Միջազգային

Իսրայելի ԶՈւ գլխավոր շտաբի պետն իր հերթին հայտարարություն է տարածել՝ նշելով, որ Իրանի դեմ գործողությունը սկսվել է, և այլևս «հետդարձի ճանապարհ չկա»։ 

Իսրայելը մի քանի ժամ առաջ ավիահարվածներ է հասցրել Հայաստանի հարևան ու բարեկամ Իրանի տարածքին: Թիրախում են հայտնվել Թեհրանը, Թավրիզը և այլ բնակավայրեր, ռազմական ու միջուկային ենթակառուցվածքներ (տե՛ս կից քարտեզը)։ Ըստ դեռևս լիովին չհաստատված լուրերի` իսրայելական թիրախային հարվածներից սպանվել են շատ բարձրաստիճան իրանցի զինվորականներ, ինչպես նաև միջուկային հարցերով զբաղվող ֆիզիկոսներ:

Որպես առաջնահերթություն ի՞նչ պետք է անի Հայաստանը Մերձավոր Արևելքում ներկայիս ծայրահեղ լարվածության իրավիճակում, որը լրացուցիչ անվտանգային մարտահրավերներ է ստեղծում մեր պետության համար։

Ըստ աղբյուրի, հիմնական թիրախներից նաև այն գիտնականներն են եղել, ովքեր մեծ դերակատարություն ունեն Իրանի միջուկային ծրագրի զարգացման գործում:

Իրանական կողմը հաստատում է, որ Իսրայելի ուղղությամբ պատասխան հարվածի առաջին փուլը սկսվել է ԱԹՍ-ներով։

Քանի որ այս գիշեր ականատես եղանք Իրանի վրա Իսրայելի աննախադեպ հարձակման և մեկնարկել է պատերազմ, շատ կարևոր է այստեղ մեջբերել Ադրբեջանի մասին Իսրայելի ՄՈՍԱԴ-ի 8-րդ տնօրեն Դանի Յաթոմի՝ 2023թ. հարցազրույցից մի հատված, որը լույս է տեսել Intelligence and National Security հեղինակավոր գիտական ամսագրում՝ ‘Profiles in intelligence’: an interview with 8th Mossad chief Danny Yatom վերնագրով։

Ըստ նրա՝ մի քանի ժամ կպահանջվի, որ Իրանից արձակված անօդաչու թռչող սարքերը հասնեն Իսրայել։

Իսրայելի պաշտպանության ուժերը հայտարարեցին «Ամ կա լավի» (ժողովուրդն ինչպես առյուծ) գործողության մեկնարկի մասին, որը նպատակ ունի թիրախավորել Իրանում ռեժիմի միջուկային ծրագիրը և հեռահար հրթիռների արձակման հնարավորությունները։

Խամենեին նաև խոստովանել է, որ հարձակման հետևանքով «մի քանի հրամանատարներ և գիտնականներ են նահատակվել»:

Իրանը չի կարող միջուկային ռումբ ունենալ։

Իրանի թուլանալը հնարավորություն է տալիս Թուրքիային իրագործել իր տարածաշրջանային-ծավալապաշտական քաղաքականությունը

Պետքարտուղար, անվտանգության հարցերով խորհրդական Ռուբիոն Սպիտակ տանից (!) բավականին հետաքրքիր տեքստ է տարածել․

Հայկական պետականության համար վերջինիս ռիսկերի մասին խոսելու կարիք չկա։

Ոչ միայն հստակ չէ, թե ի՞նչ իրական վնասի մասին կարող է գնալ խոսքը, այլև նույնիսկ, թե ի՞նչ թիրախներ են խոցվել։

Իրանը առավոտյան` Իսրայելի հարձակումից հետո

Հունիսի 12-13-ը, ժամը 3-ին, Իսրայելը հարձակում է սկսել Իրանի վրա

Ըստ լուրերի` սպանվել են բարձրաստիճան իրանցի զինվորականներ, ինչպես նաև միջուկային հարցերով զբաղվող ֆիզիկոսներ:

«Tourism Databank»-ի տվյալների համաձայն՝ Թուրքիան 2025թ. գրավել է փաթեթային տուրերի պահանջարկի ավելի քան 30%-ը, սակայն այս ցուցանիշը 6-7 կետով ցածր է 2024 թվականի համեմատ։ Հատկապես Անթալիան կազմում է ընդհանուր պահանջարկի 38-40%-ը՝ նախորդ տարվանից 5-6 կետ ավելի պակաս։

Հաջողության հասնելու դեպքում Փաշինյանը պատմության մեջ կարող է մնալ տիեզերական աննախադեպությամբ․ նա կդառնա միակը, որի ղեկավարությամբ առաջինը քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն ընդունած պետությունը դե ֆակտո հրաժարվել է քրիստոնեությունից։

ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ հիասթափված է թե՛ Ռուսաստանից, և թե՛ Ուկրաինայից, քանի որ հակամարտության խաղաղ կարգավորման վերաբերյալ դեռևս պայմանավորվածություններ չկան։

«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագիտության դոկտոր, ԱՄՆ Լիհայի համալսարանի պրոֆեսոր Արման Գրիգորյանն է։

Դիրիժոր Վահե Բեգոյանն այն կարծիքին է, որ Փաշինյանի կողմից Հայ Առաքելական եկեղեցու և Վեհափառ Հայրապետի թիրախավորումը հավանաբար դրսից տրված պատվեր է, որովհետև Հայ Առաքելական եկեղեցին ազգը խմորող միակ կառույցն է. ՀՀ մեջ լինելով՝ Ամենայն Հայոց կաթողիկոսը ներկայացնում է ամբողջ ազգը:

Նիկոլ Փաշինյանին չի՛ հաջողվելու Ադրբեջանի հետ կնքել Խաղաղության պայմանագիր. չի՛ լինելու նման պայմանագիր, որովհետև ադրբեջանական կողմից արվող հայտարարություններն են հենց այդ մասին վկայում. օրինակ՝ այս տարվա մարտին հայտարարեցին, որ «Խաղաղության պայմանագրի» տեքստի համաձայնեցումն ամենևին էլ չի նշանակում բոլոր խնդիրների լուծում. 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում նման տեսակետ հայտնեց ՀԱԿ փոխնախագահ Արամ Մանուկյանը։

Չինաստանը միշտ հանձնառու է իր ստանձնած պարտավորություններին, նույնն ակնկալում է Վաշինգտոնից, ճեպազրույցում հայտարարել է Չինաստանի արտաքին գործերի նախարարության պաշտոնական ներկայացուցիչ Լին Ցզյանը՝ մեկնաբանելով ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հայտարարությունը չին-ամերիկյան առևտրային բանակցությունների ընթացքի վերաբերյալ: «Արմենպրես»-ի փոխանցմամբ՝ այս մասին հաղորդում է ՏԱՍՍ գործակալությունը։ 

Հիմնադրամի ժամանակավոր տնօրեն Ջոն Ակրին ասել է, որ կազմակերպությունը ավտոբուսի վրա հարձակումից հետո քննարկել է իր կենտրոնները փակելու հարցը, սակայն որոշել է նման քայլի չգնալ:

Ի պատասխան դրա՝ Իրանի նախագահ Մասուդ Փեզեշքյանը հայտարարել է, որ Իրանի կառավարությունը չի հրաժարվի ուրանի հարստացման ծրագրից, իսկ Իրանի Ատոմային էներգիայի կազմակերպության ղեկավար Մոհամմադ Էսլամին հայտարարել է անվտանգ վայրում ուրանի հարստացման նոր կենտրոնի գործարկման մասին:

ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտի նախկին տնօրեն, ակադեմիկոս, թուրքագետ Ռուբեն Սաֆրաստյանն այս ամենը հավանական չի համարում՝ շեշտելով, որ Իրանի համար այդ ամենն ունի նաև ռազմավարական նշանակություն։

Ինքնաթիռում եղել է 230 ուղևոր և անձնակազմի 12 անդամ: Մինչ այս տեղեկատվությունը՝ բոլորը համարվում էին զոհված:

Անձնակազմի մյուս 2 անդամները կարտաքսվեն հունիսի 13–ին: 

ԱՄՆ-Իրան բանակցային 6-րդ ռաունդին ընդառաջ քաղաքական-դիվանագիտական հարթությունում իրավիճակն էականորեն լարվել է։ Նախ հիշեցնենք, որ Օմանի արտգործնախարար Բադր ալ-Բուսաիդին հայտարարել է, թե ԱՄՆ-ի և Իրանի միջև միջուկային թղթապանակի շուրջ բանակցությունների 6-րդ փուլը կկայանա Մասկատում կիրակի օրը՝ հունիսի 15-ին։