Նաիրա Զոհրաբյանը վերաձևակերպեց Նիկոլ Փաշինյանի հայտնի խոսքը, երբ 2018թ. սպառնում էր, որ կա՛մ ինքը կլինի վարչապետ, կա՛մ Հայաստանը վարչապետ չի ունենա. «Վերաձևակերպելով իր այդ հայտնի միտքը, պետք է ասեմ, որ Նիկոլ Փաշինյանը հավակնում է պատմության մեջ մնալ՝ որպես պետականություն ունեցող Հայաստանի վերջին ղեկավար, եթե ինքը շարունակի մնալ և լինել թիվ մեկ բանակցողը»:
«Կարևոր չէ, թե Հայաստանում թուրք-ադրբեջանական փողերով ինչ իշխանազավթների կույտ են բերել՝ այստեղ դրել, մենք պետություն ենք, պետականություն ենք, ազգ, մեր ազգային արժեքներով և նպատակներով, որոնց անբաժանելի մասը մեր հայրենիքի սրբազան հատվածն է՝ Արցախը և արցախահայության իրավունքները»,-ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպանատան դիմաց 168.am-ի հետ զրույցում ասաց ԱԺ «Պատիվ ունեմ» խմբակցության պատգամավոր Աննա Մկրտչյանը:
Քննիչ հանձնաժողովում Նիկոլ Փաշինյանն անդրադարձել է 44-օրյա պատերազմին որդու՝ Աշոտ Փաշինյանի մասնակցությանը:
Քննիչ հանձնաժողովի նիստում Դավիթ Սանասարյանը՝ որպես հրավիրյալ, Նիկոլ Փաշինյանից հետաքրքրվել է՝ երբ 2019-ին արդեն որոշակի փաստաթղթավորված իմացել է, թե Արցախի հարցի կարգավորումն ուր է հասել, երբ Ադրբեջանը սպառնում էր, որ եթե տարածքները չվերադարձնեն, այն ուժով է վերցնելու, երբ կար պատերազմի սպառնալիք, արդյո՞ք տեղեկացված է եղել բանակի մարտունակության, սպառազինության մասին, եղե՞լ են կոնկրետ հանձնարարականներ, կամ քննարկվե՞լ է արտաքին վեկտորի փոփոխության հարցը պրոցեսը կանգնեցնելու համար:
«Ազգանունը գիտեմ, բայց չեմ կարծում՝ պատեհ է բարձրաձայնել: Բեկորային այդ հրետակոծությունից զոհվել է: Ես դրա համար իմ վերջին ասուլիսում ձեզ հայտնի հանգամանքների բերումով հարց տվեցի, ասացի՝ լավ, սնայպերը լիներ, կասեի՝ տեսական թեզ կարող է լինել, որ սնայպերը ճանաչել է, ընտրել՝ ում խփի… Որևէ մեկը կարո՞ղ է բացատրել՝ բեկորը որոշել է, որ իմ որդին պետք է չզոհվի, մյուս զինվորը պետք է զոհվի՞: Էդ գնդից, որտեղ որդիս ծառայել է, 21 անձ զոհվել է պատերազմական գործողությունների ընթացքում»,- ասաց Նիկոլ Փաշինյանը:
«Թող ճշտի, արդեն վաղուց պետք է ճշտած լիներ։ Դա իր պարտականության առաջին կետերից էր, թե ես որտեղ պետք է լինեի»։
«Կնոջս հետ կապված պատմությունը հետևյալն է: Երբ որ պատերազմը սկսվել է, կինս ինձ ասել է՝ երբ պատերազմը սկսվի, ես ուղղակի չեմ կարող Երևանում պարապ մնամ: Գնամ էնտեղ, գոնե մարդիկ կլինեն, օգնություն ցույց տալու խնդիր կլինի, չգիտեմ, և այլն, և այլն, և այլն»,- այսօր միայն ՔՊ-ականների, Դավիթ Սանասարյանի, 44-օրյա պատերազմում զոհված զինծառայողի ծնողի ու Արծրուն Հովհաննիսյանի մասնակցությամբ Քննիչ հանձնաժողովի՝ բացառապես Նիկոլ Փաշինյանի համար հրապարակային նիստի ժամանակ ասաց Նիկոլ Փաշինյանը՝ անդրադառնալով կնոջ՝ Աննա Հակոբյանի՝ պատերազմի օրերին Ստեփանակերտի բունկերում գտնվելու հանգամանքին:
Այսօր Նիկոլ Փաշինյանը կրկին ԱԺ՝ 44-օրյա պատերազմի հանգամանքները քննող հանձնաժողովում էր և պատասխանում էր հանձնաժողովի անդամների, ինչպես նաև հրավիրված երկու անձանց հարցերին։ Հանձնաժողովի նախագահ Անդրանիկ Քոչարյանը Փաշինյանին հարց ուղղեց, որը վերաբերում էր պատերազմի ժամանակ հրամանատարական շտաբում անպիսի անձանց ներկայությանը, որոնք իրավունք չունեին լինելու այնտեղ։
Կա վարկած, որի հիմնավորումները նաև հրապարակային են, որ 1999-ի իրադարձությունները, «Հոկտեմբերի 27»-ը կապ ունեն բանակցային գործընթացի հետ, մասնավորապես տարածքների փոխանակման այդ հայեցակարգի հետ»,- այսօր՝ հունիսի 27-ին, 44-օրյա պատերազմի հանգամանքներն ուսումնասիրող հանձնաժողովում, պատասխանելով հարցերին, ասաց Նիկոլ Փաշինյանը և հավելեց, որ այս վարկածը մինչ օրս քրեաիրավական առումով ապացուցված չէ, բայց չի էլ բացառվում, որ կարող է քննության առարկա դառնալ:
Նիկոլ Փաշինյանից ակնկալիքներ չկան. նրան, մեղմ ասած, քիչ է հետաքրքրում բանակի բարոյալքման թեման, իսկ ի՞նչ է մտածում Պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանը, դժվար է ասել։
– Հետպատերազմյան ժամանակահատվածում, երբ շատերի համար հստակ էր, որ այս իշխանությունը մեր ժողովրդին միայն պատերազմ, ողբերգություն, զրկանքներ և տարածքային կորուստներ է բերում, բնականաբար, ստեղծված էր իրավիճակ երկրում քաղաքական փոփոխություններ իրականացնելու համար: Հիմա հետադարձ հայացք նետելով՝ շատ դժվար է ասել, թե այդ պահին որ կողմն ինչպես պետք է գործեր, որ հնարավոր լիներ հաջողության հասնել: Իրավիճակը բավականին լարված էր, զգայուն, սակայն կարծում եմ, որ այդ ժամանակահատվածը ևս մեկ կորսված պահ էր, որտեղ կար հստակ հնարավորություն իշխանություն փոխելու և երկրի անկումը կանգնեցնելու համար:
Շատ ցավալի է, ես կասեի ողբերգական, որ մեր պատմության այս ճակատարգական փուլում մենք ունենք նման հակապետական իշխանություն ու նրանց հետ պասերով աշխատող ընդդիմություն:
«Հայաքվե» նախաձեռնությունը հրավիրած ասուլիսում փաստեր է ներկայացրել, որ իշխանությունները խոչընդոտում են ստորագրահավաքի գործընթացը՝ խախտելով օրենսդրությամբ սահմանված կարգը:
Նիկոլ Փաշինյանի վարած արտաքին և ներքին քաղաքականությունները, առնվազն վարքագծային առումով, հակադիր, փոխբացառող ուղղվածություններ ունեն։ Հայաստանից դուրս նա իրեն պահում է առյուծից մազապուրծ եղած նապաստակի հանգույն, իսկ երկրի ներսում դիրքավորվում է՝ որպես գիշատիչ։
«Այնտեղի կառավարությունն էլ նորմալ չի աշխատում, այստեղինն էլ: Սպասողական վիճակը ոչ մի տեղ չի տանում՝ եղավ Փառուխը, մյուսը…,- նկատեց մեկ այլ քաղաքացի՝ հիշեցնելով,- Էդ նույն թուրքերը փախած գնում էին 90-ականներին, բայց պետք է զենք ունենաս»:
Կինոռեժիսոր Հովհաննես Գալստյանն այն կարծիքին է, որ հայ հասարակությունը պետք է փոխի իշխանություններին, որոնք կարող են ազդել Արցախում ընթացող պրոցեսների վրա, բայց չեն ազդում:
Այսօր դատական և իրավապահ համակարգում տեղի ունեցողը կարելի է որակել որպես ակնհայտ, անթաքույց և համապարփակ բնույթ կրող վակխանալիա։
Կապիտուլյացիան գաղտագողի կնքելուց ընդամենը երկու օր անց թաքստոցից Փաշինյանն ասում էր, թե Արցախի միջազգային ճանաչումը մեր բացարձակ առաջնահերթությունն է։
Երբ մտասևեռումը դառնում է երկրի քաղաքականության ուղենիշ, անկյունաքար, ռազմավարություն, ծրագիր, պետության հետ կարող է տեղի ունենալ այն, ինչ պատահում է բարձրահարկից նետվելու պատրաստ մոլագարի հետ, որին սեփական մտասևեռումը համոզում է, որ կարող է կենդանի մնալ։
Գյուղացին կրկին կոտրած տաշտակի առաջ է. քիչ է` կարկուտն է ոչնչացնում բերքը, եղածն էլ չեն կարողանում նորմալ գնով իրացնել։
-Այն, որ հունիսի 15-ից արդեն Ադրբեջանն անցել է լիակատար շրջափակման և թույլ չի տալիս որևէ տեսակի հումանիտար բեռի տեղափոխում, ինչպես նաև՝ ծայրահեղ ծանր հիվանդներին Հայաստան տեղափոխել, դա փաստ է: Սակայն, ասել, որ Արցախում սով է սկսվել, չափազանցված է: Այո, կա լարվածություն, կա որոշակի պարենամթերքի պակասություն, սակայն դեռևս կարողանում ենք դիմադրել:
Սաթիկ Սեյրանյանի «Պրեսսինգ» հաղորդաշարի հյուրը երգիծական «ԱրմՔոմեդի» հաղորդաշարի համահեղինակ և սցենարիստ Նարեկ Մարգարյանն է։
2018 թվականի հայտնի իրադարձություններից հետո Նիկոլ Փաշինյանըհայտարարել էր. «Կախարդական փայտիկ կա և այդ կախարդական փայտիկը արդեն իր գործը սկսել է»: Դրանից հետո էլ պարբերաբար հավաստիացրել էր՝ փայտիկի հետ ամեն ինչ կարգին է:
Պատահական չէ, որ եթե նա ոչ անձամբ, ապա իրեն սատարողների միջոցով հեգնում, ծաղրում է այն ամենայնը, ինչը կապված է հայրենասիրության դասական, ավանդական ընկալումների հետ, որը Նիկոլ Փաշինյանն անվանում է «հայրենասիրության ներմուծված մոդել»։ Ինքը ահա, պայքարելով դրա դեմ, փորձում է արմատավորել հայրենասիրության սեփական մոդելը, թեև որևէ երաշխիք չկա, որ այն ներմուծված չէ հեռու կամ մոտիկ բարեկամների, իսկ որ ավելի հավանական է՝ թշնամիների կողմից։
Ումի՞ց են դրանք ստացվում և ինչի՞ համար։ Այս հարցերն են, որոնք պատասխան են պահանջում, բայց մնում են անպատասխան։
Արցախում իրավիճակն իրոք ծանր է. Ադրբեջանը գնալով օղակը սեղմում է: Սա այն հարցն է, որով Ադրբեջանը փորձում է վերջնական մեխը խփել Արցախի վրա:
Օբամայի վարչակարգի պաշտպանության նախարար Ռոբերտ Գեյթսը, գրելով 2011թ. եգիպտական հեղափոխության մասին, նշում էր.«Գրեթե բոլոր հեղափոխությունները, որ մեկնարկում էին հույսերով և իդեալիզմով, ավարտվում էին բռնաճնշումներով և արյունահեղությամբ»:
Հունիսի 20-ին 44-օրյա պատերազմների հանգամանքներն ուսումնասիրող ԱԺ քննիչ հանձնաժողովի նիստում Նիկոլ Փաշինյանը հրապարակային ելույթ ընթերցեց, որի վրա,թերևս,երկար աշխատել էր, գուցե՝ ինչ-ինչ մարդկանց խորհրդատվական աջակցությամբ:
ինչպե՞ս կարող է հասարակությունը վստահ լինել, որ գույքերի վաճառքից ստացված միջոցներն ուղղվելու են բանակին և ոչ թե, օրինակ, ՀՀ վարչապետի աշխատակազմին՝ հերթական մեծ գնումը կամ վերանորոգումը անելու համար, կամ որ ՀՀ Պաշտպանության նախարարությունն այդ գումարները ծախսելու է նպատակային, ոչ թե ունենալու ենք գոմից չտարբերվող զորամասեր, որոնց բարեկարգման համար մի լումա անգամ չի ծախսվել, կամ չեն գնվի իշխանական PR-ի համար անհրաժեշտ մեկ այլ բան, ինչպես եղավ ՍՈՒ-30 ինքնաթիռների ձեռքբերման դեպքում, որոնք այդպես էլ մնացին առանց մարտագլխիկ՝ հատկապես, որ վերջին որոշման պարագայում «ժողովրդի կողմից ընտրված» կառավարությունն ավելորդ է համարել իր «սիրելի քաղաքացիների» համար նշել ՊՆ-ին պատկանող գույքերի օտարման նպատակը։
Հայկական հոգեբանության մեջ ու արժեհամակարգում առանձնացվում են «տուն» և «օջախ» հասկացությունները՝ բոլորին հայտնի իմաստներով։ Տունը, ահա, ունենում է «կադաստրի վկայականի» կարիք, իսկ օջախը՝ երբեք, որովհետև վերջինը ոչ միայն ու ոչ այնքան աշխարհագրական վայր է, որքան հոգևոր, հոգեբանական, ապրումային պատկանելություն արտահայտող զգացողություն՝ առանց որևէ վկայականի։ Եվ, ի տարբերություն տան, օջախը կառուցվում է այնպիսի արժեքներով, որոնք մատերիալիստական ու բյուրոկրատական չափումների չեն ենթարկվում։