Արցախ

Գերմանիայի խորհրդարանի մարդու իրավունքների հանձնաժողովի նախագահ Ռենատա Ալտը հայտարարել է, որ Լաչինի միջանցքում Ադրբեջանի կողմից անցակետի տեղադրումը միջազգային իրավունքի խախտում է։

«Ոչ միայն երեկ, այսօր և 108 տարի Թուրքիան է ժխտում Հայոց ցեղասպանությունը, այլ ես տպավորություն ունեմ, որ Հայոց ցեղասպանության ժխտման գործընթացին միացել է նաև Հայաստանի երիտհայերի այս կառավարությունը: Երբ Փաշինյանն ասում է, որ դեպի Ցեղասպանության հուշահամալիր բարձրացող մեր հայրենակիցները երկու մտորում ունեին, ես կարող եմ ասել, որ նրանց 99 տոկոսը մեկ մտորում ուներ՝ երբ է ազատվելու այս ազգակործան իշխանությունից, որովհետև այս իշխանության օրոք Հայոց ցեղասպանության միջազգային ճանաչման գործընթացն ուղղակիորեն ոչնչացվեց»:

Ամերիկայի հայկական համագումարը խորապես շնորհակալություն է հայտնել Բայդեն-Հարիս վարչակազմին, Կոնգրեսին և բոլոր այն առանցքային դեմքերին, ովքեր հավատարիմ են եղել Հայոց ցեղասպանության հարցում ԱՄՆ-ի ազնիվ քաղաքականության ամրապնդմանը:

ԵՄ արտաքին գործերի ու անվտանգության քաղաքականության հարցերով բարձր ներկայացուցիչ Ժոզեպ Բորելն Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքում անցակետ տեղադրելը համարել է ԵՄ-ի կողմից լարվածությունը նվազեցնելու կոչին հակասող արարք:

Արցախը Հայաստանին կապող մայրուղու Հայաստանի Հանրապետության հետ սահմանին Ադրբեջանի կողմից անցակետ տեղադրելուց հետո Արցախի Հանրապետության Շուշիի շրջանի Եղցահող, Հին Շեն, Մեծ Շեն և Լիսագոր համայնքների բնակիչները մնացել են լիակատար շրջափակման մեջ, նրանք կտրվել են ինչպես Ստեփանակերտից, այնպես էլ Հայաստանի Հանրապետություն մեկնելու հնարավորությունից: Այս մասին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է Արցախի Հանրապետության պետնախարար Գուրգեն Ներսիսյանը:

Ուկրաինացի պրոպագանդիստ, լրագրող, Կիևի քաղաքային խորհրդի նախկին պատգամավոր Դմիտրի Գորդոնն իր հեղինակային «В гостях у Гордона» յութուբյան հաղորդաշարի ընթացքում մեդիամենեջեր, լրագրող և դերասան Վասիլի Գոլովանովի հետ զրույցում անդրադարձել է նաև Արցախյան հակամարտության խնդրին՝ ճշգրիտ նիկոլփաշինյանական մեկնաբանությամբ:

Սյունիքի մարզում թշնամու առաջխաղացումը՝ Տեղում, Սիսիանում ադրբեջանական զորքի անարգել շարժը, Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի պահնորդի սպանությունը, հերթական ապացույցներն են մարզի խարխլված անվտանգության. Սյունիքում ապրողը սեփական մաշկի վրա է զգում իր հողում ադրբեջանցու ներկայությունը, և եթե նախկինում մարդիկ իրենց տան դռները չէին կողպում, ապա հիմա կողպում են և շատ ամուր, որովհետև չգիտեն, թե ադրբեջանցին որտեղից դուրս կգա։

Արցախի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Ղազարյանն ապրիլի 24-ին Երևանում հանդիպել է Ֆրանսիայի Սենատում մեծամասնություն կազմող «Հանրապետականներ» խմբակցության ղեկավար, Սենատի՝ Լեռնային Ղարաբաղի վերաբերյալ միջազգային իրազեկման խմբի նախագահ Բրունո Ռըտայոյի գլխավորած պատվիրակության հետ:

Նա հիշեցրել է, որ Ադրբեջանի նխագահն օրեր առաջ հայտարարել է, որ ԼՂ հայերը կամ պետք է ընդունեն Ադրբեջանի քաղաքացիություն, կամ այլ երկիր գտնեն ապրելու համար:

Ռուսաստանի Դաշնության Պետդումայի պատգամավոր, ռուս-հայկական «Լազարյան ակումբի» համակարգող Կոնստանտին Զատուլինը կազմակերպության անունից հայտարարություն է տարածել, որում մտահոգություն է հայտնել Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ ընթացող գործընթացների վերաբերյալ։

168.am-ն իրավապաշտպան Լարիսա Ալավերդյանից հետաքրքրվել է, թե ինչո՞ւ է միջազգային հանրությունը բացառապես բավարարվում հորդորներով. արդյոք չկա՞ միջազգային որևէ իրավական մեխանիզմ, որն այս պահին կարող է կանգնեցնել Ադրբեջանին:

«Այնպես որ, ներկան համեմատելն անցյալի հետ ճիշտ չի լինի, եթե մենք խոսում ենք, որ երեկ են հանձնել, ապա նորից եմ ասում՝ երեկ ես ապրում էի այստեղ, և նման բան ասողները չեն ապրել այստեղ… Իսկ հիմա, որ նայում ենք, վտանգված ենք»:

Նա հույս է հայտնել, որ խաղաղ բանակցությունները կվերսկսվեն՝ ապահովելով այս «բազմաչարչար բնակչության իրավունքներն ու անվտանգությունը ​​վերջնական եւ մշտական ​​ձևով»։

168.am-ի հետ զրույցում Արցախի Հանրապետության նախագահի խորհրդական, հատուկ հանձնարարությունների գծով ներկայացուցիչ, ԱԳ նախկին նախարար Դավիթ Բաբայանը գնահատելով Ադրբեջանի այս սադրիչ գործողությունների հետևանքները, ասաց՝ ստեղծված իրավճակում Արցախն այսօր մոտ է  նրան, որ  հետդարձի ճանապարհ չի մնում, պահը բաց է թողնվել։

Արցախի ԱԳՆ-ն այսօր հրամայական է համարում ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի կողմից այդ գործիքակազմի կիրառումն Արցախի ժողովրդի որպես այդպիսին ոչնչացումը կանխելու և նրա հիմնարար իրավունքները պաշտպանելու համար։

Արցախի Հանրապետության նախագահ Արայիկ Հարությունյանն ապրիլի 24-ին ուղերձ է հղել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակի օրվա կապակցությամբ:

Մենք կորցրեցինք ոչ միայն միլիոնավոր մարդկային կյանքեր, այլև հայրենիք, մշակույթ, պատմություն ու արժանապատվություն:

«Այդ մարդկանց հետ կա նաև 3 տարեկան երեխա, մայրը մնացել է գյուղում, ինքը քրոջ հետ Գորիս է գնացել, որ վերադառնա, բայց մնացել են Տեղ գյուղի մոտ։ Այդ երեք տարեկան երեխան առանց մոր ինչպե՞ս մնա»։

Վերջին հայտնի պլեբիստցիտներից մեկը իրականացվել է Չիլիում 2022թ.-ին, երբ բնակչությունը պետք է քվեարկեր նոր Սահմանադրության դեմ կամ կողմ: Քաղաքացիներն իրենց կամքը արտահայտել են ոչ թե բանավոր, ինչպես նշում է Փաշինյանը, այլ ընտրատեղամասերում՝ քվեաթերթիկների միջոցով:

Այսօր, ինչպես վերջին տարիներին, Ամենայն Հայոց կաթողիկոսը Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին Ծիծեռնակաբերդի բարձունքում պատարագ մատուցեց առանց քաղաքական իշխանության ներկայության: Վեհափառին ուղեկցում էր հոգևոր դասը:

Ադրբեջանը կատարել է մի գործողություն, որի անթույլատրելիության և 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությամբ նախատեսված չլինելու մասին հայտարարվել է բազմիցս ու շատերի կողմից, այդ թվում՝ Ռուսաստանի Դաշնության արտաքին գործերի նախարարի կողմից 2023թ. փետրվարի 28-ին Բաքվում: Այս մասին ասվում է Արցախի Հանրապետության պետնախարարի հայտարարությունում:

Միացյալ Նահանգները խորապես մտահոգված է, որ Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքում անցակետի տեղադրումը խաթարում է խաղաղ գործընթացի նկատմամբ վստահության հաստատման ջանքերը: Այս մասին հայտարարել է ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի մամուլի քարտուղարի առաջին տեղակալ Վեդանտ Պատելը

Հայաստանի այն իշխանությունը, որը հայտարարում է, որ Արցախի անվտանգության երաշխավոր լինելու առաքելությունն իրենից դուրս է, ապա այս պահին Հայաստանի իշխանություններից որևէ քայլ սպասելը բավականին լավատեսական քայլ կդիտվի, բայց պետք է հաշվի առնենք հանգամանքը, որ Հայաստանը նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարության կողմ  է, որին կողմ են Ադրբեջանը և Ռուսաստանը, և այդ պարտավորությունները փոխադարձ են, և բնական է, որ Հայաստանն այստեղ աշխատանքի բավականին մեծ ծավալ և բեռ ունի»։

Այսօր հրավիրել եմ Անվտանգության խորհրդի հրատապ նիստ՝ քննարկելու Արցախը Հայաստանի հետ կապող Լաչինի միջանցքի՝ Ադրբեջանի կողմից արգելափակման և անցակետի տեղադրման հարցը, ֆեյսբուքյան էջում գրել է ԱՀ նախագահ Արայիկ Հարությունյանը․

Արցախի Ազգային ժողովը շատ կոռեկտ, ես կասեի՝ շատ մեղմ է անդրադարձել Հայաստանի քաղաքական վերնախավի արցախադավ հայտարարությանը։  Ինչ վերաբերում է «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավորի բորբոքված ելույթին, թե իրենց համբերությունը հատել է, ապա պետք է ասեմ, որ նման դեպքերում սառը ջուր են խմում։ Քաղաքականության մեջ զգացողությունների վրա հիմնված հայտարարություններ չեն անում, այդ իշխանական պատգամավորն իր համբերությունը կարող է կիրառել տան անդամների հետ։ Իսկ ԱԺ ամբիոնը հիմնավորված ու ծանրակշիռ խոսքի համար է։

ԱՀ նախագահ Արայիկ Հարությունյանը հրավիրել է Անվտանգության խորհրդի հրատապ նիստ, որի ժամանակ կքննարկվեն վերջին զարգացումները և ԱՀ իշխանությունների համապատասխան անելիքները:

Իրադարձությունների վերաբերյալ հետագա մանրամասները կներկայացնենք ավելի ուշ: Խնդրում ենք հետևել պաշտոնական լրահոսին և չտարածել չճշտված տեղեկություններ:

Արցախի Հանրապետության ԱԳՆ տեղեկատվության և հասարակայնության հետ կապերի վարչության արձագանքն Ադրբեջանի ՊՆ տարածած ապատեղեկատվությանը։

Իշխանական պատգամավոր Մարիա Կարապետյանը նախօրեին անդրադարձավ ՀՅԴ-ին կամ, ինչպես ինքն էր ասում՝ դաշնակցական մտածողությանը, և նշեց, որ ՀՅԴ-ն իր սեփական երևակայության մեջ պետությանը զուգահեռ վերպետական կառույց է. «Նրանք դա համարում են համազգային: Սրանից ՀՅԴ որոշ անդամների մոտ առաջանում է զգացողություն, թե իրենք հանուն մոգական ազգայինի կարող են շրջանցել Սահմանադրությունը և ինչ-որ բյուրոյում կամ խորհրդում առանց ժողովրդի քվեարկության՝ կայացնել որոշումներ աշխարհասփյուռ հայ ժողովրդի անունից»:

Բոլորս՝ երիտասարդներից մինչև տարեցներ, պիտի մասնակցենք Ջահերով երթին, որ աշխարհն իմանա՝ ինչ ենք կորցրել։ Պետք է առաջ շարժվել, որ ներսի և դրսի թուրքը զգա՝ ով ենք մենք։ Մենք դա կարող ենք։ Բոլոր դարերում էլ դժվարություններ ունեցել ենք, բայց սա սարսափելի վիճակ է, քանի որ ներսի թուրքն ու դավաճանն ավելի շատ է, քան դրսինը։ Անդրանիկն ասում էր՝ հայրենիքը փրկելու համար նախ ներքին թուրքից ու դավաճանից է պետք ազատվել։