Տարածաշրջան

Հունվարի 13-ը Բաքվի ջարդերի 34-րդ տարելիցի օրն էր. 1990 թվականի hունվարի 13-19-ը Բաքվում իրականացվեցին զանգվածային ջարդեր:

«Այդ հաշվարկների բացակայությամբ դեռևս շարունակել խոսել սահմանների բացման տնտեսական էֆեկտների մասին՝ իրենց պոպուլիզմի ու կիսատ-պռատության շարունակությունն է»,- նշեց նա, ապա ՊԵԿ նախագահին հակադարձեց, որ բաց սահմանի մասին աքսիոման իրականում թեորեմա է, որն ապացուցման կարիք ունի, իսկ իշխանությունները չեն ապացուցում դա:

Եվրոպական խորհրդարանի` հունիսի 6-9-ը կայանալիք ընտրություններին ընդառաջ ԵՄ խորհրդի նախագահ Շառլ Միշելը հայտարարել է, որ վաղաժամ վայր է դնելու մանդատը և մասնակցելու է ընտրություններին։ Ի՞նչ է նշանակում այս որոշումը ԵՄ-ի և հենց Շառլ Միշելի համար, ի՞նչ հետևանքներ կարող է այն ունենալ հայ-ադրբեջանական բանակցությունների, ԵՄ կառույցների գործունեության վրա։

Եվրոպական Միությունն Ադրբեջանին հստակ ուղերձներ է փոխանցում, որ այդ երկրի կողմից Հայաստանի տարածքային ամբողջականության ցանկացած խախտում անընդունելի է և ծանր հետևանքներ կունենա ԵՄ-Ադրբեջան հարաբերությունների վրա։

Հունվարի 10-ին Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևն ադրբեջանական լրատվամիջոցներին տված հարցազրույցում, խոսելով, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» մասին, հայտարարել է, որ եթե «Զանգեզուրի միջանցքը» չբացվի, ապա Ադրբեջանը մտադիր չէ Հայաստանի հետ մեկ այլ հատվածում սահման բացել։

Ռուս վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովը մեզ հետ զրույցում, անդրադառնալով դիվանագիտական այս ձևակերպումներին, ասաց, որ եթե դա տեղի ունենա այնպես, ինչպես ՀՀ իշխանություններն են ներկայացնում, ապա ՌԴ-ում որևէ մեկը խնդիր չի տեսնի դրանում։ Սակայն, ըստ նրա, ԽՍՀՄ փլուզումից հետո որևէ երկրի այդ, այսպես կոչված, արտաքին քաղաքական դիվերսիֆիկացիան չի հաջողվել, ավելին՝ հետսովետական տարածաշրջանի պատերազմների մեծ մասը ծագել է այն պատճառով, որ Արևմուտքն անընդհատ փորձել է կրճատել ՌԴ ազդեցության գոտին՝ այս կամ այն երկրին ՌԴ-ից «կտրելով», դա անընդհատ գործընթաց է եղել, որը խտացավ ու հանգեցրեց աշխարհաքաղաքական ներկայիս իրավիճակին։

Իրանն ինքնուրույն ակտիվություն ցուցաբերեց: Հաշդ աշ-Շաաբին չէր, որ հարվածում էր Իրաքում ամերիկյան և իսրայելական դիրքերին, ոչ էլ Ֆաթիմիյունը, Զեյնաբիյյունը կամ այլ վստահված անձինք, որոնք հարվածում էին Սիրիայում գտնվող ամերիկացիներին։ Հարվածներն իրականացրել է հենց Իրանը, ինչպես դա 2020 թվականին՝ ի պատասխան Քասեմ Սոլեյմանիի սպանությանը։

Այս մասին հայտնում է Հայաստանի ներքին գործերի նախարարության փրկարար ծառայությունը:

Թուրք հոդվածագիր Թալաթ Աթիլլան, անդրադառնալով Թուրքիայի վերաբերյալ ԱՄՆ-ի ծրագրերին, նշել է. «Ըստ փորձառու քաղաքական վերլուծաբանների՝ ԱՄՆ-ն ոչ հեռու ապագայում մի քանի ռազմավարական քայլերով կրկին կփորձի հեղաշրջում իրականացնել Թուրքիայում»։

Վրաստանում բժշկական հաստատություններ այցելությունների թիվն աճել է սեզոնային վիրուսային հիվանդությունների պատճառով: Այդ մասին հայտնում է Sputnik գործակալության վրացական ծառայությունը։

2023 թվականի դեկտեմբերին, նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ, դրամական փոխանցումների (տրանսֆերտների) ծավալը նվազել է 42.4 տոկոսով։ Այս տվյալները հրապարակել է Վրաստանի Ազգային բանկը։

Թուրքիայի իշխանությունները ինտերնետ-պրովայդերներին խնդրել են սահմանափակել մի քանի VPN ծառայությունների աշխատանքը տեղական ընտրություններից առաջ: Այս մասին գրում է Financial Times-ը` հղում անելով պարբերականի տրամադրության տակ հայտնված փաստաթղթերին։

Գերմանական «Tagesschau» թերթն անդրադարձել է Սիրիայի ու Իրաքի հյուսիսում Թուրքիայի օդուժի սկսած հրթիռակոծություններին, որոնք թիրախավորել են քուրդ զինյալների հենակետերի ու էներգետիկ ենթակառուցվածքները։

Արցախին ու Հայաստանին պատուհասած բոլոր աղետները լայն իմաստով կարող են ունենալ երկու բացատրություն։ Կա՛մ իշխանությունը՝ Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ, իրականացրել և շարունակում է դավաճանական, կոլաբորացիոնիստական քաղաքականություն, կա՛մ այդ աղետները հնարավոր են դարձել այդ իշխանության՝ Նիկոլ Փաշինյանի ոչ պրոֆեսիոնալիզմի, մասնագիտական ու քաղաքական թերհասության, ոչ կոմպետենտության պատճառով։

Թուրքական մեդիայում շրջանառվող տեղեկությունների համաձայն՝ հունվարի 15-ին լիրան (Թուրքիայի դրամական միավոր) ռեկորդային անկման ցուցանիշ է գրանցել:

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտի նախկին տնօրեն, ակադեմիկոս, թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանն է։

Բաքվի Բինագադի շրջանում կահույքի արտադրամասում տեղի ունեցած պայթյունի հետևանքով զոհերի թիվը հասել է վեցի:

«Սակայն Երևանի ցանկությամբ ՌԴ-ն իր մի շարք դիրքեր պարզապես զիջել է Արևմուտքին, ինչը նշանակում է, որ Արևմուտքը՝ ԵՄ-ն, Ֆրանսիան, ԱՄՆ-ը, հավելյալ պատասխանատվություն են ստանձնում ռեգիոնալ իրավիճակի և ՀՀ դիրքորոշումների ապագայի համար»,- նկատեց նա՝ ընդհանուր առմամբ բարդ որակելով բանակցային, քաղաքական ու ռազմական իրավիճակը կողմերի միջև։

Հունաստանի պաշտպանության նախարար Նիկոս Դենդիասը հունական «Kathimerini» թերթի հետ հարցազրույցում անդրադարձել է Թուրքիայի և Հունաստանի ռազմական արդյունաբերությանը:

«Ժամանակին՝ 2018 թվականին, երբ ՔՊ-ականների հետ խոսում էինք, և ես օգտագործում էի հայ եզրույթը, ՔՊ-ականները դիվոտում էին՝ ասելով՝ հայը ո՞րն է, հո գավառակա՞ն չենք, կա Հայաստանի քաղաքացի։ Հիմա այս մարդիկ այդ օրակարգն են առաջ տանում, հետևապես՝ խնդիրն այն է, թե մենք ինչ օրակարգ ենք առաջ քաշում՝ ընդդեմ նրանց օրակարգի»,- ասաց Պետրոսյանը։

Իրանի արտաքին գործերի նախարար Հոսեյն Ամիր Աբդոլլահիանը հայտնել է, որ Եմենը կշարունակի հարձակումները Կարմիր ծովի նավերի վրա, որոնք սնունդ և վառելիք են տեղափոխում Իսրայել, քանի դեռ Գազայի հատվածում չեն դադարել ռազմական գործողությունները:

Հունվարի 10-ին տեղական հեռուստաալիքներին տված հարցազրույցում Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևը հստակ հայտարարել է, որ հետ չի քաշվելու 2021-2022 թվականին օկուպացրած ՀՀ ինքնիշխան տարածքներից, ինչի մասին մի քանի անգամ գրել ենք, որ Ադրբեջանին ձեռնտու չէ հետքաշումը, որովհետև այս ընթացքում իրենք հասել են կարևոր ռազմավարական բարձունքների վրա, որտեղից վերահսկելի են դարձնում նաև ՀՀ զինված ուժերի շարժն ու գործունեությունը:

Բաքվում հայերի ջարդերը Ադրբեջանական ԽՍՀ-ում էթնիկ զտումների գագաթնակետն էին։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական վերլուծաբան, քաղտեխնոլոգ Վիգեն Հակոբյանն է։

ՌԴ պաշտպանության նախարար Սերգեյ Շոյգուն և Իրանի նրա պաշտոնակից Մոհամմադ Աշտիանին հունվարի 15-ին կայացած հեռախոսային բանակցությունների ընթացքում քննարկել են ռազմական, ռազմատեխնիկական համագործակցությունը և տարածաշրջանային անվտանգությունը: Այդ մասին տեղեկանում ենք «Ինտերֆաքս» գործակալությունից:

«Մի բան հասկացա, որ այնպես է անում, որ 29.800 քկմ տարածքով ամեն ինչից պրծնենք՝ Արարատ, Կարս, Անի, Կարին, Տղմուտ գետ, ամեն ինչ մոռանանք, այդ թվում՝ Արցախի Հանրապետությունը։ Ես չգիտեմ՝ այդ ո՞ր գիտնականն է նման առաջարկ արել, խնդրում եմ՝ թող մի գիտնականի անուն գոնե ասի։ Կարծում եմ՝ սա հերթական մանիպուլյացիան է, որևէ մեկն իրեն չի դիմել, ուղղակի ինքն իր հերթական օրակարգն է հրապարակ շպրտում»,- նշեց Ամատունի Վիրաբյանը։

Հայաստանի որեւէ առաջին դեմք 30 տարվա ընթացքում երբեւէ պատմական որեւէ հավակնություն չի ներկայացրել Ադրբեջանի նկատմամբ: Ավելին, ԱԺ նախագահն ու նրա կուսակիցնները հեգնել են Սերժ Սարգսյանին՝ «Աղդամն իմ հայրենիքը չէ» արտահայտության համար:

«Այսօր մենք գլուխ ենք խոնարհում Բաքվում տեղի ունեցած հակահայկական ջարդերի անմեղ զոհերի հիշատակին և վերահաստատում ենք Հայաստանի, Արցախի և ողջ աշխարհասփյուռ հայության միասնական հանձնառությունը` ապահովելու իր հայրենիքում ազատ, անվտանգ և արժանապատիվ ապրելու՝ հայ ժողովրդի իրավունքը»,- սա հատված է Բաքվում հակահայկական ջարդերի 32-րդ տարելիցի կապակցությամբ 2022 թվականին Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարության հայտարարությունից:

Խաչատրյանը իր հերթին ևս մեկ անգամ պնդել է, որ ինքն անմեղ է ու խնդրել է՝ արդարացնել իրեն։

Իրաքում և Սիրիայում շիաների զինված կազմավորումներն իրենց հերթին սկսել են հարձակումներ իրականացնել այդ երկրներում ամերիկյան ռազմակայանների վրա՝ «ի պատասխան Իսրայելի կողմից պաղեստինյան բնակչության դեմ զանգվածային հարվածների, որոնց աջակցում է ԱՄՆ-ն»: