«Այս իրավիճակում պետք է արձանագրենք, որ Ադրբեջանը ԵՄ անդամ չէ, ուստի դժվար կլինի պարտավորության չկատարման դեպքում անմիջականորեն որևէ սանկցիա մատնանշել: Այս համատեքստում հիշենք, որ ՄԻԵԴ-ը հօգուտ հայկական կողմի միջանկյալ միջոցներ է կիրառում, բայց Ադրբեջանն այդ դեպքում ևս ձեռնպահ է մնում դրանց կատարումից: Ադրբեջանը մինչ այս հրաժարվել է որոշումները կատարել՝ չներկայացնելով պատշաճ հիմնավորումներ:
«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Հունիսի 20-ի արտահերթ խորհրդարանական ընտրություններին ընդառաջ իշխանության վախերն ու անհանգստությունները գնալով ավելի են խորանում: Ու չնայած երկրի գլխին իրենց պատճառով կախված մութ ամպերին, իշխանությունները ակտիվորեն լծված են նախընտրական կամպանիայի կազմակերպման գործընթացին։
Արծվաշենը Հայաստանի սահմանամերձ Վահան գյուղից մոտ 20 կմ հեռավորության վրա է, տարածություն, որն անցնելու է Ադրբեջանի տարածքով: Ուրեմն, ո՞վ և ի՞նչպես պետք է ապահովի այդ ճանապարհի անվտանգությունը, մնում է հարցական։ Ճիշտ է՝ արծվաշենցիները պատմական կապերով պայմանավորված մեծ նշանակություն կարող են տալ այս հարցին, բայց փաստն այն է, որ Լևոն Տեր-Պետրոսյանը ժամանակին գնաց այն փոխանակելու կամ, այսպես ասած, բարտերի ճանապարհով։ Մյուս կողմից էլ՝ Արծվաշենը ազերիները ավերակների են վերածել։
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Մեկ օրից լրանում է ժամկետը, երբ կուսակցություններն ու կուսակցությունների դաշինքները ԿԸՀ պետք է ներկայացնեն հունիսի 20-ի ընտրություններին մասնակցության գրանցման համար անհրաժեշտ փաստաթղթերը: Քաղաքական ուժերը որոշել են մինչեւ վերջին պահը չբացել փակագծերը։ Այս պահին նախընտրական ցուցակները վերջին խմբագրումներին են ենթարկվում։
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «ԵԿՄ նախագահ, ԱԺ իմքայլական պատգամավոր Սասուն Միքայելյանն ուրբաթ օրը հանդես եկավ հայտարարությամբ, թե անընդունելի է համարում անհասկանալի այս պատերազմում պարտվածի կարգավիճակի գիտակցմանը համակերպվելը, ուստի «որոշել է չառաջադրվել որպես թեկնածու հունիսի 20-ին կայանալիք արտահերթ ընտրություններին»։
«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Ինչպես հայտնի է, ՀՀ երրորդ նախագահ Սերժ Սարգսյանը հայտարարել էր, որ այլևս չի զբաղեցնելու պետական բարձր պաշտոններ, քանի որ ավարտել է իր ծառայությունը Հայաստանի և հայ ժողովրդի առջև պետական բարձր պաշտոնում։ Այդ իսկ տրամաբանությամբ, «Պատիվ ունեմ» դաշինքի ցուցակը նա չէ գլխավորում: Միևնույն ժամանակ, երրորդ նախագահը նշել էր, որ ակտիվորեն մասնակցելու է քաղաքական գործընթացներին, այդ թվում՝ նախընտրական:
«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Նախօրեին Հայաստանի պաշտպանության նախարարությունը հայտարարություն էր տարածել, որով հերքել էր տեղեկությունները, թե Սյունիքի մարզի Սև լճի մոտ 1000–ից ավելի ադրբեջանցի զինվորական կա: Հերքումը վերաբերում է կոնկրետ Սև լճի հատվածին, այլ ոչ ընդհանրապես Սյունիքի մարզին:
«Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է․ «Երեկ ArmLur.am-ը հրապարակեց փաստաթուղթ, որի շուրջ այս պահին բանակցում են Հայաստանը, Ադրբեջանն ու Ռուսաստանը։ Ավելի ուշ խորհրդարանում ՀՀ վարչապետի պաշտոնակատար Նիկոլ Փաշինյանը հաստատեց, որ հենց այդ փաստաթուղթն է այսօր բանակցվում, որը նա անվանեց նաեւ հայանպաստ։ Նկատենք, որ այս փաստաթղթի ստորագրումից հետո պետք է սկսվի դեմարկացիայի եւ դելիմիտացիայի գործընթաց։
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Ինչու առաջինը Սեւ լիճը դարձավ ադրբեջանական զինուժի հարձակման թիրախը, որտեղ արդեն մոտ հազարի չափ ադրբեջանական զինծառայող է տեղակայված, չնայած վարչապետը երեկ 500-600 թիվն էր նշում։ Մեր կողմից էլ, ի դեպ, համարժեք թվաքանակ է կանգնած, բայց՝ տեղական ուժերից։
Մենք տեղեկացանք, որ ԱԳՆ-ում շատ լարված իրավիճակ է՝ բոլորը վրդովված են Նիկոլ Փաշինյանի պահվածքից։ Եվ նախարարն ու փոխնախարարները մտածում են հրաժարական տալու մասին։ Ավելին՝ մեր աղբյուրն ասաց, որ Արա Այվազյանը Դուշանբեում հրաժեշտ է տվել իր պաշտոնակիցներին՝ ասելով, որ Երեւան հասնելուն պես հրաժարականի դիմում է գրելու։
«Հրապարակ» թերթը գրում է․ «ԵՄ անդամ պետությունների դեսպանները երեկ այցելել են Սյունիքի մարզ՝ մոտիկից ծանոթանալու Սեւ լճի տարածքում տիրող իրավիճակին, սակայն, որոշ տեղեկություններով, դեսպանները լճին շատ չեն մոտեցել՝ հարակից բարձունքից վերադարձել են։ Մեզ ասացին, որ չնայած նրանց ուղեկցել է փոխարտգործնախարար Ավետ Ադոնցը, բայց դեսպանների այցն անհանգստություն է պատճառել թե՛ ռազմական ղեկավարությանը, թե՛ ռուս խաղաղապահներին։
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «Սկանդալային փաստաթղթի շուրջ բանակցություններին արտգործնախարարությունը՝ ի դեմս նախարար Արա Այվազյանի, չի մասնակցել։ Նախօրեին մեր լրագրողին հայտնել է ԱԳ նախարարության լրատվականը՝ հավելելով, որ այդ գործընթացին ուժայիններն են մասնակցել։ Իսկ ինչո՞ւ ուժայինները։ «Խոսքը ուժային դիրքերի մասին է»։
«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Հիմնական նախընտրական պայքարը դեռ առջևում է, հիմա ընդամենը նախընտրական կամպանիայի սկիզբն է, այն էլ՝ ոչ պաշտոնական: «Փաստի» հետ զրույցում այս մասին շեշտեց քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանը՝ նշելով, որ հիմնական նախընտրական պայքարը կարող է նաև զգալի փոփոխություններ բերել:
«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «ՀՀ-ում տեղի ունեցող գործընթացները հերթական անգամ վերահաստատում են մասնագիտական հանրույթի այն պնդումը, որ երկրում ակնհայտ քաղաքական ճգնաժամ է, իսկ պետական կառավարման համակարգը պարզապես քարուքանդ վիճակում է։ Պետական գերատեսչությունների գերակշիռ մասն այսօր փաստացի մատնված է անգործության և, ըստ էության, կառավարումը թողնված է ինքնահոսի։ Շատ է խոսվել այն մասին, որ Նիկոլ Փաշինյանը չի վստահում ոլորտային գերատեսչություններին և ուղղակի ամեն ինչ անում է սեփական նախաձեռնությամբ։
Սցենարը, իմ կարծիքով, մոտավորապես հետևյալը կլինի: Այս ընտրություններում իշխող ՔՊ-ն ունի ձայների մոտ 30 տոկոսը: Այսինքն՝ ավելի քան 100 հազար ընտրող Հայաստանում առաջվա պես կարծում է, որ Փաշինյանը, եթե ոչ աստված է, ապա՝ հրեշտակ: Եթե ընտրողների ներկայությունը լինի ցածր (կարծես թե, դրան է գնում), ապա այդ 30 տոկոսը կդառնա 40:
«Իրավունքի» ունեցած տեղեկությունների համաձայն, լարված իրավիճակ է տիրում իրավապահ համակարգում: Խնդիրն այն է, որ արցախյան 44-օրյա պատերազմի մասնակիցների զինգրքույկում հրաժարվում են գրել, որ նրանք մասնակցել են պատերազմին եւ խնդիրներ են ստեղծում նաեւ վիրավորներին հաշմանդամության կարգ սահմանելու հարցում:
Ապրիլի 23-ին աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարի պաշտոնից ազատման դիմում գրած Մեսրոպ Առաքելյանը, պարզվում է, Մանե Թանդիլյանի հետ հիմնադրամ է ստեղծում։ Հիմնադրամը կոչվելու է «Ապրելու Արցախ»։ Այս մասին Առաքելյանն ինքը մեզ ասաց՝ նշելով, որ, անկախ քաղաքական իրավիճակից, անկախ ընտրություններից եւ իրենց կարգավիճակից, կարծում է, որ բոլորը պետք է իրենց ներուժի չափով շարունակեն ապրեցնել Արցախը։
Երեկ գրել էինք, որ ԲՀԿ-ում անտեղյակություն է՝ Գագիկ Ծառուկյանը ոչ մեկի հետ չի քննարկում ընտրացուցակի հարցը։ Հրապարակումից հետո ԲՀԿ քարտուղար Արման Աբովյանը ֆեյսբուքյան իր էջում, ըստ էության, ի պատասխան մեզ՝ հրապարակեց ցուցակի առաջին եռյակը՝ Գագիկ Ծառուկյան, Միքայել Մելքումյան եւ Իվետա Տոնոյան։
Մի քանի օր է՝ համացանցում տեղեկություններ կան, որ ադրբեջանական զինված ուժերն իրենց դիրքերն առաջ են տվել նաեւ Արցախում, ընդ որում՝ միանգամից մի քանի ուղղությամբ են փորձել, բայց մի քանի հարյուր մետր են առաջ եկել՝ Քարվաճառի հատվածում։
«Փաստ» օրաթերթը գրում է․ «Արցախյան 44-օրյա պատերազմի ավարտից ավելի քան վեց ամիս ժամանակ է անցել, սակայն Հայաստանը դեռևս չի հասցրել ուշքի գալ։ Հասկանալի է, թե պատերազմից հետո ինչպիսի ծանր վիճակում է հայտնվել մեր երկիրը, բայց մյուս կողմից էլ՝ կես տարին բավական ժամանակահատված էր, որպեսզի գոնե ամենառանցքային անվտանգային խնդիրներին լուծումներ տրվեին։ Բայց իշխանությունները ոչ միայն չեն հեռացել, ամուր կառչել են աթոռներից՝ թույլ չտալով ունակ ուժերին երկիրը «խելքի բերել», միևնույն ժամանակ փաստացի վատնել են մեր թանկագին ժամանակը անիմաստ խոսակցությունների, էժանագին փիառի վրա և փորձել են, որքան հնարավոր է, երկարացնել իրենց պաշտոնավարումը, իսկ այդ ընթացքում մեր անվտանգությունն ավելի խոցելի է դարձել։
«Հայաստանի Հանրապետություն» թերթը գրում է․ «Հայկական ատոմակայանը 141 օրով կանգնեցրեց աշխատանքը։ Սա զուտ էներգետիկ համակարգին վերաբերող տեղային խնդիր չէ։ Եթե վերլուծելով գնում ենք, հասնում ենք Հյուսիս-Հարավ ու Արեւելք-Արեւմուտք լոգիստիկ միջանցքների միջեւ մրցակցությանը։ Եթե մի փոքր է՛լ ավելի ուշադիր ենք լինում, ուրվագծվում է մոդուլյար ու ավանդական ատոմակայանների տարբերության պատկերը եւ, ըստ այդմ, արտերկրից մեզ թելադրվող տարբերակը, բայց մեր ճիշտ ընտրության անհրաժեշտությունը։
Երեք նախագահները խորհրդանշում են հաղթանակ, արժանապատվություն, ապահովություն, անվտանգություն, պետականակերտություն: Երկրորդ՝ նրանց թիմերում մեծամասնություն են կազմում ինտելեկտուալները, որոնց ՕԳԳ-ն երկրի ու պետության համար բավականին մեծ է, կրկնենք՝ անկախ թերություններից ու սխալներից:
«Փաստ» օրաթերթը գրում է․ ««Փաստը» մշտապես անդրադառնում է բնապահպանական խնդիրներին՝ Սևանա լճի մակարդակի բարձրացմանը, լճի «ծաղկման» երևույթին, մաքրման աշխատանքներին, ՀԷԿ-երի գործունեությանը, շահագործվող և չշահագործվող հանքերին և դրանցում առկա խնդիրներին, լքված հանքերի պոչամբարների անվտանգության հարցին: Վերջին շրջանում խոսվում է Լոռու մարզում նոր հանքերի շահագործման հնարավորության մասին, այս թեման ևս մեր ուշադրության կենտրոնում է: Բազմաթիվ հրապարակումներ ունենք նաև Ամուլսարի հանքի հնարավոր շահագործման և վտանգների մասին:
«Փաստ» թերթը գրավոր հարցում էր ուղարկել ՀՀ տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարություն՝ ճշտելու, թե մեր երկրում քանի բնակավայր ունի մինչև 100 բնակիչ, և քանի բնակավայր ընդհանրապես բնակեցված չէ: Նախարարությունից պատասխանել են, որ Արարատի, Արմավիրի, Գեղարքունիքի, Տավուշի, Շիրակի, Սյունիքի մարզերում մինչև 100 բնակիչ ունեցող համայնքներ չկան:
«Ժողովուրդ» օրաթերթը գրում է. «Կոռուպցիայի դեմ անհաշտ պայքարի մասին մշտապես խոսող հեղափոխական իշխանությունների օրոք առողջապահության նախկին նախարար, այժմ կառավարության աշխատակազմի ղեկավար Արսեն Թորոսյանը դրսեւորում է ճիշտ այնպիսի վարք, ինչը քննադատում էր նախկինում եւ մինչ օրս: Նախկիններին բյուջեի թալանի մեջ մեղադրող Արսեն Թորոսյանն իր կնոջը պատկանող «Միբս» բժշկական կենտրոնը դարձրել է արտոնյալ կենտրոն: Թե ինչպես, բացատրենք. բանն այն է, որ նույն «Միբս» բժշկական կենտրոնը, որը 2017 թվականին պետպատվերի գումար ընդհանրապես չի ստացել, հեղափոխությունից հետո դարձել է պետբյուջեից ամենաշատ գումարներ ստացող կենտրոններից մեկը:
«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Երևի թե նկատած կլինեք, որ իշխանությունները իմիտացիաների նոր շարք են սկսել, թե իբր լուրջ աշխատանքներ են իրականացնում, մտածում են քաղաքացիների բարեկեցության մասին։ Ըստ այդմ, կառավարության նիստերում որոշումներ են ընդունում, որոնցով փորձում են իբր շահել հանրության որոշակի հատվածների վստահությունը։ Այսինքն, սկսելը երևի ճիշտ բառը չէ, այս իշխանություններն այդպիսին են եղել միշտ, ուղղակի պատերազմից հետո, առավել ևս՝ ընտրություններից առաջ դա առավել ընդգծված են անում:
«Հրապարակ» թերթը գրում է․ «Ադրբեջանցիների լկտիությունը պայմանավորված է նրանով, որ Նիկոլ Փաշինյանը, ըստ լուրերի, բանավոր խոստացել է Ադրբեջանին տալ Տավուշի մարզում 9-12 գյուղ եւ Տիգրանաշենը՝ Քյարքին, ինչպես նաեւ 2 միջանցք Սյունիքում, որով Ադրբեջանը կկապվի Թուրքիայի հետ։
«Փաստ» օրաթերթը գրում է. «Ոչ միայն «ամրոցների», այլև հայրենիքի հնարավոր ու անհնար բոլոր դռները թշնամու առաջ բացած կամ բաց թողած, երկիրը կապիտուլ յացիայի տարած, հազարավոր զոհերի պատճառ դարձած, Հայաստանի անվտանգությունը խարխլած Նիկոլ Փաշինյանի մի քանի թիմակիցներ նախօրեին ձայն ձայնի տված հարձակվել էին ընդդիմության, ի մասնավորի՝ «Վերածնվող Հայաստան» կուսակցության նախագահ Վահե Հակոբյանի, ԱԺ ԲՀԿ խմբակցության պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանի, նախկին վարչապետ Հրանտ Բագրատյանի վրա՝ մեղադրելով ինչ-որ աներևակայական, դավադրապաշտական բաներում:
«Հրապարակ» թերթը գրում է. « Ռոբերտ Քոչարյանի «Հայաստան» դաշինքի նախընտրական շտաբի աշխատանքները թեժ ընթացքի մեջ են՝ ոչ միայն յուրաքանչյուր մարզում, այլեւ շրջաններում են շտաբի պատասխանատուներ նշանակվել։
«Հրապարակ» թերթը գրում է. «ԲՀԿ խմբակցությունը բարոյահոգեբանական ծանր վիճակում է՝ պատգամավորներից ոչ ոք տեղյակ չէ՝ ինքը լինելո՞ւ է ապագա ցուցակում։ Թեման փակ է, չեն համարձակվում անգամ ակնարկել։