Ադրբեջանում զորքերի տեղաշարժի, խոշոր կուտակումների, հնարավոր պատերազմի շեմին ՀՀ գործող իշխանությունը արհեստականորեն սրում է Ռուսաստանի հետ հարաբերությունները։ Այստեղ ամենակարևոր բառը «արհեստականորենն» է։
Արցախում կատարվող ողբերգությունը Հայաստանում գիտակցվում է ոչ ամբողջապես կամ գոնե ոչ բոլորի կողմից։ Խոսքը միայն իշխանության մասին չէ, որն ամբողջությամբ Արցախը հանձնել է Ադրբեջանին և հիմա զբաղված է դրա փաթեթավորմամբ։ Խոսքը նաև միայն ընդդիմության մասին չէ, որը թեև փորձեր է անում հանուն Արցախի պայքարի համար, բայց դեռևս շոշափելի հաջողության չի հասնում։ Խոսքն ավելի լայն համատեքստում հասարակության մասին է՝ իր բոլոր շերտերով, իշխանականներով ու ընդդիմադիրներով, չեզոքներով ու անտարբերներով, մտահոգներով ու անդարդներով։
ՀՀ նախկին ՄԻՊ Արման Թաթոյանը ֆեյսբուքյան իր էջում գրում է․ «Մեր ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ ադրբեջանական իշխանությունը Հայաստանի ու Արցախի հետ սահմանին կուտակում է նաև հատուկ նշանակության զինված ստորաբաժանումներ (Յաշմա և Կոմանդո): Սա նույն ձեռագիրն է, ինչ կար 2020թ. սեպտեմբերի 27-ից առաջ:
Գեղամ Մանուկյանը նկատեց՝ նույն ԱԳՆ-ից վաղը որևէ մեկը չի կարող արդարանալ և ասել՝ տուն էի պահում. «Իրենցից որևէ մեկը չի՞ ասել՝ այս իրավիճակում ի՞նչ հումանիտար օգնություն եք ուղարկում Ուկրաինա: Ունե՞ք պրոբլեմ Ռուսաստանի հետ, նշանակում է՝ պետք է ուղիղ խոսել, ամեն օր խոսել, նույնը ԱՄՆ-ին և ԵՄ-ին է վերաբերում, բայց 5 տարի է՝ այս իշխանությունը խաբում է բոլորին: Մի բան ասում է՝ ՌԴ-ին, նույնը՝ ԱՄՆ-ին և ԵՄ-ին, ի վերջո, սրանք էլ հո մեկը մեկից տեղեկացված են: Իրենց համար ի՞նչ Հայաստանի Հանրապետություն, ի՞նչ հայրենիք, ի՞նչ Արցախ, իրենք ապրում են ամենօրյա կյանքով, հասկանալով, որ այն ատելությունը, որը կա սեփական երկրում, սեփական ժողովրդի կողմից՝ իրենց նկատմամբ, պայթելու է»:
Վաղը տեղի կունենա Դատավորների արտահերթ ընդհանուր ժողովը: Ընտրելու են Էթիկայի և կարգապահական հարցերի հանձնաժողովի անդամների: Հանձնաժողովի չորս անդամի՝ Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանի դատավորներ Արման Հովհաննիսյանի, Հովիկ Շահնազարյանի, Վարչական դատարանի դատավոր Մերի Համբարձումյանի և դատավոր չհանդիսացող անդամ Դավիթ Հակոբյանի լիազորությունները դադարել են՝ հանձնաժողովում պաշտոնավարման ժամկետի ավարտով պայմանավորված։
Հայ ժողովուրդը իր ընտրած իշխանությունից պետք է պահանջի առաջին անգամ հանուն պետության միավորել, դադարեցնել հեղափոխական խենթությունները, հատկապես որ այդ հեղափոխությունից «բան չի մնացել»։ Ազատել քաղբանտարկյալներին, օգտագործել փորձառու բանակցողների ներուժը։ Եղած պրոբլեմատիկ, բայց դե յուրե բարեկամներին վանելուց առաջ գոնե ունենալ երաշխիքներ նոր բարեկամներից»։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ Ազգային ժողովի (ԱԺ) ընդդիմադիր «Պատիվ ունեմ» խմբակցության ղեկավար, ՀՀԿ ԳՄ անդամ Հայկ Մամիջանյանն է։
Կառավարող «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը կրկին ակտիվացրել է Ստամբուլի կոնվենցիայի քննարկումները։ Նպատակն այս կոնվենցիայի՝ հնարավորինս շուտ վավերացումն է։ Այս թեմայի շուրջ հատկապես ակտիվ են ՔՊ-ական պատգամավորներ Զարուհի Բաթոյանը, Ծովինար Վարդանյանը, Մարիա Կարապետյանը և Սոնա Ղազարյանը։
«Փաշինյանը հանձնված ղեկավար է. նա հանձնվել է՝ անգամ ղեկավար չդարձած, իր տեսակն է այդպիսին, հետևաբար՝ այդ մարդու հայտարարությունը մեկնաբանելն անտրամաբանական է» ։
«Նիկոլ Փաշինյանին որևէ մեկն իրավունք չի տվել նման հայտարարություն անել, նա այս երկրի տերը չէ, նա այս երկրի ժողովրդի ծառայողն է, որի համար երկրի բյուջեից աշխատավարձ է ստանում։ Նա իրավունք չունի իմ անունից նման հայտարարություն անել։ Կարծում եմ՝ խնդրի լուծումը գտնվում է նույնիսկ գնդացրի առջև կանգնած որևէ պայմանագիր չստորագրելու մեջ։
Բոլորս էլ հասկանում ենք, թե պլան Բ-ն ինչի մասին է: Թերևս, նկատի ունեն այլընտրանքային ճանապարհ Իրանի հետ կամ մեկ այլ երկրի, բայց, ամեն դեպքում, «պլան Բ» ասվածի մեջ նաև կարելի է շանտաժի էլեմենտներ նկատել:
Սեպտեմբերի 7-ին՝ ժամը 17:45֊ի սահմաններում, ադրբեջանական կողմը վերադարձրել է օգոստոսի 28֊ին ռուսական խաղաղապահ զորակազմի ուղեկցությամբ Արցախից Հայաստան տեղափոխվելու ժամանակ առևանգված և ապօրինի ազատազրկված ուսանողներ Ալեն Սարգսյանին, Վահե Հովսեփյանին և Լևոն Գրիգորյանին։
«Պարզ է, որ այս իշխանությունը մտադիր է այս պայմաններում խզել ՌԴ-ի հետ հարաբերությունները, այսինքն՝ գործարքի գնալ Արևմուտքի հետ: Ուրիշ հարց, որ Արևմուտքն իր կողմից նման լուրջ մտադրություն չունի, բայց իրենց համար ցանկալի է, որ Հայաստանն իր կողմից անի դա:
«Եթե ցույց անողները 2-3 հոգուն են մատնանշում, ապա հետաքրքիր է՝ ո՞ւմ են իրենք ներկայացնում, մենք ժողովրդին ենք ներկայացնում, նրանք՝ չգիտեմ»,- հավելեց պատգամավորը։
Նիկոլ Փաշինյանն այսօր կառավարության նիստում վերահաստատեց հանրային տարբեր հարթակներում տարածվող տեղեկությունները, ըստ որոնց՝ Ադրբեջանը սահմանի երկայնքով կուտակում է զորքեր և տեխնիկա:
168.am-ը ԿԽՄԿ Արցախի գրասենյակի հաղորդակցության բաժնի պատասխանատու Էթերի Մուսայելյանից հետաքրքրվեց՝ այսօր լրանում է տղաների առևանգման 10-րդ օրը, արդյո՞ք ադրբեջանական կողմը դիմել է Կարմիր խաչին, որպեսզի նրա միջոցով վերադարձնի երիտասարդներին։
Այսօր Կառավարության հերթական նիստի մեկնարկին, Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարեց, որ ռազմաքաղաքական իրադրությունը տարածաշրջանում խիստ սրվել է։
Այս բոլոր գործոնները բազմապատկում են Հայաստանի թշնամիների կողմից պատերազմ սանձազերծելու գայթակղությունը։ Նրանք հասկանում են, որ այդ պատերազմը մղելու են ոչ թե Հայաստան պետության, այլ հայ ժողովրդի դեմ, որովհետև պետությունն իր հետ նույնացրած իշխանությունն իր բոլոր քայլերով մոտեցնելու է պարտությունը։ Եվ եթե պետությունը/իշխանությունը չի պատրաստվում պատերազմի, գոնե բնազդային տագնապից ելնելով՝ դրան պետք է պատրաստվի հասարակությունը՝ մինչև հնարավոր պատերազմը փոխելով այն իշխանությանը, որն իրականություն է դարձրել նման մղձավանջը։
«Մենք տեսնում ենք, որ Ադրբեջանը բացահայտ պատրաստվում է նոր էսկալացիայի, և հարց է ծագում՝ Հայաստանի իշխանություններն այս ֆոնին ինչո՞ւ են այսպես բացահայտ կոնֆլիկտ հրահրում հայ-ռուսական հարաբերություններում, դա Հայաստանի անվտանգության օգտի՞ն է, թե՞ ոչ: Վստահ եմ, որ դա հենց միտված է նրան, որպեսզի էսկալացիա լինի, այդ էսկալացիայի արդյունքում որևէ օգնություն չստանանք Ռուսաստանից, որը ցույց է տվել […]
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը նախկին փոխարտգործնախարար, արտակարգ և լիազոր դեսպան Ավետ Ադոնցն է։
«Սեպտեմբերի 2-ի հավաքին մասնակցել եմ, և մեր ժողովրդին սկսեցի պաշտել: Չի՛ կարող ժողովրդի կամքը վերջնական հաղթանակի չհասնել՝ անկախ իշխանական նկրտումներից. այդպես եղավ 88 թվականին, երբ կոմունիստական վարչակարգն էր իշխում, այդպես կլինի, հավատում եմ՝ ապագայում»,- ասաց հրապարակախոսը:
«Արևմտյան ծուղակի և՛ մասնակից, և՛ զոհ Փաշինյանը, միևնույն ժամանակ վախենում է ռուսական զայրույթից. եթե չվախենար, ապա հիմա ստորագրել էր արևմտյան տարբերակը, որը նույն ադրբեջանականն է, որի նպատակն Արցախում ապրող հայերի տարհանումն է»։
Գործող ղեկավարության նյարդերը կարող են տեղի տալ, և ինչ-որ պահի նրանք հասկանան, որ պատերազմ վարելու ունակությունները նրանց մոտ թույլ են, և իշխանության գան այնպիսի մարդիկ, դերակատարներ, որոնք ունակ են միջնաժամկետ և երկարաժամկետ պատերազմ վարել: Սա չափազանց մեծ ռիսկեր է պարունակում Ադրբեջանի համար, որովհետև այդ դեպքում շատ դժվար է կանխատեսել, թե ինչ ելք կլինի, եթե 2 տարի պատերազմի մեջ լինեն, լինենք: Չեմ կարծում, որ Ադրբեջանն այդ արկածախնդրությանը կգնա, որովհետև մեծ հավանականությամբ կարող են խաղաքարտեր խառնվել, ինչի դեպքում Ադրբեջանը մեծ խնդիրների առջև կկանգնի:
Անցած հինգուկես տարում սրանք Երևանի մետրոպոլիտենի անգամ մեկ կայարանի կառուցման նախագիծ չունեցան, թեև իրենց խոստումներով՝ դեռևս անցած տարի պիտի «Աջափնյակ» կայարանը բացված լիներ։ Թե՛ քաղաքային, թե՛ համապետական կառավարման հարցերում չկա մի բնագավառ, մի ոլորտ, որտեղ ձեռքբերում ունենան, բայց հասցրել են փոշիացնել հնարավոր ամեն ինչը՝ հայրենիքի հողակտորներից մինչև Ծիծեռնակաբերդի ճանապարհ։
Արցախում բոլոր տեսանկյուներից իրավիճակը ծանր է։ Մասնավորապես կենցաղային առումով, օրը մեկ շնչին 200 գրամ հաց է հասնում։ Սա բավականին բարդ իրավիճակ է ստեղծում հատկապես երեխաների, տարեցների համար, տրանսպորտ առհասարակ չի գործում, դեղամիջոցներ չկան, հիվանդանոցներում դժվար իրավիճակ է։ 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում ադսաց Արցախի Հանրապետության նախագահի խորհրդական, Արցախի նախկին արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանը՝ խոսելով Արցախում ադրբեջանական շրջափակման հետևանքով ստեղծված իրավիճակի մասին։
168.am-ը Վիկտոր Կրիվոպուսկովից հետաքրքրվեց՝ արդյո՞ք ՌԴ-ն Հայաստանի հանդեպ պատշաճ կերպով կատարել է իր պարտականությունները, ապա հիշեցրեց, որ ՌԴ ղեկավարությունը սկզբում ողջունում էր 2018 թվականի, այսպես կոչված, հեղափոխությունը, հետո՝ Փաշինյանի մի շարք քայլերը, և, որ Պուտինը 44-օրյա պատերազմից հետո հայտարարել էր, որ Փաշինյանը դավաճան չէ. իսկ հիմա տպավորություն է ստեղծվում, որ ՌԴ իշխանությունները Փաշինյանին շփոթում են հայ ժողովրդի հետ:
Կիևում առաջին տիկնանց և ամուսինների ամենամյա գագաթնաժողովն անցկացվում է Ուկրաինայի առաջին տիկին Օլենա Զելենսկու նախաձեռնությամբ: Գագաթնաժողովի պաշտոնական կայքը տեղեկացնում է նաև, որ այս ձևաչափով երրորդ գագաթնաժողովի թեման հոգեկան առողջությունն է։
Արցախյան երեք պատերազմների մասնակից, ռազմական փորձագետ Մարտին Եսայանի կարծիքով՝ Հայաստանի ու Արցախի սահմանային հատվածում Ադրբեջանի կողմից զորքի կուտակումը նշանակում է հարձակում ոչ թե Արցախի, այլ Հայաստանի վրա։
ԱԺ նախկին նախագահ, ՀՀԿ ԳՄ անդամ Սամվել Նիկոյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ անդրադառնալով Հայաստանի ու Արցախի շուրջ ստեղծված իրավիճակին՝ ցավով արձանագրեց, որ այսօր ապրում ենք մեր պատմության ողբերգական օրերից:
Տարածաշրջանային զարգացումների ժամանակ Հայաստանն ու Ադրբեջանը գործիք են ընդամենը՝ կա շահերի բախում, մի կողմից՝ Ռուսաստան-Իրան, մյուս կողմից՝ Ադրբեջան-Թուրքիա, Իսրայել-Մեծ Բրիտանիա-Միացյալ Նահանգներ։ 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը՝ անդրադառնալով Ադրբեջանի կողմից Արցախի ու Հայաստանի սահմաններին զորքի տեղակայմանը և ռազմական գործողությունների վերսկսման հնարավորությանը։