Ռեվյու

«Հետևապես, մեզնից բացի, բա ո՞ւմ վրա հույսս դնեմ՝ Նիկոլի՞, որի աչքի առաջ ոչնչացնում են հայ զինվորին, գրավում հայկական տարածքները և նա ոչինչ չի անում, թե՞ ՔՊ-ի։ Ես չեմ, դուք եք, ո՞ւմ համարենք մեզ բարեկամ ու դաշնակից, որի հետ կկարողանանք քայլ կատարել, չէ՞ որ ռազմական գործողության ժամանակ պաշտպանություն սպասել ԱՄՆ-ից և Ֆրանսիայից՝ իրատեսական չէ»,- ասաց Մինասյանը՝ շեշտելով՝ քանի Նիկոլ Փաշինյանն է Հայաստանի իշխանության ղեկին, պատերազմն է իրատեսական, որովհետև ինքն Ալիևի մոտ առաջացրել է սպասումներ՝ տված խոստումներով, իսկ դրանք չստանալով՝ Ալիևը կարող է գնալ գործողություննրի, պատերազմի՝ Հայաստանի դեմ։

«Ի՞նչ ունենք այսօր, եթե ուշադիր նայեք՝ նախարարն այսօր դարձել է արարողակարգային ֆիգուր, համակարգում է 5 ոլորտ և ամեն օր պետք է զբաղվի մեդալներ բաժանելով, դեսպանների ընդունելով, վարչապետին ուղեկցելով, կառավարական տարբեր քննարկումների ու նիստերի մասնակցելով, էլ ե՞րբ է  նախարարը զբաղվելու կրթության հարցերով»,- ասաց Սերոբ Խաչատրյանը:

«La Repubblica»-ին տված հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել է, որ ՌԴ խաղաղապահ ուժերը չեն կատարում եռակողմ հայտարարության իրենց ստանձնած առաքելությունը, ինչը լուրջ մտահոգության առիթ է: Ըստ Փաշինյանի՝ Ռուսաստանն ինքն է հեռանում  մեր տարածաշրջանից. «Մի օր կարող ենք արթնանալ և տեսնել, որ Ռուսաստանն այստեղ չէ: Լաչինի միջանցքը, որ պետք է լիներ ռուս խաղաղապահների հսկողության տակ, նրանց հսկողության տակ չէ. երկու պատճառ կարող է լինել՝ կա՛մ ՌԴ-ն չի կարողանում պահել հսկողություն Լաչինի միջանցքի նկատմամբ, կա՛մ չի ուզում, երկուսն էլ մեր տեսակետից խնդրահարույց է»:

«Արցախի պայքարը ոչ թե հացի մասին է, այլ նրա, որ կոնֆլիկտը կարգավորված չէ, ուստի որքան էլ աշխարհի հզորները ցանկանան 44-օրյա պատերազմի արդյունքներն ընդունել՝ որպես վերջնական իրողություն, միևնույն է, կոնֆլիկտը դրանով կարգավորված չէ։ Սա արցախահայության պայքարի ամենալուրջ քաղաքական մեսիջն է, որի նպատակն է ինքնորոշման իրավունքի ճանաչումը»,- ասաց Խոսրով Հարությունյանը։

«Երբ շեշտը դրվի ազգերի ինքնորոշման իրավունքի և Արցախի բնակչության՝ իրենց տարածքում անկախ ու անվտանգ ապրելու վրա, այն ժամանակ ամեն ինչ կփոխվի։ Ազգերի ինքնորոշման այդ ճանապարհով Հայաստանն ունի դիվանագիտական հաղթանակներ, որը Նիկոլ Փաշինյանը փորձեց աղբարկղ նետել՝ զրոյացնելով պրոցեսը, ամեն դեպքում, այն, ինչ եղել է, կա։ Պայմանավորվածություններ կան այդ ուղղությամբ՝ առնվազն եռանախագահներն իրենք չեն ասել, որ այդ պայմանավորվածությունները գոյություն չունեն»,- եզրափակեց Տիգրան Քոչարյանը։

«Մինչև մենք կամք չունենանք մեր տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանելու, Արցախը պաշտպանելու, Ադրբեջանը Թուրքիայի օգնությամբ անդադար նման սադրանքների է դիմելու»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում անդրադառնալով Սոթքի նկատմամբ Ադրբեջանի ագրեսիվ գործողություններին, ասաց իրանագետ, Միջին Արևելքի հարցերի փորձագետ Հարութ Արթին Առաքելյանը:

Հայ-գերմանական իրավաբանների ասոցիացիայի նախագահ, միջազգային իրավունքի մասնագետ, Էռլանգեն-Նյուրնբերգի համալսարանի դասախոս Գուրգեն Պետրոսյանն այն կարծիքին է, որ Հռոմի ստատուտի վավերացումը որևէ ձևով չպետք է Ռուսաստանի հետ առնչություն ունենա, դրա նպատակն իրավական տեսանկյունից ՀՀ սահմանների ապահովումն է:

«Արցախի իշխանությունների հրաժարականը դեռ 2020թ. նոյեմբերի 9-ի հրադադարից հետո պետք է լիներ, սակայն 3 տարի պետք եղավ, որպեսզի իշխանություններն իրենք համոզվեն, որ այլևս հնարավոր չէ նրանց պաշտոնավարումը»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում, անդրադառնալով Արցախի նախագահ Արայիկ Հարությունյանի հրաժարականին, ասաց Արցախի Հանրապետության ԱԺ «Արդարություն» խմբակցության պատգամավոր Մետաքսե Հակոբյանը:

«Նիկոլ Փաշինյանն իր ստորագրությամբ է ադրբեջանցիներին բերել-կանգնեցրել բարձրադիր դիրքերում՝ Սոթքում և նաև Սյունիքում՝ պատերազմի ավարտից հետո՝ գաղտնի։ Դիմադրության ռեսուրսն ամբողջությամբ սպառած այս իշխանությունը հանձնվել է արդեն։ Պատերազմն իրենց քայլերով նրանք ամեն օր բերում են մեր տան դռներին»,- ասաց Գրիգորյանը։

«Հարցն այն է, որ պատմություն իմացող մեկը լավ հասկանում է՝ եթե ազգայինը հակադրում ես պետությանը, ուրեմն՝ երկիրդ քանդում ես, որովհետև Հայաստանը հենց ազգային պետություն է։ Ազգն էլ այդ ամենը թույլ է տալիս, որովհետև պարտությունից հետո դեպրեսիայի մեջ է և հմուտ քարոզչություն է տեղի ունենում։ Ժողովրդին միշտ վախեցնում են, թե նախկինները կգան»։

«Այսօր հայության արժանապատվությունը փրկում է արցախցին՝ իր տոկունությամբ: Արցախցին այսօր օրինակ է ծառայում, պետք է վերցնել այդ օրինակը: Ուղղակի պետք է պատկերացնել՝ հաց չկա, երեխադ քաղցած է, ուտելու բան չես կարող տալ երեխայիդ, դա այնքան ծանր ապրում է, որ դրանից այն կողմ կարծես բան չկա, թշնամին հենց դրա վրա էլ իր հույսը դրել է, որ այնքան քաղցած կմնան, որ բոլոր դռները կբացեն, չեն նայի՝ ով է, ինչ է, բայց արցախցին հակառակն է ցույց տալիս: Եվ սա փրկում է հայերի պատիվը: Էմոցիաները վարակելու հատկանիշ ունեն, և ես շատ հույս ունեմ, որ այս մտածելակերպը, արցախցիների այս կայունությունն ու տոկունությունը կփոխանցվի նաև մեզ, և մեր ժողովուրդն այդքան անցանկալի թմբիրից կարող է արթնանալ»,- ասաց նա:

«Փաշինյանը, որպես քաղաքական գործիչ և տղամարդ, որևէ խնդիր չի կարող լուծել. այն, ինչ ասել է, չի արել, ինչից հետո իրեն ասել են՝ բերանդ փակի՛ր, վե՛ր ընկիր տեղդ»,- ասաց Աբրահամյանը՝ շեշտելով, որ Փաշինյանն իր չկատարած խոստումներով, միևնույն ժամանակ՝ կատարած զիջումներով, հանձնել է Արցախի 75 տոկոսն ու Հայաստանից 150 քառակուսի կմ տարածք, դրանով հնարավորություն է ստեղծել Ադրբեջանի համար Հայաստանի ողնաշարի նկատմամբ վերահսկողություն սահմանել։

«Եթե այդ ամենը չպետք է ծառայի հայ մարդուն, այսինքն՝ չնպաստի, որպեսզի մարդը նախնյաց կերպարն ունենա, ձեռք բերի, վերակերտի իրեն, այդ վերելակն ո՞ւմ է պետք, եթե, կներեք,  մի շուն-շանորդու վերև պետք է հանի»,- եզրափակեց Սեդրակ Երկանյանը։

«120 հազար բնակչություն ունեցող փոքրիկ Արցախը փոխում է տարածաշրջանում Ադրբեջանի և Թուրքիայի խաղաքարտերը, այդ 120 հազար մարդիկ իրենց կյանքի գնով, ազատ տեղաշարժի տոտալ սահմանափակման, սովի եզրին դիմադրում են Ադրբեջանին ու նրա դաշնակիցներին, դրանով փոխում նրանց ծրագրերը: 44-օրյա պատերազմից հետո, նաև պայմանավորված Հայաստանի ղեկավարների հետ ունեցած հարաբերություններով և դիմադրության իսպառ բացակայությամբ, Ադրբեջանը չէր ենթադրում, որ կարող է որևէ տեղ հանդիպել դիմադրության, այն էլ՝ այսպիսի դիմադրության»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդման ընթացքում ասաց ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության պատգամավոր Քրիստինե Վարդանյանը:

«Կրկնում եմ՝ շարունակվում է Հայաստանի Հանրապետության տնտեսության ողնաշարի ջարդելու գործընթացը։ Տնտեսության ողնաշարն արտահանելի հատվածն է, իսկ պետությունը խեղդում է հենց արտահանելի հատվածը, որը շատ դժվարին վիճակում է»,- խոսքը եզրափակեց Արամյանը։

«Եղածն ու այն, ինչ տեսնում եք, չե՞ք համոզվում դրանում, ամեն օր չե՞ք համոզվում, որ Արցախը չի հանձնվելու։ Սովորական հացի խնդիր չունեցող մարդն այսօր կանգնած է ու ասում է՝ ես այդ կեղտոտ, արյունոտ ալյուրը չեմ ընդունելու, սա այդ պայքարի պարզ օրինակը չէ՞։

Երբ Արայիկ Հարությունյանն ասում է՝ Պուտինն է մեզ մենակ թողել, Բայդենն է մեզ մենակ թողել… Արա՛, Պուտինն ու Բայդենը հանձնեցի՞ն Բերձորը կամ հարակից գյուղերը, բա որ անձամբ դու էլ Փաշինյանի հետ միասին հանձնում էիր, չգիտեի՞ր, որ այդտեղ անցակետ է լինելու:

Հայ ժողովուրդը գտնվում է պատմականորեն բեկումնային փուլում, հետևապես՝ շատ կարևոր է, թե այս վճռական ժամանակաշրջանում քաղաքական դերակատարներն ի՞նչ օրակարգ են գեներացնում, իսկ այս համատեքստում, այն օրակարգը, որն այդ նույն դերակատարները գեներացնում են Երևանի ավագանու ընտրություններին, ցավոք, քաղաքակրթական հանցագործություն է։

Գառնիկ Դավթյանի մեկնաբանությամբ՝ հատկապես 2022-ի հոկտեմբերի 6-ից հետո պարբերաբար իրականացվող գործողություններով հաստատվում է, որ Ադրբեջանը բազմաթիվ նպատակներ է հետապնդում, ամենաակներևը՝ պայմաններ ստեղծել էթնիկ զտում կատարելու համար, այնուհետև արցախահայության մոտ սեփական հողում անվտանգ չզգալու հոգեբանություն ներարկել։ Նաև հոգեբանական, տնտեսական ու մարդկային ռեսուրսն աստիճանաբար սպառելով՝ մարդկանց այլընտրանք են տալիս՝ կա՛մ դուրս եք գալիս, կա՛մ մահանում եք։

Քաղաքագետ, իրավաբան Ռոբերտ Մարգարյանն այն կարծիքին է, որ Նիկոլ Փաշինյանի և նրա թիմի կողմից Արցախի վերաբերյալ արած հայտարարությունները լուրջ խնդիր են ստեղծում Սփյուռքի մեր հայրենակիցների համար, որոնք այս ընթացքում Արցախի ապաշրջափակման համար տարբեր երկրներում ակցիաներ են իրականացնում:

Օգոստոսի 28-ին ադրբեջանական կողմը Լաչինի միջանցքում գտնվող ապօրինի անցակետում առևանգել է ռուս խաղաղապահների ուղեկցությամբ Արցախից Հայաստան տեղափոխվող 3 հայ ֆուտբոլիստի՝ շարունակելով խախտել միջազգային մարդասիրական իրավունքի նորմերը։

Հայաստանում մարդիկ մի քիչ ավելի հուսահատ ու անտարբեր են դարձել։ Սակայն դրան զուգահեռ՝ մարդիկ լավ հասկանում են, թե ինչ է կատարվում իրենց շուրջ։ 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ասաց Լոս Անջելեսում բնակվող բժիշկ, հասարակական գործիչ Յունոնա Հակոբջանյանը՝ խոսելով այս անգամ Հայաստան կատարած այցից ստացած տպավորությունների մասին։

Հեքիաթագիր Արփի Մաղաքյանը վստահ է, որ էպոսում, ժողովրդական հեքիաթներում ունենք ազգին արթնացնելու բանալիներ: 

«Փաշինյանի գնալն անհրաժեշտություն է, քանի ինքը կա, ինքը ռիսկ է՝ որպես մարդ. նա ռիսկ է այս երկրի համար»,- ասաց Խաչատրյանը՝ նշելով, որ Հայաստանի և Արցախի իշխանություններն անում են ամեն ինչ Արցախի հարցն ադրբեջանանպաստ լուծելու համար, ինչի օրինակն է նաև Արցախի իշխանության պատրաստակամության փորձն Ակնայի ճանապարհով Ադրբեջանի հետ առևտուր անելու համար։

«Այդ ծրագիրն իր պատկերացմամբ այն է, որ եթե Արցախը տալիս ենք ամբողջովին, համաձայնում ենք, որ հայաթափվում է, խաղաղության պայմանագիրը ստորագրվում է, այլևս Սյունիքի հարց չի բարձրացվում, մի խոսքով՝ իր ասած խաղաղության դարաշրջանը բացվում է: Եթե այդպես լինի, այո, հաջորդ փուլում ռուսական ռազմաբազայի դուրսբերման հարցը կդրվի, բայց վստահաբար Ադրբեջանն այդտեղ կանգ չի առնելու. նրանք հիմա ասում են՝ տարածքային պահանջներ, փախստականների վերադարձ և այլն։ Այսինքն՝ նոր պատերազմ, նոր ագրեսիա: Այդ դեպքում, բնականաբար, որևէ ողջամիտ մարդ չի կարող պնդել, թե պետք է ռուսական բազաները դուրս բերել այստեղից, քանի դեռ դրա այլընտրանքը չկա՝ այլ անվտանգային համակարգի տեսքով, իսկ այդպիսի հեռանկար չի նշմարվում անգամ ամենահեռու հորիզոնում»,- ի պատասխան՝ ասաց նա:

Արցախի նախկին արտգործնախարար, արտակարգ և լիազոր դեսպան Կարեն Միրզոյանի պնդմամբ՝ 9 ամիս շարունակ ադրբեջանական բլոկադայի պայմաններում ապրող Արցախն այլևս չի կարող այդ ծանր պայմաններում գոյատևել, ուստի, հրատապ է դառնում օր առաջ Բերձորի միջանցքի երկկողմանի բացումը, փոխարենը՝ Նիկոլ Փաշինյանն անում է հայտարարություն այդ միջանցքը միակողմանի բացելու ծրագրի մասին։

«Սա ռեալ վտանգ է, էլ չեմ ասում այլ տարբեր գործողություններ, որոնք նպատակ ունեն թուլացնելու մեր պետականությունը, և դրանք կկատարվեն թուրքական հատուկ ծառայությունների կողմից։ Թուրքիան իր երկու պահանջները հայտնել է՝ այժմ սպասում է, որ Հայաստանը կատարի»։

«Չեմ կարծում, որ մեծամասնությունը հակառակն է մտածում։ Ես միշտ մեկ օրինակ եմ բերում, երբ երեխան հիվանդանում է, առաջանում է  բժշկի հարց, չեն նայում, թե այդ բժիշկն ինչ քաղաքական հայացքներ ունի կամ մազերն ինչ գույնի են, առաջինը հարցնում  են, թե նա պրոֆեսիոնալ ինչ մակարդակի վրա է կանգնած։ Հիմա մենք մեր երկիրը հանձնել ենք ոչ պրոֆեսիոնալ թիմի, նայեք ոլորտ առ ոլորտ։ Այս տարիների ընթացքում այս ամենը զավեշտի է հասել, և մենք սկսել ենք որևէ բանի վրա չզարմանալ՝ այն քայլերի, որոնք կատարվում են իշխանության կողմից։

«Նա ամեն ինչ հանձնելու է, տալու է, լկտի, ցինիկ նայելու է մեր աչքերի մեջ և դա հայտարարի, իմանալով, որ ոչ ոք իր դեմ չի կանգնի: Թումանյանն ասում է՝ դառնացած ժողովուրդ, դառնությունից զատ, մեր ժողովրդի մեջ ոչինչ չկա, ժամանակակից լեզվով ասած՝ «աբիժնիկ», իսկ «աբիժնիկը» վրեժ է լուծում ինքն իրենից, իր երկրից, իր ամեն ինչից: Մեր ժողովրդի մեծամասնությունն է սա անում: Մեկը եկել է, թքում է քո բոլոր սրբությունների վրա, ամեն ինչ հողին է հավասարեցնում, ու հորթի հայացքով նայում՝ ժպտո՞ւմ ես»:

Մինչ Արցախում իրավիճակը ծայրահեղ ծանր է, Ադրբեջանը տոտալ շրջափակման մեջ է պահում Արցախի մեր հայրենակիցներին, կրակում Հայաստանի վրա, որի արդյունքում մենք շարունակում ենք զոհեր ունենալ, Նիկոլ Փաշինյանը դարձյալ խոսում է խաղաղության օրակարգի մասին՝ Հայաստանի անկախության հռչակագրի 33-րդ տարեդարձի առիթով իր ուղերձում նշելով, որ իրենց կառավարության որդեգրած խաղաղության օրակարգն անկախության օրակարգն է, որովհետև եթե ունենանք խաղաղություն, կունենանք անկախություն: