«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը հասարակական գործիչ, «Արթուն ենք» շարժման հանրային կապերի պատասխանատու Նարեկ Մալյանն ու հասարակական-քաղաքական գործիչ Նաիրա Զոհրաբյանն են։
Գյումրու ընտրություններով պատմությունն այդ քաղաքում չի՛ ավարտվում. ավելին՝ ամեն ինչ նոր է սկսվելու մի քաղաքում, որտեղ արձանագրվեց ընդամենը երկու դրական բան. նախ՝ «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցությունը չկարողացավ հավաքել 50+1 տոկոս, երկրորդ՝ քաղաքացիների մոտ մեծացավ հավատն ընտրությունների նկատմամբ. մնացած որևէ պարագայում լավ բան չունենք Գյումրիում։ 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում, խոսելով մարտի 30-ին կայացած ՏԻՄ ընտրությունների մասին, նման տեսակետ հայտնեց «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության ղեկավար Սուրեն Սուրենյանցը։
«Գյումրիում տեղի ունեցած ընտրությունների արդյունքներն ու Վարդան Ղուկասյանին քաղաքապետ ընտրելն ամենևին էլ չի խոսում այն մասին, որ այդ արդյունքներով կինոն ավարտվում է. ավելին՝ Գյումրիում կինոն նոր է սկսվում, որովհետև բավականին չլուծված հարցեր կան այնտեղ»,- 168 TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում այս մասին ասաց քաղաքագետ Հրանտ Մելիք-Շահնազարյանը՝ նկատելով.
«Ընտրություններից հետո չտեսանք այնպիսի գործընթացների մեկնարկ, որը հայ ժողովուրդը ցանկանում էր տեսնել: Մի քանի ամիս խոսվում էր, որ Գյումրիի ընտրությունները գուցե դառնան այն հարմար առիթը, որով հնարավոր կլինի ընդվզման մեծ ալիք գեներացնել գործող իշխանության հանդեպ: Ընդդիմության ֆավորիտ թեկնածուն ուներ այդ հնարավորությունը, այս պահին ևս ունի, և հուսով եմ՝ այդ հնարավորությունից կօգտվի: ՔՊ-ի պարտության տրամաբանությունը կարելի է օգտագործել երկրում ընդվզման ալիք բարձրացնելու համար: Դրա համար շատ տարբեր բաներ կարելի էր անել»
Ռուսաստանաբնակ հայ գործիչ, քաղաքագետ Անդրանիկ Միհրանյանը տպավորված է «Մեր քաղաք»-ը դաշինքի քաղաքապետի թեկնածու Մարտուն Գրիգորյանի այսօր հրապարակված որոշումից։
«Ես ուրախանում եմ, որ Վոլոդյան հաղթել է Փարաքարում, ես նրան ոչ մի անգամ չեմ տեսել, չենք շփվել, բայց ես ուրախ եմ. Սա նշանակում է, որ մենք ենք Վոլոդյային օգնե՞լ: Սա աբսուրդ է: Իրենք ինչ-որ մարդիկ են ման գալիս՝ ով է բերել Նիկոլին, հետո իրենք իրենց են գտնում այդ փնտրտուքի մեջ, հիմա այլ բան չեն կարողանում ասե՞լ: Մարտուն Գրիգորյանի դուռը թակեք, հարցրեք՝ ընտրելո՞ւ եք Վարդան Ղուկասյանին»:
«Օրինակ՝ Գյումրիում և ամենուր նա կարող է կիրառել Վանաձորի սցենարը. հիշեք՝ Մամիկոն Ասլանյանը՝ որպես ընտրված քաղաքապետ, հայտնվեց բանտում միայն մի բանի համար, որ չպաչեց Փաշինյանի խաչը։ Նիկոլը բարոյական բոլոր կարմիր գծերն անցնող տեսակ է, հետևապես՝ ես կոչ եմ անում Գյումրու ավագանի անցած թեկնածուներին չքննարկել բաժանարար գծերը։ Գյումրին մերժել է Նիկոլին, հուսամ՝ Մարտուն Գրիգորյանը չի հիասթափեցնի հենց այդ գյումրեցիներին»,- ասաց նա։
«Ամեն րոպե պետք է հասկանանք, որ ՀՀ-ում իշխանափոխությունը Հայաստանի ու մեր պետականության օգտին է լինելու։ Չգիտենք՝ վա՞ղն ինչ է զիջելու, որոնք վերջում մեզ տանելու են վերջնական կործանման։ Երբեմն ինքս շատ եմ քննադատում մեր ժողովրդին, բայց ի՞նչ անի ժողովուրդը, երբ չկա առաջնորդ, նույն այդ ժողովուրդն իր զավակներին տվեց հայրենիքի համար, ի՞նչ անի ժողովուրդը, որին խաբում են։
ՀՀԿ ԳՄ անդամ Գագիկ Մինասյանը Գյումրիի ընտրություններից մեկ ամիս առաջ, մասնավորապես՝ այս տարվա մարտի 1-ին, մեր տաղավարում նշել էր, որ գյումրեցիները հասկանում են՝ իրենց վրա ինչ մեծ պատասխանատվություն է դրված, և «տրամաբանական է, որ ազգակործանն իր քայլերթը սկսեց Գյումրիից, այնտեղից էլ կսկսվի իր կործանումը»:
«Այդ ուժերը պետք է ցույց տան, որ հաղթել են, ու համաձայնեն քաղաքի կառավարումը հանձնել ամենաքիչ ձայներ հավաքած թեկնածուներից մեկին՝ զուտ այն բանի համար, որպեսզի Նիկոլ Փաշինյանը չունենա իշխանություն ու այս իրավիճակը չօգտագործի։ Քաղաքի կառավարումը մնալու է այն մարդկանց ձեռքին, ում ձեռքին կա հստակ ռեսուրս ու ազդեցություն, եթե այդքան ձայն են ստացել, ուրեմն ունեն ռեսուրս ու ազդեցություն։
«Այո, գնդակը հիմա Մարտուն Գրիգորյանի դաշտում է, որովհետև առաջատար մյուս ընդդիմադիրներն արդեն հայտարարել են, որ պատրաստ են իրենց քվեն տալ ամենաշատ ձայներ հավաքած ընդդիմադիր թեկնածու Վարդան Ղուկասյանին։ Կարծում եմ, որ Մարտուն Գրիգորյանն այնպիսի հայտարարություն չի անի, որ հիասթափեցնի իր ընտրողներին,- ասաց Մարգարիտ Եսայանը՝ ընդգծելով,- Մարտուն Գրիգորյանի որոշումը պետք է բավարարի այն ընտրողներին, որոնք մերժել են ՔՊ-ին»։
«Ինչպես Հայաստանի կեսից ավելին, ես էլ մինչև ուշ գիշեր հետևել եմ Գյումրիի ընտրություններին»,- իր գործով դատական նիստից հետո 168.am-ի հետ ավանդական հարցուպատասխանի ժամանակ ասաց քաղբանտարկյալ, Հայաստանի հանրապետական կուսակցության (ՀՀԿ) փոխնախագահ Արմեն Աշոտյանը՝ անդրադառնալով երեկ Գյումրիում տեղի ունեցած ավագանու արտահերթ ընտրություններին:
Մեքենաները կասկած են հարուցել նրանով, որ անգամ Գյումրիի մուտքի տեղը չեն իմացել: Մոլորված, հարցնելով եկել են Գյումրի, ինչը մարդկանց հիմք է տվել մտածել, որ այդ հոսքը պատահական հոսք չէ: Ընդ որում, բերված մարդկանց մի մասն, ըստ էության, Հայաստանում չէին եղել, որովհետև մեքենաների ուղևորներն իջել են ու նույնիսկ իրենց անձնագրերում կնիք դնելու տեղը չեն իմացել:
«Նիկոլը ողջախոհությունը կորցրել է։ Նա այնպիսի հակավարկանիշ ունի, որ ում կողքը կանգնեց, այդ մարդը փչանում է։ Նա գնացել էր Գյումրի՝ իրավապահներին ցուցում տալու, որ ամեն գնով թույլ չտան ընդդիմության հաղթանակը։ Վարչական ռեսուրսի նման գռեհիկ չարաշահում, ինչը հիմա Գյումրիում է, ես երբեք չեմ տեսել։ Բայց իրեն ոչինչ չի օգնելու։ Նիկոլ Փաշինյանն ըստ էության նախապատրաստում է տոտալ կեղծիքներ, կամ սադրանք կանի՝ ընտրությունները հետաձգելու համար։ Գյումրիում այս ընթացքում պրովոկատորների պակաս չի լինելու»
Գյումրիում «Քաղաքացիական պայմանագիր» (ՔՊ) կուսակցության կողմից վարվող վայրի, ռեպրեսիվ քարոզարշավի ֆոնին շատերը նկատեցին, որ դրանում դերակատարություն չունի Երևանի տնտեսագիտական համալսարանի՝ Գյումրու մասնաճյուղի տնօրեն, տխրահռչակ «Նոր Հայաստան, նոր հայրապետ» հակաեկեղեցական շարժման պարագլուխ Կարեն Պետրոսյանը, ով Տնտեսագիտական համալսարանի Գյումրու մասնաճյուղի տնօրենի պաշտոնը նվեր ստացավ հենց իր այդ գործունեության համար՝ իր մտերիմ ընկեր ու թիվ մեկ հովանավոր Արայիկ Հարությունյանի կողմից, երբ վերջինս դեռ ԿԳՄՍ նախարար էր:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը թուրքագետ, ԵՊՀ արևելագիտության ֆակուլտետի դեկան, պատմական գիտությունների դոկտոր Ռուբեն Մելքոնյանն է։
«Եկել էր Գյումրի նախկինների, թալանչիների լոլոն կարդալու համար։ Իրեն թվում է՝ դա ազդելու էր գյումրեցիների վրա։ Խնդրում եմ՝ թող Նիկոլը շուտ-շուտ գա Գյումրի, որովհետև ամեն անգամ Գյումրի գալով՝ ՔՊ-ն կորցնում է իր էլեկտորատի մի մասը»,- ասաց նա:
«Նիկոլ Փաշինյանի մարդիկ այնպես են հայհոյում, որ հարցախույզները հրապարակելիս ստիպված ենք լինում այդ հայհոյանքը ցույց չտալ, հետևապես, Փաշինյան, պարզից էլ պարզ է, որ եթե քեզ մարդիկ ատում են, դու չես կարող երկիրը կառավարել»,- 168TV-ի «Ռեվյու» հաղորդաշարի եթերում այս մասին ասաց «ՀայաՔվե» միավորման անդամ Ավետիք Չալաբյանը։
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը քաղաքագետ, «Դեմոկրատական այլընտրանք» կուսակցության նախագահ Սուրեն Սուրենյանցն է։
Նիկոլ Փաշինյանը, արտաքին թշնամու հետ ստորագրվելիք նվաստացուցիչ թղթի միջոցով, փորձում է լուծել երկրի ներսում սեփական քաղաքական հակառակորդների հարցերը։ Նրան այս պահին չի հետաքրքրում, որ «Խաղաղության համաձայնագիրը» ոչ թե Հայաստանի անվտանգությունն ապահովող պայմանագիր է, այլ բարաթ, որով պարտավորված անելիքը պահանջելու են Հայաստանում անպատվության հաղթանակն արձանագրելուց հետո։
«Տպավորություն է, որ չնայած տեքստի համաձայնեցման մասին կողմերը հայտարարեցին, սակայն ինտրիգ կա, քանի որ կրկին լարված հայտարարություններ են հնչում։ Դա ցույց է տալիս, որ տեղի չի ունենում այն, ինչ պետք է տեղի ունենա կողմերի միջև իրական համաձայնության դեպքում, լարումը չի պակասում, վստահության որոշակի մթնոլորտ չի ձևավորվում, հիբրիդային պատերազմը չի դադարում»։
Արդեն հինգ տարի ընդդիմությունների մեծ մասը միանգամայն իրավացիորեն հայտարարում է, որ Հայաստանը գտնվում է կործանման ճանապարհի վերջնակետում, և եթե օր առաջ իշխանափոխություն չլինի, կործանումը երաշխավորված է։
«Այո, իշխանությունները նախապատրաստվում են ընտրական, կամ՝ գուցե ոչ ընտրական գործընթացների (քանի որ նաև նրանք են ենթադրում, որ երկրում կարող են լինել ներքաղաքական զարգացումներ, որոնք պայմանավորված չեն զուտ ընտրական տրամաբանությամբ), իրենք էլ են փորձում պատրաստվել այդ գործընթացներին՝ հասկանալով, որ լեգիտիմ ռեսուրսների զգալի պակաս ունեն: Վերջինը ցույց են տալիս նաև սոցիոլոգիական հարցումները․ ի դեպ, հենց նախօրեին արված հարցումներից մեկով, օրինակ, հարցվածների 65,6 տոկոսը դժգոհ է Նիկոլ Փաշինյանի գործունեությունից։
»Կամ՝ նոյեմբերի 9-ից դու էիր դարձել բունկերի բնակիչ, հիմա ինչ-որ մարդկանց պադվալի կռիս ես անվանում։ Էս երկրում եթե մեկը կա, որ պարբերաբար բունկեր է մտնում ու բուկերից մեծախոսում է՝ դո՛ւ ես»,- ընդգծեց Սուրեն Սուրենյանցը։
Գյումրին իրենց համար քաղաքական տեսակետից, փաստացի, կյանքի-մահի կարևորություն ունի, և իրենք ամեն ինչ անելու են Գյումրիում չպարտվելու համար՝ ընտրակեղծիքներ, շանտաժի միջոցով ընտրված ավագանուն իրենց կողմ տանելու մարտավարություն, ձերբակալություններ և այլն։
Քաղտեխնոլոգ Կարեն Քոչարյանն այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ անդրադարձավ Հայաստանի արտաքին ու ներքին մարտահրավերներին։
Ահա այսպես են բաշխել պետության ու հարկատուների փողերը։ Այդքանից հետո դեռ համարձակվում են սոցիալական արդարությունից, բյուջեի եկամուտների արդարացի բաշխումից, տնտեսության ներառական աճերից, հասարակ քաղաքացու կյանքի պայմանների բարելավումից խոսել։
Նախ, կցանկանամ հայցել հայ հասարակության առողջ հատվածի ներողամտությունը, որ, մեր ժողովրդի հիմնական դարդ ու ցավերը թողած, կրկին ստիպված եմ հրապարակավ անդրադառնալ ներընդդիմադիր բախումների վերջին դրսևորումներին։
«Դասեր» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրերը բանակցային գործի մասնագետ, կոնֆլիկտաբան, CM & Partners ընկերության ավագ խորհրդատու, բոստոնաբնակ Արթուր Մարտիրոսյանն ու Մարդկային զարգացման միջազգային կենտրոնի ղեկավար, քաղաքագետ Թևան Պողոսյանն են։
Պատճառահետևանքային կապի անտեսումը գրեթե միշտ եղել է հայկական քաղաքական իրականության գլխավոր արատը։ Բայց նաև, իսկ գուցե առաջին հերթին՝ դա է հանգեցրել այսօրվա ողբերգությանը, երբ որպես հետևանք հանդես եկող ամենամեծ քաղաքական արատը դեռևս հաջողությամբ պայքարում է Հայաստանի, հայկականության սկզբնապատճառների, ակունքների դեմ՝ վստահ լինելով, որ առանց պատճառի նոր իրականությունում ինքը մնալու է միակ հետևանքը։
