձայն եմ՝ ագահությունը պետք է չափ ու սահման ունենա»:
ՀՀ արդարադատության նախարար Հրայր Թովմասյանն ԱԺ-ում՝ դիմելով ոչ իշխանական ուժերին, հայտարարեց. «Ձեզնից վախեցող չկա, էդ տոնը մոռացեք»: Հ. Թովմասյանի այս զգուշացում-հակադարձումն ուղղված էր ՀԱԿ խմբակցության քարտուղար Արամ Մանուկյանին, ով հայտարարել էր, թե ԱԺ մեծամասնությունը վախենում է կառավարությունից, կառավարոթյունն էլ՝ իրենցից՝ ընդդիմությունից:
Ռուսաստանը մտադիր է իր կազմում ներառել Ուկրաինայի «բոլոր ռուսական շրջանները», այդ թվում՝ Կիևը: Դա հետևում է «KyivPost» թերթի գլխավոր խմբագիր Եկատերինա Գորչինսկայայի տարածած փաստաթղթից, հաղորդում է «Ուկրաինսկայա պրավդա»-ն:
Մարտի 21-ի առավոտյան Թուրքիայի տարածքից զինված խմբավորումները ներխուժել և հարձակվել են Քեսապի հայաբնակ շրջանի ու շրջակա գյուղերի վրա։ Թուրքիան, խախտելով Սիրիայի հետ կնքած պայմանագիրը, ոչ միայն չի կանխել զինյալ անօրինական թափանցումը, այլև ռազմական ակնհայտ օժանդակություն է տրամադրել զինյալներին`հրթիռակոծելով սիրիական տարածքը։
«Երբ հարցրեցինք, փորձագետներից մեկը, ով լավ հումոր ուներ, ասաց, որ հնարավոր է՝ այդքան կազմի, եթե այդ կարմիր ներկը Ռեմբրանդի կամ, ասենք, վերածննդի ամենաբարձր մակարդակի նկարիչների յուղաներկն է: Բոլորիս համար էլ ակնհայտ է, որ 5 մլն դոլարի ծախս չի արվել, և աբսուրդ է այստեղ փորձել ստել, խաբել»,- ասաց Նաիրա Զոհրաբյանը:
ՀՀ Նախագահի մամուլի քարտուղար Արման Սաղաթելյանը Թվիթերի իր էջում գրել է, որ Հաագայի համաժողովների կենտրոնում սպասվում է ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանի հայտարարությունը` Քեսաբի իրադարձությունների վերաբերյալ:
Առաջատար յոթ պետությունների՝ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների, Կանադայի, Մեծ Բրիտանիայի, Գերմանիայի, Ֆրանսիայի, Իտալիայի և Ճապոնիայի ղեկավարներն այսօր հանդիպում են Հաագայում, որտեղ գումարվում է Միջուկային անվտանգության միջազգային գագաթնաժողովը։
Միացյալ Նահանգները տարիներ շարունակ Հայաստանի հետ ունեցել է արդյունավետ աշխատանքային հարաբերություններ, և մենք ակնկալում ենք, որ ապագայում էլ այդ հարաբերությունները կշարունակվեն: Մենք միմյանց հետ խոսում ենք անկեղծ ու բաց և մատնանշում ենք ինչպես դրական, այնպես էլ բացասական զարգացումները կառուցողական տեսանկյունից: Միացյալ Նահանգները պատրաստ է աշխատել կողմերի հետ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության արդար և խաղաղ կարգավորման ուղղությամբ:
«Մենք քննարկում ենք հարց, յուրաքանչյուր պատգամավոր կարող է իր կարծիքը կամ մոտեցումները ներկայացնել և դա որևէ մեկին իրավունք չի վերապահում վիրավորել՝ տվյալ մարդու կարծիքի հետ կապված արտահայտվել կամ ինչ-որ պատմություններ հիշել: Ես ուզում եմ նաև կոչ անել, որ Հանրապետականի մասին ինչքան հնարավոր է քիչ խոսեն, եթե իրանք այդքան վատ կարծիք ունեն, եթե շատ խոսեն, ժողովուրդն իրանց մասին վատ կարծիք կկազմի»,- ԱԺ նիստում կատեց Հովիկ Աբրահամյանը:
ԱԺ «Ժառանգություն» խմբակցության քարտուղար Թևան Պողոսյանը այսօր խորհրդարանում անդրադառնալով Սիրիայի հայաբնակ Քեսապ շրջանում տիրող իրադարձություններին և տեղահանված հայերի խնդրին, ԱԺ նախագահ Հովիկ Աբրահամյանից հետաքրքրվեց,թ ե ինչ քայլեր է ձեռնարկելու Հայաստանը՝ Քեսապի հայերին օգնելու համար: Նա առաջարկեց խորհրդարանում քննարկումներ կազմակերպել և հրավիրել Արտգործնախարարության ներկայացուցչին:
«Իսկ ո՞վ էր խանգարում ձեզ այն ժամանակ, որպեսզի այս ոլորտը բերեիք ու կանոնակարգեիք։ Հիմա մենք ընդամենը փորձում ենք կանոնակարգել ոլորտը. այս 3000 խոշոր ձեռնարկություններում, 10 հազար փոքր օբյեկտներում, որոնք ժամանակին կոպեկներով ու ջրի գնով մասնավորեցվել կամ օտարվել են, այդ ժամանակ աշխատում էին մարդիկ, ովքեր այսօր դահլիճում նստած են»։
Ուկրաինայի քաղաքացիները, որոնք չեն ցանկանա ստանալ Ռուսաստանի քաղաքացիություն, կկարողանան ապրել Ղրիմում, սակայն ստիպված կլինեն կեցության իրավունք ձեռք բերել: «Ռիա նովոստի» գործակալության փոխանցմամբ՝ այս մասին այսօր հայտարարել է ՌԴ Դաշնային միգրացիոն ծառայության ղեկավարի տեղակալ Սերգեյ Կալյուժնին՝ հավելելով, թե Ուկրաինայի այն քաղաքացիները, որոնք չեն ցանկանա ստանալ Ռուսաստանի քաղաքացիություն և անձնագիր, պետք է այդ մասին տեղեկացնեն մեկ ամսվա ընթացքում։
Մարտի 24-ին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Կարեն Միրզոյանն ընդունել է ՀՅԴ Հայ Դատի հանձնախմբերի ներկայացուցիչներին։
Մարտի 22-ին Ազատության հրապարակում ԱԺ ՀԱԿ խմբակցության պատգամավոր Հրանտ Բագրատյանը հայտարարեց, որ եթե կառավարությունը ընդունի, որ սխալ է պարտադիր կուտակային կենսաթոշակային համակարգի հարցում, ինքը «տելեվիզռով կուկարիկու կկանչի»:
Ես ուզում եմ տեսնել՝ ովքե՞ր են, որ Երևանը տնամերձ են ընդունում, որ երևանցուց նալոգ են հավաքում իր տանը բնակվելու համար:
Հարցին՝ արդյոք զիջումների գնալո՞ւ եք՝ տեսնելով հասարակության ճնշումը, Հովիկ Աբրահամյանը պատասխանեց. «Մենք գտնում ենք, որ կան թերություններ և դրանք ուղղել կլինի, բայց դա չի լինի ճնշման ներքո, այլ կլինի քննարկումների ներքո: Եթե մենք հասկանանք, որ ինչ-որ տեղ կան բացթողումներ օրենքի մեջ, անպայման մենք կճնշենք, դա ճնշման հետ կապ չունի»:
Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք՝ ԱԺ ոչ իշխանական չորս խմբակցությունները պատրաստվում են ապրիլի 28-ին հանդես գալ Կառավարությանն անվստահություն հայտնելու նախաձեռնությամբ: Այս ընթացքում քառյակի ներկայացուցիչները հայտարարում են, թե ՀՀԿ-ից «բեկորներ կպոկվեն», «առնետավազք» կսկսվի, և մեծամասնության մի շարք պատգամավորներ կողմ կքվեարկեն իրենց նախաձեռնությանը:
Իրադարձությունների համատեքստում առաջնահերթ վրդովմունք է առաջացնում Հայաստանում իշխող վարչախմբի բացարձակ հանցավոր անտարբերությունը: Խոսք անգամ չի հնչել` Անկարայի ու նրա կողմից հովանավորվող զինյալների դատապարտման կամ մեր հայրենակիցների պաշտպանության համար։