Այո, քաղաքական առումով նա դեռևս կենսունակ է, բայց այդ կենսունակության գաղտնիքը ոչ թե ուժի կամ խելքի մեջ է, այլ բարոյականության իսպառ,տոտալ բացակայության։ Խիղճ, պատիվ կամ արժանապատվություն ունեցող ցանկացած մեկը վաղուց վերջ էր դրել սեփական քաղաքական կյանքին։ Անշուշտ, նա живучий է, բայց կենսաբանությունից էլ է հայտնի,որ բարդ, զարգացած օրգանիզմները կամ տեսակները живучий չեն լինում»։
ՀՀ ԱՆ Յոլյանի արյունաբանության և ուռուցքաբանության կենտրոնի բուժական գծով փոխտնօրեն, արյունաբան Հայկ Գրիգորյանի փոխանցմամբ՝ երկաթի ֆիզիոլոգիական կորուստները տեղի են ունենում մեզի, քրտինքի, մաշկի թեփոտվող էպիթելի և կղանքի միջոցով:
Հայ-ադրբեջանական պատերազմների, ռազմական բախումների բոլոր ընթացքներում ակտիվ կետերից է եղել Տավուշի մարզը: Խորհրդային շրջանի վերջին էտապում՝ 1980-ականներից սկսած, հայերի ու ադրբեջանցիների միջև հակադրությունները, միջադեպերը սկսել են ակտիվանալ նաև Տավուշի հատվածում: Դա են վկայում ժամանակի մամուլում լույս տեսած լուրերը, տեղեկությունները: 1988 թվականին, երբ սկսվեց Արցախյան շարժումը, ակտիվացավ նաև հայ-ադրբեջանական լարվածությունը Տավուշում: Հայաստանի սահմանագոտու այդ հատվածը հատկապես ամենաթեժն է եղել Արցախի առաջին պատերազմի ժամանակ:
Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումներն ապրիլի 6-7-ը՝ ժամը 22։45-00։25-ն ընկած ժամանակահատվածում, Խոզնավարի (Սյունիքի մարզ), ժամը 22։45-00։48-ը Արավուսի (Սյունիքի մարզ), ապրիլի 7-ին՝ ժամը 02։20-ին, Սոթքի (Գեղարքունիքի մարզ) հատվածում հրաձգային զենքից կրակ են բացել ՀՀ ԶՈՒ դիրքերի ուղղությամբ։ Հայտնում են ՀՀ ՊՆ-ից:
Պատերազմի եզրին կանգնած Հայաստանում, որը, սահմանային անվտանգային լրջագույն խնդիրներից բացի, ունի նաև բազմաթիվ սոցիալական սրված հարցեր՝ անտուն մնացած արցախցիների խնդիր, գումարած օր օրի աճող արտագաղթ (16 հազար արցախցի արդեն լքել է Հայաստանը), Փաշինյանի աշխատակազմը որոշել է միլիոնավոր դրամներ հատկացնել ու բարելավել Փաշինյանի լիազորությունների իրականացման ապահովման համար պետական սեփականություն հանդիսացող տարածքների պայմանները։
Թեև տևական ժամանակ է, հայաստանյան հակառուս թևն ու ՔՊ-ական սորոսական շրջանակներն աջ ու ձախ հայտարարում էին՝ ապրիլի 5-ից հետո Հայաստանը դառնալու է Եվրոպա, Եվրոպան իր դռները լայն բացելու է Հայաստանի առաջ և հատկացնելու այնքան գումար, որ Փաշինյանը կարողանա կտրուկ շրջադարձ կատարել դեպի Արևմուտք, բայց արի ու տես, որ Բրյուսելը Հայաստանի համար 4 տարվա կտրվածքով դուռը բացեց ընդամենը 270 մլն եվրոյին համարժեք չափով, իսկ ԱՄՆ-ը՝ 65 մլն դոլարի։
«Բարդ Talk» հաղորդաշարի հերթական թողարկման շրջանակներում քաղաքական վերլուծաբաններ Արմեն Բաղդասարյանն ու Գառնիկ Գևորգյանը քննարկում են ապրիլի 5–ին Բրյուսելում կայացած եռակողմ հանդիպումը, դրան նախորդած արձագանքները, նաև այդ հանդիպման առնչությամբ հայ-ռուսական հարաբերություններում խորացող ճգնաժամը և անվտանգային աճող սպառնալիքների պայմաններում Հայաստանի իշխանությունների ոչ համարժեք գործողությունները։
«Եթե մենք իրենց խոստացածն ու կատարածը համադրենք, կտեսնենք, որ խաբել են ժողովրդին, մի բան ասել են, արել են լիովին հակառակը։ Նման կառավարությունը չի կարող լեգիտիմ լինել։ Այդ ոչ լեգիտիմ կառավարությունն առաջնորդվում է ոչ թե իր՝ 2021 թվականին ԱԺ-ի կողմից հաստատված ծրագրով, այլ գործում է օտար ուժերի թելադրանքով»։
Ադրբեջանը դժգոհում է Հայաստանի կողմից տարբեր երկրներից պաշտպանական ինչ-որ զենքերի ձեռքբերման և պաշտպանական ենթակառուցվածքների կառուցման փաստերով, Հայաստանն էլ արդարանում է, որ դա իր ինքնիշխան իրավունքն է, իսկ ԵՄ-ն էլ հայտարարում է, որ պատրաստ են աջակցել ՀՀ ԶՈՒ-ին ոչ մահաբեր զենքերով, որը հակառակորդի կենդանի ուժին և ռազմական տեխնիկային, այսպես ասած, անդառնալի կորուստ չի հասցնում, և որոնցից կարող են լինել ոստիկանության, հատուկ ծառայությունների արսենալում, որոշ երկրների դեպքում՝ նաև բանակում, նայած, թե ինչ խնդիր և նպատակ է դրված:
Այս վարչախումբն Արցախի հանձնումը գլուխ բերեց երեք տարվա ընթացքում՝ 2020-ին 44-օրյա պատերազմով սկսեց, 2023-ի սեպտեմբերին ավարտեց։
Ուշագրավ է, որ ՀՀ ներկայիս իշխանությունները հենց Ռուսաստանին էին մեղադրում ՀՀ-ից միջանցք պահանջելու հարցում, թեև ՌԴ բարձրաստիճան պաշտոնյաները «միջանցք» տերմին երբեք չեն կիրառել ապաշրջափակման գործընթացից խոսելիս։ Թեև 2020թ․ նոյեմբերի 9-ի եռակողմ հայտարարությամբ նախատեսվում էր, որ ռուսական կողմը պետք է վերահսկի երթուղին, քանի դեռ դրա կարիքը կա։
Վերջին օրերին Ադրբեջանը ոչ միայն ՀՀ սահմանային տարբեր ուղղություններով, այդ թվում՝ Տավուշի, ռազմական սադրանքի տեղեկատվական քարոզչական հիմք է ստեղծում, այլև ՀՀ պաշտպանական գերատեսչության հաղորդագրությունների համաձայն՝ Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները տարբեր տրամաչափի հրաձգային զենքերից փոփոխական ինտենսիվությամբ կրակ են բացել ՀՀ ԶՈՒ դիրքերի ուղղությամբ՝ Սոթք (Գեղարքունիքի մարզ), Վերին Շորժա (Գեղարքունիքի մարզ), Կութ (Գեղարքունիքի մարզ), Արավուս (Սյունիքի մարզ), Չինարի (Տավուշի մարզ):
«Ավելի մեծ զենքերից էլ է կրակոցներ եղել, մարդիկ որոշ չափով սովորել են, բնակիչների շրջանում խուճապ չկա»,- եզրափակեց Արմեն Փոլադյանը։
«Իրենց պահանջը հետևյալն էր՝ քայլեր կանեք, ՌԴ-ն դուրս կգա, մենք այն ժամանակ կօգնենք: Կօգնե՞ն, թե՞ չեն օգնի, իրենց խոսքերին հավատալ պե՞տք է, թե՞ ոչ, ուրիշ բան է. հարցը հետևյալն է՝ այս վարչապետ կոչեցյալն այդքան համարձակություն ունի՞, թե՞ ոչ:
