Բանակում սպանությունների, ինքնասպանությունների, դժբախտ պատահարների ու չպարզված հանգամանքներով մահացած զինվորների՝ հատկապես վերջին տարիների ահագնացող թիվը շարունակում է մտահոգիչ կերպով աճել։ Ռազմական ոստիկանության Իջևանի կարգապահական գումարտակում նոյեմբերի 13-ին մահացած է հայտնաբերվել ժամկետային զինծառայող 19-ամյա Նարեկ Գրիգորյանը։ Նարեկն ընտանիքի միակ որդին էր։
«Հայաստանում իշխանությունը զավթած մարդիկ համարում են, որ առաջին փուլով Արցախի հարցը փակել են և իրականում հիմա անցել են Հայաստանի կեղեքմանը:
«Եթե նկատել եք, ես վաղուց դադարել եմ արձագանքել Ադրբեջանի գործողություններին, որովհետև այսօր պատասխանատուն ուրիշ մարդ է։ Երկու-երեք տարի առաջ երբ արձագանքում էինք, այնտեղ շատ կոնկրետություն կար՝ կոնկրետ իմ նկատմամբ։ Իսկ հիմա ի՞նչ արձագանքենք, իմաստը ո՞րն է»,- դիզվառելիքի գործով դատական նիստի ավարտից հետո լրագրողների հետ զրույցում ասաց ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը՝ անդրադառնալով Ադրբեջանից հնչող հայտարարություններին։
«Նիկոլի թիվն է, ինչ ասես, կկատարվի: Ինչ էլ լինի, չեմ զարմանա: Ես երբեք ուրախ չեմ եղել, որ Փաշինյանն իշխանության է եկել: Հարևանս հետս է, թող ասի: Ամբողջ շենքին էլ ասել եմ՝ գալու է, քանդի: Եկավ, քանդեց»,- ասաց 168.am-ի հարցմանը մասնակից կինը՝ հավելելով՝ հիմա անդունդի եզրին ենք:
«Բլոկադայի ժամանակ ծառայության մեջ էի գտնվում, և այդ ընթացքում քիչ էինք զգում, թե ինչ է կատարվում, որովհետև ուտելիքը հիմնականում ուղարկում էին առաջնագիծ։ Ճիշտ է, սնունդի չափաբաժինը պակասում էր աստիճանաբար, բայց նկատելի չէր դրա բացակայությունը։ Ծառայությունն ավարտելուց հետո նոր քաղաքացիական կյանքի դժվարությունները սկսվեցին։ Չէի հասցնում օգնել հարակից բնակավայրերի մարդկանց, այդ գործով հիմնականում պապիկս էր զբաղվում։ Ես միայն օգնում էի»,- մանրամասնեց Ռուդիկը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի Հանրապետության առաջին վարչապետ, պաշտպանության նախկին նախարար (1992-1993թթ. ՀՀ պետնախարար, պաշտպանության նախարար) Վազգեն Մանուկյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարի եթերում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հենակետ» վերլուծական կենտրոնի ղեկավար, ռազմական փորձագետ Վիտալի Մանգասարյանն է։
ՀՀ ԶՈՒ հետախուզության վարչության նախկին պետ, 2018-2021թթ.՝ ՀՀ վարչապետի պաշտոնը զբաղեցնող Նիկոլ Փաշինյանի խորհրդական, ապա՝ ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի նախկին առաջին տեղակալ, ՀՀ ՊՆ նախկին տեղակալ, պաշտպանության նախկին նախարար Արշակ Կարապետյանը վերջերս հայտարարել էր քաղաքական գործունեություն սկսելու մասին։ Նա գտնվում է Մոսկվայում և հանդես է գալիս որպես իր կողմից վերջերս ստեղծված «Համահայկական ճակատ» շարժման առաջնորդ:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ԵՊՀ Կիրառական սոցիոլոգիայի ամբիոնի վարիչ, քաղաքական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Արթուր Աթանեսյանն է։
2021թ. օգոստոսի 19-ի գիշերը Սյունիքի մարտական հենակետերից մեկում 3 զինծառայողների մարմիններ էին հայտնաբերվել, 3-ն էլ 19 տարեկան շարքայիններ՝ Մուրադ Մուրադյանը՝ Կոտայքի մարզի Բուժական գյուղից, Լևոն Հարությունյանը՝ Երևանից, Գոռ Սահակյանը՝ Դիլիջանից։
Հայաստանում ստեղծված իրավիճակից ելքի, որպես դրա առաջնային նախապայման՝ իշխանափոխության մասին քննարկումները, անկախ դիտանկյունների տարբերությունից, հանգում են առաջնորդի անձի խնդրին: Քաղաքական դիսկուրսը հիմնականում ծավալվում է «Ո՞վ կարող է գլխավորել ընդդիմադիր պայքարը», «Ո՞վ է ի վիճակի համախմբելու հասարակությանը», «Ո՞վ կարող է փոխարինել Նիկոլ Փաշինյանին» և նմանատիպ այլ հարցերի առաջադրման ու պատասխաններ չգտնելու կամ գտնված պատասխաններով չգոհանալու տիրույթում:
Ադրբեջանագետ Արմինե Ադիբեկյանն Արցախում տեղի ունեցող գործընթացների հետ լուրջ հեռանկարներ չի կապում` նկատելով, որ Արցախը, ինչպես և Հայաստանը, 2018 թվականից հետո այլևս բանակցությունների սուբյեկտ չեն:
Սևանի բնակիչ Համեստ Հախումյանը 168.am-ի խմբագրություն է ահազանգել՝ տեղեկացնելով, որ հոգեկան առողջության կենտրոնում հաշվառված որդուն զորակոչի ծանուցում է եկել:
Ապրիլի 21-ին ԱԺ-ում ՔՊ խմբակցության պատգամավոր Խաչատուր Սուքիասյանը, դիմելով ընդդիմությանը, հայտարարել է, թե իբր մեր բանակը հայկական բանակ չի եղել:
ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը փոփոխություններ և լրացումներ է առաջարկել «Պաշտպանության մասին» և «Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» օրենքներում: Փոփոխություններով նախատեսվում է ներդնել իգական սեռի քաղաքացիների կամավոր հիմունքներով պարտադիր զինվորական ծառայության համակարգ:
«Ֆաշիստն այն է, երբ ուղղակիորեն, կանխամտածված ձևով ողջակիզում ես 15 զինվորի և պատասխան չես տալիս, երբ քո մեքենայի շարասյունով հղի կնոջը սպանում ես և պատասխան չես տալիս, երբ քո սահմանի վրա այս պահին զոհվում են երեք նվիրյալ զինվորներ, և դու ընդամենն անասնական հաճույքների մեջ ես»:
«Քաոսային վիճակից դեռ դուրս չենք գալիս, և անհասկանալի է, թե երբ ենք դուրս գալու, որովհետև, եթե երկիրը ղեկավարում է մի անձ, որը, իմ կարծիքով, չի զգում, թե Հայրենիքն ինչ բան է, կաթիլ-կաթիլ տալիս է թշնամուն»,- հերոս Էրիկ Եղիազարյանի հիշատակին անվանակոչված մարզահրապարակի բացման արարողության ժամանակ 168.am-ի հետ զրույցում ասաց 44-օրյա պատերազմում անհետ կորած զինծառայող Արայիկ Բաղդասարյանի մայրը՝ Գոհար Դավթյանը:
Մայրաքաղաքում ամանորյա տրամադրություն ապահովելու նպատակով Երևանի քաղաքապետարանը շուրջ 285.000.000 (երկու հարյուր ութսունհինգ միլիոն) դրամ է ծախսել, ինչը համարժեք է 700.000 ԱՄՆ դոլարի։
Եռաբլուրում բռնության ենթարկված՝ 44-օրյա պատերազմում զոհվածների ծնողները հերթական ակցիան էին կազմակերպելՔննչական կոմիտեի մոտ: Նրանք պահանջում էին ասել՝ սեպտեմբերի 21-ին Եռաբլուրում տեղի ունեցած միջադեպից հետոհարուցված քրեական գործով ինչ կոնկրետ գործողություններ են կատարվել իրենց նկատմամբ բռնություն կիրառած ոստիկաններին հայտնաբերելու ուղղությամբ:
Երևան քաղաքի ավագանին որոշեց թույլատրել Երևանի քաղաքապետին՝ Երևան համայնքի սեփականություն հանդիսացող Վիլնյուսի փողոցի հ.64/6 հասցեում գտնվող 159.0 քմ մակերեսով անավարտ բնակելի տունն ու դրա զբաղեցրած 612.7 քմ մակերեսով հողամասը (անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքների պետական գրանցման հ.20062022-01-0230 վկայական) սեփականության իրավունքով անհատույց օտարել (նվիրել) Միհրան Գասպարյանին, Լուսինե Չիլ-Գևորգյանին, Էվելինա Ղազարյանին, Գոռ Գասպարյանին և Էդմոնդ Գասպարյանին:
Ի տարբերություն մեծահասակների՝ փոքրերը հիմնականում լռում են, ու հենց այդ լռությունն է ավելի հետաքրքիր արտացոլում լուսանկարչությունը։ Կարող է առօրյայում իրենք շատ ժամանակ ուրախ են, խաղեր են խաղում, բայց հենց պատերազմական թեման բարձրաձայնվում է՝ իրենց խաղից դուրս են գալիս ու լռում են։ Այդ լռությունից ես ապրումն եմ վերցնում։ Օրինակ, այդ երեխան, որ տիկնիկի փոխարեն՝ հրացան էր վերցրել՝ կյանքն էր նրան ստիպել, որ այդպես անի։
«Սիսիանի պանթեոնն անգթորեն ընդարձակվել է… այն մահվան մասին չէ, այլ` հավերժումի, այս պանթեոնը զոհվելու մասին չէ, այլ` հերոսացման, այս պանթեոնը պարտության մասին չէ, այլ` զենքը ձեռքին մինչև վերջ հանուն հայրենիքի նահատակության…: Այս պանթեոնը քաղաքակիրթ աշխարհի անբարոյականության մասին է ու աշխարհում բարոյականության պարտության մասին, նաև` աշխարհի խիղճը արթուն պահելու մասին: Այս պանթեոնը մեր անավարտ թռիչքի և թռիչքը ավարտին հասցնելու աներեր երազանքի մասին է…»:
«Պետական մեքենան պետք է գործի, ռազմաքաղաքական իշխանությունները պետք է այդ ուղղությամբ աշխատեն: Բոլոր մակարդակներում շրջանառությունից պետք է հանել այնպիսի խոսակցությունները, ինչպիսիք՝ «մենք թույլ ենք, Ադրբեջանը որ հարձակվի՝ չենք կարող պատերազմել»։ Դրանք շատ վտանգավոր են դառնում, երբ Ադրբեջանն էլ ասում է՝ «եթե խոսքս չլսեցիք, զորքով եմ գալու»
Հայաստանի դեմ Ադրբեջանի հերթական զինված հարձակման հետևանքով պետական կառույցներին զուգահեռ՝ քաղաքացիները ևս փորձում են օգնել թե՛զինվորներին, թե՛ սովորական քաղաքացիներին, որոնց բնակարանները վնասվել են հրետակոծությունից, և ստիպված են եղել լքել այն:
ՀՀ ՔԿ մամուլի քարտուղար Վարդան Թադևոսյանը 168.am-ին հայտնեց, որ մարտական դիրքի վագոն-տնակում տեղադրված վառարանի կայծից բռնկված հրդեհի և դրա հետևանքով հուլիսի 17-ին ժամկետային զինծառայող Պալյան Ջիվանի Պողոսյանի՝ ջերմային 2-րդ աստիճանի այրվածք ստանալու փաստով հարուցվել է քրեական գործ՝ ՀՀ քրեական օրենսգրքի 532-րդ հոդվածի (Զենքի, ռազմամթերքի, ռազմական տեխնիկայի կամ ռազմական այլ գույքի, շրջապատի համար առավել վտանգ ներկայացնող նյութերի, սարքերի կամ առարկաների հետ վարվելու կանոնները խախտելը) առաջին 1-ին մասով:
Հուլիսի 17-ին ջերմային 2-րդ աստիճանի այրվածք ստացած ժամկետային զինծառայող, շարքային Պալյան Ջիվանի Պողոսյանի վիճակը շարունակում է մնալ ծայրահեղ ծանր: