Ներկայացնում ենք «168 Ժամ»-ի (168.am) բացառիկ հարցազրույցը Կոլումբիայի համալսարանի աշխարհահռչակ պրոֆեսոր, տնտեսագետ, միջազգային քաղաքականության վերլուծաբան, նորարարական կրթության առաջամարտիկ, կայուն զարգացման համաշխարհային առաջնորդ, բեսթսելլերների հեղինակ Ջեֆրի Դ. Սաքսի (Jeffrey David Sachs) հետ:
«Նռնաձորից նորից հարթավայր է սկսվում, մինչև Նռնաձոր՝ Ադրբեջանի կողմից ճանապարհ կա։ Վահագն Խաչատրյանն անհեթեթ բաներ է դուրս տալիս։ Որտեղի՞ց պիտի միլիարդներ հոսեն, եթե միջանցքը մերը չէ։ Երկրորդ, եթե խոսքը վերաբերում է Նախիջևան-Ադրբեջան բեռնափոխադրումներին, տարեկան ծավալն առավելագույնը 200 հազար տոննա է։ Լոգիստիկայի տեսանկյունից՝ Հայաստանի ամբողջ ապրանքաշրջանառությունն արտաքին աշխարհի հետ տարեկան 4-5 մլն տոննա է։ Հայաստանի տարածքը 30 հազար քառ․ կմ է, բնակչությունը՝ 3 մլն։ Իսկ Նախիջևանը թերզարգացած մի տարածք է»:
Վաշինգտոնում օգոստոսի 8-ին Փաշինյանի, Ալիևի ու Թրամփի եռակողմ հռչակագրին ու ավելի լայն՝ հանդիպումներին և պայմանավորվածություններին առաջինն արձագանքեց հարևան Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Ապավեն» միջազգային բեռնափոխադրող ընկերության հիմնադիր և գործադիր տնօրեն Գագիկ Աղաջանյանն է։
«Ռուսաստանը Հարավային Կովկասում այս փուլում շեշտը կդնի տնտեսական համագործակցության վրա, կորպորացիաները կփորձեն դիրքավորվել նոր ձևավորվող դասավորություններում»,- այս մասին 168TV-ի «Դիպլոմատ» հաղորդման ընթացքում ասաց ռուս վերլուծաբան Անդրեյ Արեշևը՝ անդրադառնալով Վաշինգտոնում Փաշինյան-Ալիև-Թրամփ հանդիպման արդյունքներին:
«Սպիտակ տանը Հայաստանի, Ադրբեջանի ու ԱՄՆ-ի միջև տեղի ունեցածն առաջընթաց էր, սակայն ոչ հակամարտության ավարտի ճանապարհի վերջ»,- այս մասին ասել է ԱՄՆ պետքարտուղարի նախկին փոխտեղակալ, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի նախկին համանախագահ Մեթյու Բրայզան՝ անդրադառնալով օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում կնքված Փաշինյան-Թրամփ-Ալիև եռակողմ հռչակագրին:
«Աշխարհակարգի այսպիսի մոտեցումներով՝ Թրամփի պատկերացումներով, շատ վատ ճանապարհով ենք գնում: Այո, դու կարող ես կրակը մարել, հակամարտությունը հանգցնել տնտեսական մեխանիզմներով, բայց հնարավոր չէ երկարաժամկետ կանխարգելել, որովհետև եթե դու հաշվի չես առնում ՄՔԴ, ՄԱԴ էությունը և ասում ես՝ գումարով իրենց մեջ ընկերական հարաբերություններ կստեղծեմ, և անտեսում ես բոլոր միջազգային մեխանիզմները, ստեղծում ես շատ ցավալի նախադեպ՝ ապագա կոնֆլիկտների համար, որոնք կարող են առաջանալ, որովհետև ստացվում է, որ գումարն է տիրում այս բոլոր կոնֆլիկտների դեպքում»,- ընդգծեց նա:
Ժամեր առաջ Սպիտակ տանը ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի միջնորդությամբ ու մասնակցությամբ ստորագրված Փաշինյան-Ալիև-Թրամփ եռակողմ հռչակագիրը, ինչպես նաև Միրզոյան-Բայրամով Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև խաղաղության ու միջպետական հարաբերությունների հաստատման մասին համաձայնագրի համաձայնեցված տեքստի նախաստորագրումն ու նախարարների կողմից ԵԱՀԿ Մինսկի գործընթացի և կից կառուցակարգերի լուծարման վերաբերյալ համատեղ դիմումի ստորագրումը դարձան վերջին շրջանի ամենաառանցքային ռեգիոնալ ու աշխարհաքաղաքական նշանակության իրադարձությունը։
«Այսօր Սպիտակ տանը կայացած Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների նախագահ Դոնալդ Թրամփի և Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահ Իլհամ Ալիևի հետ եռակողմ հանդիպմանը ստորագրեցինք Ադրբեջանի Հանրապետության նախագահի և Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի համատեղ Հռչակագիրը՝ Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների մայրաքաղաք Վաշինգտոնում տեղի ունեցած հանդիպման արդյունքների մասին»: Այս մասին սոցցանցի իր էջում գրել է Նիկոլ Փաշինյանը:
Հայաստանի Անկախության Հռչակագրի կապակցությամբ երկրի գլխավոր բանակցողի հերթական ձանձրալի բողոքի ակցիան զուրկ էր որևէ հիմնավորումից։ Սակայն նա դա արեց, քանի որ պարտադրված էր անել և անել հենց նման ցնորամիտ մատուցմամբ։
Այսօր ԱԺ-ում «Հայաստանի Անկախության մասին հռչակագրի անժամանցելի արդիականության մասին» նախագծի վերաբերյալ խորհրդարանական լսումների ժամանակ, փաստաբան Հովհաննես Խուդոյանն ԱԺ ամբիոնից հայտարարեց՝ Անկախության հռչակագրի նկատմամբ այս ոտնձգությունները հանցագործություններ են։
Սահմանադրական դատարանի այս որոշումը հրապարակելուց հետո հայ հասարակության համար պատկերն ավելի ամբողջական դարձավ, թե ի՞նչ է անում ՀՀ իշխանությունը և ո՞ր ուղղությամբ է ընթանում։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Կոնցեռն Դիալոգ» փաստաբանական գրասենյակի կառավարիչ-գործընկեր, միջազգային իրավունքի մասնագետ Արամ Օրբելյանն է։
Շատ կներեք, եթե մարդն առիթ է փնտրում, Երևան քաղաքի որևէ թաղամասում շենքերից մեկի վրա նկարած ԼՂ դրոշը կարող է իր համար առիթ հանդիսանալ, դիտարկվել՝ որպես պրովոկացիա: Հետևաբար՝ առաջանում է մի պարզ հարց՝ որտե՞ղ է այն հիմնավորումը, որ երբ պատի ծակեր ես մտել, ջայլամի նման գլուխդ հողի մեջ ես մտցրել, դրանից անվտանգության հարցը լուծել ես:
«Սա ռեալ վտանգ է, էլ չեմ ասում այլ տարբեր գործողություններ, որոնք նպատակ ունեն թուլացնելու մեր պետականությունը, և դրանք կկատարվեն թուրքական հատուկ ծառայությունների կողմից։ Թուրքիան իր երկու պահանջները հայտնել է՝ այժմ սպասում է, որ Հայաստանը կատարի»։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, միջազգային իրավունքի մասնագետ, սահմանադրագետ Վարդան Պողոսյանն է։
Մինչև 44-օրյա պատերազմը՝ 2020 թվականը, Նիկոլ Փաշինյանն Անկախության հռչակագրի օրվա իր ուղերձում ամենակարևոր հաղթանակն էր համարում Արցախյան փառապանծ ազատամարտը, պատերազմից հետո արդեն՝ հաղթանակների մասին հիշատակումը դառնում է պակաս կարևոր, և Փաշինյանը սկսում է խոսել դաշնակիցների հետ շփումների, անվտանգության, հարևանների հետ կարգավորված հարաբերություններ ունենալու մասին:
«Հումանիզմի ամենաէական հարցերից մեկը՝ մեր գերիները, որտե՞ղ էին այս հարցերի անդրադարձը կամ ադրբեջանական զորքի հերթական առաջխաղացման մասին բարձրաձայնումը»,- ասաց Բեքարյանը՝ ընդգծելով՝ վարչապետի պաշտոնը զբաղեցնող Նիկոլ Փաշինյանն Արևմուտք-Ռուսաստան հակամարտության մեջ ընտրել է Արևմուտքը, և այս գագաթնաժողովն օգտագործեց ընդամենը հավատարմության երդում տալու համար։