ՀՀ ներքին գործերի նախարարությունը հայտնում է, որ ապրիլի 5-ի լույս 6-ի գիշերը սահմանագոտու հյուսիսարևելյան հատվածում տեղակայված ՀՀ ԶՈՒ դիրքերի ուղղությամբ ադրբեջանական զինուժի անկանոն և ոչ նպատակային կրակի հետևանքով վնասվել են քաղաքացիական ենթակառուցվածքներ՝ Տավուշի մարզի Մովսես գյուղում վնասվել են տներ և գերեզմանաքար, իսկ Ներքին Կարմիրաղբյուր գյուղում՝ քաղաքացիական մեքենա:
«Կրկնում եմ՝ սա մեր իշխանության թուլության արդյունքն է, միայն բողոքում է, հակահարված չի տալիս։ Թշնամին իր գործողություններին համարժեք պատասխան Հայաստանի իշխանությունների կողմից չի ստանում, դրա համար էլ անվերջ սադրում է»,- նշեց Հակոբ Ավետյանը։
Ծանր գիշեր էր Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանին։ Ադրբեջանցիները գնդակոծել են Գեղարքունիքի, Սյունիքի և Տավուշի առնվազն հինգ գյուղերի հայկական դիրքերը։ Այդ մասին X-ի իր միկրոբլոգում գրել է ֆրանսիական Le Figaro ամսագրի փոխտնօրեն Ժան-Քրիստոֆ Բյուիսոն։
Ադրբեջանական կրակոցների ու հնարավոր ագրեսիայի հրավերը Նիկոլն ու ՔՊ-ն են տվել իրենց գործողություններով։
Ապրիլի 5-ի լույս 6-ի գիշերը Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները սահմանագոտու մի շարք ուղղություններում տարբեր տրամաչափի հրաձգային զենքերից փոփոխական ինտենսիվությամբ կրակ են բացել ՀՀ ԶՈՒ դիրքերի ուղղությամբ: Մասնավորապես, կրակ է բացվել ժամը 22:25-22:50-ն ընկած ժամանակահատվածում Սոթքի (Գեղարքունիքի մարզ), 23:15-ին՝ Վերին Շորժայի (Գեղարքունիքի մարզ), 00:15-ին՝ Կութի (Գեղարքունիքի մարզ), 23:15-23:20-ն ընկած ժամանակահատվածում՝ Արավուսի (Սյունիքի մարզ), ժամը 23:05-23:20-ը՝ Չինարիի (Տավուշի […]
Թվում է, թե Պետեկամուտների կոմիտեն բյուջեի հարկային եկամուտների ապահովման հետ կապված խնդիրներ չպիտի ունենար։ Տնտեսական բարձր աճեր են գրանցվում, արտաքին առևտուրն է անգամներով ավելացել, ներքին սպառումն է աճել, հարկային բեռն է ծանրացրել, բազմաթիվ ոլորտներում տույժ-տուգանքներն են բարձրացել։ Սրանք բոլորը դրական գործոններ են բյուջեի եկամուտների համար։ Բայց դա էլ փրկություն չի եղել։
«Եթե անգամ այդ գումարը լիներ տասն անգամ ավելի, միևնույն է, դա որևէ բան չէր նշանակի։ Հայաստանը դրված է զոհասեղանին, որտեղ դրվել է 19-րդ դարի վերջում, երբ նույն Եվրոպան աչք փակեց Աբդուլ Համիդի ջարդերի վրա։ Հիմա ևս դրված է այդ զոհասեղանին մեր երկիրը։ Մեր աչքի առաջ, մեր մեղքով կորցրեցինք Արցախը և հիմա էլ կանգնած ենք մեզ մնացած այս մի կղզյակը կորցնելու առաջ։ Մենք փակում ենք մեր գոյությունը այս տարածաշրջանում, եթե խելք չհավաքենք»,- ասաց Մեսրոբյանը՝ շեշտելով՝ 2018 թվականից հետո Արևմուտքի համար բացվել է բացառիկ շանս՝ Հայաստանը պոկելու Ռուսաստանից, հիմա անում են դա՝ նաև Բրյուսելի հանդիպման միջոցով՝ մոռանալով սակայն պատմությունը։
17 վայրկյան տևողությամբ տեսանյութը ՄԻՊ-ն ըստ երևույթին ուսումնասիրում է օրը մեկ վայրկյան հաճախականությամբ, որովհետև մինչ օրս որևէ մեկը, ինչպես սովորաբար նման դեպքերում, այդպես էլ չիմացավ՝ ի վերջո, Պաշտպանն այդ տեսանյութում ի՞նչ էր տեսել՝ քնքշա՞նք, թե՞, այնուամենայնիվ, բիրտ ուժի կիրառում:
Այդ շարքում կարևորագույնը Նիկոլ Փաշինյանի, Էնթոնի Բլինքենի և Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենի բրյուսելյան եռակողմ հանդիպումն է, մասնավորապես՝ դրանից ակնկալվող ենթադրյալ արդյունքները, Հայաստանի աշխարհաքաղաքական դեգերումները և դրանից բխող անվտանգային հիմնախնդիրները։
«Այսօր 500 կմ զիջել են թշնամուն՝ այժմ էլ վտանգի տակ է դրվում Հայաստանի հյուսիսարևելյան հատվածը։ Չեմ էլ ուզում խոսել այն մասին, որ Քարագլխի ժամանակ Ադրբեջանը փակեց գազը, այստեղ էլ կփակի, կպայթեցնի, այսպես մինչև ո՞ւր ենք գնալու։ Ի վերջո, հասարակությունը պետք է գիտակցի, որ սա այլևս քաղաքական հարց չէ, այլ պետության, մարդու, քաղաքացու անվտանգության հարց։ Մարդիկ արդեն շատ լավ տեսնում են, որ թուրքն իրենց դուռն է թակում։
Ռուսական կողմից արձագանքել էին Փաշինյանի այս հայտարարությանը, դրանք, մեղմ ասած, որակելով ոչ պրոֆեսիոնալ, որից հետո ՀՀ իշխանություններն այդ թեման փակեցին:
«Արևմուտքին Ադրբեջանը հարկավոր է Իրանի դեմ քաղաքականության շրջանակում, որն Անդրկովկասում Արևմուտքի գլխավոր թիրախներից երկրորդն է, ուստի Ադրբեջանը չափազանց կարևոր գործընկեր է»,- ասաց վերլուծաբանը։
Ապրիլի 5-ին՝ ժամը 17:05-ին, Չինարիի (Տավուշի մարզ), իսկ ժամը 17:30-ին Վերին Շորժայի (Գեղարքունիքի մարզ) հատվածում Ադրբեջանի ԶՈՒ ստորաբաժանումները հրաձգային զենքից կրակ են բացել հայկական դիրքերի ուղղությամբ:
«Ուզում եմ հասկանալ, թե այդ եռակողմ հանդիպման քաղաքական դեմքերն ի՞նչ են անելու, տեխնիկական ստանդարտներն են լավացնելո՞ւ, գիտեք՝ մեր մրցունակությունն ինչ մակարդակի վրա է»։
Մեր տեղեկություններով՝ օրեր առաջ Երևանի պետական համալսարանի (ԵՊՀ) գիտական խորհրդում քննարկվել է Ղազախստանի նախագահ Կասիմ-Ժոմարտ Տոկաևին ԵՊՀ պատվավոր դոկտորի կոչում շնորհելու հարցը, որը, սակայն, մերժվել է: Այդ կապակցությամբ մենք զրուցել ենք ԵՊՀ Ուսանողական խորհրդի նախագահ Խաչիկ Աբաջյանի հետ:
Նիկոլ Փաշինյանը, Եվրոպական հանձնաժողովի նախագահ Ուրսուլա ֆոն դեր Լայենը, Եվրոպական հանձնաժողովի փոխնախագահ, ԵՄ ԱԳԱՔ բարձր ներկայացուցիչ Ժոզեպ Բոռելը, Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների պետքարտուղար Էնթոնի Բլինքենը, ԱՄՆ ՄԶԳ ադմինիստրատոր Սամանթա Փաուերը այսօր՝ 2024 թվականի ապրիլի 5-ին, հանդիպել են Բրյուսելում՝ վերահաստատելու աջակցությունը Հայաստանի ինքնիշխանությանը, ժողովրդավարությանը, տարածքային ամբողջականությանը և սոցիալ-տնտեսական դիմակայունությանը։