168.am-ը գրել էր, որ նախկին իշխանությունների օրոք, երբ առաջնագծում «դիպուկահարների պատերազմ էր», ՆԱՏՕ անդամ երկրներից Հայաստանը ձեռք էր բերում դիպուկահար զենքեր, ինչն առաջացնում էր ադրբեջանական դժգոհությունը: Այդ ժամանակ խոսքը, մասնավորապես, սերբական «M-93 Black Arrow» («Սև նետ»), բրիտանական Accuracy International Arctic Warfare Magnum Folding (AI AWM F 300WM) դիպուկահար հրացանների մասին էր:
2025թ. փետրվարին Բաքվում ընթացող «դատավարության» ժամանակ Ադրբեջանի պետական մեղադրողը հայ ռազմաքաղաքական էլիտայի դեմ «հանցագործության դրվագներ» ներկայացնելիս հիշատակել էր նաև 2016 թվականի Ապրիլյան պատերազմը:
Մարտի 20-ի կառավարության նիստում որոշում էր կայացվել՝ մարտի 21-31-ը Թուրքիայի հետ սահմանի «Մարգարա» անցակետը կբացի, որպեսզի այդ երկրի տարածքով հումանիտար բեռներ ուղարկի Սիրիա։
Մարտի 21-ին Հանրային հեռուստաընկերությանը տված հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանը կրկնել է բանակին ուղղված անօրինական հրամանը:
«Ադրբեջանը ևս մեկ անգամ փորձում է ցույց տալ, որ խաղաղության համաձայնագրի ստորագրումն իր համար ինքնանպատակ չէ, ուստի, բացի համաձայնեցված կետերից, նա շարունակում է պնդել իր գլխավոր պահանջը կամ պահանջները: Երկրորդ, Ալիևը փորձում է զգոն պահել իր բնակչությանը, որ դեռ ամեն ինչ վերջացած չէ, պետք է պատրաստ լինել պատերազմի, այսինքն՝ փորձում է նաև ներքին խնդիրներ լուծել»,- նշեց նա:
Օրեր շարունակ Ադրբեջանն ապատեղեկատվություն է տարածում և հայկական զինված ուժերին մեղադրում սահմանագոտու տարբեր հատվածներում տեղակայված ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ կրակ բացելու համար:
168.am-ը մարտի 13-ին գրավոր հարցում է ուղարկել ՀՀ գլխավոր դատախազություն՝ պարզելու՝ Ադրբեջանի համապատասխան կառույցից վերը նշված հարցով գրավոր համագործակցության առաջարկ, ինչպես նաև՝ կոնկրետ անձանց ցուցակ ստացե՞լ են, որոնց Ադրբեջանը մեղադրում է «ռազմական հանցագործության մեջ», և որոնք «թաքնվում են» ՀՀ տարածքում:
Ակնհայտ է, որ Ադրբեջանը փաստաթղթի ստորագրումը հետաձգում է ոչ թե այն պատճառով, որ համաձայնեցվածը շատ հայանպաստ է, այլ որովհետև, ըստ էության, ցանկանում է ստանալ միանգամից «երկաթբետոնե» փաստաթուղթ, քանի որ Փաշինյանի նկատմամբ վստահության պակաս կա, և ունի որոշակի վախեր՝ ՀՀ ներքաղաքական հնարավոր զարգացումների հետ կապված։
Մի քանի օր է՝ Ադրբեջանը օրը մի քանի անգամ ապատեղեկատվություն է տարածում և հայկական զինված ուժերին մեղադրում սահմանագոտու հարավարևելյան և արևելյան հատվածներում տեղակայված ադրբեջանական դիրքերի ուղղությամբ կրակ բացելու համար. չի բացառվում, որ հետո ադրբեջանական ապատեղեկատվությունը ներառի նաև սահմանագոտու այլ հատվածներ:
Մարտի 13-ին Բաքվում կայացած «դատավարության» ժամանակ, ինչպես կարելի էր նկատել ադրբեջանական քարոզչամեքենայի փոխանցած տեղեկությունից, Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանը ՊԲ-ՀՀ ԶՈՒ գործակցության կամ ներքին հարաբերություններին վերաբերող հարցերի ժամանակ մատնանշել էր ՊԲ նախկին հրամանատար Լևոն Մնացականյանին՝ ասելով, թե հրամանների կատարման կարգի մասին ավելի լավ կարող է նա խոսել:
2025 թվականի հունվարի 5-ին ՀՀ քննչական կոմիտեն հաղորդագրություն էր տարածել, որտեղ մանրամասնել էր ՀՀ ԶՈՒ ԳՇ պետի նախկին առաջին տեղակալ, գեներալ-լեյտենանտ Տիրան Խաչատրյանին առաջադրված 2020 թվականի 44-օրյա պատերազմին առնչվող մեղադրանքին (18.04.2003 թվականին ընդունված Քրեական օրենսգրքի 376-րդ հոդվածի 3-րդ մասով` անփույթ վերաբերմունքը ծառայության նկատմամբ:
Իրականում Ադրբեջանը միշտ էլ իր գիծն է առաջ մղել, երբեք չի ձգտել և չի ձգտելու խաղաղության: Անկախ տարածաշրջանային և աշխարհաքաղաքական զարգացումներից, ադրբեջանական կողմը միշտ փորձում է ռազմական գործողությունների հավանականությունը պահել օրակարգում՝ զուգահեռ զիջումներ ստանալով հայկական կողմից: Այս անվերջանալի շղթան գործում է 44-օրյա պատերազմից հետո և շարունակվում է մինչ այս պահը:
Մարտի 14-ին, ինչպես տեղեկացրել էինք, Բաքվում շարունակվել է Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության «դատավարությունը», որի ժամանակ հարցերին պատասխանել են Արցախի նախկին նախագահներ Բակո Սահակյանը, Արայիկ Հարությունյանը:
Հոկտեմբերի 7-ին, երբ հրապարակվել է Փաշինյանի հարցազրույցը, հակահարվածի օպերացիան, ըստ ՔԿ-ի ձախողվել է, որը կրկնվել է հոկտեմբերի 8-ին և դարձյալ ձախողվել է: Եթե Փաշինյանն իր հարցազրույցը տվել է հոկտեմբերի 7-ի նախօրեին, կամ հոկտեմբերի 7-ի առավոտյան, երբ օպերացիայի ելքը դեռ հայտնի չէր, ուրեմն, ինչպես նշեցինք, ընթացքի մեջ գտնվող օպերացիա է հրապարակվել, որից կարող էր օգտվել հակառակորդը, գուցեև օգտվել է, այս հարցը ևս պիտի քննարկվի:
Մարտի 13-ին հրապարակված թուրքական լրատվամիջոցների հետ հարցազրույցում Նիկոլ Փաշինյանը հերթական անգամ հայտարարել է. ««Արևմտյան Հայաստանը» Հայաստանի Հանրապետության Արմավիրի մարզն է, և Արմավիրի մարզի և Շիրակի մարզի կոնկրետ բնակավայրեր»:
Ցավոք սրտի, մերօրյա իրականության մեջ նմանօրինակ ձևակերպումները, որը հատկապես տեղի է ունենում երկրի ռազմաքաղաքական ղեկավարության կողմից, միջին վիճակագրական քաղաքացին ընկալում է հետևյալ կերպ․ «ինչ էլ լինի՝ մեկ է, մենք այդ սպառազինությունը անգարներից չենք հանելու», և այս ընկալումը, բնականաբար, թուլացնում է և՛ մեր հասարակության իմունիտետը, և՛ բացասական ազդեցություն է ունենում մեր ԶՈՒ-ի վրա առհասարակ։
Տարածաշրջանում և Հայաստանի շուրջ լուրջ զարգացումներ են սպասվում, Ադրբեջանը չի հրաժարվել ռազմական սցենարով հարցերի կարգավորման իր ձեռագրից, իսկ Նիկոլ Փաշինյանը զբաղված է ներքաղաքական, ներկուսակցական հարցերով՝ փորձելով նախկինների դեմ գործեր հարուցելով ցույց տալ, որ կատարում է «թավշյա հեղափոխության» ժամանակ տված խոստումները։
Ստացվում է՝ 42 միլիոնի զենքի գործը փակուղի է մտել, իշխանությունները չեն ապացուցել այդ զենքի մետաղաջարդոն լինելը, անգամ միակ մեղադրյալի նկատմամբ գործը կարճել են, բայց նախաքննությունը շարունակում են և գործը չեն փակում առհասարակ:
Գաղտնիք չէ, որ Ադրբեջանի ղեկավարությունը՝ ի դեմս Իլհամ Ալիևի, ցանկանում է Բաքվում տեսնել ՀՀ նախկին նախագահներին, մասնավորապես` Ռոբերտ Քոչարյանին և Սերժ Սարգսյանին, ինչո՞ւ չէ՝ նաև ղարաբաղյան շարժման ակտիվ մասնակիցներին: Եվ շինծու մեղադրանքներով Արցախի ռազմաքաղաքական նախկին ղեկավարության «դատավարության» միջոցով ալիևյան տրամաբանությամբ փորձ է արվում լեգիտիմ հիմքեր ստեղծել նշված նպատակի իրականացման համար, ընդ որում՝ Արցախի նախկին նախագահների միջոցով, այլ հարց է՝ որքանո՞վ է դա հաջողվում կամ հաջողվելու Ադրբեջանին:
44-օրյա պատերազմին առնչվող քննիչ հանձնաժողովի զեկույցը ներկայացնելու նախապես հայտարարված ժամկետները խախտելուց հետո ԱԺ պաշտպանության և անվտանգության հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը որոշել է այլևս կոնկրետ ժամկետ չնշել և սահմանափակվել՝ ասելով, թե զեկույցը 2025 թվականին անպայման հասանելի է լինելու Ազգային ժողովի լիագումար նիստերի ընթացքում։
Իսկ ինչպե՞ս են իշխանությունները պատրաստվում պատասխանել դրան՝ սադրանքին ընդառաջ գնալո՞վ… իսկ եթե Ալիևը մի օր էլ Նիկոլ Փաշինյանի՞ն պահանջի… Վստահ են, որ նման բան չի լինի՞, իսկ ո՞րն է այդ վստահության հիմքը կամ գուցե գի՞նը…
Մարտի 6-ին Բաքվի դատարանում Արցախի ՊԲ հրամանատարի նախկին տեղակալ, գեներալ-մայոր Դավիթ Մանուկյանն է արդեն ցուցմունք տվել։
Հունվարի 23-ին ՀՀ արտաքին հետախուզության ծառայությունը ներկայացրել էր իր առաջին հրապարակային զեկույցը, որը Հայաստանի Հանրապետության 2025թ. արտաքին անվտանգության ռիսկերի վերաբերյալ ծառայության կանխատեսումն է՝ հիմնված 2023-2024թթ. զարգացումների և սեփական գնահատականի վրա։
Փետրվարին ադրբեջանական լրատվամիջոցները հայտնել էին, որ Ադրբեջանում ընդլայնելու են կոռուպցիայի դեմ պայքարի ոլորտը:
Տարածաշրջանում ակտիվ վերադիրքավորումների այս փուլում Ադրբեջանը հետ չի կանգնում իր ագրեսիվ վարքագծից, ճնշումների միջոցով փորձում է առավելագույնը ստանալ Փաշինյանից, իսկ ռեգիոնալ, գլոբալ խորքային փոփոխությունների դեպքում դեռևս սպասումներ ունի նպաստավոր իրավիճակի դեպքում Հայաստանի հետ խնդիրները լուծել ուժի գործադրման եղանակով։
Մարտի 3-ին Բաքվի դատարանում ցուցմունքներ են տվել Արցախի նախկին նախագահ Արայիկ Հարությունյանը, Արցախի ՊԲ նախկին հրամանատար Լևոն Մնացականյանը:
2023 թվականին, երբ դեռ Արցախը հայաթափված չէր, ադրբեջանական կողմը Լաչինի միջանցքում Հակարիի կամրջի վրա ապօրինի տեղադրված անցակետում արգելափակել էր Կարմիր խաչի միջազգային կոմիտեի մեքենաներով Հայաստանից Արցախ վերադարձող բուժառուների և նրանց ուղեկիցների, ինչպես նաև դեղորայքի առանց այն էլ սահմանափակ քանակի մուտքն Արցախ՝ «մաքսանենգության» կեղծ պատրվակով:
Վերջերս հայաստանյան ընթերցողին է ներկայացվել «44 պարտություն. 2020-ի Արցախյան պատերազմը՝ իրողություններ և հետևություններ» վերնագրով գիրքը, որը հեղինակել են Կարեն Հարությունյանը, Վիգէն Չըթըրեանը, Աշոտ Ոսկանյանը և Մկրտիչ Կարապետյանը:
«Յուրաքանչյուր սպա, յուրաքանչյուր զինվոր պետք է զգա, որ այս հայրենիքի, այս ժողովրդի բախտը կախված է մեկ մարդուց, և այդ մեկ մարդը ինքն է: Եթե յուրաքանչյուրն իրեն այդպես զգաց, մենք կունենանք այդ ամուր բանակը, պետությունը և դուրս կգանք այս ծանր իրավիճակներից»,- ընդգծել էր Վազգեն Սարգսյանը:
Անցած տարի 168.am-ն անդրադարձել էր Պաշտպանության մասին 2023թ. կատարողականի «աղքատ» բովանդակությանը:
