#հայ-ռուսական հարաբերություններ

168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը ռուս քաղաքական մեկնաբան, Ռազմավարական մշակույթի հիմնադրամի փորձագետ Անդրեյ Արեշևն է:

Էդգար Ղազարյանն ու Դավիթ Սարգսյանը «Երկու ճակատ» պոդկաստի հերթական թողարկմանն ամփոփում և վերլուծում են շաբաթական լրահոսը։

«Ոչ հեռու ապագայում քննարկման հարց է դառնալու հայ-իրանական սահմանից ռուսներին հեռացնելու հարցը. չի բացառվում, որ նաև հայ-թուրքական սահմանից ռուսական ռազմաբազան հեռացնելու հարցը դրվի»,- ասաց պատգամավորը՝ շեշտելով՝ Փաշինյանն առաջիկա ընտրություններում ժողովրդին ոչ թե իրական խաղաղություն, այլ այդ մասին թղթի կտոր է վաճառելու, որը կլինի «ոչ մի բանի մասին թուղթ»։

Թե ինչո՞ւ է Արարատ Միրզոյանը Խաղաղության պայմանագիրը համարում Հայաստանի սահմանները գծող թուղթ՝ այն պարագայում, երբ, ըստ Նիկոլ Փաշինյանի, չկա երաշխիք, որ այդ պայմանագրի ստորագրումից հետո էլ Ադրբեջանը Հայաստանի նկատմամբ տարածքային պահանջներ չի ներկայացնի, ավելին, ըստ Փաշինյանի, տարածքային պահանջներ էլի կլինեն, 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում փորձեցինք պարզել բանակցային գործի մասնագետ, կոնֆլիկտաբան Արթուր Մարտիրոսյանից։

«Պետք է վերականգնվի 2023 թվականի սեպտեմբերի 18-ի իրավիճակը, այսինքն՝ երբ Արցախի մի հատվածը կար արցախահայերով, քանի դեռ այս վիճակը չի վերականգնվել, նոյեմբերի 9-ի եռակողմ պայմանագիրը համարվում է գոյություն չունեցող։ Այս պայմաններում սաբոտաժ անում են ռուս-ադրբեջանական կողմերը։ Անկախ այն հանգամանքից, թե ՀՀ իշխանությունը որքանով է խամաճիկային, չի կարող կյանքի կոչել այդ պայմանագիրը, որն իրականում գոյություն չունի այս պահին»,- հավելեց մեր զրուցակիցը։

«Ադրբեջանի նպատակն է՝ ադրբեջանցիներին բերել Սյունիքում բնակեցնել, ինչը կամաց-կամաց բերելու է Սյունիքի վերացման, իսկ վերջնարդյունքում՝ Հայաստանի վերացման, որպեսզի Թուրքիան և Ադրբեջանը դառնան մեկ պետություն»,- ասաց Խաչիկյանը՝ ցավով ընդգծելով՝ Հայաստանում կա հասարակության մի հատված, որ այս ամենից չի վախենում, փոխարենը՝ վախենում է, օրինակ, նախկինների վերադարձից։

«Ես որևէ խնդիր չէի տեսնի, եթե Հայաստանի անվտանգությունն ապահովելու երաշխիք տրվեր Արևմուտքի կողմից, մինչդեռ, մենք տեսնում ենք, որ չկա նման երաշխիք, իսկ այդ երաշխիքի բացակայության ֆոնին Հայաստանը կտրուկ վատացնում է իր հարաբերությունները Ռուսաստանի հետ»,- ասաց Խալաթյանը՝ ընդգծելով, որ անիմաստ է նման երաշխիք սպասել նաև այսօր Վաշինգտոնում Միրզոյան-Բայրամով-Բլինքեն հանդիպումից։

168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը Էդուարդ Շարմազանովն է:

168.am-ի «Թրիգեր» հաղորդաշարի հյուրը ՀՀ նախկին վարչապետ Խոսրով Հարությունյանն է:

ՀՀԿ ԳՄ անդամ, ԱԺ նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովը լրագրողների հետ հանդիպմանն անդրադարձավ հայ-ռուսական հարաբերություններին և նշեց, որ ԵՄ ճանապարհը բռնած Վրաստանի ղեկավարությունը չմտավ ՌԴ-ի դեմ ավանտյուրայի մեջ, որևէ մեկը չգնաց Ուկրաինա, մինչդեռ Հայաստանը ճիշտ հակառակն արեց, և մարդ ուղարկեցին Բուչա:

«Բացառվում է, որ Փաշինյանին հաջողվի տարածքներ հանձնելու հարցով հանրաքվեի դեպքում 650 հազար մարդու «այո» ստանալ, հետևապես՝ դեպի Եվրոպա գնալու փաթեթավորմամբ փորձելու են տարածքների հանձնման համար արվող հանրաքվեին գոնե մարդկանց մասնակցություն ապահովել»,- ասաց Գրիգորյանը։

Երեկ նախ ադրբեջանական լրատվամիջոցները հայտնեցին, որ Արցախի Հանրապետությունում գտնվող ռուս խաղաղապահների զորակազմը դուրս է գալիս Արցախից:  Ադրբեջանի նախագահի օգնական Հիքմեթ Հաջիևն ասել էր, որ ռուս խաղաղապահներին դուրս բերելու որոշումը կայացրել են ՌԴ-ի և Ադրբեջանի բարձրագույն ղեկավարությունները:

ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Վաղարշակ Հակոբյանն այսօր խորհրդարանում լրագրողների հետ զրույցում սադրանք որակեց հայտարարությունները, թե ՀՀ իշխանության քայլերն ուղղված են Ռուսաստանի դեմ։

«Հայկական պատվիրակությունում կար մարդ, ով ասում էր՝ ռուսները մեր առաջին թշնամին են, կար մարդ, ով Ռուսաստանի հիմնի ժամանակ ոտքի չկանգնեց՝ ասելով, որ դա իր պետության հիմնը չէ։
Ի դեպ, դահլիճը լքած ՔՊ-ական պատգամավոր Ալեքսեյ Սանդիկովին ուզում եմ հիշեցնել, թե ինչի համար է ընտրվել պատգամավոր, և փաստորեն այն ֆունկցիան, որն ինքը պետք է իրականացնի՝ չի իրականացնում։ Իր կողմից չենք տեսնում ոչ մի արձագանք՝ կապված ռուս ազգի վերաբերյալ տարբեր հայտարարությունների հետ»,- եզրափակեց Մարիամ Հովսեփյանը։

«Այսպես թշնամին Գյումրի էլ կգա, Երևանն էլ, ինչո՞ւ տեղներիցդ չեք շարժվում, ինչի՞ վրա եք հույսներդ դրել։ Ի՞նչ եք խոսում, թե նախկիններն են գալիս, նախկինները, էս ինչ ծամոն է ձեր բերանը։ Խայտառակ ձևով այս տարի իրենք գնալու են իշխանությունից, «Զվարթնոցի» սահմանապահներին հանում են, որ իրենց թողնեն՝ գնան, թռնելու խնդիր չունենան, ես դրանում վստահ եմ»,- շեշտեց Հրանտ Բագրատյանը։

ԱԺ «Հայաստան» խմբակցության քարտուղար Արծվիկ Մինասյանն ասում է՝ չի բացարձակացնում ընդդիմության գործունեությունը, քանի որ մինչև օրս չի հաջողել օրվա իշխանության հեռացման գործում։

ԵՊՀ միջազգային հարաբերությունների և դիվանագիտության ամբիոնի դոցենտ Գրիգոր Բալասանյանի փոխանցմամբ՝ ՀԱՊԿ կանոնդադրության 11-րդ հոդվածում նշված է՝ եթե որևէ պետություն ցանկանում է դուրս գալ կազմակերպությունից, ապա դրա մասին տեղեկացնում է 6 ամիս առաջ։ Իսկ 6 ամիս անց եթե դիմումը հետ չի վերցնում, ապա համարվում է ՀԱՊԿ-ից դուրս եկած։ Սակայն հարաբերությունների սառեցման վերաբերյալ կանոնադրությունում որևէ կետ չկա։

168.am-ի հետ զրույցում ԵՊՀ իրանագիտության ամբիոնի վարիչ, իրանագետ Վարդան Ոսկանյանն ասաց՝ ակնհայտ է, որ իրանցիներն իրենց հարաբերությունները Հայաստանի հետ տեսնում են առաջին հերթին երկկողմ ձևաչափում, և ՀԱՊԿ-Իրան հարաբերությունների համատեքստում Հայաստանը դերակատարություն չունի։

Բանակը կոլա խմելու և սենդվիչ ուտելու տեղ չէ, պետք է զինվորին ճիշտ ժամանակին սնունդ մատակարարվեր ռազմադաշտ։ Նապոլեոնն ասում էր. «Պատերազմը՝ պատերազմ, ընթրիքը՝ ըստ ժամանակացույցի»: Նա հիանալի ստրատեգ էր և հասկանում էր այն, ինչ մենք այժմ կանվանենք արդյունավետ մատակարարման շղթա: Եթե ​​զինվորներին չսնուցեն ու չապահովեն իրենց անհրաժեշտ ամեն ինչով, բանակը չի կարողանա կատարել իր առջև դրված խնդիրները.

Վերին Լարսի անցակետով Վրաստանից Ռուսաստան տանող ճանապարհը փակվել է բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար։ Շուրջ 1500 հազար հայկական բեռնատար է կանգնած անցակետի մոտ։ Տեղեկությունը լրատվամիջոցներին փոխանցել էր ՌԴ-ում ՀՀ դեսպանության մաքսային կցորդ Վահան Հակոբյանը:

168.am-ը նախկին վարչապետից նաև հետաքրքրվեց, թե որքանո՞վ են իրատեսական օրվա իշխանությունների այն հայտարարությունները, երբ նշում են, որ Թուրքիայի ու Ադրբեջանի հետ սահմանի բացումը երկրի համար ապահովելու է տնտեսական աճ, ինչին ի պատասխան՝ Հրանտ Բագրատյանը նախ ասաց, որ եթե խոսում են խաղաղության խաչմերուկի մասին, ապա այդտեղ պետք է խաչմերուկ լինի, ինչը չկա, հիշատակվում է 5 ճանապարհի մասին՝ Ադրբեջանից Նախիջևան, իսկ թե ի՞նչ է ստանալու Հայաստանը՝ հիշատակված չէ։

Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարի տեղակալ Մնացական Սաֆարյանն այսօր ԱԺ-ում լրագրողների հետ զրույցում ասաց, որ Հայաստանի ու Ռուսաստանի միջև աշխատանքային հարաբերություններ են և, բնականաբար, որոշ հարցերի շուրջ կան տարաձայնություններ։

«Այդ քայլը կործանարար է լինելու. մենք կմնանք միայնակ։ Ուկրաինան փորձեց դառնալ ՆԱՏՕ-ական երկիր, և տեսեք, թե ինչ վիճակում է… Հարգելի՛ ժողովուրդ, ՔՊ-ական, նիկոլական կուսակցությունը պատերազմի և մահվան կուսակցություն է։ «Պատերազմ ու մահ՝ հայ ժողովրդին». Այդ կուսակցության ճակատին դա է գրված, այն, ինչ բերել են հայ ժողովրդին այս 5 տարիների ընթացքում»,- ասաց Մինասյանը։

«Որոշ ժամանակ անց մենք կարող ենք ապրել՝ ինչպես բալթյան երեք երկրները՝ բաց սահմաններով, ստեղծել լոգիստիկ, ֆինանսական, էներգետիկ հանգույցների մի ամբողջ համակարգ՝ օգտագործելով մեր երեքից յուրաքանչյուրի առավելությունները։ Բայց դրա համար դուք պետք է շտապեք և մի կողմ թողնեք ցանկացած տատանում, գնացեք Վա-բանկ: Պետք է շտապել. հեռացնել ռուսական ռազմաբազան, լքել ԱՊՀ-ն, ՀԱՊԿ-ը, ԵԱՏՄ-ն և գնալ դեպի ԵՄ ու ՆԱՏՕ» ։

«Ամոթ է, վիրավորական, որ Իրանը, ԱՄՆ-ը կամ այլ երկիր է խոսում Հայաստանի տարածքային ամբողջականության մասին։ Դա նույնն է, որ ընտանիք ստեղծես, բայց ընտանիքդ պահելու մասին խոսեն հարևաններդ»,- ասաց Ռուբեն Մելքոնյանը՝ շեշտելով՝ Արցախի և Հայաստանի անվտանգային համակարգերը միմյանց շարունակությունն են, և, եթե փլուզվում է մեկը, դա հանգեցնում է նաև մյուսի փլուզման, հատկապես, որ անվտանգային համակարգը պաշտպանելու համար մեր դիվանագիտությունը որևէ բան չի անում։

Հայ-ռուսական հարաբերությունների ներկայիս ճգնաժամի ֆոնին թե հայկական, թե ռուսական մեդիատիրույթում հայտնվում են տարաբնույթ պերսոնաժներ, որոնք ստանձնելով զանազան ամպլուաներ, իրականում միայն խորացնում են հանրային տիրույթում սերմանվող անվստահության մթնոլորտը և նպաստում թեժացող լարվածության աճին:

«Հայկական նախագծի» համահիմնադիր, «Ապրի» վերլուծական կենտրոնի գիտաշխատող, պատմական գիտությունների թեկնածու Սերգեյ Մելքոնյանն այսօր «ՀՀ-ՆԱՏՕ. մարտահրավե՞ր, թե՞ հնարավորություն տարածաշրջանային անվտանգության համար» թեմայով քննարկման ժամանակ անդրադարձավ Ակնայի ճանապարհով ռուսական Կարմիր խաչի հումանիտար բեռի մուտքին Ստեփանակերտ:

Պատմական գիտությունների դոկտոր Հայկ Դեմոյանն արցախաադրբեջանական շփման գծում և հայ-ադրբեջանական սահմանին թշնամու կողմից ծանր զինտեխնիկայի կուտակումը պայմանավորում է մի շարք հանգամանքներով։

Գեղամ Մանուկյանը նկատեց՝ նույն ԱԳՆ-ից վաղը որևէ մեկը չի կարող արդարանալ և ասել՝ տուն էի պահում. «Իրենցից որևէ մեկը չի՞ ասել՝ այս իրավիճակում ի՞նչ հումանիտար օգնություն եք ուղարկում Ուկրաինա: Ունե՞ք պրոբլեմ Ռուսաստանի հետ, նշանակում է՝ պետք է ուղիղ խոսել, ամեն օր խոսել, նույնը ԱՄՆ-ին և ԵՄ-ին է վերաբերում, բայց 5 տարի է՝ այս իշխանությունը խաբում է բոլորին: Մի բան ասում է՝ ՌԴ-ին, նույնը՝ ԱՄՆ-ին և ԵՄ-ին, ի վերջո, սրանք էլ հո մեկը մեկից տեղեկացված են: Իրենց համար ի՞նչ Հայաստանի Հանրապետություն, ի՞նչ հայրենիք, ի՞նչ Արցախ, իրենք ապրում են ամենօրյա կյանքով, հասկանալով, որ այն ատելությունը, որը կա սեփական երկրում, սեփական ժողովրդի կողմից՝ իրենց նկատմամբ, պայթելու է»:

«Հետևապես, մեզնից բացի, բա ո՞ւմ վրա հույսս դնեմ՝ Նիկոլի՞, որի աչքի առաջ ոչնչացնում են հայ զինվորին, գրավում հայկական տարածքները և նա ոչինչ չի անում, թե՞ ՔՊ-ի։ Ես չեմ, դուք եք, ո՞ւմ համարենք մեզ բարեկամ ու դաշնակից, որի հետ կկարողանանք քայլ կատարել, չէ՞ որ ռազմական գործողության ժամանակ պաշտպանություն սպասել ԱՄՆ-ից և Ֆրանսիայից՝ իրատեսական չէ»,- ասաց Մինասյանը՝ շեշտելով՝ քանի Նիկոլ Փաշինյանն է Հայաստանի իշխանության ղեկին, պատերազմն է իրատեսական, որովհետև ինքն Ալիևի մոտ առաջացրել է սպասումներ՝ տված խոստումներով, իսկ դրանք չստանալով՝ Ալիևը կարող է գնալ գործողություննրի, պատերազմի՝ Հայաստանի դեմ։