Ադրբեջանի հետ ՀՀ իշխանությունն ունի երկկողմ բանակցություն՝ պատանդների վերադարձի հարցը պետք է լինի հրատապ հարցերից մեկը. Արտակ Բեգլարյան
Ադրբեջանի գլխավոր դատախազ Քյամրան Ալիևը, ըստ ԱՊԱ ադրբեջանական լրատվական գործակալության, ասել է, որ Ադրբեջանում Լեռնային Ղարաբաղի նախկին բարձրաստիճան ղեկավարների նկատմամբ հարուցված քրեական գործերն առաջիկայում կփոխանցվեն դատարան: Խոսքը 15 անձի նկատմամբ հարուցված քրեական գործերի մասին է, որոնց նախաքննությունն արդեն ավարտվել է։
Ձերբակալվածների թվում են ԼՂՀ նախկին նախագահներ Արկադի Ղուկասյանը, Բակո Սահակյանը, Արայիկ Հարությունյանը, խորհրդարանի նախկին խոսնակ Դավիթ Իշխանյանը, նախկին արտգործնախարար Դավիթ Բաբայանը և բարձրաստիճան նախկին զինծառայողներ:
«Այս պահին մեղադրյալները, փաստաբանները և տուժողները ծանոթանում են քրեական գործի նյութերին, ճանաչողական փուլի ավարտից հետո մեղադրական եզրակացությունը կներկայացվի դատարան»,- ասել է Ալիևը:
Մինչև դատական փուլի մեկնարկը, Հայաստանը պետական մակարդակով ի՞նչ կարող է անել, իրատեսական է, որ հայ պատանդների, գերիների, ռազմագերիների պաշտպանության համար Ադրբեջանը թույլ կտա ներգրավվելու փաստաբանների միջազգային տարբեր դատարաններից։
168.am-ի հետ զրույցում Արցախի նախկին պետնախարար, մարդու իրավունքների նախկին պաշտպան Արտակ Բեգլարյանը պատասխանելով այս հարցերին՝ ասաց, որ իրականում Ադրբեջանը փորձելու է չհամաձայնել որևէ բանի հետ, սակայն հայաստանյան կողմը միանշանակ գործիքակազմեր ունի, որոնք հնարավորինս պետք է օգտագործի. մի մասը՝ երևացող, մյուս մասը՝ չերևացող։
«Այդ թվում՝ իրավաբանական աջակցության մասով, հյուպատոսական աջակցություն կարող է լինել, որը տարբեր մասնագիտական շրջանակներ առաջարկել են, խորհուրդ են տվել, բայց չգիտեմ, թե ինչ աշխատանքներ են կատարել, կամ արդյո՞ք կատարել են, թե՞ ոչ։ Միանշանակ նաև ՄԱԿ արդարադատության միջազգային դատարանի և ՄԻԵԴ-ի հրամանի վճիռների հիման վրա տարբեր միջանկյալ միջոցներ կիրառել։ Կան ՄԱԿ-ի տարբեր մասնագիտացված կառույցներ, նաև փորձագետներ, որոնք զբաղվում են խոշտանգումների կանխարգելման հարցերով կամ կամայական կալանավորման, ազատազրկման հարցերով, դրանք աշխատանքային խմբեր են, կոմիտեներ և այլն։ Տարբեր ձևերով աշխատանքի մի մասն արվել է, մյուս մասը չեմ տեսնում, որ արել են»,- նշեց Արտակ Բեգլարյանը։
Ըստ նրա, կա մեկ միջոց ևս՝ ճնշում գործադրել Ադրբեջանի վրա տարբեր խոշոր երկրների՝ Միացյալ Նահանգների, Ռուսաստանի, ԵՄ-ի միջոցով։ Սա պետք է անի Հայաստանի դիվանագիտությունը՝ բարձրագույն մակարդակով։ Այդ ճնշումն այնքան մեծ պետք է լինի, որ Ադրբեջանը ստիպված գնա համագործակցության։
«Մյուս խողովակն Ադրբեջանի հետ երկկողմ բանակցություններն են, որն առկա է, որի սեղանին միանշանակորեն պետք է լինի հիմնական ու հրատապ հարցերից մեկը՝ պատանդների պաշտպանության և վերադարձի հարցը։ Պետք չէ սպասել միջպետական համաձայնագրի ստորագրմանը՝ միանգամից որպես ուղիղ հարաբերությունների կարգավորման գործընթաց կամ հերթական փուլ, պետք է այս քայլին էլ Հայաստանը հասնի»,- նշեց Արտակ Բեգլարյանը։
Հարցին՝ ՀՀ դիվանագիտությունն ինչպե՞ս կարող է այս հարցում արդյունք գրանցել, երբ Նիկոլ Փաշինյանն ԱԺ ամբիոնից հայտարարում էր, որ «բոլոր վախկոտ դասալիքները պետք է հայտնվեն բանտում, դա ՀՀ արժանապատվության հարցն է», Արտակ Բեգլարյանը պատասխանեց, որ Բաքվի բանտերում գտնվող որևէ մեկ հայի վերաբերյալ՝ ոչ միայն Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությունը, այլև զինծառայողներ, քաղաքացիական անձինք, ՀՀ իշխանությունը իրավունք չունի բացասական խոսք ասելու։
«Առավել ևս Արցախի ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը պիտակավորել՝ դասալիք, դավաճան շատ ծանր պիտակներով՝ անթույլատրելի է։ Հակառակը, ՀՀ ղեկավարությունը պետք է առավելագույնն անի նրանց ազատ արձակելու համար։ Եթե որևէ քաղաքական, իրավական բնույթի մեղադրանքներ կան կոնկրետ անձանց համար, թող նրանք վերադառնան հայրենիք, հետո արդեն պատշաճ ընթացակարգով կարելի է քննել, թե ով ինչի համար է մեղավոր։ Ավելին՝ նման գնահատականներ տալն է ինձ համար դավաճանություն, դասալքություն։ Պետք է հնարավորինս ամեն ինչ անենք, որպեսզի մեր պատանդները, գերիները զերծ մնան տեղեկատվական, հոգեբանական, հանրային հնարավոր բացասական ալիքներից, ճնշումներից, ուստի իշխանությունները պետք է այնպիսի վարք դրսևորեն, որ այս մարդկանց պաշտպանեն այդ հնարավոր ճնշումներից»,- եզրափակեց Արտակ Բեգլարյանը։
Հիշեցնենք՝ սեպտեմբերի 19-ին Ադրբեջանն Արցախի դեմ սկսած ռազմական գործողություններից հետո խաղաղ բնակիչներին սպանելու սպառնալիքի տակ սեպտեմբերի 27-ից սկսած գերեվարեց Արցախի նախկին բարձրաստիճան ռազմաքաղաքական ղեկավարությանը։ Սեպտեմբերի 27-ին Հակարիի կամրջից Ադրբեջանը գերեվարեց Արցախի նախկին պետնախարար Ռուբեն Վարդանյանին և ՊԲ նախկին հրամանատարի տեղակալ Դավիթ Մանուկյանին։ Իսկ սեպտեմբերի 28-ին Արցախի նախկին արտգործնախար Դավիթ Բաբայանը հայտարարություն էր տարածել՝ նշելով, որ ադրբեջանական կողմը պահանջել է իր ժամանումը Բաքու՝ համապատասխան հետաքննության համար։
