Տարածաշրջան

Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Նյու Յորքում հանդիպել է Վրաստանի վարչապետ Իրակլի Ղարիբաշվիլիին:

Որքան էլ ցավալի թվա, պետք է մեկընդմիշտ՝ նախևառաջ ինքներս մեզ համար, արձանագրենք, որ Հայաստանն ամեն օր, ամեն ժամ, ամեն րոպե պատերազմի մեջ է։

Այս վերջին գործողությունները ծանր դրության մեջ են դրել Ալիևին: Մի կողմից առկա է հստակ քննադատություն արտաքին դաշտում, մյուս կողմից արդեն լուրջ խմորումներ են իրենց ներքին դաշտում:

Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Վահե Գևորգյանը սեպտեմբերի 23-ին հանդիպել է Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության գլխավոր քարտուղար, Հայաստանում ՀԱՊԿ առաքելության ղեկավար Ստանիսլավ Զասի հետ։

Ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ֆյոդոր Լուկիանովն ասաց, որ բարձրաստիճան այս հանդիպումը, բնականաբար, կարևոր է լինելու: Սակայն, նրա խոսքով, հետաքրքրական են Հարավային Կովկասում տեղի ունեցող վերաֆորմատավորման բոլոր գործընթացները, որոնցում ակտիվ են Թուրքիան, Ադրբեջանը, Իրանը, Հայաստանը և Արևմուտքը՝ ԱՄՆ-ը, ԵՄ-ն: Ռուսաստանը, ըստ նրա, հասկանալի պատճառներով մի փոքր հետ է քաշվել:

ՄԱԿ Գլխավոր Աասամբլեայի 77-րդ նստաշրջանի շրջանակներում ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը սեպտեմբերի 23-ին Նյու Յորքում հանդիպել է Եգիպտոսի Արաբական Հանրապետության ԱԳ նախարար Սամեհ Շուքրիի հետ:

Հանդիպմանը մտքեր են փոխանակվել հայ-սլովենական հարաբերությունների հետագա զարգացման, ինչպես նաև երկուստեք հետաքրքրություն ներկայացնող տարբեր հարցերի շուրջ:

Ադրբեջանը հայտարարել է, որ Կարմիր խաչի միջնորդությամբ հայկական կողմին են փոխանցել 6 հայ զինծառայողի մարմին: ՀՀ ՊՆ խոսնակ Արամ Թորոսյանը 168.am-ի հետ զրույցում հաստատեց տեղեկությունը, որ ադրբեջանական կողմը հայկական կողմին է փոխանցել ռազմական վերջին գործողությունների ժամանակ զոհված 6 զինծառայողի մարմին:

Հարգելի ընթերցողներ, քանի որ տեխնիկական խնդիրների պատճառով ուղիղ եթերն ընդհատվել էր, հարցազրույցը եթեր է հեռարձակվել երկու հղումներով, ինչի համար հայցում ենք ձեր ներողամտությունը:

ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 77-րդ նստաշրջանում Նիկոլ Փաշինյանն իր ելույթի ժամանակ օգտագործել է «ԼՂ-ում բնակվող հայեր», «ԼՂ հայեր» ձևակերպումները, որոնք կիրառում է Ադրբեջանի ղեկավարը, և ինչը որոշ մարդկանց գուցե զարմանքն և զայրույթը հարուցի:

Ադրբեջանական վերջին սադրանքի հետևանքով պաշտոնական Բաքուն հանրայնացրել է սպանված 80 և վիրավոր 282 զինծառայողների մասին տեղեկություն: Ավտորիտար երկրում զոհերի թիվը թաքցնելու պրակտիկայի մասին կարելի էր ենթադրել. Համենայն դեպս, 44-օրյա պատերազմից հետո Ադրբեջանը գերադասեց չհրապարակել զոհերի ամբողջական թիվը: Ադրբեջանագետ Գառնիկ Դավթյանը վստահ է՝ զոհերի թիվը հայտարարվածից ավելին է:

Սեպտեմբերի 13-ի կեսգիշերին Ադրբեջանը չհրահրված եւ չարդարացված զինված ներխուժում սկսեց Հայաստանի տարածք: Մի քանի օր տեւած այս զանգվածային ագրեսիայի հետեւանքով զոհվեց ավելի քան 200 հայ զինծառայող, որոնցից մի քանիսը՝ գերության մեջ: Շուրջ երկու տասնյակը դեռ գերության մեջ են: Երեք կին զինծառայողներ ոչ միայն սպանվել են, այլեւ նրանց մարմինները պղծվել են ԴԱԻՇ-ի զինյալներին բնորոշ եղանակներով: Հսկայական վնաս է հասցվել Ջերմուկ հանգստավայրի բնությանը, որը հայտնի է բուժիչ հանքային ջրերով:

Թե՛ Ֆրանսիայի, թե՛ ԱՄՆ դեսպանատները զգուշացնում են իրենց քաղաքացիներին խուսափել Հայաստանի Հանրապետության արևելյան և հարավային շրջաններ մեկնելուց, քանի որ հավանական են ռազմական գործողությունները։

Սեպտեմբերի 22-ին Նիկոլ Փաշինյանը ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեայի 77-րդ նստաշրջանում իր  ելույթում առավելապես անդրադարձել է  Հայաստանի ինքնիշխան Հանրապետության տարածքում Ադրբեջանի սանձազերծած հարձակման մասին, խոսել է նաև Լեռնային Ղարաբաղի տեղահանված բնակչության հոգեսոցիալական խնդիրներից, սակայն որևէ խոսք չկար արցախահայության ինքնորոշման իրավունքի մասին։

Բախումը տեղի ունեցավ երկու առաջնորդների՝ Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիեւի եւ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանի միջեւ Բրյուսելում կայացած բարձր մակարդակի բանակցությունների չորրորդ փուլից ընդամենը երկու շաբաթ անց, որտեղ առաջընթաց գրանցվեց։ Կարեւոր է նշել, որ դա հետեւեց Ուկրաինայում Ռուսաստանի ռազմական նվաստացմանը։

Իրավիճակը հարաբերականորեն կայուն է:

168.am-ի հետ զրույցում ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի արաբագիտության ամբիոնի վարիչ, դոցենտ Հայկ Քոչարյանն այս հարցերին ի պատասխան՝ նշեց, որ արաբական աշխարհից փաստացի կա երկու արձագանք՝ Լիբանանից ու Սիրիայից, արաբական մյուս երկրներից պաշտոնապես որևէ նման արձագանք չի եղել։

Հայկական կողմը, ըստ պաշտոնական տվյալների, ունի ավելի քան 200 զոհ և անհետ կորած:

«Երբ Երևանում նա հայտարարում էր, որ ձեռքերն Արցախից լվանում է, ի՞նչ կապ ունի ՄԱԿ-ի ամբիոնը, որտեղից նրա խոսքը պետք է լիներ այն մասին, թե ինչպես է նա պատկերացնում Հայաստանի ապագան։ Այդ գագաթնաժողովը նրա համար է, որ ամեն երկիր խոսի իր ապագայից, նրա ելույթում ապագային միտված որևէ բան չկար, բոլորը նրա մասին էր, թե ինչպես եկան, ջարդեցին, սպանեցին, բոլորը մեղավոր են, բացի իրենից, և այլն։ Ինչո՞վ է տարբերվում նրա խոսքը Երևանում և ՄԱԿ-ի ամբիոնից։

Google Maps-ի տվյալներով, այսօր՝ սեպտեմբերի 23-ին, Թբիլիսիի ժամանակով ժամը 11:45-ին, վրաց-ռուսական Վերին Լարսի անցակետից Հյուսիսային Օսիայի Չմի գյուղը 13 կիլոմետրանոց խցանում է եղել։

Իրանում վերջին 24 ժամվա ընթացքում կորոնավիրուսից մահացել է 6 քաղաքացի, մահերի թիվը երկրում հասել է 144 հազար 364-ի: Այս մասին հայտնում է IRNA-ն:

Թարմ օրինակ՝ հունիսին հարցվածների 85.4% ասել է, որ Ադրբեջանը նպատակ ունի նոր տարածքներ զավթել Հայաստանից, իսկ 83.3% դեմ է Արցախի բնակչությանն ազգային փոքրամասնության կարգավիճակով Ադրբեջանին հանձնելուն»։

Նիկոլ Փաշինյանը Նյու Յորքում` ՄԱԿ-ի Գլխավոր Ասամբլեայի 77-րդ նստաշրջանի շրջանակում, հանդիպում է ունեցել ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղար Յենս Ստոլտենբերգի հետ: Այս մասին հայտնեցին ՀՀ վարչապետի աշխատակազմի տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի վարչությունից։

Հարց է առաջանում, թե ո՞րն էր այդ այցելության անհրաժեշտությունը: Եթե նկատի ունենանք պաշտոնական հանդիպումների իմաստով, ապա այդ նույն ասամբլեայի շրջանակներում արդեն մի քանի օր է՝ Նյու Յորքում գտնվում է ԱԳ նախարարը, որն ըստ պաշտոնական հաղորդագրությունների՝ ինտենսիվ հանդիպումներ է ունենում տարբեր երկրների գործընկերների հետ, այդ թվում՝ ԱՄՆ պետքարտուղարի և Ադրբեջանի ԱԳ նախարարի»:

Միացյալ Թագավորության խորհրդարանի պատգամավոր Քրիս Լոուն կարևորել է, որ երկրի կառավարությունը հրատապ հայտարարությամբ դատապարտի Ադրբեջանի ագրեսիան:

Անդրադարձ է կատարվել նաև երկուստեք հետաքրքրություն ներկայացնող այլ հարցերի:

«Պայմանավորված Ռուսաստանի իրավիճակով, որը ոչ մի կտրուկ քայլ այլ ճակատներում չի անում, Իրանն իր դիրքորոշմամբ ամրապնդում է իր ազդեցությունը Հարավային Կովկասում: Եթե Թուրքիան ակնարկներ է անում Իրանին, նշանակում է, որ Իրանի գործոնը Թուրքիային մտահոգում է և թույլ չի տալիս ողջ ծավալով օգտագործել Ռուսաստանի իրավիճակը:

Թուրքիան ԱՄԷ-ին է վաճառել թուրքական Baykar ռազմարդյունաբերական ընկերության կողմից արտադրվող 20 միավոր Bayraktar տեսակի հարվածային ԱԹՍ-ներ:

Բացի այդ, հեղինակը ցավում է, որ «ժողովրդական հակաթուրքական եւ հակաադրբեջանական» հռետորաբանությունը «նեղացրել է հայ քաղաքական գործիչներին հասանելի տարածքը՝ հարեւանների հետ հարաբերությունները կարգավորելու համար»:

Թուրքիայի նախագահը Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանը պատասխանել է ԱՄՆ Կոնգրեսի ներկայացուցիչների պալատի խոսնակ Նենսի Փելոսիի՝ Երևան այցի մասին հարցին։