Բաքվի դատարանում Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանի` «Գյանջայի դեպքերին» առնչվող ցուցմունքների մասին ադրբեջանական հրապարակումներից հետո Նիկոլ Փաշինյանը սկսեց մտահոգվել, այսօր կարծես ՀՀ իշխանություններն ուշացումով սկսել են հասկանալ, որ Բաքվի դատավարությունը ոչ թե այնտեղ պահվող Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության դեմ է, այլ Հայաստանի Հանրապետության, և, որ կեղծ մեղադրանքներով «դատավարությունն» Ադրբեջանը նաև օգտագործելու է բանակցություններում Հայաստանի վրա ճնշումներ գործադրելու համար: Այլ հարց է, որ ՀՀ իշխանությունները պետք է գործուն քայլեր անեն, ինչի մասին խոսում են իրավապաշտպանները, նախկին պաշտոնյաները:
1988 թվականի այս օրերին Արցախյան շարժումը խեղդելու նպատակով՝ Սումգայիթում (Ադրբեջան) սկսվեցին հայկական եռօրյա ծրագրված ջարդերը (փետրվարի 27-29-ը), իսկ հետո ադրբեջանական իշխանություններն ընտրեցին այլ թիրախներ՝ Գանձակ, Բաքու, Մարաղա և այլն:
Հայաստանը շարունակում է առաջ քաշել Ադրբեջանին ուղղված առաջարկը՝ կնքել սպառազինությունների փոխադարձ վերահսկման երկկողմ պայմանագիր: Սրա մասին ՄԱԿ մարդու իրավունքների խորհրդի 58-րդ նստաշրջանի բարձրաստիճան հատվածում հերթական անգամ խոսել է ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը:
2024 թվականի հունիսի 14-ին ՀՀ պաշտպանության նախարարությունը հաղորդագրություն էր տարածել, որտեղ նշվում էր. «Հունիսի 14-ին՝ ժամը 08:20-ի սահմաններում, ՀՀ ՊՆ N զորամասի պահպանության տեղամասում հայտնաբերվել է պայմանագրային զինծառայող Արմեն Գուրգենի Գասպարյանի դին՝ հրազենային վնասվածքով: Դեպքի հանգամանքներն ամբողջովին պարզելու նպատակով ընթանում է քննություն»:
2021 թվականի փետրվարի 25-ին ՀՀ զինված ուժերի գլխավոր շտաբը՝ գեներալ-գնդապետ Օնիկ Գասպարյանի ղեկավարությամբ, պահանջել էր Նիկոլ Փաշինյանի և նրա կառավարության հրաժարականը:
Այն, որ Ֆրանսիան պատրաստ է Հայաստանի հետ զենքի մատակարարման պայմանագիր կնքել, ֆրանսիական կողմը հայտարարել էր 2023 թվականի հոկտեմբերին՝ Արցախի հայաթափումից հետո:
Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը կոլեգիայի նիստ է հրավիրել, որտեղ ներկայացվել է գերատեսչության 2024 թվականի հաշվետվությունը:
Հոսպիտալում հիվանդության հետևանքով զինծառայողի մահվան դեպք է արձանագրվել:
Նիկոլ Փաշինյանի ընտանեկան լրատվամիջոցից՝ «Հայկական ժամանակից», տեղեկանում ենք, որ փետրվարի 21-ին Մատենադարանում «Իմ քայլը» հիմնադրամի «Կրթվելը նորաձև է» նախաձեռնության շրջանակում տեղի է ունեցել «Հաղորդակցության հմտություններ» խորագրով վերապատրաստման և կարողությունների զարգացման դասընթացը։
«Երբ քաղաքական իրավիճակն այնպիսին է, երբ զգում են, որ այլևս իրենք ՀՀ-ում, հայաստանյան քաղաքական դաշտում, պետական կառավարման համակարգում անելիք չունեն, կամ՝ երբ զգում են, որ ժողովուրդն այլևս զզվում է իրենցից, ատում է իրենց, փորձում են իրենց դժգույն կյանքը քարշ տալ կառավարման համակարգում հետևյալ գործողություններով՝ անիմաստ հայտարարություններ անելով, խելագար ծրագրեր կազմելով, մտքեր ասելով, որ ամեն ինչը պտտվի իրենց առանցքի շուրջը, դրան զուգահեռ՝ փորձում են ուժեղացնել քաղաքական ռեպրեսիաները»:
2020թ. 44-օրյա պատերազմին առնչվող զեկույցը հիմա էլ Քննիչ հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը պատրաստվում է ներկայացնել գարնանը, և դեռ հարց է՝ թույլատրելի սահմանում այն հանրության դատին կհանձնվի՞, թե՞ ոչ:
2024 թվականի հունվարի 18-ին Արդարադատության նախարարությունում Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարել էր, որ Հայաստանը նոր Սահմանադրության կարիք ունի:
168.am-ը հայտնել է, որ փետրվարի 18-ին Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանում՝ Գորիսում, տեղի է ունեցել ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի նախկին տեղակալ, գեներալ-լեյտենանտ Տիրան Խաչատրյանի՝ 44-օրյա պատերազմին առնչվող քրեական գործով դատական առաջին նիստը՝ դռնբաց:
Այսօր՝ փետրվարի 18-ին, Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանում՝ Գորիսում, տեղի է ունեցել ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի նախկին տեղակալ, գեներալ-լեյտենանտ Տիրան Խաչատրյանի՝ 44-օրյա պատերազմին առնչվող քրեական գործով դատական առաջին նիստը՝ դռնբաց: Նախագահող դատավորն է Արթուր Ոսկանյանը:
«Պարբերաբար բարձրաձայնվել է դռնբաց դատական նիստերի անհրաժեշտությունը, սակայն, ցավոք, դատարաններն ընդդիմությունից ու օրենքից կախված չեն, այլ մեծամասամբ՝ իշխանություններից: Բնականաբար, չարաշահում կա, երբեմն կամ հաճախ ռազմական գաղտնիքի արհեստական պատճառաբանությամբ՝ դատական նիստերը փակ են տեղի ունենում, բայց սա իշխանություններին չի խանգարում՝ երբ իրենց անհրաժեշտ է լինում այդ ռազմական գաղտնիքները հրապարակել, որևէ արգելք նրանք չունեն:
«Հիմա մեզ համար չափազանց կարևոր է, որ այդ զենքը չլինի՞ ՌԴ-ում արտադրած զենք, թե՞, որ այնտեղ ընդհանրապես զենք չլինի: Մենք այս հարաբերությունները սև-սպիտակի չպիտի վերածենք: Հայաստանը Ռուսաստանին պետք է հետևյալն ասի՝ էսքան զենք է վաճառվում Ադրբեջանին, հիմա սա կխախտի բալանսն առաջնագծում, և մեր պահանջն է, որ փորձեք կոմպենսացնել այդ վտանգները, որոնք կարող են առաջանալ մեր նկատմամբ այս գործարքի արդյունքում: Ես այդպես կանեի»,- շեշտեց Քոչարյանը՝ նկատելով, որ Ադրբեջանին զենք վաճառելով՝ ՌԴ-ն որոշակի ազդեցություն է ունենում նրա վրա, և, որ ՌԴ-ից Հայաստանը մեծ քանակի անվճար զենք է ստացել և նորմալ աշխատող:
«Ես կուսակցություն չունեմ, և իմ համակիրները իսկապես իմ համակիրներն են, ոչ թե համակուսակիցները։ Ես ընդունում եմ, որ իմ համակիրների մեջ կա զանգված, ինչ-որ քանակի մարդիկ, որոնք չեն ընդունում երրորդ նախագահին։ Նմանապես երրորդ նախագահի համակիրների կամ կուսակիցների մեջ կան մարդիկ, որոնք ինձ չեն ընդունում։ Մտածել, որ մենք բոլորի վրա կարող ենք վերահսկողություն սահմանել՝ մեկը գրի, մեկը՝ չգրի, չկա այդպիսի բան։ Մենք, օրինակ, մեր մասով փորձում ենք ինչ-որ բան զսպել»,- ասաց Քոչարյանը։
«Աչքիս առաջ էր, որ այդպես է լինելու, ինչն այսօր տեսնում ենք, այդ խայտառակ դատավարությունը: Իրենք այնտեղ չպիտի հայտնվեին, ՀՀ-ն ամեն ինչ պիտի աներ գոնե այնտեղից հանելու համար վերջին օրերին, եթե պետք է՝ ուղղաթիռ ուղարկեր, պայմանավորվեր ռուս խաղաղապահ ուժերի հետ: Ես փորձում էի այդ հարցն առանց այս իշխանությունների լուծել»,- մանրամասնեց ՀՀ երկրորդ նախագահը:
ՀՀ երկրորդ նախագահ Ռոբերտ Քոչարյանը տևական դադարից հետո ասուլիս է հրավիրել: Իր ներածական խոսքից հետո նա պատասխանեց լրագրողների հարցերին:
168.am-ը հիշեցրեց Ադրբեջանի նախագահի խոսքերը, որ «Զանգեզուրի միջանցքը» բացվելու է ամեն գնով, և ՀՀ երկրորդ նախագահից հետաքրքրվել՝ արդյո՞ք ՀՀ իշխանություններն ունի բավարար քաղաքական կամք միջանցքը չբացելու համար, և եթե այն, ամեն դեպքում, բացվի, ինչ է սպասվում Հայաստանին:
«Ժողովուրդն այն չի էլ կարդալու, քանի որ վերնագրերով ենք ապրում, տեղեկատվական դաշտն է այդպիսին: Վերնագիրը կարող է որևէ կապ չունենալ հոդվածի հետ, բայց այդ վերնագիրը որոշի ամբողջ ընկալումն այդ հոդվածի: Նիկոլ Փաշինյանը սա փայլուն հասկանում է, դա իր մասնագիտությունն է, իր մասնագիտությունը դիվանագիտությունը չէ, խաղաղությունը չէ, պատերազմը չէ, որովհետև և՛ պատերազմում է ձախողվել, և՛ խաղաղությունում»,- մանրամասնեց նա:
Այո, բանակցում էինք, ինքն առաջարկում էր դա մեզ, ես ասում էի՝ չենք կարող կորցնել Իրանի հետ սահմանը, պրոցեսը շահավետ էր մեզ համար: Բայց առաջին օրվանից ես չէի կասկածում, որ այդ քննարկումները հնարավորություն է ունենալու բերել մեզ համար ընդունելի տարբերակին: Ինչի էի համոզված, որովհետև այդ ընթացքում Ալիևը ստանում էր 6 շրջան, կար մոտիվացիա, որովհետև ինքը ստանալու բան ուներ: Սա էր ամբողջ մեր տրամաբանությունը, Վարդան Օսկանյանը հենց դրա մասին է ասում»։
Վերջին շրջանում քաղաքական տարբեր գործիչներ, քաղաքագետներ նշում են, որ պետք է, այսպես ասած, կենդանացնել 2020 թվականի նոյեմբերի 9-10-ի եռակողմ հայտարարությունը, որի տակ ստորագրել է Հայաստանը, Ադրբեջանը և Ռուսաստանը, եթե անգամ այն լավագույն փաստաթուղթը չէ, բայց այն առնվազն հնարավորություն է ստեղծում եռակողմ բանակցությունների, մասնավորապես, կոմունիկացիաների ապաշրջափակման շուրջ:
Բաքվում Արցախի ռազմաքաղաքական էլիտայի բեմականացված դատավարությանն ադրբեջանական կողմը ներկայացրել է իրենց բանակի մարդկային կորուստները, որոնք տվել են Արցախում 2023 թվականի սեպտեմբերի 19-20-ին իրականացված «հակաահաբեկչական օպերացիայի» ընթացքում, որն իրականում ցեղասպան գործողություն էր:
30 տարվա ընթացքում ՊԲ-ն բազմաթիվ խնդիրներ է լուծել, ցավոք, բազմաթիվ նվիրյալների կյանքի գնով, բայց այն խնդիրը, որը դրված է եղել ՊԲ-ի վրա, կատարվել է: Եվ միայն լիակատար մեկուսացումը և կոմունիկացիաներից զրկումը բերեց ու իրավիճակը հասցրեց նրան, որ 2023-ի սեպտեմբերին երկարաժամկետ պաշտպանություն իրականացնելու հնարավորություն ՊԲ-ն այլևս չունեցավ: Տվեց իր վերջին պատվի մարտը, բայց երկար շարունակել պարզապես չէր կարող:
Հունվարի 23-ին ՀՀ արտաքին հետախուզության ծառայությունը ներկայացրել էր իր առաջին հրապարակային զեկույցը, որը Հայաստանի Հանրապետության 2025թ. արտաքին անվտանգության ռիսկերի վերաբերյալ ծառայության կանխատեսումն է՝ հիմնված 2023-2024թթ. զարգացումների և սեփական գնահատականի վրա։
ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի նախկին տեղակալ, գեներալ-լեյտենանտ Տիրան Խաչատրյանի՝ 44-օրյա պատերազմին առնչվող քրեական գործով նախնական դատալսումները կմեկնարկեն փետրվարի 18-ին Սյունիքի մարզի ընդհանուր իրավասության դատարանում՝ Գորիսում:
ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը երեկ Ազգային ժողովում լրագրողների հետ ճեպազրույցի ժամանակ արցախցի լրագրողի հետ բանավեճի ժամանակ ասել է՝ «պետք է մնային և կռվեին»։
Փետրվարի 11-ին Բաքվում Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարությանն առաջադրված շինծու մեղադրանքներով ընթացող դատավարության ժամանակ ադրբեջանցի պետական մեղադրողները նրանց «կատարված հանցագործության կոնկրետ դրվագներ» են ներկայացրել. որոնք ընդգրկում են, օրինակ, 1991 թվականը՝ Շուշիի շրջանի ուղղությունը, 2010 թվականը՝ Վարանդայի շրջանը, և այլն:
