Նոյեմբերի 16-ի լույս 17-ի գիշերը ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծում հակառակորդը հրադադարի պահպանման ռեժիմը խախտել է ավելի քան 35 անգամ, որի ընթացքում, տարբեր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակներից, հայ դիրքապահների ուղղությամբ արձակել է շուրջ 270 կրակոց:
«Դժվարությունն այն է, որ հայկական իրականությունից դուրս մարդիկ չգիտեն ղարաբաղյան հակամարտության պատմությունը ու չեն հասկանում այն լիովին։ Դա է անհատ մարդկանց դրամահավաք աշխատանքների մեջ ներգրավելու դժվարության հիմնական պատճառը։ Այդ պատճառով էլ հիմնական ուշադրությունը կենտրոնացնում են հայկական համայքների վրա ու մասնակից դարձնում վառ անհատականություններին»:
ԼՂՀ նախագահին առընթեր սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական հանձնաժողովի անդամները Սահմանադրության նախագծի հանրային քննարկումները նոյեմբերի 16-ին շարունակել են Շուշի քաղաքում:
«Երկիր, որն ունի 21-րդ դարին եւ մեր տարածաշրջանին անհարիր հռետորաբանություն եւ քարոզչություն, երկիր, որն ընտրել է թշնամիներ ստեղծելու եւ այդ թշնամիների վրա սեփական քաղաքականությունը կառուցելու մոտեցում: Հետեւաբար, այդ տիպի երկրից պետք է սպասել ամեն ինչ. թե գիտակցված, և թե վերահսկողության թուլացման արդյունքում սրումներ եւ լարումներ: Մենք դրան պատրաստ ենք»,-ասաց նա:
«Հնարավոր է, եթե դա օգուտ բերի, եթե մենք օպերատիվ կերպով արձագանքենք իրադարձություններին: Օրինակ, շփման գծում որևէ մեկը կրակում է, և, մեր տեղեկություններով, կրակում են ադրբեջանցիները, ես վերցնում եմ հեռախոսը և զանգարահում Ադրբեջանի նախագահին ու նշում. «կրակում են»: Եվ նա իրականում ստուգում է»,- նշել է Ս. Սարգսյանը:
«Ադրբեջանը խոչընդոտում է ստեղծել բանակցային գործընթացի առաջխաղացման համար անհրաժեշտ պայմանները, ինչու, որովհետեւ վախենում է, որ ավելի ակնհայտորեն կպարզվի, որ խախտողն է, չնայած, որ բոլորն էլ գիտեն՝ ով է խախտողը»,- եզրափակեց ՀՀ արտգործնախարարը:
«Մենք հորդորում ենք Եվրամիությանը և դրա անդամ պետություններին օգտագործել հնարավոր բոլոր միջոցները` կանխարգելելու Ադրբեջանի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի դեմ ևս մեկ հարձակում, ինչը հետագայում ավելի կբարդացնի խաղաղության հաստատմանն ուղղված ջանքերը և թանկ կարժենա երկու կողմերի համար էլ մարդկային կյանքի և ենթակառուցվածքների տեսակետից»,- ասվում է հայտարարության մեջ:
Շփման գծի հյուսիսային ուղղությամբ տեղակայված մարտական դիրքերի վրա ադրբեջանական զինուժը կիրառել է 60 (15 արկ) և 82 միլիմետրանոց ականանետեր (5 արկ), ձեռքի հակատանկային (1 արկ) և ենթափողային նռնականետեր (1 արկ):
«Ամենայն հավանականությամբ, չեն լինի դրամատիկ փոփոխություններ, ինչպես շատերն ակնկալում են։ Ժամանակի ընթացքում սա, հնարավոր է, փոխվի՝ հատկապես, եթե տեղի ունենան աշխարհաքաղաքական վերադասավորումներ, օրինակ՝ երբ Ադրբեջանն ավելի կարևոր դառնա Ռուսաստանի համար՝ որպես կամուրջ դեպի Իրան»։
«Բաքուն ազդանշաններ է տալիս Մոսկվային այն մասին, որ պատրաստ է դիտարկել եվրասիական ինտեգրացիայի հարցը միայն նախապես Ղարաբաղի շուրջ հստակության դեպքում»,- 168.am-ի հետ զրույցում այս մասին ասաց միջազգայնագետ, անվտանգության և պաշտպանության ոլորտների փորձագետ, ռուս վերլուծաբան Գրիգորի Տրոֆիմչուկը:
Հանդիպմանն արծարծվել են կազմակերպության գործունեությանը եւ հասարակական հատվածի զարգացմանը վերաբերող մի շարք հարցեր:
Զինված ուժերը հետևում են Ադրբեջանի կողմից անցկացվող զորավարժությունների ընթացքին եւ անում համապատասխան հետևություններ: Այս մասին նոյեմբերի 15-ին լրագրողների հետ զրույցում ասաց ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի պետ, գեներալ-լեյտենանտ Մովսես Հակոբյանը, ով մասնակցում էր Կոսովոյում և Աֆղանստանում միջազգային խաղաղության հաստատման գործողություններին մասնակցող հայ խաղաղապահների և նրանց ընտանիքների համար կազմակերպված հեռուստակամրջին:
«Ալիևը մեծ սպասումներ ուներ, որ ապրիլյան պատերազմը կկարողանա կապիտալիզացնել և զիջումներ կորզել հայկական կողմից: Երբ հանդիպում եղավ Սանկտ Պետերբուրգում, Ալիևը չէր թաքցնում, որ Պուտինի հետ համաձայնություն ունեն՝ հայկական կողմը պետք է գնա զիջումների: Հայաստանի դիվանագիտական կորպուսի հետ շփումները նույնպես այդպիսի միտում էին ցույց տալիս: Սակայն դրանք մնացին խոսակցությունների մակարդակում՝ ՊՊԾ գնդի հայտնի պատմությունից հետո: Հայաստանյան իշխանությունները զգացին, որ ՊՊԾ գնդի պատմությունից հետո խիստ վտանգավոր կլինի հանրության կրքերը գրգռել, զգուշացան, վախեցան, ու այդ խոսակցությունը մարեց»:
ԼՂՀ նախագահին առընթեր սահմանադրական բարեփոխումների մասնագիտական հանձնաժողովի անդամները նոյեմբերի 14-ին հանրային քննարկումները շարունակել են Մարտակերտ քաղաքում:
Ադրբեջանցի լրագրող Գյունել Մովլուդը իր «Հայերի սերը Բաքվի նկատմամբ» հոդվածում համեմատություններ է կատարում ադրբեջանցիների միջև, որոնք ապրում են Ադրբեջանի սահմաններից դուրս և հայերի, որոնք երբևէ ապրել են Բաքվում։
«Հայաստան» հիմնադրամի Ֆրանսիայի տեղական մարմինը նոյեմբերի 16-ից 20-ը անցկացնում է իր 17-րդ համաեվրոպական հեռախոսամարաթոնը, որին ավանդաբար մասնակցում են նաեւ Գերմանիայի եւ Շվեյցարիայի տեղական մարմինները:
Շփման գծի հյուսիսարևելյան և հյուսիսային ուղղությամբ տեղակայված մարտական դիրքերի վրա ադրբեջանական զինուժը կիրառել է 60 և 82 միլիմետրանոց ականանետեր (7 արկ)` հյուսիսային ուղղությամբ օգտագործելով նաև ենթափողային նռնականետ (1 արկ):
Ես կարծում եմ՝ ճիշտ է գումար հավաքելը բանակի համար, 1000 դրամի գաղափարը ճիշտ է, բայց արդար չէ: Ապացույցներ կան, որ գողանում են, բայց չկա ապացույց, որ կանխվել է: Պիտի ոչ միայն կանխվի այդ գողությունը, այլեւ այդ գողացածը հետ բերվի, գողացողները պատժվեն, նոր արդեն հարյուր հազարավոր մարդիկ կօգնեն:
«Նոյեմբերի 12-18-ն Ադրբեջանում անցկացվող զորավարժությունները մի շարք միջազգային նորմեր են խախտում»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարեց «Ազգային անվտանգություն» կուսակցության նախագահ Գառնիկ Իսագուլյանը՝ նկատելով, որ նման մասշտաբային զորավարժությունների պարագայում անպայմանորեն զգուշացնում են միջազգային կառույցներին, հարևան երկրներին, ինչը, այս դեպքում, տեղի չի ունեցել:
«Համանախագահները պետք է մաքսիմալ պահանջկոտ և վճռական լինեն, քանի որ Ադրբեջանի ներկայիս գործողություններն արժեզրկում են, անիմաստ են դարձնում համանախագահների ջանքերը, ավելին, «ապտակում են» և՛ ԱՄՆ-ին, և՛ Ֆրանսիային, և՛ Ռուսաստանին»։
ՄԱԿ-ի միջազգային դատարանի խորհրդատվական եզրակացությունում հանգամանալից անդրադարձ կա նաև այն հարցին, թե ապրիորի, որպես միջազգային-իրավական երևույթ իրավաչափ համարվող անկախության միակողմանի հռչակումը ձևական ինչ չափանիշների պետք է համապատասխանի, որպեսզի յուրաքանչյուր կոնկրետ դեպքում հնարավոր լինի որոշել՝ լեգիտի՞մ է արդյոք անկախության (անջատման) տվյալ ակտը, թե՞ ոչ:
Զենքերի պահեստն իմ տան նկուղն էր: Երկու ամիս շարունակ հսկել եմ: Հիշում եմ՝ մարտ ամիսն էր, ձյունը չէր հասցրել հալել, սակայն հոգնածությունը կախվել էր կոպերիս: Գիշերները շորերս հանում ու սառը ավտոմատը դնում էի ոտքերիս, որ աչքս չկպներ,- պատմում է Էդուարդ Ավագիմյանը եւ ձեռքերը տաքացնում շնչով:
«Հայաստանում սահմանադրական փոփոխություններից հետո նման նախաձեռնություն ցուցաբերեցին նաև Արցախի Հանրապետությունում: Այդ նախաձեռնությունը ցուցաբերել էին կուսակցությունները: Ապրիլյան քառօրյա պատերազմից հետո հենց ԼՂՀ քաղաքական ուժերը, որոնք նախաձեռնել էին Սահմանադրության փոփոխություն, որը նախատեսում է անցում խորհրդարանական համակարգին, միմյանց հետ բավականին լուրջ քննարկումներից հետո հանգեցին այն եզրակացության, որ այս էտապում նման կառավարման համակարգի անցնելը ԼՂՀ-ի համար ճիշտ չէ»:
«Դժվար էր Ռուսաստանում աշխատել ապրիլյան պատերազմի օրերին»,- այսօր Ռուսաստանի հայտնի հայ լրագրողների մուլտիմեդիոն մամուլի ասուլիսի ժամանակ այս մասին ասաց Ռուսաստանում աշխատող ազգությամբ հայ խմբագիր Նիկոլայ Ենիկոլոպովը:
«Ալիևը թեյ կխմի ռազմագերիների ճամբարում, եթե իհարկե այդ պատերազմից հետո ողջ մնա: Եթե նա ողջամիտ է, ապա պետք է ճանաչի Արցախի հանրապետությունը. սա լավագույն տարբերակն է: Բայց եթե նա ինչ-որ քայլեր կատարի, ապա թեյը կխմի ռազմագերիների ճամբարում»:
Նոյեմբերի 13-ի լույս 14-ի գիշերը ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծում հակառակորդը հրադադարի պահպանման ռեժիմը խախտել է ավելի քան 60 անգամ, որի ընթացքում, տարբեր տրամաչափի հրաձգային զինատեսակներից, հայ դիրքապահների ուղղությամբ արձակել է շուրջ 870 կրակոց:
Զինվորական քննչական գլխավոր վարչության երկրորդ կայազորային քննչական բաժնում հարուցվել է քրեական գործ` ժամկետային զինծառայող Վարդան Առաքելյանի մահվան դեպքի առթիվ, ձեռնարկվում են անհրաժեշտ գործողություններ` մահվան բոլոր հանգամանքները պարզելու ուղղությամբ:
Նախագահ Բակո Սահակյանը նոեմբերի 13-ին ստորագրել է հրամանագիր, համաձայն որի` ծառայողական պարտականությունները կատարելիս զոհված ԼՂՀ պաշտպանության բանակի N զորամասի զինծառայող Վարդան Առաքելյանը հետմահու պարգևատրվել է «Մարտական ծառայություն» մեդալով։
Նոյեմբերի 13-ին` ժամը 02:15-ի սահմաններում, ՊԲ հարավային ուղղությամբ տեղակայված զորամասերից մեկի պահպանության տեղամասում, դեռևս չպարզված հանգամանքներում, մահացու հրազենային վիրավորում է ստացել զինծառայող, 1995թ. ծնված Վարդան Հովհաննեսի Առաքելյանը:
Նախագահ Բակո Սահակյանը ստորագրել է հրամանագիր, համաձայն որի՝ գնդապետ Արթուր Հարությունյանը նշանակվել է ԼՂՀ պաշտպանության բանակի N 32964 զորամասի հրամանատար: