Աշխարհում շատ քիչ են եղել համընդհանուր խաղաղ ժամանակներ, պատերազմները մոլեգնել են բոլոր դարերում` խլելով անհամար մարդկային կյանքեր, բազմաթիվ մարդկանց մատնելով թշվառությունների, վշտերի, նեղությունների: Ինչո՞ւ է պատերազմն առկա Աստծո կողմից ստեղծված աշխարհում:
Միջին մակարդակի ցանկացած մարքետոլոգ մանրամասն կհիմնավորի, թե ինչպես են հանրային հոգեբանության վրա ազդում նման գովազդային արշավները, դրանց մասին կան տասնյակ տեսություններ, հարյուրավոր գործնական մոդելներ։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրն անվտանգության, ռազմական հարցերով փորձագետ Հայկ Նահապետյանն է։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարի եթերում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հանրային ռադիոյի լրագրող, 44-օրյա պատերազմում նահատակված զինծառայող Դավիթ Գևորգյանի մայրն է՝ Ալիսա Գևորգյանը։
Ի սկզբանե ակնհայտ էր, որ Հայաստանի և հայ ժողովրդի դեմ մղվող պայքարը, նախևառաջ, արժեհամակարգային է, քաղաքակրթական է, իսկ մնացածը` սարքած պատերազմը, դիտավորյալ պարտությունը, ադրբեջանական անպատասխան ագրեսիան, Արցախի հայաթափումը, ներքաղաքական բախումները և այլն, ընդամենը հայ ժողովրդի համակարգային ոչնչացման դրսևորումներից են:
Հայցում եմ Ձեր ներողամտությունը, որ 8 ամիս կտրված լինելով ակտիվ քաղաքական կյանքից (թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին)՝ շատ ճշգրիտ և հստակ ասել չեմ կարող, թե երբ կվերսկսվեն բողոքի լայնածավալ ակցիաները։ Ասում եմ՝ լայնածավալ, որովհետև մեր երկրում գրեթե ամեն շաբաթ տարբեր բողոքի ակցիաներ այնուհանդերձ տեղի են ունենում՝ ձկնաբույծներ, ավտոներկրողներ, պատմության դասագրքի դեմ բողոքողներ, ուսուցիչներ և այլք։ Ես պատահական չթվարկեցի Փաշինյանի իշխանության այս կամ այն որոշումից դժգոհող խմբերին։
Քաղաքացիները շարունակում են հարցեր ուղղել «Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ում գտնվող քաղբանտարկյալ, ՀՀԿ փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանին:
«Դու մենակ չես, մենակ չես…» երգելով 2018-ին փողոցից իշխանության եկած Նիկոլ Փաշինյանն այսօր մենակ չէ։ Արցախին պատուհասած աղետը, ընդդեմ Հայաստանի, հայկական անցյալի ու ինքնության նրա իրականացրած քաղաքականությունը միայնակ անելիք չէ, այդ գործընթացում ընդգրկված են հարյուրավոր երևացող դեմքեր ու հազարավոր, գուցե տասնյակ-հազարավոր անտեսանելի կատարածուներ։
Պետության զավթումը միայն իշխանության ուզուրպացիայով չի արտահայտվում։ Իշխանության զավթումը դրա մեխանիկական մասն է։ Ավելի լայն իմաստով՝ պետության զավթումը դրսևորվում է մարդկանց մեծ մասի գիտակցական ու հոգևոր տարածությունից պետությունն օտարելով։
Տարբեր ամբիոններից ՀՀ պետական խորհրդանիշների քննադատությունից, Սահմանադրությունը փոխելու կոչերից, «Հայոց պատմություն» առարկան «Հայաստանի պատմություն» անունով սահմանափակելու առաջարկներից, հայրենիքը՝ պետությանը, Արագածը՝ Արարատին, ներկան՝ անցյալին, նահատակներին՝ ողջերին, եկեղեցին՝ Աստծուն… հակադրելուց զատ՝ իշխանություններն անցել են իրենց գաղափարներն առաջ մղելու հնարավորությունները դիտարկելու փուլին:
«2018-ին Նիկոլին հաջողվեց խաբել Հայաստանի, Արցախի և Սփյուռքի ճնշող մեծամասնությանը։ Կեցցե’ք, որ ի տարբերություն ոմանց, ոչ միայն խոստովանում և ընդունում եք ձեր սխալը, այլև պատրաստ եք ուղղել այն:
«Եթե ընտանիքում այդ տարվա ընթացքում դժբախտ դեպք է լինում, կորուստ է լինում, մարդկայնորեն ընդունված է, որ այդ Նոր տարին առանձնապես շուքով չի տոնվում: Հայրենիքը, ազգը, ժողովուրդը մեծ ընտանիք է. «մենք»-ի զգացողությունը պետք է լինի, որ ազգը զարգանա, հարատևի»,- 168.am-ի հետ զրույցում հոգեբան Կարինե Նալչաջյանն ահա այս զուգահեռներով է անդրադառնում մայրաքաղաքում տիրող նախատոնական տրամադրություններին:
Իշխանությունը սարսափում է այդ հեռանկարից, որովհետև այդ անցման ժամանակ պարզվելու է, որ դրա թիվ մեկ խանգարողն իշխանությունն է։ Իսկ դա այն անցումներից չէ, որոնց ժամանակ ձիերին չեն փոխում։ Հատկապես, որ ձիերը ներսում հանդես են գալիս՝ առյուծի, դրսում՝ նապաստակի կերպարանքով։
Սարսափելի է անգամ պատկերացնել, որ ապագայում Հայաստանում քաղաքականությամբ զբաղվել ու պետական այրեր դառնալ ցանկացողները կարող են դավանել այն նույն արժեքները, կրել այն նույն մտածողությունը, ունենալ այն նույն աշխարհայացքը՝ ինչ Նիկոլ Փաշինյանը։ Բայց վերջինս հենց դա պատկերացնելով ու կանխատեսելով է ցանկանում հիմնել քաղաքական դպրոց։
«Մի քանի օր առաջ ԱԺ-ում հպարտորեն հայտարարում էր, թե կապիտուլյացիան ու հողերը հանձնելն արդեն խորհրդանիշ ունի: Այսուհետ լոգոյի տակ ենք հող հանձնելու: Վերջին 5 տարիներին Փաշինյանը երբ խոսել է խաղաղության մասին՝ ցավ, արյուն և մահ է բերել: Ես սարսափում եմ, երբ ինքն օգտագործում է այդ բառը»,- ասաց պատգամավոր Հայկ Մամիջանյանը:
Հայրենիքը պետությունն է, պետությունը՝ հայրենիքը, ասում է Նիկոլ Փաշինյանը՝ դա ներկայացնելով՝ որպես սեփական հերթական հայեցակարգային հայտնագործություն: Գիտակցաբար թե ոչ, բայց այդ հայտարարությամբ նա հաղորդում է ներկայացնում ծանրագույն հանցագործության մասին՝ հաղորդում սեփական անձի դեմ:
«Փաշինյանը հանգիստ չի ապրում։ Իր իշխանությանը սպառնացող վտանգներ է տեսնում. տեսեք, թե ինչպիսի անվտանգային համակարգ է ստեղծել իր շուրջ։ Գիտեք՝ պետք է լինել ԱԺ-ում, երբ նա գալիս է պատգամավորների հետ հարցուպատասխանի. անվտանգության այնքան աշխատող կա։ Այդ պատկերը Փաշինյանի վախերի արտացոլումն է։ Փաշինյանի վախերն օբյեկտիվ են. ինքը հո լա՞վ գիտի, թե ինչ է արել, ինքն այդ ճակատագրից պրծում չունի, ինքն այդ ճակատագրով է ապրելու»,- ասաց Գրիգորյանը։
Այսօր ԱԺ հանձնաժողովների համատեղ նիստում՝ 2024 թվականի պետական բյուջեի նախագծի քննարկման ժամանակ, Նիկոլ Փաշինյանը հիշեցրեց` երբ ինքը ԱԺ ամբիոնից հայտարարեց, որ ՀՀ տարածքը 29.800 քկմ է, դրան հետևեց բազմահազարանոց ցույց։ Իսկ այդ ցույցը, ըստ նրա, ցույց էր տալիս, որ հանրությունը պետության՝ որպես միջազգայնորեն ճանաչված տարածքի չափի մասին այդքան էլ լավ պատկերացում չունի։
Այսօր ԱԺ բակում Հոկտեմբերի 27-ի զոհերի հիշատակին հարգանքի տուրք մատուցելուց հետո ԱԺ նախագահ Ալեն Սիմոնյանը լրագրողների հետ զրույցում խոսեց Ադրբեջանի ու Թուրքիայի հետ հարաբերությունների կարգավորման մասին և ասաց, որ ամեն գնով պետք է խաղաղություն հաստատեն։
«Մենք անգամ մեր ներսում չենք կառավարում ամեն ինչ։ Սա ձախողում է, ուստի եկեք հիմա հասկանանք, թե ի՞նչ կլինի մեզ հետ, երբ բնակչությանը համոզում են, թե դուք հպարտ եք, մինչդեռ այդ հպարտը կառավարվում է դրսից։ Ժողովրդին ներշնչում են, թե՝ ուժեղ ու հպարտ եք, բայց կառավարվում ենք ուրիշ տեղերից։ Այո՛, ապագա կա, դա ուրիշների կողմից՝ դրսից 100 տոկոսով կառավարվելու հավանականությունն է։ Ուշագրավ է, որ մենք չենք որոշում, թե ովքեր են կառավարելու. դա էլ կախված է ուրիշներից։ Պատկերավոր ասած, մենք չենք որոշում, թե մեզ ով կառավարի, ճիշտ այնպես, ինչպես այն կինը, որը այլոց հետ քնում է՝ փողով»,- ասաց Արթուր Աթանեսյանը՝ շեշտելով՝ երբեք էլ ուշ չէ պետություն ստեղծել, ինչը պետք է անենք՝ միմյանց լսելով, սիրելով, օգնելով։
Իմ արվեստով ես փորձում եմ ցույց տալ մեր հանրության ամենաբացասական կերպաները, այն հայերին, որոնք խանգարում են իսկական հայերին, այսօրվա հայերը նաև կործանում են իրական հային։ Ես փորձում եմ ցույց տալ այն պատճառները, թե ինչո՞ւ մենք հասանք այն օրին, որ հանձնվեց Արցախը՝ մեր երկրում տեղի ունեցած դավադրության, դրանից առաջ էլ տեղի ունեցած փոփոխությունների պատճառով։
168.am-ի հետ զրույցում Կամո Աղաջանյանը հիշեցրեց՝ 2020 թվականի պատերազմից հետո մշտապես ասում էր, որ ՀՀ իշխանության վարած քաղաքականությունը Արցախը տանելու է կործանման։
Արցախն ու Հայաստանն արդեն երեքուկես տարի անցնում են դժոխային արհավիրքների միջով` հազարավոր մարդկային կորուստներ, Արցախի հայաթափում, Հայաստանին սպառնացող նորանոր գոյաբանական մարտահրավերներ… Նիկոլ Փաշինյանն այս բոլոր աղետների կենտրոնում է, դրանց մի մասի սադրողը, մյուսների՝ ամորֆ հետևողը, որոշները՝ կանխել չկարողացողը…
Երեկ սոցիալական ցանցերի հայկական տիրույթում լայնորեն քննարկվում էր վերջապես դպրոցներ մտած 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմություն» առարկայի դասագիրքը: Հանրային գործիչներ ու պարզապես սովորական քաղաքացիներ Ֆեյսբուքում իրենց վրդովմունքն էին արտահայտում առ այն, որ այդ դասագրքում հրապարակված քարտեզներից մեկում Արցախն ընդգրկված է Ադրբեջանի կազմում:
Հայաստանի իշխանությունը համազգային կորուստը սգալու նվազագույն պատեհություն ապահովելու փոխարեն, գործնականում զբաղված է սրբապղծությամբ, որովհետև այսպիսի աղմուկն այսչափ կորուստներից մեջ ու դրանից հետո հավասարազոր է դիակապտությանը:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայ Առաքելական եկեղեցու (ՀԱԵ) Շիրակի թեմի առաջնորդ, գերաշնորհ Տեր Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանն է։
Փաշինյանը թքած ունի և մեր հայրենիքի, և զինվորի կյանքի վրա. Աշոտ Անդրեասյան
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) Գործադիր մարմնի անդամ, Ազգային ժողովի (ԱԺ) նախկին փոխնախագահ Էդուարդ Շարմազանովն է։