Սեպտեմբերի 2-ին Արցախի Հանրապետությունում նշվեց հանրապետության հռչակման 30-ամյակը, տոնական միջոցառմանն այս տարի Հայաստանից քիչ թվով պատվիրակներ էին գնացել՝ ԱԺ երեք խմբակցությունների պատգամավորներ, այսինքն՝ Հայաստանից պաշտոնական մասն ապահովել էին միայն պատգամավորները։ Արցախ էին այցելել իշխանական «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության և ընդդիմադիր «Հայաստան» և «Պատիվ ունեմ» խմբակցություների պատգամավորները։
Այս իրավիաճակից դուրս գալու քայլերի ու ճանապարհների մասին հրապարակավ խոսելու որևէ միտք չունեմ, ես գիտեմ՝ ինչ պետք է անել, և, հավատացեք, որ այդ ամենն արվում է։ Բայց, իհարկե, աստիճանաբար, որովհետև վիրավոր ենք։ Առաջին ազատամարտի ժամանակ մեր տղաներից յուրաքանչյուրը 3-4 անգամ վիրավորվել է, բայց չեմ հիշում, որ նրանք ասեին, թե վիրավոր են ու պետք է մեր շարքերից դուրս գան։ Բոլորը կիսաապաքինված նետվում էին մարտի։ Խելքով ենք լինելու, ուժ ենք հավաքելու, ամեն ինչ ճիշտ է լինելու, «դզվելու» է, Հայաստանում էլ է «դզվելու»։
Այսօր Արցախի Հանրապետության հռչակման 30-ամյակն է։ 1991 թվականի դեկտեմբերի 10-ին՝ Խորհրդային Միության անկումից մի քանի օր առաջ, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ժողովուրդը հանրաքվեով ամրագրեց անկախ պետություն ունենալու իր իրավունքը: Նույն թվականի սեպտեմբերի 2-ին, Լեռնային Ղարաբաղի մարզային և Շահումյանի շրջանային խորհուրդների համատեղ նիստում ընդունվել է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության կազմավորման հռչակագիրը։
Քասախի համայնքապետ Արա Մկրտչյանի փաստաբան Տիգրան Ղազարյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ անդրադարձավ Արա Մկրտչյանի դեմ հարուցված քրեական գործի մանրամասներին։
«Այդ երկու օրը, երբ ճանապարհը փակ էր, բնակչության շրջանում մտահոգություններ կային, խուճապ չկար, բայց մտահոգ էին։ Այս պահին զբաղվում ենք այլընտրանքային ճանապարհներով, որպեսզի հաջորդ անգամ նման խնդիրներ չառաջանան»,- 168.am-ի հետ զրույցում ասաց Օնիկ Ավագյանը։
«Հիմա մեր հասարակությունը նստել ու ամեն ինչ լուռ տանում է, դարձել է «էշ նահատակ», բայց, ի վերջո, զարթոնք պետք է լինի։ Այն, ինչ ասում եմ Փաշինյանի ու իշխանությունների հասցեին՝ չեմ վախենում, ես տեսել եմ անդրշիրիմյան կյանք։ Տասնյակ անգամ ձերբակալվել եմ նախկին ու ներկա իշխանությունների օրոք, իմ տեսակին լռեցնել հնարավոր չէ, խոսքերը, որոնք հնչեցնում եմ՝ անձնական չէ, սա համազգային ու համընդհանուր է, անհնար է, որ նա այդ մուրճով կարողանա լռեցնել իմ հոգու ճիչը»,- եզրափակեց Տիգրան Եղոյանը։
«Շատ հեշտ է ժողովրդին խաբել, երբ ժողովուրդն ամբողջությամբ կտրված է իրականությունից, և այնպես է ստացվում, որ այսօր մարդկանց մեծ մասն իրականությունից կտրված է։ Իսկ այն մարդիկ, որոնք կտրված չեն իրականությունից, իշխանությունների հեքիաթներին չեն հավատում։ Օրինակ, Կանադայի, Ֆրանսիայի, Լիբանանի հայ համայնքները սփյուռքում ամենահզոր համայնքներից են, Զարեհ Սինանյանը երբևէ հանդիպե՞լ է այդ համայնքների ներկայացուցիչների հետ և ե՞րբ է նրանցից երաշխավորություն ստացել, որ ներդրումներ կանեն Հայաստանում։ Այս պահին ես դժվարանում եմ համոզել իմ գործընկերներին, որպեսզի ներդրումներ կատարեն Հայաստանում»,- շեշտեց Հրաչ Ջաբրայանը։
Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանի խոսքով՝ սեպտեմբերի 2-ին՝ Արցախի Հանրապետության հռչակման օրվա կապակցությամբ Արցախ կժամանեն ՀՀ ԱԺ պատգամավորներ՝ բոլոր երեք խմբակցություններից։
168.am-ը Արցախի Հանրապաետության նախագահի մամուլի խոսնակ Լուսինե Ավանեսյանից հետաքրքրվեց, թե այս տարի հանրապետության հռչակման օրն ի՞նչ միջոցառումներ են նախատեսված, և արդյոք անձամբ Նիկոլ Փաշինյանն այդ օրը լինելո՞ւ է Արցախում։
ԱԺ Պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի արտահերթ նիստում այսօր նախատեսված էր հանձնաժողովի նախագահի տեղակալի ընտրություն: «Հայաստան» դաշինքի պատգամավոր Գեղամ Մանուկյանն անդրադարձավ տեղակալի թեկնածուին ուղղված իշխանական պատգամավորների մի շարք հարցերի, որոնք վերաբերում էին Արցախին բանակցային գործընթացից դուրս թողնելուն, ինչպես նաև արցախյան երկրորդ պատերազմին մասնակցությանը:
ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում քննարկվեց «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արթուր Ղազինյանին նույն հանձնաժողովի նախագահի տեղակալ ընտրելու հարցը։
ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում քննարկվեց «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Արթուր Ղազինյանին նույն հանձնաժողովում նախագահի տեղակալ ընտրելու հարցը։
Հուլիսի 14-ի լուսադեմին, մառախուղի պայմաններում, ամրակցված զինվորական ավտոմեքենայով ծառայողական պարտականությունները կատարելու ընթացքում կորել էր կապը ՀՀ հարավ-արևելյան ուղղությամբ տեղակայված ՀՀ ԶՈՒ N զորամասի զինծառայող Արթուր Նալբանդյանի և վարորդ Արամայիս Տոռոզյանի հետ։ Նրանք եղել էին առանց զենքի։
Կառավարության օգոստոսի 27-ի նիստում Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձել էր տարածաշրջանային խաղաղության թեմային, հետո էլ շեշտել, որ Թուրքիայից որոշակի դրական ազդակներ կան․ «Մենք այդ ազդակները կգնահատենք և դրական ազդակներին դրական ազդակով կպատասխանենք»։
Ութերորդ գումարման Ազգային ժողովի նախագահ Ալեն Սիմոնյանը կարգադրություն է ստորագրել, համաձայն որի՝ ԱԺ աշխատակազմը կշարունակի ստանալ պարգևավճարներ: Կարգադրությունը պաշտոնապես հրապարակվել է խորհրդարանի կայքում:
«Սրանով իրավունք է տրվում օգտագործել Նախիջևանի ճանապարհը, այսինքն՝ ադրբեջանական բեռնատարները կարող են Հայաստանի տարածքը հատել ու գնալ Նախիջևան, բայց սա միջանցք չէ, սա իրենց չի պատկանում, այսինքն՝ այդ ճանապարհը պատկանում է մեզ։ Հայաստանն իրավունք է տալիս, որ այդ մեքենաներն իր ճանապարհով անցնեն։ Նոյեմբերի 9-ի եռակողմ համաձայնագրում «միջանցքի» մասին որևէ բան չկա։ Ադրբեջանը պետք է կարողանա ապահովել մեր մեքենաների անվտանգությունը, եթե ի վիճակի չեղավ ապահովելու, ուրեմն՝ իր մեքենաները չեն կարող օգտվել մեր ճանապարհից՝ անցնել մեր տարածքով։ Երբ Ադրբեջանն ապօրինի քայլ է անում, մենք աշխատում ենք օրենքով առաջնորդվել, սա ճիշտ չեմ համարում»։
Դեմ եմ ցանկացած կոմպրոմիսի, պետք է անհապաղ վերացվեն բոլոր այս սահմանափակումները. Սաթիկ Սեյրանյան
ԱԺ Մարդու իրավունքների պաշտպանության և հանրային հարցերի մշտական հանձնաժողովի նախագահ Թագուհի Թովմասյանի խոսքով՝ քննարկման նպատակը լրագրողական հանրույթի ձայնը լսելի դարձնելու հրամայականն է, որը խախտել է ԱԺ ղեկավարությունը:
«Դրա համար Հայաստանի անվտանգային միջավայրը ձևավորելու և ընդհանուր թատերաբեմը կահավորելու ուղղությամբ ընդհանուր պաշտպանական համակարգ էինք ձևավորել, որն անցնում էր բուն ՀՀ սահմաններից շատ ավելի հեռու՝ Արցախի առաջին գծով։ Վերջին պատերազմի ժամանակ այդ 283 կիլոմետր ընդհանուր կահավորված սահմանային ինժեներական սարքավորումներով համակարգը գոյություն ուներ և այդ համակարգում միայն մոտավորապես 20 կիլոմետրում է հաջողվել հակառակորդին ճեղքել, այնտեղից է մխրճումը տեղի ունեցել։ Եթե ՀՀ իշխանությունները, կառավարման համակարգը ռազմական միտքը ճիշտ գծեին, կարող էին հակառակորդին այդ մխրճման գործում կանգնեցնել և չթողնել, որպեսզի հասներ Արցախի խորքը, մինչև Շուշի»,- նշեց Սեյրան Օհանյանը։
«Հայաստանի փոքրիկ երգիչներ» երգչախմբի խնդիրը շարունակում է չմտահոգել պատկան մարմիններին։ Երկու տարի առաջ Արամի 23 հասցեում գտնվող շենքը փլուզվելուց հետո երգչախումբը մնացել է առանց տանիքի, 2019 թվականի դեկտեմբերից երգչախումբն իր պարապմունքները տարբեր տեղերում է անցկացնում՝ առանց հիմնական շենքի։
Ըստ պատմաբանի, այսօր ամեն ինչ արվում է ՀՀ քաղաքացու ձեռքով, ինչն էլ վտանգավորության բարձրագույն աստիճանն է։ Այսինքն՝ քաղաքացու անվան տակ, նրան հղում տալով, նրա ձայնն ու վերաբերմունքն օգտագործելով՝ իրականացվում է իրադարձությունների ու իրավիճակի հետագա խորացման ու բարդացման սցենար։ Հայկ Դեմոյանի կարծիքով՝ նույնիսկ կարելի է ասել, թե սրա վերջնարդյունքը որն է լինելու։
Գեներալ գնդապետի համար ցավալին այն է, որ երբ Հայկ Սարգսյանը հայտարարված ընդմիջումից հետո մոտեցել է ԱԺ ամբիոնին՝ շարունակելու ելույթը հայտարարել է, թե իբր ինքը չի ասել, թե պաշտպանության բոլոր նախարարներն են դավաճաններ: Այնինչ իրականությունը այլ է, պնդեց Սեյրան Օհանյանը՝ նա ամբիոնից ասել է, որ պաշտպանության բոլոր նախարարները, որոնց օրոք փողով բանակից ազատել են, դավաճաններ են։
Նիկոլ Փաշինյանն օգոստոսի 27-ին որոշում է ստորագրել և հավանություն տվել կառավարության օրենսդրական նախագծին՝ «Պետական սահմանի մասին» ՀՀ օրենքում լրացում կատարելու մասին։
«Ես դժվարանում եմ պատասխանել, որովհետև չեմ պատկերացնում, թե ինչ գործընթացներ են պղպջում նրա գանգատուփի մեջ, ես ի՞նչ իմանամ՝ ինչու է նա նման բան անում։ Ես կարող եմ միայն արձանագրել, որ նա որդեգրել է ապազգային, հակահայկական քարոզչական, ռազմական, սոցիալական գաղափարախոսություն և երկիրն ու ազգը տանում է դեպի ոչնչացում։ Թե ինչու է ինքը նման բաներ անում՝ հարցրեք նրանից, գուցե ավելի հստակ պատասխանի, թե ինչու է անում և ինչի դիմաց է անում։ Գուցե Փաշինյանը հատուկ իր հիշողության համար բրոշյուր տպագրի կամ հատուկ բառարան ստեղծեն, որ հասկանանք՝ ճիշտը որն է, չեմ զարմանա, որ վաղն էլ Փաշինյանն ասի՝ Բասարգեչար, Էրիվան»,- ասաց Արմինե Ադիբեկյանը։
«Թուրքիայի կողմից որևէ դրական ազդակ չկա, իհարկե, նայած, որ կողմից ենք դիտարկում, եթե Ադրբեջանի կողմից նայենք, ապա Թուրքիան շատ դրական ազդակներ է տալիս, իսկ Հայաստանի համար որևէ դրական ազդակ չեմ տեսել, հակառակը՝ եղել են հակահայկական ազդակներ։ Եթե Նիկոլ Փաշինյանը վերջին օրերին հայկական գյուղերն անգամ իրենց անվանումներով չի կոչում, այլ ադրբեջանական, ապա հայտնի է դառնում, թե նա ում համար է աշխատում և որ երկրի վարչապետն է։ Այստեղից արդեն պարզ է դառնում, թե Փաշինյանի ասած դրական ազդակներն ում համար են դրական»,- նշեց Տիրան Լոքմագյոզյանը։
«Ես իրավական գնահատական չեմ կարող տալ, ես քաղաքական գնահատականներ կարող եմ տալ։ Ես չեմ կարող այդպիսի գնահատական տալ, ես դրա իրավունքը, գործառույթները, հիմքերը չունեմ, ես կարող եմ ասել, որ նրանք մեր թշնամական երկրների ղեկավարներն են, եթե դա ձեզ բավարարում է, բայց ասել, թե նրանք միջազգային հանցագործներ են՝ ես չունեմ այդ իրավունքը։ Ես բազմաթիվ փաստեր գիտեմ, որոնք ռազմական հանցագործության տարրեր են պարունակում իրենց մեջ»,- եզրափակեց Հովիկ Աղազարյանը։
«Կառավարության ծրագիրն էինք քննարկվում, որի մեջ կարմիր թելով անցնում էր հետևյալը՝ այն իրավիճակում, որում հայտնվել ենք, դրա մեղավորն այսօրվա կառավարությունը չէ։ Երկրորդը՝ ինչ իրավիճակում էլ հայտնվենք, այդուհանդերձ պետք է այնպես անենք, որ խաղաղության թեզն առաջ տանելով՝ խաղաղ պայմաններ ստեղծենք տարածաշրջանում՝ թեկուզ ի հաշիվ Հայաստանի ու Արցախի, որովհետև այսօրվա պայմաններն են այդպես՝ պատերազմում անհաջողությունից ու պարտությունից հետո։
Սյունիքի մարզի Գորիս-Կապան և Գորիս-Որոտան ճանապարհները շարունակում են փակ մնալ։ Թշնամին օգոստոսի 25-ի երեկոյան փակել է այդ ճանապարհները։ Բացելու համար տեղի են ունեցել բանակցություններ, սակայն դրանք ավարտվել են անարդյունք։ 168.am-ի հետ զրույցում Սյունիքի մարզի Շուռնուխ համայնքի ղեկավար Հակոբ Արշակյանն ասաց, որ իրավիճակի փոփոխություն տեղի չի ունեցել, բանակցություններն ավարտվել են, սակայն ճանապարհները չեն բացվել։ Ինչ վերաբերում […]
«Ճանապարհներն այս պահին փակ են, բանակցությունները որևէ արդյունք չեն տվել։ Իմ տեղեկություններով՝ բանակցությունները պետք է շարունակվեն։ Հայկական կողմից բանակցություններին մասնակցում են սահմանապահ զորքերը»,- նշեց Գևորգ Փարսյանը։
168.am-ի հետ զրույցում ԵՊՀ իրանագիտության ամբիոնի վարիչ, իրանագետ Վարդան Ոսկանյանն անդրադառնալով Սյունիքում տիրող իրավիճակին և իրանական բեռնատարների համար առաջացած խոչընդոտներին, նկատեց՝ գործընթացը հասկանալու համար պետք է դիտարկել ամբողջ իրավիճակը Բաքվի բռնապետի վարած քաղաքականության տեսանկյունից։
