Մինչև 44-օրյա պատերազմը՝ 2020 թվականը, Նիկոլ Փաշինյանն Անկախության հռչակագրի օրվա իր ուղերձում ամենակարևոր հաղթանակն էր համարում Արցախյան փառապանծ ազատամարտը, պատերազմից հետո արդեն՝ հաղթանակների մասին հիշատակումը դառնում է պակաս կարևոր, և Փաշինյանը սկսում է խոսել դաշնակիցների հետ շփումների, անվտանգության, հարևանների հետ կարգավորված հարաբերություններ ունենալու մասին:
Օգոստոսի 17-ին Նիկոլ Փաշինյանը երկու տարվա ընդմիջումից, 2021թ. Սյունիքի մարզ կատարած անփառունակ այցից, «Սյունյաց ողջույնների» արժանանալուց հետո կրկին մեկնեց Սյունիք:
Խնդիրը կարգախոսի պարզամտությունն ու պարզունակությունը չէ, ոչ էլ այն, որ քաղաքապետի աշխատանքը դրանով հավասարեցվում է մոտավորապես կաֆելագործի կամ ավելի հին մասնագիտության տեր չմերժողների՝ ցանկացած պատվեր կատարելու պատրաստակամությանը, որը կարող էր արտահայտվել նաև «Փողին մուննաթ» գռեհկաբանությամբ:
«Ի՞նչ գիտի այդ թերուսը. մեր պատմությունը, երազանքները գիտի՞: Մեզ ուզում է զրկել նույնիսկ երազելու հնարավորությունից, մոռանալ Մասիս սարը, երազի երկիր Հայաստանը: Գուցե հետո նաև արգելի երգել մեր ազգային երգերը: Այսինքն՝ նա պատրաստ է անել այն, ինչ հաճո է թուրքին»:
Իրականությունն էն ա, որ Ալիևը պահանջում ա փոխել Հայաստանի Անկախության հռչակագիրը։ Քանի դեռ էդ հռչակագիրը կա ու կա Հայաստանը, Արցախը ադրբեջանական լինել չի կարող։ Փաշինյանը, ակնարկելով, որ հռչակագիրը՝ իր «աստվածաշնչյան ուղերձը», ըստ էության՝ սրբությունը, պետք ա փոխվի, դա ներկայացնում ա որպես անկախության օգտին ընտրություն։ Բայց նա չի ասում, որ դա իր գիտակցված ընտրությունը չի, այլ նրան պարտադրանքը։
Քարոզչական մակարդակում ներկայացվում է, թե դա ամենաշատը պետք է հայ հասարակությանն ու Հայաստանին, որ դրա կնքումից հետո երկնային մանանա կթափվի Հայասստանի վրա, և կարևոր չէ, թե ճանապարհները, որով կհոսի մանանան, ում վերահսկողության տակ կգտնվեն: Իրականում, սակայն, հայ հասարակությունը, Հայաստանն ու Արցախը «Խաղաղության պայմանագրի» կնքման դեպքում դառնալու են ոչ թե դրա շահառուները, այլ զոհերը՝ ուղիղ և փոխաբերական իմաստներով:
Ադրբեջանի կողմից Արցախի տոտալ շրջափակմանը զուգահեռ՝ Արցախում բավականին լարվել է ներքաղաքական իրավիճակը, և կարծիքներ կան, որ դա Արայիկ Հարությունյանի և Նիկոլ Փաշինյանի խաղն է, որի հետևում, իհարկե, երևում են Ալիևի ականջները, որը հրահանգել էր ոչնչացնել պետական ինստիտուտներն Արցախում: Ավելին, մտավախություններ կան, որ Արցախում ստեղծված իրավիճակն օգտագործելով՝ Ալիևը կարող է զորք մտցնել Արցախ, իբր այնտեղ կարգուկանոն հաստատելու նպատակով:
Բոլորն են նկատել, որ Կառավարության նիստերի ժամանակ դրանց ներկա անձինք ոտքի են կանգնում Նիկոլ Փաշինյանի ներս մտնելու ժամանակ։
«Միջազգային տարբեր կառույցների ամլությունը, անկարողությունն առաջին հերթին կապված է այն հանգամանքի հետ, որ ՀՀ գործող քաղաքական ռեժիմն ինքն է հայտարարել, որ Արցախը ճանաչում է Ադրբեջանի մաս»,- 168.am-ի հետ զրույցում նշեց միջազգայնագետ Արմեն Մանվելյանը՝ անդրադառնալով ՄԱԿ ԱԽ նիստին, որին այդպես էլ չհաջորդեցին գործուն քայլեր:
Ի՞նչ ուղերձով է Բելգիայի Թագավորության արտգործնախարար Հաջա Լահբիբը մեկնելու Ադրբեջան՝ Հայաստանում նրանից հետաքրքրվեցին լրագրողները՝ հիշեցմամբ, որ մինչ այս Ադրբեջանը շարունակաբար անտեսում է Հաագայի դատարանի որոշումը Լաչինի միջանցքը բացելու պահանջի վերաբերյալ:
Երևի պետք չէ ռազմավարության փորձագետ լինել՝ հասկանալու համար, որ Արցախը լիովին գրավելուց հետո թշնամու հաջորդ հարվածն ուղղվելու է Սյունիքին՝ այն ամբողջապես Հայաստանից պոկելու կամ, այսպես ասած, «միջանցքներ» ստանալու նպատակադրությամբ: Դա ոչ միայն մակերեսին դրված ու տեսանելի է, այլև Ադրբեջանի իշխանությունը չի էլ թաքցնում իր այդ նպատակները: Այդ ամենի ու Արցախի օրհասական վիճակի, Հայաստանի ներքաղաքական ու բարոյահոգեբանական ընդհանուր լարվածության համատեքստում ուշադրություն է գրավում Նիկոլ Փաշինյանի քարոզչական այցը Սյունիք:
Փափագս էր՝ անձամբ ներկայանալ դատարան՝ ինքնապաշտպանության համար։ Փաստաբաններս միջնորդություն ներկայացրին այդ հարցով, սակայն դատավորը մերժեց՝ համարելով, որ իմ անվտանգությունս երաշխավորված չէ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայկական նախագծի» համահիմնադիր, APRI գիտահետազոտական կենտրոնի փորձագետ, պատմական գիտությունների թեկնածու, իսրայելագետ Սերգեյ Մելքոնյանն է։
ՀՀԿ երիտթևի փոխնախագահ Աշոտ Անդրեասյանը Հայաստանի ներքին ու արտաքին մարտահրավերներին դիմագրավելու ճանապարհ է համարում իշխանափոխությունը:
Երբեմնի սուր ընդդիմադիր կեցվածքով հանդես եկող, սյունյաց ողջույններով Նիկոլ Փաշինյանին Սյունիքից ճամփող Գորիսի քաղաքապետ Առուշ Առուշանյանին, փաստորեն, մեղմ ասած, դուր չեն եկել հասարակության մի հատվածի ննադատություններն իր հասցեին, երբ օրեր առաջ նույն այդ Նիկոլ Փաշինյանին նա ձեռքսեղմամբ դիմավորում էր Սյունիքում:
Արցախում ստեղծված ողբերգական վիճակի ու Հայաստանին սպառնացող վերահաս աղետների համատեքստում ընթացող դիսկուրսը հաճախ հանգում է եզրակացության, որ Հայաստանում իշխանափոխություն տեղի չի ունենում նաև այն պատճառով, որ որևէ խելամիտ մարդ չի համաձայնի փլատակների վերածված պետությունում իշխանություն ստանձնել։
Ծրագրի շահավետությունը միանշանակ կնվազի։ Ու կարող է այնպես ստացվել, որ բարտերային սակագնի վերանայման հետևանքով, նույնիսկ գազի մատակարարման ծավալների ընդլայնման դեպքում, ծրագրի իրական օգուտներն ավելի քիչ լինեն, քան նախկինում էին։
Նիկոլ Փաշինյանն իրեն հատուկ ձևակերպում է գտել բյուջեի համար. ասում է՝ բյուջեն ձեր ամենամեծ գրպանն է, այդ փողերը ձեր փողերն են։ Դա ոչ թե գումար է, որ մարդիկ իրենց գրպանից հանում տալիս են կառավարությանը, այլ իրենց մի գրպանից հանում և դնում են մյուս գրպանը։
Հայաստանն ապրում է ավելացող ուտելիքի ու պակասող հայրենիքի զսպանակաձև տիրույթում, որի կարևոր պայմաններից մեկը փոքրացող հայրենիքի առթիվ լռությունն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը 1992-1998թթ. Հայաստանի խորհրդարանի փոխնախագահ, արտակարգ և լիազոր դեսպան Արա Սահակյանն է:
Նիկոլ Փաշինյանը չի կարող որոշել, թե հանուն ինչի է զոհվել իմ որդին և բոլոր այն տղաները, ովքեր իրենց կյանքը տվել են արցախյան առաջին, ապրիլյան և 44-օրյա պատերազմներում, նաև այս ամբողջ ընթացքում տեղի ունեցած բոլոր միջադեպերի հետևանքով։
ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդում Արցախի հարցով արտակարգ նիստն ու դրան հետևած ներհայկական իրադարձությունները հերթական անգամ բացահայտեցին այն խորքային ողբերգությունը, որով և որում ապրում է Հայաստանը՝ արդեն իսկ կասկածի տակ դրած լինելով Արցախի կյանքի հնարավորությունը։
«Ամեն դեպքում, պետք է հաշվի առնենք, որ Երևանի ընտրություններն իրենց բնույթով չեն կարող լինել զուտ համայնքային ընտրություններ, որովհետև Երևանը ՀՀ քաղաքական ուղեղն ու սիրտն է, քաղաքական թրենդներն այստեղ են ձևավորվում, և ես կարծում եմ՝ այստեղ հաջողության կարող են հասնել այն քաղաքական մասնակիցները, որոնք կներկայանան քաղաքական և քաղաքային ծրագրերի հիբրիդով»,- նշեց Վիգեն Հակոբյանը:
Օգոստոսի 11-ին պետգնումների էլեկտրոնային՝ armeps.am համակարգում տեղադրվել է «Շիրակի մարզում չոր նավահանգստի ստեղծման» ծրագրի նախագծի տեխնիկատնտեսական ուսումնասիրության պատրաստման համար Էկոնոմիկայի նախարարության և հոլանդական “Maritime & Transport Business Solutions B.V” ընկերության միջև կնքված պայմանագիրը, որը կնքվել է 2023 թվականի հունիսի 27-ին, ապա օգոստոսի 11-ին նոր համաձայնագրով որոշ խմբագրումներ են կատարել:
Խրախճանքի մասնակիցները Հայաստանի պետության ու պետականության հետ վարվել են ու շարունակում են վարվել անտառում անպաշտպան որս գտած գիշատչի հանգույն, ինչի պատճառով նաև Արցախն այսօր հայտնվել է ադրբեջանական գիշատիչների ճիրաններում։
Շրջակա միջավայրի նախարար Հակոբ Սիմիդյանը կգործուղվի Կանադա, իսկ Առողջապահության նախարար Անահիտ Ավանեսյանը՝ Պորտուգալիա. համապատասխան որոշումներն այսօր ստորագրել է Նիկոլ Փաշինյանը։
Հարութ Սասունյանը տեղեկացրեց, որ հանուն հայրենիքի՝ մի կողմ է դրել իր ընդդիմադիր կեցվածքը և օրեր առաջ կապ է հաստատել ՀՀ կառավարության բարձրաստիճան պաշտոնյայի հետ՝ իր օգնությունն առաջարկելով ՄԱԿ-ում, սակայն նրան ասել են, որ այս պահին անելիք չկա:
Քաղաքականությունը՝ որպես մարդու կողմից ու մարդկանց ներգրավում պահանջող գործունեության տեսակ, իր վրա մեծապես կրում է հոգեբանության, հագեբանական գործոնների ազդեցությունը։ Խոսքը վերաբերում է և՛ քաղաքականության սուբյեկտներին՝ բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, կուսակցական առաջնորդներ, հեղինակություն ունեցող գործիչներ, և՛ քաղաքականության օբյեկտին՝ հասարակությանը։ Այսինքն՝ պետության ու հանրային կյանքում տեղի ունեցողն ախտորոշելու համար կարևոր է՝ ինչպես կառավարողների, այնպես էլ՝ կառավարվողների հոգեբանական նկարագիրը և դրա վրա խարսխվող վարքագիծը։
Այսօր արտգործնախարար Արարատ Միրզոյանը ելույթ կունենա ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի նիստում, որտեղ Հայաստանի դիմումի հիման վրա քննարկելու է Ադրբեջանի կողմից Լաչինի միջանցքի շրջափակման հետևանքով Լեռնային Ղարաբաղում ստեղծված հումանիտար ճգնաժամի հարցը։
Արցախի ներառմամբ Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականությունը ճանաչելով՝ Նիկոլ Փաշինյանն ամենամեծ նպաստն է բերել Լեռնային Ղարաբաղի ադրբեջանացմանը։ Նա դրել է այդ գործընթացի իրավական հիմքը, Ալիևը հիմա՝ Արցախը սովամահության մատնելով, իրականացնում է Արցախի ադրբեջանացման «տեխնիկական» գործողությունները։ Այդ տեսանկյունից, իրականում Նիկոլ Փաշինյանը զբաղված է Ալիևի համար ժամանակը երկարաձգելով, որին ծառայում են, օրինակ, Հրազդան մարզադաշտը՝ Երևանում, և ՄԱԿ կենտրոնակայանը՝ Նյու Յորքում։
