«Նիկոլին բերել և վարչապետի թեկնածու է առաջադրել 45 պատգամավոր, փողոցում էլ ՀՀ քաղաքացիներ էին։ Նիկոլին իշխանության են բերել ԲՀԿ, ՀՅԴ և «Ելք» խմբակցությունները, քանի որ հրապարակում հավաքված մարդիկ պահանջում էին նրան վարչապետի մանդատ տալ։ Եթե, օրինակ, ԲՀԿ-ն առաջադրեր վարչապետի թեկնածու, ՀՀԿ-ն երկու ձեռքով կողմ կքվեարկեր այդ այլընտրանքային թեկնածուին։ 168TV-ի «#ՕրաԽնդիր» հաղորդման ժամանակ նման կարծիք հայտնեց «Անվտանգություն և ժողովրդավարություն» ՀԿ նախագահ, ՀՀ ԱԺ նախկին պատգամավոր Նաիրա Զոհրաբյանը։
«Իշխանությունը չի կարող հրաժարվել Սահմանադրության կատարումից՝ պատճառաբանելով, թե իբր այն լավը չէ։ Եթե դու պետությունը չես կարողանում կառավարել այս արժեհամակարգի շրջանակում, ուրեմն քո տեղում չես։ Պետք չէ գալ իշխանության ու մեր հաշվին սովորել, պետք է արդեն սովորած գալ։ Սահմանադրությունը ոչ թե պետք է հարմարեցվի օրվա իշխանության քիմքին, այլ պիտի հիմք լինի իշխանության գործունեության համար»,- ամփոփեց Արամ Օրբելյանը:
Պարզվում է՝ Հայաստանն այնքան քիչ հոգս ու մարտահրավեր ունի, որ ամենաօրախնդիր ու հրատապ հարցը հայոց պատմության դպրոցական դասընթացը վերանվանելն է։
Էրդողանը և Ալիևն արդեն երեք տարի է՝ Հայաստանից պահանջում են փոխել Սահմանադրության նախաբանը և հանել Անկախության հռչակագրին հղումը, և նա պատրաստվում է անել դա։
«Վեհափառ Հայրապետը Սուրբ Ծննդյան իր քարոզում անդրադարձավ Արցախին, և դա նորություն չէր։ Դրանից ամիսներ առաջ նա ասել էր, թե չի պատկերացնում Արցախն Ադրբեջանի կազմում։ Մեզ համար անցյալ չէ ոչ միայն Արցախը, այլև Արևմտյան Հայաստանը։ Մեր բնօրրանի որևէ մասնիկ չի կարող մեզ համար անցյալ դառնալ։ Մենք շարունակում ենք պահանջատեր լինել Արցախի և մեր հայրենիքի բռնազավթված մյուս տարածքների նկատմամբ։ Արցախի թեմը չլուծարելու քայլը միտված է հենց դրան»,- ամփոփեց Արժանապատիվ Տեր Արարատ քահանա Պողոսյանը:
Փաշինյանի՝ Գավառում հնչեցրած դավադիր թեզերը դրանից մի քանի օր առաջ Ալիևի հնչեցրած սպառնալիքների խղճուկ հակադարձումներն էին։ Իսկ ի՞նչ էր ասում Ալիևը։
Արցախի ամբողջական հանձնումից ամիսներ են անցել, իսկ Փաշինյանը ոչ միայն որևէ սանտիմետրով Հայաստանը չի մոտեցրել իր իսկ ասած՝ խաղաղության հանգրվանին, այլև մեզ բոլորիս ներքաշել է վերահաս պատերազմի և պարտության նոր հորձանուտ։
«Մենք ունենք երեք ինստիտուտ։ Ուրա՞խ ենք, թե՞ ոչ, որ այդպես է, դա հարցի այլ կողմն է։ Մարդկայնորեն կուզեինք, որ բանտերում մարդ չլիներ, եկեղեցին զբաղվեր բացառապես եկեղեցական խնդիրներով, անհատներն էլ ապրեին երջանիկ և իրենց ընտանեկան հոգսերով, ոչ թե առավոտից երեկո մատնանշեին ռիսկերն ու փորձեին դրանց դեմ պայքարել։ Բայց սա է, և պետք է գտնել այն ձևաչափը, որում այդ երեք ինստիտուտները կկարողանան արդյունավետ աշխատել միասին։ Ուրիշ ինստիտուտներ չունենք, քանդված են»,- ամփոփեց Վահե Հովհաննիսյանը:
Փաշինյանը համարում է, թե բանտերը քաղբանտարկյալներով լցնելով, ազատ խոսքը լռեցնելով, իշխանության բոլոր սահմանադրական մարմինները զավթելով և գերկենտրոնացված բրգաձև վարչախումբ ձևավորելով՝ նա Հայաստան ժողովրդավարություն է բերել։
Հետպատերազմյան՝ չորրորդ, Փաշինյանի վարչապետության վեցերորդ տարին է, և նրա առաջացրած կառավարչական, ազգային-պետական և գոյաբանական փակուղին քանի գնում՝ խորանում է։
Անցած տարվա հոկտեմբեր-նոյեմբեր ամիսներին, երբ Լարսը փակվեց, Փաշինյանը հասկացավ, որ տնտեսությունը կքանդվի։ Նա կարող է մեզ ամեն կերպ խաբել, թե ով տվեց Արցախը, կամ որևէ մեկի գրպանը մի բան գցել, հետո ոստիկաններին ասել՝ դե գտեք, բայց այդ համարները ռուսների հետ չեն անցնում, հատկապես, եթե տնտեսության մեջ սկսվեն կտրուկ բացասական միտումներ։ Նա սարսափելի վախենում է դրանից, տնտեսություն չկա։ Հինգ տարում եղել է 24 տոկոս աճ, այս տարին էլ երևի փակեն 7-8 տոկոսանոց աճով, վեց տարում՝ 31-32 տոկոս տնտեսական աճ։
Փաշինյանն իր իշխանության հինգուկես տարում նախ՝ անուղղակիորեն, իսկ վերջին երեք տարում՝ արդեն բացահայտորեն անարգում է Հայ Առաքելական եկեղեցին, նրա հոգևորականներին և հավատացյալ հոտին։
Արժե հիշել, թե Հայաստանի և Արցախի ղեկավարներ Նիկոլ Փաշինյանն ու Արայիկ Հարությունյանն ինչպիսի վերամբարձ պնդումներ էին անում մինչև պատերազմը։ Ճակատագրի հեգնանքով՝ անխոցելի էին ներկայացնում հատկապես այն զորատեսակը՝ հակաօդային պաշտպանությունը, որի անգործության պատճառով էական կորուստներ կրեցինք 44-օրյա պատերազմում։
Նիկոլ Փաշինյանը մեզ չի կարող ներքաշել որևէ կոնֆլիկտի մեջ, քանի որ նա ինքնուրույն սուբյեկտ չէ։ 2018-ին, երբ նրան բերին իշխանության, նա երեք խնդիր ուներ լուծելու։ Առաջինն Արցախի ամբողջական հայաթափումն էր, որը լուծվեց երկու փուլով։ Առաջին փուլը կապիտուլյացիոն ակտի ստորագրումն էր, բայց ռուս խաղաղապահները կարողացան ինչ-որ մաս փրկել։
Նիկոլ Փաշինյանի ու վարչախմբի դիվանագետների և բանակցողների՝ Արաբաթ Միրզոյանի, Արմեն Գրիգորյանի, Էդմոն Մարուքյանի և այլոց համար, նոր կապիտուլյացիա կնքելու ճանապարհին կար մի կարևոր խոչընդոտ՝ Արցախը։
Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի տարեվերջյան թողարկմանն անդրադառնում են անցնող շաբաթվա կարևորագույն իրադարձություններին։
2024-ը փակում ենք աղետալի արդյունքներով։ Վերջին մի քանի ամիսներն ամենակորստաբերն էին հայ ժողովրդի ամբողջ նորագույն պատմության ընթացքում։
Մենք ընդամենը երկու ամիս առաջ ցեղասպանություն կրեցինք։ Խոսքը ոչ միայն հարյուրավոր զոհերի, այլև այն մասին է, որ մեր նկատմամբ էթնիկ զտում և ցեղասպանություն կատարվեց, Արցախը հայաթափվեց։ Մենք ականատես եղանք մեր հերթական ցեղասպանությանը, իսկ այսօր՝ կարծես ոչինչ չի եղել։ Ոչ բոլորն են այդպես, կան մարդիկ, որոնց տրամադրությունը ցավոտ է, բայց այնուամենայնիվ, կարծես արտաքուստ ոչինչ չի պատահել։
Թշնամի պետությունն ամեն օր սպառնում է բնաջնջել Հայաստանն ու հայությանը, անվանում է այն «Արևմտյան Ադրբեջան», իսկ Փաշինյանը մտադրվում է առանց այն էլ թուլացած դիրքապահ ծառայությունն առհասարակ վերացնել, այն փոխարինել սահմանապահներով։
