Հոկտեմբերի 6-7-ն ադրբեջանական Գաբալայում անցկացված Թյուրքալեզու պետությունների կազմակերպության 12-րդ երկօրյա գագաթնաժողովին հաջորդեց հոկտեմբերի 9-ին Տաջիկստանում Կենտրոնական Ասիա-Ռուսաստան 2-րդ գագաթնաժողովը։
Իրանցի վերլուծաբան Ալի Սալամին 168․am-ի հետ զրույցում ասաց, որ վեցակողմ այս ձևաչափի աշխատանքի շարունակականության հարցում ներկայումս հետաքրքրված են Ռուսաստանն ու Իրանը։ Մնացած մասնակիցները, նրա խոսքով, այս կամ այն կերպով որոշակի ռեգիոնալ համագործակցություն ունեն այս կամ այն հարթակում, ուստի հենց այս հարթակի անհրաժեշտությունը չեն գտնում։
Ադրբեջանում շարունակում են հետևողականորեն աշխատել, այսպես կոչված, անհետ կորածների խնդիրը Հայաստանի նկատմամբ «մահակ»-ի վերածելու ուղղությամբ։
«Ուստի, չի բացառվում, որ այս գագաթնաժողովի թեման լինի Միջին միջանցքը, վաշինգտոնյան պայմանավորվածությունների լույսի ներքո այս երկրների համագործակցության համար բացված հնարավորություններն ու դրանք առարկայացնելու հետագա տարբերակները»:
«Ընդհանուր առմամբ, տպավորություն կա, որ իրավիճակը գնում է լարման, ինչը մարտահրավեր է նաև Հարավային Կովկասի համար»,- ասաց Վիկտոր Նադեին-Ռաևսկին:
ԱՄՆ նախագահի օգնական և Ուկրաինայի հարցերով հատուկ նախագահական բանագնաց Քիթ Քելլոգը Fox News-ին տված հարցազրույցում հաստատել է, որ նախագահ Դոնալդ Թրամփը թույլատրել է Ուկրաինային իրականացնել հեռահար հարվածներ Ռուսաստանի տարածքում։
Վերջին մի քանի օրերի ընթացքում ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի հռետորաբանության փոփոխությունն Ուկրաինայի շուրջ տիրող իրավիճակի հարցում լայն քննարկումների առիթ է դարձել աշխարհում։
«Հետևապես, ինչպես նախկին նախագահ Արմեն Սարգսյանը փախավ Հայաստանից՝ թողնելով հարցը բաց, թե ինքն ում կողմից էր գործուղված Հայաստան, այնպես էլ Նիկոլ Փաշինյանը պետք է փախչի Հայաստանից և Արմեն Սարգսյանի պես հրաժարական ներկայացնի այլ երկրից. մնաց, Հայաստանը կընկնի Արցախի օրը»:
ԱՄՆ առաջնորդ Դոնալդ Թրամփը սեպտեմբերի 25-ին Սպիտակ տանը կհյուրընկալի Թուրքիայի նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանին: Այցի նախաշեմին Դոնալդ Թրամփը հայտարարել է, որ ակնկալում է առևտրային և ռազմական համաձայնագրեր կնքել Անկարայի հետ։
Այսօր իշխող Քաղաքացիական պայմանագիր կուսակցության 7-րդ համագումարի ընթացքում Փաշինյանը ներկայացրեց կուսակցության հռչակագիրը՝ ՔՊ-ն հռչակում է Հայաստանի 4–րդ Հանրապետության հաստատումը՝ որպես առաջիկա ռազմավարական անելիք։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը Հանրային ֆինանսների կառավարման միջազգային փորձագետ, ՀՀ Ֆինանսների նախկին նախարար, «Վալլեքս» խմբի ընկերությունների ավագ փոխնախագահ Վարդան Արամյանը և ՀՀ Պետական եկամուտների կոմիտեի (ՊԵԿ) նախկին ղեկավար, «Դի-ԷՍ-ԷՅ Խորհրդատվական խումբ» ընկերության գլխավոր տնօրեն, տնտեսագետ Դավիթ Անանյանն են։
Ռուս վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինը 168․am-ի հետ զրույցում ասաց, որ այդ հարթակի լուծարման գործընթացում ինչ ասես՝ արդեն կարելի է հայտարարել՝ դրանք ծառայեցնելով ռեգիոնալ ներկայիս օրակարգերին։
168TV-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը ռազմական փորձագետ Դավիթ Ջամալյանն է։
Ռուսաստանը, Իրանն ու Թուրքիան ժամանակ առ ժամանակ անդրադառնում են ռեգիոնալ խորհրդատվական «3+3» հարթակին, դրա կարևորությանն ու այդ հարթակի գործունեությունն ակտիվացնելու անհրաժեշտությանը։ Նախօրեին ՄԳԻՄՕ-ի դասախոսների և ուսանողների առջև ելույթի ընթացքում ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովը հույս է հայտնել, որ «3+3» ձևաչափով Հարավային Կովկասի պետությունների և նրանց երեք հարևանների, այդ թվում՝ Ռուսաստանի միջև փոխգործակցությունը շուտով կվերականգնվի։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը Լեհաստանում Հայաստանի Հանրապետության նախկին դեսպան, հասարակական-քաղաքական գործիչ Էդգար Ղազարյանն ու քաղաքագետ, «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախագահ Սուրեն Սուրենյանցն են։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ նախկին փոխարտգործնախարար, տարբեր երկրներում ՀՀ արտակարգ և լիազոր դեսպան Սերգեյ Մանասարյանն է։
Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի այցը Չինաստան՝ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ավարտի 80-ամյակի տոնակատարության առիթով, սկսվել է սկանդալով. Պեկինի համալսարանի ուսանողները հրաժարվել են լսել նրա ելույթը, մինչև Ալիևը հրապարակավ ներողություն չխնդրի Խորհրդային Միությանը զրպարտելու համար։ Այս մասին տեղեկացնում է Panorama.pub կայքը։
168TV-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը ռուս քաղաքագետ, պատմաբան Սերգեյ Պանտելեևն է։
Իրանի և Թուրքիայի հարաբերություններն այսօր բավականին բազմաշերտ ու հետաքրքիր են. որոշակի խնդիրներում համագործակցությունից մինչ տարաձայնություններ և մրցակցություն, հատկապես` Հարավային Կովկասում։ Փաստ է, որ երկու երկրները տնտեսական, քաղաքական և անվտանգային ոլորտներում փորձում են գործնական կապեր պահպանել։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանն է։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը «Հայացք» վերլուծական կենտրոնի խորհրդի նախագահ, Արցախի ժողովրդի հիմնարար իրավունքների պաշտպանության հարցերով հանձնախմբի ներկայացուցիչ Կարեն Բեքարյանն է։
Ներկայացնում ենք «168 Ժամ»-ի (168.am) բացառիկ հարցազրույցը Կոլումբիայի համալսարանի աշխարհահռչակ պրոֆեսոր, տնտեսագետ, միջազգային քաղաքականության վերլուծաբան, նորարարական կրթության առաջամարտիկ, կայուն զարգացման համաշխարհային առաջնորդ, բեսթսելլերների հեղինակ Ջեֆրի Դ. Սաքսի (Jeffrey David Sachs) հետ:
Այսօր Ալյասկայում սպասվում է տարվա աշխարհաքաղաքական գլխավոր իրադարձություններից մեկը․ հանդիպում են Վլադիմիր Պուտինն ու Դոնալդ Թրամփը։ Թրամփ-Պուտին հանդիպումը տեղի կունենա Էլմենդորֆ-Ռիչարդսոն ռազմաբազայում՝ Երևանի ժամանակով՝ 23:30-ին, թարգմանիչների մասնակցությամբ:
Վաշինգտոնում Ադրբեջանի և Հայաստանի միջև խաղաղության հռչակագրի ստորագրումը ցնցեց հետխորհրդային տարածքը՝ ցույց տալով, որ դրա հետագա վերակազմակերպման գործընթացը՝ թե՛ աշխարհագրական, թե՛ աշխարհաքաղաքական տեսանկյունից, շարունակվում է։ Սա հաստատում է նաև ԱՊՀ անդամ երկրների հետաքրքրությունը Դոնալդ Թրամփի խաղաղարար հաջողության նկատմամբ։
«Սպիտակ տանը Հայաստանի, Ադրբեջանի ու ԱՄՆ-ի միջև տեղի ունեցածն առաջընթաց էր, սակայն ոչ հակամարտության ավարտի ճանապարհի վերջ»,- այս մասին ասել է ԱՄՆ պետքարտուղարի նախկին փոխտեղակալ, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ամերիկացի նախկին համանախագահ Մեթյու Բրայզան՝ անդրադառնալով օգոստոսի 8-ին Վաշինգտոնում կնքված Փաշինյան-Թրամփ-Ալիև եռակողմ հռչակագրին:
«Թրամփն իրեն համարում է անշարժ գույքի գործակալ, որը կարող է հողեր և ամբողջ տարածաշրջաններ վարձակալել»,- ընդգծել է Վելայաթին։
Ժամեր առաջ Սպիտակ տանը ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփի միջնորդությամբ ու մասնակցությամբ ստորագրված Փաշինյան-Ալիև-Թրամփ եռակողմ հռչակագիրը, ինչպես նաև Միրզոյան-Բայրամով Ադրբեջանի Հանրապետության և Հայաստանի Հանրապետության միջև խաղաղության ու միջպետական հարաբերությունների հաստատման մասին համաձայնագրի համաձայնեցված տեքստի նախաստորագրումն ու նախարարների կողմից ԵԱՀԿ Մինսկի գործընթացի և կից կառուցակարգերի լուծարման վերաբերյալ համատեղ դիմումի ստորագրումը դարձան վերջին շրջանի ամենաառանցքային ռեգիոնալ ու աշխարհաքաղաքական նշանակության իրադարձությունը։
«Մենք տեսնում ենք, որ տեղեկությունները վերաբերում են կարգավորման մի շարք ճյուղերին, ինչպես նաև մի հարցի, որը զուտ ամերիկյան օրակարգ է։ Աբրահամի համաձայնագրերը, որոնցով, ինչպես ասացի, ԱՄՆ-ն ձգտում է այս ռեգիոնում իր ազդեցության հստակությանը, բնականաբար, կտա նոր խորություն, եթե ԱՄՆ աշխարհաքաղաքական ծրագրերը չխախտվեն այլ հանգամանքներով: Սակայն ներկայումս թվում է, որ, ինչպես ավելի վաղ, գլխավոր խոչընդոտները կողմերի միջև են, իսկ միջնորդի հարցում այս պահին հակամարտող կողմերը տարաձայնություններ չունեն»,- նկատեց Սիմոնովը:
Սյունիքի մարզով Ադրբեջանը Նախիջանին կապող երթուղու հարցը մտել է Իրանի Իսլամական Հանրապետության հանրային քաղաքական ակտիվ օրակարգ: Թեմային վերջին օրերին ակտիվորեն անդրադառնում են թե քաղաքական գործիչները, թե լրատվամիջոցները:
168.am-ի հետ զրույցում ռուս վերլուծաբան Վլադիմիր Եվսեևն ասաց, որ Իրանի անհանգստությունը պայմանավորված է մի շարք նոր հանգամանքներով։ Ըստ նրա՝ դրանցից մեկն ու գլխավորը Թրամփի վարչակազմի ակտիվությունն է Հարավային Կովկասում, հատկապես՝ Երևան-Բաքու գործընթացում «տեղավորվելու» փորձերի համատեքստում։ Նրա խոսքով, վերջին շրջանում պարզ դարձավ, որ Թրամփը կոնկրետ շահագրգռվածություն ունի, ինչն Իրանը դիտարկում է՝ որպես սպառնալիք։
