Հովհաննես Այվազովսկու «Փրկվածը» նկարն, ինչպես եւ սպասվում էր, դարձել է MacDougall’s աճուրդային տան աճուրդի թոփ-լոտը, որը մասնագիտացած է ռուսական արվեստի բնագավառում: Ընդամենն աճուրդից ստացվել է 3,3 միլիոն ֆունտ ստեռլինգ:
1872 թվականին, 21 տարին դեռ չբոլորած, վախճանվեց բանաստեղծ Պետրոս Դուրյանը։ Այդ անսպասելի ու ծանր կորստի պահին նրա ընկերները հանկարծ հիշեցին, որ տաղանդավոր երիտասարդը նույնիսկ լուսանկար չուներ։ Շտապ կանչեցին նկարիչ Աբրահամ Սարգսյանին, որ գոնե մահվան մահճում Դուրյանի դիմանկարը վրձներ։ Բայց մահն այնպես էր աղավաղել Դուրյանի դեմքը, որ նկարիչը հրաժարվեց այդ փորձից։
Ջինա Բախաուերի անվան դաշնակահարների միջազգային մրցույթն աշխարհի հեղինակավոր և հայտնի ստուգատեսներից է: Այս տարի այն անցկացվում է կրտսեր տարիքային խմբի համար՝ 11-14 տարեկան: Մրցույթի մրցանակային ֆոնդը կազմում է ավելի քան 60 000 ԱՄՆ դոլար: Մրցույթի դափնեկիրները համերգներով հանդես կգան աշխարհի հեղինակավոր համերգասրահներում: Այս մասին տեղեկացրին ՀՀ մշակույթի նախարարության հասարակայնության հետ կապերի բաժնից:
«Հարրի Փոթերի» շարունակությունը նվիրված է չափահաս կախարդի կյանքին: Գործողությունը ծավալվում է «Հարրի Փոթերը եւ Մահվան պարգեւները» գրքի իրադարձություններից 19 տարի անց: Ըստ սյուժեի՝ Փոթերը մոտ 40 տարեկան է, նա ամուսնացած է եւ աշխատում է մոգության նախարարությունում: Պիեսի հիմնական սյուժեն նվիրված է նրա դեռահաս որդու՝ Ալբուս Փոթերին եւ պատմում է այն մասին, թե նա ինչպես է գլուխ հանում ընտանեկան ժառանգության «ծանր բեռից»:
Եթե անկեղծ՝ ես հոգնել եմ արդեն այդ «սինեմայից»: Այո, ընդունել են և՛ Գերմանիան, և՛ Ֆրանսիան, և՛ էլի շա՜տ երկրներ… Երբ ուզում են՝ ընդունում են, երբ ուզում են՝ մոռանում են մեր մասին… Ես կարծում եմ, որ արդեն ժամանակն է, որ մենք ինչ-որ բաներ հասկանանք, դասեր քաղենք: Հա, ընդունեցին, հետո՞… Մի լավ խոսք կա, որն ասում են խաչակնքելով. «Գլուխ ունես՝ փորիդ նայիր, ձախ, աջ՝ գործ չունես»:
Ավանդաբար այս կինոֆորումի ծրագիրը ներառում է ոչ միայն գեղարվեստական, այլեւ վավերագրական, անիմացիոն, կարճամետրաժ ֆիլմեր: Փառատոնի շրջանակներում, որը կանցկացվի քաղաքի տասը կինոթատրոններում եւ կտեւի մինչեւ հունիսի 19-ը, կկայանան 25 համաշխարհային պրեմիերաներ, 139 ֆիլմեր առաջին անգամ կցուցադրվեն Ավստրալիայում:
ABBA լեգենդար խմբի անդամներ Բիոռն Ուլվեուսը եւ Բենի Անդերսոնը նշել են իրենց համատեղ ստեղծագործական գործունեության 50-ամյա հոբելյանը: Ստոկհոլմի «Բյոռնս» ակումբի մասնավոր երեկույթը, որն անցկացվել է լույս հունիսի 6-ի գիշերը, ավարտվել է նրանով, որ խմբի բոլոր չորս երաժիշտները՝ Բիոռն Ուլվեուսը, Բենի Անդերսոնը, Ագնետա Ֆելտսկոգը եւ Աննի-Ֆաիդ Լինգստադը, միասին հայտնվել են բեմում՝ կատարելու իրենց կոմպոզիցիաներից մեկը:
Օպերայի և բալետի պետական ակադեմիական թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար, դիրիժոր Կոնստանտին Գարիի Օրբելյանը թատրոնի արտիստներին ներկայացրել է իր երաժիշտ ընկերների հետ, ովքեր ևս նոր են ժամանել Հայաստան:
Լոնդոնում Christie`s-ի աճուրդում Հովհաննես Այվազովսկու «Օսմանյան սրճարանը լուսնի լույսի ներքո» կտավը վաճառվել է 194,5 հազար ֆունտով, նկարչի երկու այլ աշխատանքներ գնվել են 158,5 հազար եւ 110,5 հազար ֆունտով: Այս մասին ՌԻԱ Նովոստիին հայտնել է աճուրդային տան ներկայացուցիչը:
Թեոդոսիայի Հովհաննես Այվազովսկու պատերասրահն ունի ծովանկարչի գործերի՝ աշխարհում ամենախոշոր հավաքածուն. 416 կտավների մեծ մասն ունի 1 միլիոն եվրոյից ավելի ապահովագրական արժեք, սակայն պատկերասրահը ոչ մի առնչություն չունի մեծ նկարչի՝ Լոնդոնի Christie’s աճուրդում վաճառքի հանված կտավների հետ: Այս մասին ՌԻԱ Նովոստիին պատմել է պատկերասրահի տնօրեն Տատյանա Գայդուկը:
«Կադրերի բաժին N 168»-ն այս շաբաթ առաջարկում է դիտել ռեժիսոր Արման Երիցյանի առաջարկած ֆիլմը: Արմանը 168.am-ի ընթերցողների ուշադրությունն է հրավիրում հույն ռեժիսոր Յորգոս Լանտիմոսի հեղինակած ֆանտաստիկ անտիուտոպիայի՝ «Ծովախեցգետնի» («The Lobster» Γιώργος Λάνθιμος) վրա, համարելով, որ սա հայկական կոնսերվատիվ իրականությունը լավագույն կերպով արտացոլող ֆիլմ է:
Ա. Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի ազգային ակադեմիական թատրոնի կառավարման խորհրդի առաջարկով և թատրոնի տնօրեն Ա. Արզումանյանի հրամանով նշանավոր դիրիժոր Կոնստանտին Գարիի Օրբելյանը նշանակվել է թատրոնի գեղարվեստական ղեկավար: Այդ մասին տեղեկացնում են թատրոնից: Նա ժողովրդական արտիստ Կոնստանտին Օրբելյանի զարմիկն է։
Ճարտարապետ Ասլան Մխիթարյանի խոսքով՝ երկար ժամանակ պետական գործչի քանդակի այդ մակարդակի մրցույթ չի եղել. «Այլ ոլորտների ներկայացուցիչների արձանների դեպքում դուք ազատ եք՝ արտահայտչական ձևեր օգտագործելու: Այսօր այս քանդակը տեղ ունի հավանության արժանանալու: Քննադատություններին հանգիստ եմ մոտենում: Երբ չեն քննադատում, ուրեմն ոչինչ արված չէ: Ես այդպիսի քանդակ չեմ հիշում, որ դրվի ու չքննադատվի»:
Այս փոքր-ինչ խորհրդավոր ու զարմանալի պատմությունը ծայր առավ 1914 թվականի ձմռանը, երբ Սարիղամիշի մոտ իրար բախվեցին ռուսական ու թուրքական բանակները։ Մեծ էր վտանգը, որ ռուսների անհաջողության դեպքում Էնվեր փաշայի հրոսակները կարշավեին մինչև Երևան։ Եվ վերահաս աղետից տագնապած` Ամենայն Հայոց Հայրապետ Գևորգ 5-րդը կայացնում է ծայրահեղ մի վճիռ։
Ձայնային կինոյի ստեղծումից հետո պրոդյուսերները սկսեցին փնտրել այնպիսի թատերական ռեժիսորների, որոնք կկարողանային խոսել սովորեցնել «համր» դերասաններին: Paramount Pictures ստուդիան դասավանդելու առաջարկով դիմեց Մամուլյանին, սակայն նա չհամաձայնեց, այլ ցանկություն հայտնեց դառնալ ֆիլմերից մեկի ռեժիսորը:
Մանուկ հասակում որբացած և ընտանեկան խնամքից զրկված Կոմիտասը միաժամանակ ջանում էր գտնել իր ընտանիքը. պատկանելիությունը նրա համար անչափ կարևոր էր: Եվ որպես իր ընտանիք՝ նա ընտրեց իր ժողովրդին և իրեն համարում էր այդ մեծ ընտանիքի մի մասնիկը:
Համաշխարհային կինեմատոգրաֆը կամաց-կամաց մոռացության է մատնում ամերիկահայ մեծ կինոռեժիսոր Ռուբեն Մամուլյանի անունը (1897-1987): Մոռացվում են ողջ կյանքի ընթացքում այս զարմանալի վարպետին ուղեկցող լեգենդներն ու միֆերը, նրա հաղթանակներն ու պարտությունները, եւ մեր գլամուրային ու անառողջ դարում նրա անվան շուրջ խորհրդավոր լռություն է:
Վակարչուկն այսօր երեկոյան կայանալիք համերգի ժամանակ չի պատրաստվում կատարել «Դլե Յամանը»: Իր այս որոշումը երգիչն այսպես մեկնաբանեց. «Ոչ, չեմ պատրաստվում այսօր կատարել «Դլե Յամանը», որովհետև սա այնպիսի երգ է, որը պետք է զգալ, ոչ թե ուղղակի կատարել։ Այն կարող են երգել միայն հայերը։ Իսկ համերգին մենք անակնկալ ենք պատրաստել, տեսնենք՝ ինչպես կստացվի»։
Բոլոր այն պնդումները, թե Հայաստանը դեմ է եղել պատմամշակութային հուշարձանների ուսումնասիրման դիտորդական առաքելություններին, այդ թվում` «Զինված ընդհարման դեպքում մշակութային արժեքների պաշտպանության մասին» ՅՈՒՆԵՍԿՕ-ի 1954 թ. Հաագայի կոնվենցիայի 23-րդ հոդվածի ներքո Կազմակերպության կողմից փաստահավաք տեխնիկական առաքելություն ուղարկելուն իրականությանը չեն համապատասխանում:
Ջոն Մալկովիչը պատրաստվում է մարմնավորել ռեժիսոր Աննա Մելիքյանի նոր ֆիլմի հերոսներից մեկին. այս մասին հայտնել է ինքը՝ ռեժիսորը:
«Եթե նա մեզ չլքեր, միանշանակ համաշխարհային դեմքերի հետ ոտք կգցեր, որովհետեւ նայում ես իր գործերին ու զգում ես նրա` այդ խորաթափանցությունը տեսնելու ու զգալու, այդ պահը ֆիքսելու ու վերադարձելու ունակությունը»:
Հայտնի գրող, հրապարակախոսը խոստովանում է, որ այստեղ՝ Հայաստանում, ինքն իրեն ավելի հայ է զգում, քան իսպանացի. «Իհարկե, սա չափազանց տարօրինակ զգացողություն է, հավանաբար ինչ-որ նմանություններ կան մեր լեզուների տեմպերամենտի միջև, և հետո, երբ գիտնականների մի խումբ ստուգեցին իմ գեները, նրանք գտան, որ, ամենայն հավանականությամբ, իմ նախնիներն անցել են Հայաստանով, և ես դա հստակ զգում եմ»:
Վաղ միջնադարի Վարդապետի դիմաքանդակի հեղինակը հայտնի քանդակագործ, ՀՀ ժողովրդական նկարիչ, ՌԴ Գեղարվեստի ակադեմիայի ակադեմիկոս, քանդակային կոմպոզիցիաների վարպետ Ղուկաս Չուբարյանն է՝ Չուբարը (1923-2009): Չուբարյանը հեղինակ է դիմաքանդակների, արձանների, մոնումենտալ գործերի:
Մոտեցիր ինձ: Մոտ եկ: Կանգնիր կողքիս: Ձեռքդ դիր ափիս մեջ: Այսպես: Ուզում եմ ուսդ հպվի ուսիս: Այս որքան ես մեծացել: Մեջքդ շտկիր, քեզ ասելիք ունեմ: Դու գիտես, թե որքան եմ սիրում քեզ: Խոսելն իսկ ավելորդ է: Գիտես, որ ամեն ինչից թանկ ես ինձ համար: Բոլորից թանկ: Գիտես, որ կյանքս քոնն է: Հոգիս էլ: Կանգնիր կողքիս: Լսի՛ր ինձ:
Մոսկվայում մայիսի 28-ին մեկնարկեց հայ մեծանուն կոմպոզիտոր և դաշնակահար, ԽՍՀՄ և ՀՀ ժողովրդական արտիստ Առնո Բաբաջանյանի ծննդյան 95-ամյակին նվիրված «Քանի դեռ հիշում եմ, ապրում եմ» խորագրով համերգաշարը:
«Արամ Խաչատրյան մրցույթ» մշակութային հիմնադրամի հրավերով հունիսի 4-ին Երևան է ժամանելու աշխարհի առաջատար օպերային թատրոններից մեկի՝ Նյու Յորքի Մետրոպոլիտենի երաժշտական տնօրեն Ջոն Ֆիշերը։
«Դուդուկը մարդկության պատմության մեջ մեր ձեռագիրը թողնելու ևս մի առիթ է, որը հիանալիորեն նպաստում է տարբեր երկրների զբոսաշրջիկների ուշադրությունը մեր հայրենիքի ու մշակույթի կողմն ուղղելուն»։
«Մշտապես ամեն ինչ պետք է լինի, հասկանո՞ւմ եք, ուզում է՝ սոցռեալիզմ լինի, ուզում է՝ աբստրակցիա թե ուրիշ բան, միայն, եթե լավ է արված, իզմերը կապ չունեն, կարևորը՝ մեջը հոգի դրված լինի։ Միայն այդ պարագայում այդ աշխատանքները դարերով չեն կորցնի իրենց արժեքը, դարերով արդիական ու ավանգարդ կմնան»։
Ներկայացնում ենք հայազգի արվեստագետ, քանդակագործ Վիգեն Ավետիսի մասին իտալական Toscana Oggi թերթի՝ սույն թվականի մայիսի 22-ի հրապարակումը, որը մեծ արձագանք է գտել իտալական մամուլում և հասարակական լայն շրջանակներում։ Հոդվածի ամբողջական տեքստը ներկայացնում ենք հայերեն՝ Գրիգոր Ղազարյանի թարգմանությամբ։
Դիլիջան քաղաքում մայիսի 28-ին, UWC Dilijan քոլեջի առաջին շրջանավարտների ավարտականի օրը, կկայանա UWC Dilijan քոլեջի հիմնադիր-գործընկեր ռուսաստանցի հայտնի գործարար եւ բարերար, երաժիշտ Վլադիմիր Ավետիսյանի եւ D’Black Blues Orchestra խմբի համերգը:
