«Որպես լրագրողի, որը փորձ ունի տարածաշրջանում, ակնհայտ է՝ Թուրքիան, ինչպես տարբեր երկրներում, այնպես էլ այստեղ գտել է տեղային էլիտաներ, որոնք աշխատում են ի պաշտպանություն թուրքական շահի»,- 168.am-ի հետ զրույցում անդրադառնալով իշխանությունների՝ Սահմանադրությունը, Զինանշանը, Օրհներգը և անգամ «Հայոց պատմություն» առարկայի անվանումը փոխելու առաջարկներին՝ նման տեսակետ հայտնեց ամերիկահայ լրագրող Էլիսոն Թահմազյանը:
Երեկ պատմական գիտությունների թեկնածու Արման Մալոյանը սկանդալային «Հայոց պատմություն-7» դասագրքի սխալների հերթական խմբաքանակն էր ներկայացրել: Իսկ ընդհանուր առմամբ Արման Մալոյանն ուրարտագետ Միքայել Բադալյանի հետ միասին առաջիններից էր, ով դեռևս ամիսներ առաջ սկսեց վեր հանել այդ դասագրքի աղաղակող սխալները:
Պատմական գիտությունների դոկտոր Հայկ Դեմոյանը «Հայոց պատմություն» առարկան «Հայաստանի պատմությամբ» սահմանափակելու ԿԳՄՍ նախարարության առաջարկ-նախագիծը դիտարկում է վերջին իրողությունների համատեքստում:
«Պրեսսինգ» հաղորդաշարում Սաթիկ Սեյրանյանի հյուրը Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի դիվանապետ Գերաշնորհ Տեր Արշակ արքեպիսկոպոս Խաչատրյանն է։
Դեկտեմբերի 27-ին տարեվերջյան ամփոփիչ ասուլիսով հանդես եկավ Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի (ԿԳՄՍ) նախարար Ժաննա Անդրեասյանը: Բնականաբար, հարց հնչեց նաև 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմություն» սկանդալային, կեղծիքներով ու պատմության խեղումներով լի դասագրքի վերաբերյալ, որի շուրջ աղմուկը չի դադարում արդեն 4 ամիս: 168.am-ը բազմիցս է անդրադարձել դասագրքին, զրուցել ոլորտի մասնագետների հետ, վեր հանել դասագրքի խնդրահարույց հատվածները, քարտեզները, […]
«Այդ ամենի հետևում երևում են իրենց պատվիրատուների ականջները, որոնք ոչինչ չունեն հայության, հայ, ազգային պետության ու պետականության հետ: Իրենց պատվիրատուները դրսից են ու անցած բոլոր տարիների ընթացքում նաև բոլոր, նաև նախորդ իշխանություններին էին համոզում, որ պետք է ռևիզիայի, վերատեսության ենթարկել ողջ պատմագիտությունն ու պատմագրությունը, ազատվել պատմությունից կառչվածությունից, թոթափել, այսպես ասած՝ «կոմպլեքսները», որոնցից մեկը, օրինակ, Ցեղասպանության հետ է կապված»:
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի դիվանապետ Տ․ Արշակ արքեպիսկոպոս Խաչատրյանի գնահատմամբ, եթե նախկինում պատմության մեջ գաղափարական որոշակի շերտերն անգամ առավելություն ստանում էին, դրանք էական նսեմացնող ազդեցություն չէին ունենում պատմական իրադարձությունների վրա: Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում հայոց պատմության 7-րդ դասարանի նոր դասագրքի վերաբերյալ հրավիրված մամլո ասուլիսին նա համոզմունք հայտնեց, որ իրադրությունն այսօր այլ է:
Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնում Հայոց պատմության 7-րդ դասարանի նոր դասագրքի վերաբերյալ մամլո ասուլիսին Շիրակի թեմի առաջնորդ Գերաշնորհ Տ․ Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանը հայտարարեց, որ դեռևս 2019 թվականի պայմանավորվածությամբ ստեղծված կրթական իրենց հանձնաժողովը պետք է գործակցեր պետական կրթական հանձնաժողովի հետ, այնինչ այդպես չի եղել:
ՀՀ Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի (ԿԳՄՍ) նախարար Ժաննա Անդրեասյանի հետ դեկտեմբերի 13-ին 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմության» դասագրքի շուրջ տեղի ունեցած հանդիպումից հետո ՀՀ ԳԱԱ Պատմության ինստիտուտն այսօր հրապարակել է 31 էջանոց կարծիք, որտեղ մատնացույց են արվում դասագրքում տեղ գտած բազմաթիվ բովանդակային սխալներ:
Շուրջ մեկ շաբաթ առաջ «ԲՆՕՐՐԱՆ պատմական հուշարձանների պահպանման հայկական ընկերություն» ՀԿ-ի նախաձեռնությամբ քննարկում կազմակերպվեց շուրջ 20 գիտնականների մասնակցությամբ: Խնդրո առարկան Սմբատ Հովհաննիսյանի հեղինակած չարաբաստիկ «Հայոց պատմություն-7» դասագիրքն էր: Քննարկմանը հրավիրված են եղել ականավոր պատմաբաններ, նեղ մասնագետներ, հնագետներ, արևելագետներ: Հրավիրված էին նաև դասագրքի հեղինակ Սմբատ Հովհաննիսյանն ու դասագրքի պատվիրատուն՝ «Մասնակցային դպրոց» կրթական հիմնադրամի տնօրեն Վահրամ Սողոմոնյանը: Վերջիններս, սակայն, գերադասել են չմասնակցել քննարկմանը. Հարմար չի եղել:
Արդեն ուղիղ երկու ամիս չեն դադարում մասնագիտական, ինչպես նաև հասարակական քննարկումները 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմություն» դասագրքի վերաբերյալ: Եթե սկզբնական շրջանում լուռ էին, ապա հիմա դասագրքի վերաբերյալ խոսում են բոլոր շահագրգիռ կողմերը՝ մասնագետները, ծնողները, արդեն նաև դասախոսները, ուսուցիչները: Խոսում է նաև դասագրքի հեղինակ Սմբատ Հովհաննիսյանը, միայն թե Հանրային հեռուստաընկերության՝ Հ1-ի տաղավարից, առանց օպոնենտների, ու հայտարարում՝ դասագրքի դեմ արշավն ունի քաղաքական ենթատեքստ, և սա այն դեպքում, երբ պատմաբանները, նեղ մասնագետները կոնկրետ փաստերով, դրվագներով, անգամ էջ առ էջ էին մատնանշում բոլոր բովանդակային սխալները, որոնք նաև թուրքական ազգայնական պատմագիտությանն են տուրք տալիս:
Դեռ չեն մարել 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմություն» դասագրքի վերաբերյալ փոթորկված կրքերը, որում դասագրքի հեղինակ Սմբատ Հովհաննիսյանը հայոց խեղաթյուրված ու թուրքական ազգայնական պատմագիտական նկրտումներին համահունչ բովանդակություն է հրամցրել մատաղ սերնդին, երեկ ուշ երեկոյան էլ նոր ռումբ պայթեց՝ կրկին դասագրքերի հետ կապված:
Մի քանի անգամ նշել եմ, որ Հ1-ի հաղորդումները հատուկ չեմ նայում, որ ջղերս ավելորդ տեղը չքայքայեմ։ Բայց հետևելով տարբեր հոդվածներին, գրառումներին, որոշեցի ևս մեկ անգամ խախտել ինքս ինձ տված խոստումը և լսել Պետրոս Ղազարյան-Տիգրան Հակոբյան-Սմբատ Հովհաննիսյան եռախոսությունը։ Եռախոսությունը նվիրված էր 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմություն» դասագրքին։
Արդեն տևական ժամանակ է՝ հանրային շրջանակներում ու սոցիալական ցանցերում քննարկվում է Սմբատ Հովհաննիսյանի հեղինակած 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմության» դասագիրքը: Աղմուկը բարձրացավ դասագրքի 80-րդ էջում տեղադրված քարտեզից, որում Արցախը պատկերված էր Ադրբեջանի կազմում, և դա այն դեպքում, երբ խոսքը վերաբերում է Ք.Ա. 80 թ. Տիգրան Մեծի կայսրության ժամանակաշրջանին: Ապա մասնագետները սկսեցին խոսել նաև դասագրքում տեղ գտած այլ խեղաթյուրումների մասին:
«Էրեբունի» արգելոց-թանգարանի տնօրեն, ուրարտագետ Միքայել Բադալյանն իր ֆեյսբուքյան էջում անդրադարձել է 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմության» դասագրքի հեղինակ Սմբատ Հովհաննիսյանի՝ իր գրառումների դեմ բերած «փաստարկներին»:
Անցած մի քանի օրերին մեդիահարթակում ամենաքննարկվող թեմաներից մեկը դարձավ Հայոց պատմության 7-րդ դասարանի դասագրքում տեղ գտած քարտեզը, որտեղ գրքի հեղինակ Սմբատ Հովհաննիսյանը Տիգրան Մեծի ժամանակահատվածի՝ Ք.ա 80 թվականի քարտեզի վրա տպագրել է ներկա աշխարհաքաղաքական քարտեզը՝ Թուրքիայի, Ռուսաստանի ու Ադրբեջանի տարածքներով:
Երեկ սոցիալական ցանցերի հայկական տիրույթում լայնորեն քննարկվում էր վերջապես դպրոցներ մտած 7-րդ դասարանի «Հայոց պատմություն» առարկայի դասագիրքը: Հանրային գործիչներ ու պարզապես սովորական քաղաքացիներ Ֆեյսբուքում իրենց վրդովմունքն էին արտահայտում առ այն, որ այդ դասագրքում հրապարակված քարտեզներից մեկում Արցախն ընդգրկված է Ադրբեջանի կազմում:
168.am-ին հայտնի դարձավ, որ «Ես և իմ հայրենիքը» առարկայի դասագիրքը դպրոցներում չի լինի: Դասագիրքը խոտանվել է, և այս պահի դրությամբ հասանելի չէ նաև դրա էլեկտրոնային տարբերակը:
