Վերջին տարիներին էապես փոխվել են ուսանողների վարքագծային նորմերը։ Այդ նորմերը շատ ավելի բան կարող են հուշել բարձրագույն կրթության իրավիճակի մասին, քան բազմաթիվ պաշտոնական փաստաթղթերի վերլուծությունը։ Ներկայացնենք մի քանի տիպական փոփոխություններ։
«Համալսարանի շուրջ գործընթացների սկիզբը ես ավելի վաղ թվագրումից կսկսեի, գիտխորհրդի նիստերի դահլիճի գրավումից: Ամբողջ պրոցեսը միտված է մեկ նպատակի, այն է՝ Երևանի պետական համալսարանը (ԵՊՀ) քաղաքական իշխանության վերահսկողության տակ վերցնելուն, ու դրա համար կիրառվեց տարբեր գործիքակազմ»։
ՀՀ ԿԳՄՍ նախարարին կից աշակերտական խորհրդի առցանց նիստին քննարկվել է դպրոցների միջև համագործակցային կապերի խթանմանը վերաբերող հարցեր: Օրակարգը ձևավորվել էր խորհրդի կազմում ներկայացված աշակերտների առաջարկներից:
Փոփոխվել է վճարովի առկա ուսուցմամբ բակալավրի ու անընդհատ և ինտեգրացված կրթական ծրագրերով ընդունելության համար օտարերկրացիների և սփյուռքահայերի փաստաթղթերի ընդունման ժամկետը:
Ակնհայտ է, որ վերջին տասնամյակների կրթական բարեփոխումները շոշափելի արդյունք չեն տվել։ Սա ընդունում են նաև մարդիկ, որոնք իրականացրել են այդ բարեփոխումները։ Ցավոք, մենք չենք փորձում հասկանալ, թե ինչու են մեր կրթական բարեփոխումներն անարդյունավետ։ Կրթության համակարգում ռեֆլեքսիվ մտածողությունը շատ ցածր մակարդակում է, թեև մենք ուզում ենք, որ մեր աշակերտներն ունենան վերլուծելու, քննադատաբար մտածելու հմտություններ։ Տարբեր առիթներով անդրադարձել ենք այն հարցին, թե ինչու կրթական բարեփոխումները Հայաստանում հաջողության չեն բերում։ Այս հոդվածում խոսենք բարեփոխումների իրականացման ոճերի մասին։
Հայտարարվում է մրցույթ՝ ՀՀ «Երևանի Դ.Վարուժանի անվան հ. 89 հիմնական դպրոց» ՊՈԱԿ-ի ֆիզիկայի (10ժամ) և ռուսաց լեզվի /14ժամ/ ուսուցչի թափուր տեղի համար:
Կարևորելով մշակութային ժառանգության համամարդկային դերն ու նշանակությունը՝ Հովհ. Շարամբեյանի անվան ժողովրդական արվեստների թանգարանը Եվրոպական ժառանգության օրերի շրջանակում սեպտեմբերի 25-ին կներկայացնի Հայաստանում բնակվող ազգային փոքրամասնությունների մշակույթը՝ ազգային ավանդույթների, ուտեստների, երգ ու պարի ցուցադրություններով:
Շատ կարևոր է, թե ինչ արժեք ունի սովորելը հասարակական կյանքում։ Ցավոք, մեր հասարակությունում սովորելը հաճախ ընկալվում է՝ որպես պատիժ, որպես տուգանք։ Սա է պատճառը, որ հաճախ մարդիկ սովորելուց խուսափում են, քանի որ այն համարվում է «թույլերի, չբաշարողների» գործ։ Մեզ մոտ կա չգրված օրենք, որ պիտի փորձես ամեն ինչի առանց սովորելու հասնես։ Դպրոցներն ու համալսարանները չափազանց ներողամիտ են չսովորողների հանդեպ, ինչի պատճառով մարդիկ չսովորելով՝ կարողանում են ստանալ բարձրագույն կրթության դիպլոմ՝ արժեզրկելով կրթությունը։
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունում սեպտեմբերի 9-ին տեղի է ունեցել նախարարությանը ենթակա նախնական արհեստագործական և միջին մասնագիտական ուսումնական հաստատությունների տնօրենների խորհրդակցությունը, որը վարել է նախարարի տեղակալ Ժաննա Անդրեասյանը:
ԿԳՄՍ նախարարի համապատասխան հրամանով՝ հաստատվել են 2021 թվականի 3-րդ քննաշրջանի դրսեկության ձևով (էքստեռն) ավարտական քննությունների կազմակերպման ու անցկացման աշխատակարգը և ժամանակացույցը:
Հրամանի համար հիմք են հանդիսացել համացանցում տեղադրված ձայնագրությունը և ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության հանրակրթության վարչության պետի զեկուցագիրը:
Սեպտեմբերին ինը հայ երիտասարդներ կմեկնեն Բրիտանիա՝ «Չիվնինգ» կրթաթոշակային ծրագրով անվճար մագիստրոսական կրթություն ստանալու բրիտանական լավագույն բուհերում: Այս մասին հաղորդագրություն են տարածել Հայաստանում Բրիտանիայի դեսպանատնից:
Հունաստանում գտնվող Յորքի համալսարանի եվրոպական կամպուս Սիթի քոլեջը Երևանում կազմակերպում է հեռակա երկամյա մագիստրոսական ծրագիր։
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Վահրամ Դումանյանի հրամանով՝ հաստատվել են հանրակրթական ծրագրեր իրականացնող ուսումնական հաստատությունների 2021-2022 ուսումնական տարվա դասագրքերի համար ներդրումային գումարների չափերը:
Պաշտոնյաների ելույթները, արարքները, ապրելակերպը խանգարում են կրթությանը։ Երբ պաշտոնյաներն իրար վիրավորում են, ֆիզիկական ուժ են գործադրում, նորմալ հայերեն չեն խոսում, ինչպե՞ս ուսուցիչն ու դասախոսն իրենց գործը պատշաճ իրականացնեն։
Կապան համայնքի՝ նոյեմբերի 9-ից սահմանամերձ դարձած Շիկահող գյուղի միջնակարգ դպրոցում Գիտելիքի և դպրության օրը դիմավորել են այնպես, ինչպես նախկինում՝ նույն ոգևորությամբ և լավ ուսումնական տարի ունենալու պատրաստակամությամբ: «Շիկահողի միջնակարգ դպրոց» ՊՈԱԿ-ի տնօրեն Արևիկ Հակոբյանը 168.am-ի հետ զրույցում պատմեց, որ դպրոցականների համար գեղեցիկ միջոցառում են կազմակերպել, նրանց ողջունելու են եկել նաև հայ զինվորականներ:
Արտակ Զաքարյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Այսօր Հայաստանում, հարյուր հազարավոր երեխաներ, պատանիներ և երիտասարդներ, սովորականից ավելի վաղ արթնացել են, կոկիկ հագնվել և ուղևորվել դեպի հարազատ դպրոց կամ ԲՈւՀ։ Թվում է, թե ընդամենը դասերը վերսկսելու օր է։ Ինձ համար գիտելիքի տոնը՝ Հայրենիքի լինելիության, պետության զարգացման, հանրային բարօրության, երջանիկ և անվտանգ ապագայի, հայեցիության, դաստիարակված քաղաքացու, արժանապատիվ […]
ՀՀ ԿԳՄՍ և Առողջապահության նախարարությունների միջև ձեռք բերված պայմանավորվածության համաձայն` դասերը կարող են իրականացվել ամենօրյա առկա ռեժիմով` անկախ դասարանում աշակերտների թվից: Համապատասխան իրավակարգավորումը, ըստ որի՝ նախատեսվում է չեղարկել դասասենյակներում աշակերտների թվի սահմանափակման հարցը, պաշտոնապես կհրապարակվի առաջիկայում:
Այս ուսումնական տարվանից Վայոց ձորի մարզի հանրակրթական դպրոցներում ներդրվում է համընդհանուր ներառական կրթության համակարգը։ Այս մասին հայտնում են ԿԳՄՍՆ-ից։
Բնականաբար, ծնողների տագնապայնությունը ևս փոխանցվում է երեխային: Այստեղ հաճախ նաև ծնողների սեփական խնդիրներն էլ են, որոնք իրենք են ունեցել դպրոցական տարիներին և, դրանք չլուծելով, սեփական հարաբերությունները վերագրում են նաև իրենց երեխաներին: Դա կոչվում է պրոյեկտիվ նույնականություն, երբ երեխային սեփական խնդիրներն են վերագրում: Տագնապները կարող են կապված լինել նաև ծնողի գերծանրաբեռնվածության կամ ծանրաբեռնվածության հետ, երբ, օրինակ, աշխատանքի հետ է համատեղելու երեխային դպրոց հասցնելը, դպրոցական առաջադրանքներում օգնելը:
ԿԳՄՍ նախարարությունը e-draft.am կայքում հանրային քննարկման է ներկայացրել 10-12-րդ դասարաններում կրեդիտային համակարգի ներդրման մասին նախագիծը: Ավագ դպրոցում կրթության ընթացքում հավաքած կրեդիտները հնարավոր կլինի փոխանցել այլ կրթական հաստատություններ, այդ թվում՝ բուհեր:
ՀՀ կառավարության նիստում գործադիրն այսօր որոշում է կայացրել փոփոխություններ և լրացումներ կատարել «Պետական հանրակրթական ուսումնական հաստատության տնօրենի ընտրության (նշանակման) կարգում»։
ԿԳՄՍ նախարարությունն առաջարկում է առաջին դասարանցիների համար կրթական տարին սկսել մեկ օր շուտ՝ բացառելու համար դպրոցներում սեպտեմբերի 1-ին սպասվող կուտակումները: Այս մասին օգոստոսի 26-ին Գյումրու «Օյունջյան» դպրոց-վարժարանում տեղի ունեցած Շիրակի մարզի հանրակրթական ուսումնական հաստատությունների տնօրենների օգոստոսյան խորհրդակցության ժամանակ նշեց ԿԳՄՍ նախարարի տեղակալ Ժաննա Անդրեասյանը:
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի եւ սպորտի նախարարի հրամանով հաստատվել է սեփական նախաձեռնությամբ (կամավոր) ատեստավորման համակարգի ներդրման փորձնական ծրագրի ժամանակացույցը։ Այս մասին տեղեկացնում են ՀՀ ԿԳՄՍՆ հասարակայնության հետ կապերի եվ տեղեկատվության վարչությունից։
Իսկ մենք ո՞ւր էինք ամբողջ ամառ, երբ պետք էր մարդկանց նախապատրաստել, հասկացնել, թե ինչպե՞ս պետք է լինի, դասացուցակներն ինչպե՞ս պետք է կազմվեն, այս ամբողջ ժամանակը, ըստ էության, բաց թողնվեց: Հիմա էլի սկսելու ենք այդ կիսատ-պռատ դասապրոցեսի կազմակերպումը, որն էապես ազդելու է կրթության որակի վրա, ինչն անկհայտորեն մենք տեսանք ընթացիկ տարվա ընդունելության քննությունների ժամանակ, գնահատականների մակարդակը գնալով ավելի է իջնում: Սա ուղղակի անթույլատրելի է:
Հանրակրթական դպրոցներում ուսումնական գործընթացը 2021-2022 ուսումնական տարում կիրականացվի օրումեջ, սակայն կլինեն նաև որոշ փոփոխություններ: Այս մասին այսօր ասուլիսի ժամանակ ասաց ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի փոխնախարար Ժաննա Անդրեասյանը՝ նշելով, որ դպրոցներում իրականացվելու է առկա ուսուցում, և այդ որոշումը փոփոխելու մտադրություն չկա:
«E-school Armenia» նախագծի շրջանակում ընտրվել են 18 մենթոր դպրոցներ, որոնց ուսուցիչները սեպտեմբերից էլեկտրոնային դասեր են վարելու այն դպրոցների երեխաների համար, որոնցում առկա է առարկայական մասնագետների պակաս:
«Նորից ինչ-որ բաներ են առանձնացվել, որ, օրինակ, կարևորվելու է մեդիագրագիտությունը և օտար լեզուների ուսուցումը: Սա ինձ համար տարօրինակ է. ինչո՞ւ հենց այդ երկուսը, ընդ որում, ասենք՝ ինչո՞ւ հայոց լեզուն չկա, կամ՝ ինչո՞ւ թվարկվող լեզուների շարքում գերմաներենը չկա»:
Դեսպանը շնորհավորել է նախարարին նոր կառավարության ձևավորման համար` նշելով, որ կարևորում է համագործակցության շարունակությունը կրթության, գիտության, մշակույթի, երիտասարդության և սպորտի ոլորտներում:
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությունը e-draft.am հարթակում հանրային քննարկման է ներկայացրել Միջնակարգ կրթության կրեդիտային համակարգի ներդրման և գործարկման կարգի նախագիծը: