#Վախ

Մեկը վախենում է՝ ունեցվածքը, մյուսը՝ ազատությունը, երրորդը՝ կոմպրոմատի նյութ դարձած բարոյականության մասին պատրանքը կորցնելուց, և այդպես շարունակ։ Փաշինյանական իշխանության ներկայացուցիչների կրեդոն դարձել է «վախենում եմ, ուրեմն կամ» բնազդային զգացումը, որով նա մինչև այժմ կառավարում է կամակատարներին։

Քաղաքականությունը, ի թիվս բազմաթիվ գործոնների, առաջին հերթին կառուցվում է մտքի ու զգացմունքների վրա։ Քաղաքական մտքի շնորհիվ ծնվում են քաղաքական գաղափարները, դրանց հիման վրա՝ ծրագրերը, իսկ զգացմունքները նորմալ պայմաններում ծառայեցվում են այդ ծրագրերի հանրայնացման, հասարակության լայն շրջանակներին հասանելի դարձնելու համար։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը սփյուռքահայ գործարար, համաշխարհային էներգետիկայի և անվտանգության փորձագետ, տնտեսագետ, գրող Վահան Զանոյանն է։

Գրանտներով ժամանակին բուծված կոմերսանտ-իրավապաշտպանները և արևմտյան դեսպանները կշարունակեն, բերանները  Cabernet-Sauvignon լցրած, լռել Հայաստանի սադամիզացիայի մասին։ Այն, որ  «ժողովրդավարության բաստիոնն» իրականում վերածվել է հակաժողովրդական Բաստիլի, իրենց վարդագույն ակնոցներով չի երևում։

Այո՛, Նիկոլ Փաշինյան, հաստատում եմ. դու վախենում ես Արմեն Աշոտյանից, Նարեկ Մալյանից. Նաիրա Զոհրաբյան

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը գրող, բանաստեղծ Մարինե Պետրոսյանն է։

Նիկոլ Փաշինյանի գործողությունները հիմնված են առավելապես մարդկային ցածր բնազդների վրա՝ վախ, տագնապ, ստորացում։ Դրանք Հայաստանի իշխանության քայլերում ունեն երկակի, հակադիր նշանակություն։

Մի բան ակնհայտ է. գումարելիների տեղափոխությունից գումարը չի փոխվում, այն է թե՝ հիմնարկի պետերին հիմնարկից հիմնարկ տեղափոխելով՝ ոչինչ չի փոխվում, և եթե ՔԿԾ-ում, այնուամենայնիվ, ծառայողական քննությամբ չկարողանան պարզել արգելված իրերի ներթափանցման ուղիները, մենք կկարողանանք օգնել: ՔԿԾ ղեկավարությանն այս պահին սոսկ հիշեցնենք՝ մի հիմնարկի պետի, ում օրոք արգելված իրեր են մտնում ՔԿՀ, իմաստ ունի՞ տեղափոխել այլ հիմնարկ՝  ղեկավարելու։

Դատողության ու դյուրըմբռնության ընդունակ երեխաներն երբեմն դժվարությունների են հանդիպում ու տանջվում են: Այդպիսի երեխաներն ուզում են ամեն ինչ սեփական խելքով կարգավորել և ձգտում են անել այն, ինչ իրենց ուժերից վեր է: Նրանք ուժեղ միտք ունեն, սակայն չեն կարողանում արգելակները սեղմել: Նրանք իրենց վրա փորձարկումներ են անում, ասես կամենում են փորձել, թե դիմացկունության ինչ պաշար ունեն: Դրանից նրանք տառապում են:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը  ռազմական վերլուծաբան Կարեն Վրթանեսյանն է։

Երևանի քաղաքապետարանն անցյալ շաբաթ շրջանառությամբ մեջ էր դրել միասնական տոմսային համակարգի ամբողջական ներդրման ապահովմանն ուղղված ավագանու որոշման նախագիծը, որով հասարակական տրանսպորտի գինը հասնում էր ընդհուպ 260 դրամի։

Հաճախ առաջ շարժվելու համար՝ խանգարում է վախը: Մարդիկ վախենում են քայլ կատարելուց, կորցնելուց, սխալվելուց, իրենց մեղքերի համար պատժվելուց: Մեր զրուցակիցը՝ ԱՀԹ Սուրբ Երրորդություն եկեղեցու հոգևոր հովիվ Տեր Արարատ քահանա Օրդոյանը, նշում է՝ վախը մեզնից խլում է մեր իրական հնարավորությունները, մինչդեռ հավատքը, գիտելիքը օգնում են ազատվել այդ հոգեվիճակից, զգացողությունից:

Այս տարի Ամանորին Հանրային հեռուստաընկերության եթերում չհեռարձակվեց արդեն ավանդույթ դարձած՝ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսի Ամանորի ուղերձը։

«Եթե Ամերիկան այստեղ դրոշ դրեց, ու ադրբեջանցիներին դա որևէ ձևով չխանգարեց գյուղի ու հենց դրոշի վրա կրակել, էլ ի՞նչը կօգնի: Այսինքն, դրոշի վրա կրակել՝ նշանակում է կրակել տվյալ երկրի վրա, այդպես չէ՞: Բա եթե Ամերիկայի պես երկրից էլ դրանք չեն վախենում, Հայաստա՞նն ինչ կարող է անել»,- ասաց նա:

Փաշինյանը քաղաքացու պաշտպանվածության զգացումը, կամ, ինչպես ինքն է ասել՝ «պաշտպանվածության իրականությունը» ուղղակի կապի մեջ է դնում Պարեկային ծառայության, այսինքն՝ իրավակարգի ապահովման ներքին կառուցակարգի հետ։

Վախը կարևոր զգացում է` որպես պաշտպանական ռեակցիա: Ոչնչից չվախենալը ոչ թե խիզախության,  այլ անխելքության նշան է: Բայց վախը, ինչպես և ցանկացած ապրում, առողջ է միայն չափի մեջ: Վախենալ և լինել վախեցած` միանգամայն տարբեր երևույթներ են: Հայաստանն ահա, ապրում է ոչ թե բնական ու առողջ վախերի ու դրա վրա խարսխված քաղաքականության, այլ մշտական վախեցածի վիճակում: Որովհետև վախեցած է Հայաստանը ներկայացնողը: Նա վախենում է անգամ դպրոցահասակ երեխաներից, ում պայուսակները ստուգվում են քարոզչական արշավանքներից առաջ:

«Մենք հրաժարվում ենք վախենալ»,- այսպիսին էր ԱՄՆ նախագահ Ջորջ Բուշի արձագանքը 2001 թվականի սեպտեմբերի 11-ի ահաբեկչություններին։

Նրա խոսքով՝ Հայաստանի ու Արցախի իշխանություններին հեռացնելու մեխանիզմները շատ են, և այդ մեխանիզմները գործարկելու հետ կապված արդեն տևական ժամանակ աշխատում են սպասվող իրադարձությունների սցենարի վրա։ Այդ սցենարը շուտով ամբողջական կներկայացվի հանրությանը։

– Ավետարանը հասկացնում է մեզ, որ Քրիստոս ուրախություն է, ճշմարտություն,- ասում էր հայր Պորֆիրիոսը,- որ Քրիստոս դրախտն է։ Հովհաննես Ավետարանիչն ի՞նչ է ասում դրա մասին։ Սիրո մեջ վախ չկա, այլ կատարյալ սերը հեռու է վանում վախը, որովհետև դրա մեջ տառապանք կա։ «Ով երկնչում է, կատարյալ չէ սիրո մեջ» (Ա Հովհ․ 4։18)։

Գերմանիայում հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանը Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, թե իր քաղաքական կենսագրության ընթացքում ապացուցել է, որ փախչող չի, պատասխանատվությունից խուսափող չի, որ դա դավաճանության նման մի բան է:

«Ի՞նչ կա ավելի սարսափելի, քան, երբ ուղղակի անունը «զինվոր» դրած՝ տղաներին տանում են սպանդի, իսկ 44-օրյա պատերազմն էլ էր այդ տրամաբանության մեջ, այժմ՝ այդ տղաների հետ կապված ողբերգությունը:

«Երևանի կենտրոնում այս մեծ աղետը, իհարկե, մարդկանց մոտ խուճապային տրամադրություններ է առաջացնում: Նրանք կորցնում են անվտանգ լինելու զգացողությունը»,- 168.am-ի հետ զրույցում խոսելով «Սուրմալու» առևտրի կենտրոնում տեղի ունեցած պայթյունի մասին՝ ասաց հոգեբան Կարինե Նալչաջյանը:

«Պայքարող ուժը, որը կարողացավ այսքան մարդ մոբիլիզացնել, դա քիչ չէ: Այսքան արժանապատիվ մարդիկ, չնայած ծեծուջարդին՝ փողոց  են դուրս գալիս, դա լուրջ բան է: Թույլ չտանք վարկաբեկել ընդդիմադիր շարժումը: Մեր թշնամուն դուր չի գալիս այդ ընդդիմադիր շարժումը, իրենց թույլ են տալիս մեր ներքին գործերին խառնվել, ինչքա՜ն ողորմելի է, էլի, մեր իշխանության վիճակը»: