Օրերս ՀՀ-ում ՌԴ արտակարգ և լիազոր դեսպան Սերգեյ Կոպիրկինի տված հարցազրույցը 168․am-ին մի շարք ուշագրավ ձևակերպումներ ու մտքեր էր պարունակում ՌԴ քաղաքականության մասին հարավկովկասյան և հայաստանյան ուղղությամբ։
168.am-ի հետ զրույցում ռուս վերլուծաբան Ալեքսանդր Խրամչիխինն ասաց, որ Փաշինյանն ու Ալիևն, ամենայն հավանականությամբ, կընդունեն Կրեմլի հրավերը։ Սակայն, ըստ նրա, ծրագրված լուրջ հանդիպման նախաձեռնությունը ռուսական կողմից այդ միջոցառումների շրջանակում քիչ հավանական է, քանի որ այս տարի Հաղթանակի 80-ամյակի միջոցառումներն այլ մասշտաբ ու ծավալ ունեն։
Հայաստանը, որպես ինքնիշխան երկիր, անկասկած, ունի բոլոր իրավունքները՝ զարգացնելու հարաբերություններ՝ ում հետ ցանկանում է։ Դրա հետ մեկտեղ, մենք ողջամտորեն ակնկալում ենք, որ մեր հայ դաշնակիցները թույլ չեն տա Արևմուտքում գտնվող ռուսատյաց ուժերին՝ օգտագործել իրենց հրաշալի երկիրը տարածաշրջանում Ռուսաստանի հետ առճակատման «երկրորդ ճակատ» բացելու համար, ինչպես նաև չեն խաթարի իրենց մասնակցությունը եվրասիական ինտեգրման դինամիկ զարգացող գործընթացներին:
Օրերս ավարտվեց Հայաստանում լայնորեն քննարկված Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանի այցն Ադրբեջան։ Այն, ադրբեջանական ԶԼՄ-ների, քաղաքագետների կարծիքների համաձայն, անցավ բավականին դրական մթնոլորտում։
«Այստեղ իրավիճակը բավականին բարդ է թե Երևանի, թե Բրյուսելի տեսանկյունից։ Բրյուսելը հստակ դիրքորոշում չի հայտնի այն դեպքում, երբ ՀՀ-ն մաս է կազմում ՌԴ ինտեգրացիոն պրոյեկտներին և պահպանում է դաշնակցային հարաբերություններ Ռուսաստանի Դաշնության հետ»։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը ՀՀ արտակարգ դեսպանորդ և լիազոր նախարար, քաղաքական վերլուծաբան Վարդան Հակոբյանն է։
«Իրանի գործադրած դիվանագիտական ջանքերն առայժմ բավարար են, որ «Զանգեզուրով միջանցքը» չբացվի։ Ի դեպ, Ռուսաստանն այս հարցում ավելի շատ հարմարվողական դիրքորոշում ունի։ Ռուսաստանը մտածում է, որ, եթե այս տարածաշրջանում Արևմուտքի դերակատարում չկա, դա արդեն լավ է։ Ռուսաստանը չի մտածում, որ հանձնում է Հարավային Կովկասը Թուրքիային, որովհետև Ռուսաստանն ուղղակի չի կապում Թուրքիային Արևմուտքի հետ, ինչը, ըստ իս, շատ կոպիտ սխալ է։ Ռուսաստանը փորձում է համակերպվել Հարավային Կովկասում փոփոխված ստատուս-քվոյի հետ՝ այդ փոփոխված համակարգում փորձելով առաջ տանել իր շահերը»:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր, էներգետիկ անվտանգության փորձագետ Վահե Դավթյանն է։
«Շատ փորձագետներ, այդ թվում՝ երկրից դուրս, համոզված են, որ անհնար է Հարավային Կովկասում կատարել թիվ մեկ դերակատարի փոփոխություն՝ առանց հայ-թուրքական հարաբերությունների կարգավորման։ Իսկ հայ-թուրքական սահմանի բացումն այդ կարգավորման մի մաս է»,- «Պրեսսինգ» հաղորդաշարում ասաց «Ապրի Արմենիա» (APRI Armenia) հետազոտական կենտրոնի ավագ փորձագետ Բենիամին Պողոսյանը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն «Ապրի Արմենիա» (APRI Armenia) հետազոտական կենտրոնի ավագ փորձագետ Բենիամին Պողոսյանն է։
168TV-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը Մոսկվայի միջազգային հարաբերությունների պետական ինստիտուտի (МГИМО) Միջազգային հետազոտությունների ինստիտուտի առաջատար գիտաշխատող Նիկոլայ Սիլաևն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գերագույն մարմնի (ԳՄ) անդամ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է։
«Սլովենիան աջակցում է խաղաղության օրակարգին, Սլովենիայի վարչապետն աջակցում է վարչապետին ի սկզբանե»,- այս մասին Երևանում ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի հետ համատեղ ասուլիսում հայտարարեց Սլովենիայի փոխվարչապետ, արտաքին ու եվրոպական հարցերի նախարար Տանյա Ֆայոնը՝ անդրադառնալով հարցին, թե ինչպես է գնահատում ՀՀ Կառավարության «Խաղաղության խաչմերուկ» ծրագիրը։
«Ուրախ եմ, որ այսօր այս տարածաշրջանում Հայաստանը և Ադրբեջանն այսպիսի իրավիճակում են, կարևոր քայլ են կատարել երկկողմ հարաբերությունները կանոնակարգելու համար»,- այս մասին ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանի հետ ասուլիսի ընթացքում ասաց Սլովենիայի փոխվարչապետ, արտաքին ու եվրոպական հարցերի նախարար Տանյա Ֆայոն:
«Մենք պատրաստ ենք օր առաջ սկսել խորհրդակցություններն Ադրբեջանի հետ` որոշելու համաձայնագրի ստորագրման տեղը և ամսաթիվը»,-այս մասին այսօր Սլովենիայի փոխվարչապետ, ԱԳ նախարար Տանյա Ֆայոնի հետ համատեղ ասուլիսում ասաց ՀՀ ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը։
Թեհրանի միջուկային ծրագրի շուրջ անցած շաբաթ օրն Օմանի մայրաքաղաք Մասկատում կայացած անուղղակի բանակցություններն Իրանի և ԱՄՆ-ի միջև վերջին տարիների ընթացքում առաջին պաշտոնական շփումն էր:
Ադրբեջանի և Թուրքիայի նախագահներն այսօր Անթալիայում կայացած երկկողմ հանդիպման ընթացքում քննարկել են նաև Հարավային Կովկասում տիրող իրավիճակը: Ադրբեջանի նախագահի աշխատակազմին հղումով այս մասին հայտնում են ադրբեջանական ԶԼՄ-ները։
ՌԴ ԱԳ նախարար Սերգեյ Լավրովն ապրիլի 12-ին կայցելի Թուրքիա, որտեղ կմասնակցի Անթալիայի դիվանագիտական 4-րդ ֆորումին։ Այս մասին քիչ առաջ ամենշաբաթյա ճեպազրույցում ասաց ՌԴ ԱԳՆ պաշտոնական ներկայացուցիչ Մարիա Զախարովան։
Թրամփի վարչակազմի հերթական ներկայացուցիչն անդրադարձել է Հայաստան-Ադրբեջան, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի ստորագրման թեմային։
Ռուս քաղաքական վերլուծաբան Ստանիսլավ Տարասովի գնահատմամբ՝ իրավիճակն ունի երկու հարթություն։ Առաջինը, նրա խոսքով, ծավալվում է հանրային տիրույթում, երբ կողմերից մեկը սպառնալիքներ է տեղում, մյուսը՝ զգուշացումներով հանդես գալիս։ Մյուսը, ըստ նրա, այն է, որ կողմերը շարունակում են բանակցությունները, թե ինչպես վարվել հետագայում։
«Թրամփի որոշումները փոխում են ոչ միայն միջազգային հարաբերությունների համակարգը, նաև ուժեղ հարված են հասցնում գլոբալիզացիային, որը կանգ է առնում, ու ստեղծվում է նոր աշխարհ։ Իսկ այդ նոր աշխարհում Հայաստանն ի՞նչ պետք է անի. կարծում եմ՝ այստեղ Եվրոպայի դիրքն ավելի թույլ է լինելու, իհարկե, Եվրամիությունը կմնա ամենազարգացած տարածաշրջանը, բայց Եվրոպան ԱՄՆ-ի համար անվտանգության ոլորտում կորցնում է երաշխիքները»։
Մյունխենի անվտանգության համաժողովի շրջանակներում (2025-ի փետրվար) Ադրբեջանի էներգետիկայի նախարար Փարվիզ Շահբազովի հանդիպումն ատոմային Էներգիայի միջազգային գործակալության (ՄԱԳԱՏԷ) գլխավոր տնօրեն Ռաֆայել Գրոսիի հետ հերթական անգամ վկայեց՝ Ադրբեջանը պատրաստ չէ վերջնականապես հրաժարվել ԱԷԿ-ի կառուցումից։
Հարավային Կովկասում էսկալացիայի մտահոգությունների ֆոնին այս ամիս սպասվում է Իրանի Իսլամական Հանրապետության նախագահ Մասուդ Փեզեշքիանի այցն Ադրբեջան։ Սա կլինի նախագահի պաշտոնում Փեզեշքիանի առաջին այցն Ադրբեջան։
Բելգիայի Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովում ապրիլի 2-ին տեղի ունեցան «Հարավային Կովկասում խաղաղության հաստատման անհրաժեշտության մասին» բանաձևի լսումները։
Երկար դադարից հետո նախօրեին տեղի ունեցավ Ռուսաստանի ու Թուրքիայի ղեկավարների հեռախոսազրույցը։ Ռուսական պաշտոնական «Կրեմլին»-ի հաղորդմամբ, Վլադիմիր Պուտինը հանգամանալից հեռախոսազրույց է ունեցել Թուրքիայի Հանրապետության նախագահ Ռեջեփ Թայիբ Էրդողանի հետ։ Ի դեպ, պաշտոնական հաղորդագրությունն արդեն իսկ խոսուն էր իր ծավալով և ներառում էր թեմաներ, ինչպիսիք են երկկողմ շահավետ համագործակցությունը, ռուս-ամերիկյան երկխոսությունն Ուկրաինայի շուրջ և Թուրքիայի աջակցության պատրաստակամության հարցը, «սևծովյան նախաձեռնություն»-ը և Սիրիայի հարցը։
Թուրքագետ Տիրան Լոքմագյոզյանի գնահատմամբ, սակայն, այս ցույցերի հետևանքով տարածաշրջանում և Հայաստանում լուրջ ազդեցություն չպետք է սպասել, բայց աշխարհաքաղաքական իրողությունները նոր զարգացումներ կբերեն տարածաշրջան։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախագահ Սուրեն Սուրենյանցն է։
«Սառը պատերազմի ավարտին Հայաստանը, Վրաստանը և Ադրբեջանը վերագտան և վերստեղծեցին իրենց անկախությունը, ինչպես նաև՝ շատ այլ ԱՊՀ երկրներ՝ Ուկրաինան և այլ երկրներ, և նրանց համար սկսվեց զարգացման նոր, մոդեռնիզացիայի շրջան։ Այդ մոդեռնիզացիան հնարավոր չէ տարանջատել նրանից, ինչ անվանում ենք Արևմուտք,- պարզաբանեց Ջորջ Մագերուն, ապա այս պատմական ակնարկում անդրադառնալով ՆԱՏՕ-ի ընդլայնման առաջին փուլի դրվագին հաջորդած իրողություններին՝ հավելեց,- 2008 թվականի օգոստոսին ՌԴ-ն ներխուժել է Վրաստան, և այսօր մենք դեռ տեսնում ենք դրա հետևանքները, դա փորձն էր նրա, թե ինչ պետք է տեղի ունենա 2014 թվականին։
Մեծ Բրիտանիան հավատարիմ է մնում խաղաղության ու անվտանգության խթանմանը՝ ինչպես Հարավային Կովկասում, այնպես էլ՝ ողջ աշխարհում․ Մեծ Բրիտանիայի և Հյուսիսային Իռլանդիայի Միացյալ Թագավորության արտակարգ և լիազոր դեսպան Ջոն Գալագերն այս դիտարկումներով սկսեց իր ելույթը «Հարավային Կովկասի անվտանգությունը գլոբալ աշխարհակարգի ճգնաժամի համատեքստում» գիտաժողովում։
Հայ-ադրբեջանական, այսպես կոչված, Խաղաղության համաձայնագրի տեքստի շուրջ բանակցություններն ավարտելու արձանագրումից և հայ-ադրբեջանական գործընթացում Թրամփի աշխատակազմի ակտիվությանը զուգահեռ՝ ադրբեջանական կողմը հայ-ադրբեջանական սահմանին լայնամասշտաբ լարվածության տպավորություն է փորձում ստեղծել։ Լրատվական դաշտում այդ ֆոնն ապահովելու համար Ադրբեջանի ՊՆ-ն, մի քանի օր է, օրը մի քանի անգամ ապատեղեկատվություն է տարածում՝ հայկական կողմին մեղադրելով հրադադարի ռեժիմի խախտման մեջ։ Բնականաբար, ՀՀ ՊՆ-ն ադրբեջանական բոլոր հաղորդագրությունները հերթով հերքում է։