Փաշինյանը մի նոր հարցազրույց տվեց Հանրայինին, որտեղ փայլեց Արցախի մասին ստերի, մանիպուլյացիաների ու նենգափոխումների նոր չափաբաժնով։
Պատերազմից հետո Արցախի մի մասը դեռևս հայկական էր, Փաշինյանն էլ խոստանում էր այն ոչ միայն հայկական պահել, այլև հետ բերել մնացածը։
«Օրախնդրի» այս թողարկման հյուրը գրականագետ, դոցենտ Սերժ Սրապիոնյանն է:
«Հայաստանի կառավարությունը եղել է, կա և կլինի Արցախի կողքին, Արցախի ժողովրդի կողքին։ Հավաստենք, որ անմնացորդ նվիրված ենք Արցախի մեր եղբայրներին ու քույրերին և Արցախի խնդրի արդարացի կարգավորմանը»։
Այդպես էլ հայտնի չդարձավ՝ ո՞րն էր հայ ռազմագերիների հայրենադարձման գինը, ի՞նչ նոր բանավոր խոստումներ է տվել Փաշինյանն Ալիևին։
Իր իսկ թմբկահարած «Արցախը Հայաստան է, և վերջ» կարգախոսից տարիներ անց Փաշինյանը պիտի հայտարարեր, թե իբր Արցախի ինքնորոշումն անլուծելի խնդիր էր։
2020 թվականի Տավուշի հուլիսյան հայտնի դեպքերի ժամանակ, երբ երկու մարտական հենակետ հետ բերվեց, Փաշինյանը, որն առայսօր ինքնահաստատման լուրջ խնդիր ունի, տասնյակներով շքանշաններ ու մեդալներ էր բաժանում։ Նա նաև մի ինքնախոստովանություն արեց, որն իր ճակատին խարան է մնացել։ Նա ասաց, որ մենք նախկիններից ժառանգել ենք տարածաշրջանի ուժեղ բանակներից մեկը։ Հուլիսի դեպքերից հետո նա այլ կերպ չէր էլ կարող խոսել, հո չէ՞ր ասի, թե իրենք մեկ-մեկուկես տարում նման բանակ կառուցեցին։ Միգուցե ինքն ուզում էր պատերազմում հաղթել, բայց ցանկանալը մի բան է, կարողանալը՝ այլ, առավել ևս՝ նա ամեն ինչ արել էր պարտությունը մոտեցնելու համար։ 168TV-ի «#ՕրաԽնդիր» հաղորդման ժամանակ նման կարծիք հայտնեց ռազմական փորձագետ Հայկ Նահապետյանը:
Ռուսաստանի հետ մեր հարաբերություններն այսօր պատմականորեն ամենացածր մակարդակի վրա են՝ երկկողմ անվստահությամբ։ Ռազմավարական դաշնակիցն առնվազն ոչ բարեկամ երկրի, շատ հաճախ՝ թշնամու ընկալման է հասցված։
Ո՛չ Նիկոլ Փաշինյանը, ո՛չ Արարատ Միրզոյանը չունեն դիվանագիտական կրթություն կամ փորձառություն։ Իշխանությունը զավթելու պահին Փաշինյանը պատկերացում չուներ Արցախի հարցից, իսկ Արարատ Միրզոյանը ՀՀ առաջին ոչ դիվանագետ ԱԳ նախարարն է։
Պարտությամբ հպարտացող Նիկոլ Փաշինյանը, հակառակ իր ասածի, իրեն և վարչախմբին նախ ազատեց այդ պարտության պատասխանատվությունից՝ մեղադրելով ում ասես, միայն ոչ իրեն։
«Խաղաղության խաչմերուկի» քարտեզում ամեն ինչ ճիշտ է նկարագրված՝ բացի մեջտեղի գծերից։ Սա ոչ թե խաչմերուկ է, այլ Հայաստանի վրա խաչ քաշելու քարտեզ։ Այս իշխանությունները սիրում են քարոզչություն անել, ինչ-որ բաներ փաթեթավորել, ասել՝ գաղափար ունենք, և դա փորձել «վաճառել» տարբեր հարթակներում։ Ինչ-որ մեկի գլխում հիմա ծնվել է «խաղաղության խաչմերուկի» գաղափարը, իրենք սկսել են դա տարբեր տեղերում ցույց տալ, ասում են՝ նման միտք ունենք, այսպես է լինելու։